Αναζήτηση
«Έχεις αναρωτηθεί ποτέ τι θα έκανες αν ο κόσμος σου καταστρεφόταν;», ρωτά ο 13χρονος Αμπντουλάχ, μιλώντας στην αρχή του ντοκιμαντέρ του BBC με τίτλο: «Γάζα, πώς να επιβιώσεις στον πόλεμο», που θα προβληθεί σήμερα Δευτέρα το βράδυ.
Ο Αμπντουλάχ, που είναι τώρα 14 ετών και επιστρέφει στο προπολεμικό του σπίτι στο βόρειο τμήμα της κατεστραμμένης περιοχής, είναι ο αγγλόφωνος αφηγητής – ένα από τα τρία παιδιά που εμφανίζονται στο ντοκιμαντέρ, των οποίων οι ιστορίες ελπίδας και αντοχής βρίσκονται στο επίκεντρο.
Στόχος του ντοκιμαντέρ να κάνει την ταινία να έχει απήχηση μετά από 15 μήνες πολέμου.
Σε ανταλλαγή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μέσω του BBC, ο Αμπντουλάχ δήλωσε ότι ήθελε να συμμετάσχει στο πρόγραμμα «για να εξηγήσει τα δεινά που βλέπουν οι άνθρωποι εδώ στη Γάζα με τη γλώσσα που καταλαβαίνει ο κόσμος, τα αγγλικά» – και έτσι ώστε οι θεατές να μάθουν για την κατάσταση επί τόπου χωρίς να «θολώνουν από την παραπληροφόρηση».
Στο ντοκιμαντέρ συμμετέχει επίσης η Ρενάντ, 10 ετών, η οποία κινηματογραφεί τον εαυτό της να μαγειρεύει συνταγές με την αδελφή της, ενώ προσπαθεί να δείχνει γενναία όταν υπάρχουν βομβαρδισμοί σε κοντινή απόσταση. «Γίνομαι δημιουργική και αυτό ανακουφίζει την κατάθλιψή μου», λέει.
View this post on Instagram
Ο στόχος της (που έχει πλέον επιτευχθεί) είναι να φτάσει το 1 εκατομμύριο followers στο Instagram.
Και ο Zakaria, 11 ετών, που βοηθάει στο νοσοκομείο al-Aqsa, όπου ζει, με την επιβεβλημένη ωριμότητα ενός ενήλικα, μεταφέροντας νεκρούς και τραυματίες, καθαρίζοντας τα ασθενοφόρα και ονειρεύεται μια μέρα να γίνει και ο ίδιος τραυματιοφορέας. Το αίμα από τους ασθενείς λερώνει τα λευκά γάντια που φοράει, αν και τον ενοχλεί ελάχιστα.
«Η εστίαση στα παιδιά στη Γάζα εξανθρωπίζει την ιστορία»
Προϊόν εννέα μηνών γυρισμάτων, το ντοκιμαντέρ των δύο παραγωγών του BBC, του Jamie Roberts (στο προηγούμενο έργο του οποίου περιλαμβάνεται το Ukraine: Enemy in the Woods) και του Παλαιστίνιου Yousef Hammash, δεν επρόκειτο αρχικά να επικεντρωθεί τόσο πολύ στα παιδιά, αλλά η ιδέα προέκυψε σταδιακά καθώς οι δύο τους εξέτασαν υλικό που συνέλεξαν δύο Παλαιστίνιοι εικονολήπτες που εργάζονταν στην πολιορκημένη λωρίδα.
«Η εστίαση στα παιδιά εξανθρωπίζει την ιστορία», δήλωσε ο Hammash. «Οι ειδήσεις δεν σας δίνουν μια πλήρη εικόνα – στόχος μας ήταν να πάμε πέρα από τις ειδήσεις. Είναι κάτι περισσότερο από μια ταινία. Η ιδέα ήταν να ασχοληθούμε πραγματικά με τις συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων, δουλεύοντας με κάμεραμαν που ήταν ενσωματωμένοι στη Γάζα».
Ο 11χρονος Ζακάρια Πηγή φωτό: Amjad Al Fayoumi/BBC/Hoyo Films
Περίπου το ήμισυ των 2,1 εκατομμυρίων κατοίκων της Γάζας είναι παιδιά, αλλά ο Ρόμπερτς είπε ότι εμφανίζονται μόνο κατά διαστήματα στις ειδήσεις. Η ανάδειξή τους σε κεντρικούς χαρακτήρες σε ένα ντοκιμαντέρ, που γυρίζεται συχνά από κοντά, έχει ως στόχο να βοηθήσει τους θεατές να «δουν τον πόλεμο μέσα από τα δικά τους μάτια», δήλωσε ο Roberts, σε ένα περιβάλλον από το οποίο ήταν δύσκολο να γίνει ρεπορτάζ και ακόμη πιο δύσκολο να παρακολουθήσει κανείς μεμονωμένες ιστορίες.
Πώς γυρίστηκε το ντοκιμαντέρ
Στα διεθνή μέσα ενημέρωσης απαγορεύτηκε η είσοδος στη Γάζα από την αρχή της σύγκρουσης και εξακολουθούν να μην μπορούν να έχουν πρόσβαση στο έδαφος όπου τώρα επικρατεί μια εύθραυστη ειρήνη. Υπάρχει όμως μια ενεργή κοινότητα Παλαιστινίων δημοσιογράφων και κινηματογραφιστών στην περιοχή και μέσω του Hammash η ομάδα παραγωγής κατάφερε να προσλάβει δύο για να εργαστούν στο έργο.
Ο Amjad Al Fayoumi, ένας εμπορικός κινηματογραφιστής του οποίου το στούντιο στο βορρά είχε καταστραφεί, και ο Ibrahim Abu Ishaiba, ο οποίος εργαζόταν στις ειδήσεις, έβγαιναν καθημερινά για γυρίσματα, συνήθως μετά από αυτό που ο Roberts είπε ότι ήταν «μια συζήτηση μιας ώρας το πρωί» – και συνεχή ανταλλαγή μηνυμάτων, συχνά για να βεβαιωθούν ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι ήταν ασφαλείς.
Πώς εντόπισαν τα παιδιά
Το πρώτο από τα παιδιά στα οποία επικεντρώθηκε η ομάδα ήταν ο Zakaria, ο οποίος εντοπίστηκε περαστικός μετά από μια βομβιστική επίθεση στο νοσοκομείο, ενώ βιντεοσκοπούσαν με έναν οδηγό ταξί. «Τον είδαμε στα βιαστικά και ρωτήσαμε γι’ αυτόν – ήταν γνωστός στην περιοχή και έτσι εμφανίστηκε ως το πρώτο παιδί που αρχίσαμε να κινηματογραφούμε», δήλωσε ο Hammash.
Ο Αμπντουλάχ αφηγητής του ντοκιμαντέρ Πηγή φωτο: Amjad Al Fayoumi/BBC/Hoyo Films
Η ασφάλεια αποτελούσε μια ατελείωτη ανησυχία, είπαν οι σκηνοθέτες, η οποία μετριάστηκε μόνο εν μέρει με την εστίαση σε μια καθορισμένη από το Ισραήλ «ασφαλή ζώνη» στη λωρίδα, η οποία, όπως δείχνει το ντοκιμαντέρ, βομβαρδιζόταν τακτικά. Η σκηνή του Al Fayoumi βομβαρδίστηκε τέσσερις φορές, είπε ο Hammash, και κάποια στιγμή βρισκόταν στο νοσοκομείο al-Aqsa, από όπου αρνήθηκε να φύγει παρά την ισραηλινή εντολή εκκένωσης.
«Τώρα έχω ελπίδα»
Οι ισραηλινές δυνάμεις προωθήθηκαν μέχρι την περίμετρο του νοσοκομείου, αλλά και οι νοσοκόμοι είχαν την πρόθεση να παραμείνουν, φοβούμενοι ότι αν έφευγαν δεν θα μπορούσαν να επιστρέψουν.
«Είχε φτάσει στην κατάσταση του μυαλού του ότι δεν υπάρχει ασφαλές μέρος στη Γάζα και ευτυχώς τα τανκς αποσύρθηκαν», δήλωσε ο Ρόμπερτς.
Παρόλο που το τραύμα της σύγκρουσης είναι γνωστό, η ταινία, αν και κατά καιρούς είναι αδυσώπητη, είναι συχνά θετική.
View this post on Instagram
Τελειώνει με την ελπιδοφόρα νότα της ανακοίνωσης της κατάπαυσης του πυρός – μια στιγμή που τώρα γίνεται πιο οδυνηρή επειδή υπάρχουν φόβοι ότι η ειρήνη δεν θα κρατήσει. «Τώρα έχω ελπίδα», ακτινοβολεί η Ρενάντ με μια ειλικρίνεια που θα ήταν σπαρακτικό να δούμε να σβήνει.
Ο ΟΗΕ ζητά την εκκένωση 2.500 παιδιών από τη Γάζα
Να σημειωθεί ότι στο τέλος του περασμένου μήνα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ζήτησε την άμεση απομάκρυνση 2.500 παιδιών από τον θύλακα με στόχο να λάβουν την απαραίτητη ιατρική περίθαλψη.
Η συγκεκριμένη δήλωση ήρθε μετά τη συνάντησή του με Αμερικανούς γιατρούς, οι οποίοι δήλωσαν ότι τα παιδιά διατρέχουν άμεσο κίνδυνο θανάτου τις επόμενες εβδομάδες.
«2.500 παιδιά πρέπει να εκκενωθούν αμέσως με την εγγύηση ότι θα μπορέσουν να επιστρέψουν στις οικογένειες και τις κοινότητές τους», ανέφερε ο Γκουτέρες.
