Δεκάδες περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας καταγράφονται καθημερινά στα αστυνομικά δελτία, οι δράστες τέτοιων εγκλημάτων, όπου όλοι γινόμαστε μάρτυρες, φτάνουν στα δικαστήρια, και γυναίκες-θύματα, όλο και πιο συχνά, σπάνε το κέλυφος της σιωπής και ζητούν από την πολιτεία την αυτονόητη τιμωρία των ενόχων και την προστασία τους, πριν να είναι πολύ αργά και πληρώσουν, ακόμα και με την ίδια τους τη ζωή, τέτοιες αξιόποινες συμπεριφορές.

Μπροστά σε αυτό το φαινόμενο, που έχει προσλάβει πλέον νέες διαστάσεις, τελούμενο και με τη χρήση «ψηφιακών όπλων», το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ετοιμάσει ένα νέο νομοσχέδιο για την ουσιαστική και αποτελεσματική πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά γυναικών, παιδιών και ευάλωτων ομάδων, ενώ σε αυτό περιλαμβάνονται και διατάξεις για την αντιμετώπιση της παραβατικότητας των ανηλίκων.

Το νομοσχέδιο,

που φέρει τη σφραγίδα της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Δικαιοσύνης – του υπουργού Γιώργου Φλωρίδη και του υφυπουργού Ιωάννη Μπούγα –, βρίσκεται ήδη στο στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης και αμέσως μετά τις 7 Ιανουαρίου 2025 θα πάρει τον δρόμο για τη Βουλή.

Στο πλαίσιο της πολυεπίπεδης αντιμετώπισης των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας προβλέπεται ο επανακαθορισμός της έννοιας του «συντρόφου», ο οποίος θα αντιμετωπίζεται υπό το πρίσμα των νέων αυστηρότερων ποινών.

Ετσι, διευρύνεται ο κύκλος των προσώπων που θα αντιμετωπίζουν ποινές για ενδοοικογενειακή βία, καθώς σε αυτόν εντάσσονται οι σύντροφοι, δηλαδή τα πρόσωπα εκείνα που έχουν σταθερή προσωπική σχέση με το θύμα, ανεξαρτήτως της συγκατοίκησης ή μη, ο πρώην σύζυγος, τα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει πλέον λυθεί, όπως και οι πρώην σύντροφοι.

Αλλαγές έρχονται όμως και στον τρόπο υποβολής της καταγγελίας βίας κατά των γυναικών, καθώς το θύμα δεν χρειάζεται να πηγαίνει στο αστυνομικό τμήμα ή την Εισαγγελία, αλλά θα μπορεί να ενημερώνει τις Αρχές προφορικά μέσω τηλεφώνου ή μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας προσβάσιμης και σε άτομα με αναπηρία, στην αρμόδια υπηρεσία της ΕΛ.ΑΣ. που ενημερώνει άμεσα τον εισαγγελέα.

Για τον λόγο αυτόν δρομολογείται και η λειτουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποβολής καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας. Οταν φτάνει μάλιστα η ώρα της δίκης, το θύμα κλητεύεται μεν, αλλά αν απουσιάζει και το δικαστήριο κρίνει ότι για λόγους προστασίας της ψυχικής ή σωματικής του υγείας δεν είναι δυνατή η εμφάνισή του, τότε διαβάζεται η κατάθεσή του.

Επίσης, παρέχεται για πρώτη φορά η δυνατότητα στα θύματα που έχουν δηλώσει υποστήριξη της κατηγορίας στη δίκη, να έχουν λόγο για την αποφυλάκιση του κατηγορουμένου, με υπόμνημα που θα υποβάλλουν στο αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο. Μέτρο που όπως επισημαίνεται, αποσκοπεί στην προστασία του θύματος καθώς και στην αποφυγή του κινδύνου αντεκδίκησης.

Παράλληλα, σε μία προσπάθεια να ενταχθούν στην ομπρέλα του νέου νομοσχεδίου και νέες μορφές βίας κατά γυναικών προβλέπεται η τιμωρία για την παρενοχλητική κυβερνοπαρακολούθηση και κυβερνοπαρενόχληση.

Οροι που εισάγονται για πρώτη φορά.

Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι: «Οποιος προκαλεί σε άλλον τρόμο, ανησυχία με την επίμονη καταδίωξη ή παρακολούθηση των κινήσεων και των δραστηριοτήτων του, όπως ιδίως με την επιδίωξη διαρκούς επαφής με τη χρήση τηλεπικοινωνιακού ή ηλεκτρονικού μέσου ή με επανειλημμένες επισκέψεις στο οικογενειακό ή εργασιακό περιβάλλον του, παρά την εκφρασμένη αντίθετη βούλησή του, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως 2 έτη».

Η ποινή αυξάνεται και φτάνει στα 3 χρόνια αν ενήλικος μέσω Διαδικτύου αποκτά επαφές με ανήλικο, που δεν συμπλήρωσε τα 15 έτη, προσβάλλοντας το πεδίο της γενετήσιας ζωής του και έρχεται σε επαφή μαζί του. Οποιος μάλιστα κοινοποιεί ή αποστέλλει σε άλλον, χωρίς τη συναίνεσή του οποιαδήποτε φωτογραφία ή ηλεκτρονικό υλικό, που απεικονίζει γεννητικά όργανα προκαλώντας φόβο, ανησυχία και ψυχολογική βλάβη, τιμωρείται και πάλι με φυλάκιση μέχρι 2 έτη.

Με το πλέγμα των προωθούμενων διατάξεων στην παράνομη βία προστίθεται και ο καταναγκασμός σε γάμο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι διατάξεις που εισάγονται αναφορικά με τη διαδικασία της ποινικής διαμεσολάβησης στην ενδοοικογενειακή βία, στο πλαίσιο της οποίας προβλέπεται η υποχρέωση του δράστη που αναγνωρίζει την πράξη του να καλύπτει άμεσα τις οικονομικές ανάγκες του θύματος.

Για τους ανηλίκους

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι στο ίδιο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται μέτρα για την προστασία των ανηλίκων και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Με τις διατάξεις του επιδιώκεται ο εξορθολογισμός ποινικών διατάξεων σχετικά με την ανήλικη παραβατικότητα που αφορά διακεκριμένες μορφές συμπλοκής, γενετήσιες πράξεις ενώπιον ανηλίκου, ενώ έρχονται και νέες διατάξεις για την τιμωρία και την παραμέληση εποπτείας των ανηλίκων.