Το περιβάλλον υψηλών επιτοκίων που είχε διαμορφωθεί στην Ελλάδα από το 2023 μέχρι τα μέσα του 2024 έστρεψε πολλούς Ελληνες στις προθεσμιακές καταθέσεις των τραπεζών, των οποίων τα επιτόκια πλησίασαν το 2% στο πρώτο εξάμηνο του 2024, προσφέροντας μια ελκυστική αποταμιευτική πρόταση.
Ετσι, ενώ το 2023 οι καθαρές ροές σε προθεσμιακές καταθέσεις από νοικοκυριά ανήλθαν στα 11,4 δισ. ευρώ, το 2024 περιορίστηκαν σε μόλις 318 εκατ. ευρώ.
Τον Δεκέμβριο του 2022, τα νοικοκυριά είχαν 26,3 δισ. ευρώ σε προθεσμιακές καταθέσεις.
Τον Δεκέμβριο του 2023, το ποσό αυτό είχε εκτοξευθεί στα 38,2 δισ. ευρώ.
Εναν χρόνο αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2024, οι προθεσμιακές καταθέσεις διαμορφώνονταν στα 38,7 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκαν κατά μόλις 500 εκατ. ευρώ μέσα σε έναν χρόνο. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι τα νοικοκυριά επένδυσαν το 2023 μικρότερο μέρος του εισοδήματός τους σε σχέση με το 2024.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, κατά μέσο όρο, τα ελληνικά νοικοκυριά επένδυσαν το 4,94% των εισοδημάτων τους, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το 2024 ανέβηκε στο 5,15% (διαθέσιμα στοιχεία μέχρι τον Σεπτέμβριο).
Η δε αποταμίευση κινήθηκε σε αρνητικά επίπεδα και τις δύο χρονιές.
Πού πήγαν λοιπόν τα χρήματα που δεν επένδυσαν οι Ελληνες σε προθεσμιακές καταθέσεις το 2024;
Η απάντηση βρίσκεται σε άλλα επενδυτικά προϊόντα που έγιναν πιο ελκυστικά μέσα στην ίδια περίοδο.
Περίπου 4,5 δισ. ευρώ επένδυσαν τα νοικοκυριά σε έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου, με τις αποδόσεις τους να κυμαίνονται από 2,27% έως 3,84% μέσα στο 2024.
Σε σχέση με το 2023, η αύξηση στις εισροές υπολογίζεται κοντά στο 1 δισ. ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί και το 2025, παρά τις μειωμένες αποδόσεις (στο 2,37% η τελευταία έκδοση).
Στο Χρηματιστήριο
Επιπλέον, σημαντική αύξηση παρουσιάστηκε στις επενδύσεις σε αμοιβαία κεφάλαια.
Συγκεκριμένα, οι εισροές κεφαλαίων σε θεσμικούς επενδυτές ανήλθαν σε 4,9 εκατ. ευρώ το 2024, έναντι 3,2 δισ. ευρώ το 2023.
Μεγάλα είναι και τα ποσά που κινήθηκαν στο Χρηματιστήριο Αθηνών, που αύξησε τη συνολική του κεφαλαιοποίηση κατά 15,3 δισ. ευρώ το 2024 – αν και δεν είναι σαφές τι μέρος αυτής της αύξησης αντανακλά τις επενδύσεις νοικοκυριών. Αλλη επένδυση αποτέλεσαν οι ασφαλίσεις, με την παραγωγή ασφαλίστρων να αυξάνεται κατά περίπου 500 εκατ. ευρώ μέσα στο 2024.
Εξάλλου, περίπου 3,2 δισ. περισσότερα ήταν και τα υπόλοιπα των νοικοκυριών σε καταθέσεις μίας ημέρας σε σύγκριση με το 2023.
Συγκεκριμένα, οι καταθέσεις σε τρεχούμενους λογαριασμούς διαμορφώνονταν στα 111,6 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024 από 108,4 δισ. ευρώ έναν χρόνο νωρίτερα.
Τέλος, υπολογίζεται ότι ένα μέρος των επενδύσεων των Ελλήνων κατευθύνθηκε στην αγορά ακινήτων, ενώ αυξημένες ήταν και οι επενδύσεις σε χρυσό – μια «σταθερά» που ανέβηκε λόγω της αβεβαιότητας στην παγκόσμια οικονομία.