Στο χθεσινό μου κείμενο έγραφα για τον ντόρο που προέκυψε με αφορμή την ταινία «Υπάρχω». Θεώρησα ότι ήταν περιττό να αναφερθώ στο αυτονόητο. Στη φωνή του Καζαντζίδη που ήταν «πέραν του κόσμου τούτου». Μια φωνάρα που η σπανιότητα του «μεγέθους» της, όπως λένε οι ειδήμονες, οφειλόταν ακόμη και στη φυσική κατασκευή του κρανίου του, το όποιο λειτουργούσε, κατά κάποιον τρόπο, σαν φυσικό ηχείο. Κι αν ο κόσμος τραγουδάει μέσα στα σινεμά, είναι γιατί ο Χρήστος Μάστορας «πάτησε» πάνω στη φωνή του Καζαντζίδη διατηρώντας μια πολύ λεπτή ισορροπία που κατόρθωσε να μην μπατάρει ούτε προς τη μίμησή της ούτε προς τον εκσυγχρονισμό της. Και αφού έγραψα το κείμενο, είδα αποσπάσματα από τη γιορτή του Δήμου της Αθήνας στο Σύνταγμα. Και διάβασα τα σχετικά σχόλια.

Οχι, δεν θα κάνω συγκρίσεις. Τι να συγκρίνω δηλαδή; Τον Καζαντζίδη με την Μποφίλιου; Ντροπή μου. Εξάλλου οι καλλιτέχνες «ποζάρουν», με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, μπροστά από το φόντο της εποχής τους. Το θέμα είναι σε ποιο σημείο του κάδρου στέκονται. Κάποιοι, στο κέντρο ώστε να αναδεικνύονται οι ίδιοι και όχι το φόντο, να υπερβαίνουν δηλαδή την εποχή τους, κάτι που όμως θέλει πολύ σοβαρά «πολεμοφόδια» (στην περίπτωση του Καζαντζίδη, τη φωνάρα του). Αλλοι πάλι επιλέγουν να κάθονται στην άκρη του κάδρου ώστε να παρακολουθούν και να προσαρμόζονται στην εκάστοτε εποχή. Και κάπως έτσι, άλλες εποχές «παράγουν» τραγουδισταράδες και άλλες καλούς χορωδούς.

Η Νατάσσα Μποφίλιου παρακολουθεί την εποχή μας και δείχνει να προσαρμόζεται στις επιταγές της. Σήμερα, «πουλάει» καλλιτεχνικά η διαμαρτυρία. Ακόμη και η επιλεκτική και ακόμη περισσότερο η γενική και ατελέσφορη. Να κλωτσήσεις από πίστας τον καπιταλισμό για να τον κάνεις σμπαράλια, να σηκώσεις επί σκηνής πλακάτ για να υποσχεθείς ότι δεν θα σκύψεις ποτέ το κεφάλι, να δηλώσεις τη συμπαράστασή σου αποκλειστικά και μόνο στη Γάζα. Το τελευταίο μάλιστα έχει και αξεσουάρ. Παίρνεις μία καφίγια, την πετάς στον ώμο και καθάρισες. Αυτό ακριβώς που κάνει και η συγκεκριμένη τραγουδίστρια, αυτό που έκανε και το βράδυ της Πρωτοχρονιάς. Μην είμαστε αφελείς. Εξυπνη γυναίκα θεωρώ ότι είναι, δεν νομίζω ότι το έκανε για να «χαϊδέψει» το κοινό της. Ή ακόμη και γι’ αυτό να το έκανε, προκάλεσε, εξ αντανακλάσεως, τον σχολιασμό των «αντιπάλων» της. Και κάπως έτσι έγινε «πρώτη μούρη» της Πρωτοχρονιάς. Αλλωστε, απ’ όσο θυμάμαι, κάθε φορά που γίνεται λόγος για την Μποφίλιου, αφορμή είναι κάποια δήλωσή της ή ένα στιγμιότυπο από λάιβ της. Τα τραγούδια της είναι σχετικά λίγα, όλα σχεδόν γραμμένα από τους ίδιους δημιουργούς, άσε που οι περισσότεροι τα μπερδεύουν με αυτά της Ελεωνόρας Ζουγανέλη. Μια χαρά λοιπόν την κάνει τη δουλειά της παρουσιάζοντας κάτι που πλέον είναι απολύτως αναμενόμενο ως ανατρεπτικό, κάτι που είναι πια παλιό ως καινούργιο.

Τα «κοψίματα» της ΕΡΤ

Αυτή η πρόταση του παλιού ως καινούργιου χαρακτηρίζει άλλωστε και τον έτερο «πρωταγωνιστή» της φιέστας στο Σύνταγμα, τον Φοίβο Δεληβοριά. Ο οποίος μπορεί και να έχει τα φόντα να αυτοπλασαριστεί ως επίγονος του Διονύση Σαββόπουλου, αλλά δεν ξέρω τι πήγε στραβά πρωτοχρονιάτικα και, τελικά, εμφανίστηκε ως επίγονος του Γιώργου Οικονομίδη. Εκτός κι αν αυτό ήθελε εξαρχής. Τα έχω χάσει κι εγώ με τους πενηντάρηδες που θεωρούν ότι αν βάλουν ένα χαβανέζικο πουκάμισο ή ένα στρασάτο σακάκι γίνονται αυτόματα 25άρηδες.

Το άλλο όμως; Οτι τον έκοψε η κακιασμένη ΕΡΤ επειδή έγραψε ένα τραγούδι για τα Τέμπη (το ότι δεν μεταδόθηκε η γιορτή του Συντάγματος ώστε να κρατηθούν οι ισορροπίες αφού υπήρχε και η αντίστοιχη γιορτή της Περιφέρειας στο Πεδίον του Αρεως δεν πέρασε από κανένα μυαλό, να υποθέσω). Ποιον, μωρέ; Τον Δεληβοριά; Που η ΕΡΤ πρόβαλλε επί μία σεζόν την εκπομπή του «Τα νούμερα», η οποία, από θεαματικότητες, κυμαινόταν, κατά μέσο όρο, γύρω στο 5%; Και που σε άλλο κανάλι θα είχε κοπεί μετά τα τρία επεισόδια;