Αναζήτηση
Ημερολογιακά, δεν έχει περάσει πολύς χρόνος από την ημέρα που ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Νετανιάχου επισκεπτόταν τον πρόεδρο της Τουρκίας Ερντογάν στο «Σπίτι της Τουρκίας» στη Νέα Υόρκη.
Πολιτικά, όμως, μοιάζει να μεσολάβησαν αιώνες: η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ και ο πόλεμος που ακολούθησε, οδήγησαν τις σχέσεις των δύο κρατών σε πρωτοφανές ναδίρ που για πολλούς δεν έχει επιστροφή.
Νέα ανατροπή
Ομως, έχει σημειωθεί εδώ συχνά, οριστικότητες δεν υπάρχουν στη διεθνή πολιτική.
Ετσι, ίσως τώρα είμαστε μπροστά σε μία μεγάλη ανατροπή, καθώς οι δύο χώρες, μέσα από τη σφοδρή αντιπαλότητά τους, καταλήξουν να έχουν τον ίδιο στόχο – και έτσι να τεθούν τελικά στο ίδιο «στρατόπεδο»: επειδή όσο κι αν αποκλίνουν οι στόχοι τους, ο τελικός σκοπός τους γίνεται κοινός: να νομιμοποιηθούν τα νέα de facto σύνορα που φαίνεται να επιβάλλονται στη Συρία, με την Τουρκία να επιχειρεί να πάρει ένα τμήμα της χώρας και το Ισραήλ να έχει στα χέρια του ένα άλλο.
Ούτε το Ισραήλ, ούτε όμως και η Τουρκία πρόκειται να συναντήσουν ουσιώδη αντίσταση στους σχεδιασμούς τους για την επόμενη ημέρα στη Συρία.
Δεν είναι αφελής
Ιδίως όταν ο επόμενος αμερικανός πρόεδρος Τραμπ δηλώνει σχετικά ότι «η Τουρκία είναι πολύ έξυπνη: έκανε μία εχθρική κατάληψη χωρίς να χαθούν πολλές ζωές»: μια δήλωση που προδήλως νομιμοποιεί από αμερικανικής πλευράς τα όποια τουρκικά τετελεσμένα, την ώρα δε που οι ΗΠΑ έχουν ήδη καταλάβει, εντελώς αναίμακτα, τις βάσεις που αφήνουν πίσω τους φεύγοντας άρον άρον οι Ρώσοι από τη χώρα.
Ο Τραμπ δεν είναι αφελής: γνωρίζει καλά την ανάγνωση που έχει η δήλωσή του αυτή, όπως και η παλαιότερη ότι η «Συρία δεν είναι η δική μας μάχη».
Και ακόμα καλύτερα ότι δίνοντας «πράσινο φως» σε αυτή την κίνηση, δίνει το ίδιο και στο Ισραήλ που πραγματικά τον ενδιαφέρει.
Και παράλληλα προετοιμάζει το έδαφος για μία διεθνή διάσκεψη που είναι δεδομένο πλέον ότι θα πρέπει να συνέλθει για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της Συρίας, με επίσης δεδομένη την αλλαγή συνόρων, την οποία και θα πιεστεί από όλες τις πλευρές να αποδεχθεί η νέα εξουσία στη χώρα ως «αντάλλαγμα» της στήριξης που έλαβε για να καταστεί τέτοια – και πιθανότατα, ύστερα από διαπραγματεύσεις, θα αποδεχθεί.
Και ο Κεμάλ
Δεν θα είναι η πρώτη φορά που θα συμβαίνει κάτι τέτοιο: ακόμα και ο ίδιος ο Κεμάλ έτσι ουσιαστικά επιβλήθηκε και αναγνωρίστηκε διεθνώς ως η διάδοχη εξουσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: δίνοντας εδάφη της από τα οποία σχηματίστηκαν εν συνεχεία κράτη – άλλωστε ο Ερντογάν είπε προχθές ότι πόλεις όπως το Χαλέπι «θα μπορούσαν να είναι δικές μας».
Η ιδέα ότι η Τουρκία ενδιαφέρεται για το έδαφος της Συρίας επειδή εκεί βρίσκονται Κούρδοι που θέλει να τους εξαλείψει, είναι ασφαλώς ορθή, αλλά πλέον μακράν από επαρκής: η Αγκυρα έχει πάει ήδη πολύ πέρα από αυτό – εξού και «πολύ έξυπνη» κατά Τραμπ.
Οι Κούρδοι είναι πια απλώς αφορμή.
Αυτοκρατορία
Τώρα αιτία είναι η ορατή δυνατότητα να παρθεί πίσω ένα, έστω, τμήμα της πάλαι ποτέ αυτοκρατορίας που όραμα ζωής του Ερντογάν είναι να αναστήσει από τις στάχτες της.
Και βέβαια, φαίνεται ότι ήδη ανοίγει ο δρόμος για ένα μνημόνιο Τουρκίας – Συρίας για την ΑΟΖ αντίστοιχο με εκείνο με την Τρίπολη, που, αν επιβληθεί, θα «καταπιεί» ολοσχερώς κάθε δικαίωμα της Κύπρου με όσα αυτό σημαίνει.
Εμπόδια
Αν λοιπόν πράγματι οι ΗΠΑ δεν θέσουν εμπόδια στην Τουρκία όπως δείχνει η δήλωση Τραμπ, η διάσκεψη ειρήνης της επόμενης ημέρας θα βρει την Τουρκία σε εντυπωσιακά κυρίαρχη θέση.
Οσο για τους Ευρωπαίους, ήδη, με δεδομένα όλα τα παραπάνω, η Φον ντερ Λάιεν, βρέθηκε στην Αγκυρα για να προσφέρει ακόμα ένα δισ. ευρώ στον Ερντογάν για το Μεταναστευτικό. Οπότε, είναι σαφές…
