Αυτά που γίνονται γύρω μας αλλάζουν τον κόσμο όπως τον γνωρίζαμε. Μια νέα παγκόσμια πολιτική αρχιτεκτονική βαθμιαία αναδεικνύεται. Που μοιάζει, κατά τη γνώμη μου, περισσότερο λογική από την προηγούμενη. Και με βάση βέβαια όσα έλεγε ο Ντόναλντ Τραμπ προεκλογικά και τις θέσεις του MAGA (Make America Great Again) δεν είναι απροσδόκητη. Οι ΗΠΑ κινούνται να πλησιάσουν τη Ρωσία αντί να αντιπαλεύουν αδιέξοδα εναντίον της. Συμπαρασύροντας, αυτό λέει η λογική, σε αυτή την κατεύθυνση και την Ευρώπη. Κρατώντας τη μακριά από την Κίνα, που φαντάζει ο κύριος γεωπολιτικός αντίπαλος της Δύσης. Και, παράλληλα, εκμεταλλευόμενη τις εμπειρίες της Μόσχας στη διαπάλη της για πολλά χρόνια με το ακραίο Ισλάμ. Ολα αυτά, τα μάλλον λογικά, γιατί έπρεπε να έλθει ο «ανατροπέας» Τραμπ για να συμβούν;
Οπως διαπιστώνει ο «Economist», ο πρόεδρος Τραμπ φαίνεται να εγκαταλείπει την Ουκρανία, γυρίζει την πλάτη του στην υπερατλαντική συμμαχία που επιβίωσε από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και συμφωνεί περίπου απόλυτα με την επιχειρηματολογία του Βλαντίμιρ Πούτιν. Στην πρόσφατη Σύνοδο του Μονάχου για την Ασφάλεια, το κλίμα μεταξύ Ευρωπαίων και αντιπροέδρου Βανς, βασικού εκπροσώπου, όπως έχω ήδη αναφέρει, του τραμπισμού, υπήρξε σχεδόν εχθρικό. Η συνέχεια δεν υπήρξε αισιόδοξη. Οι Ευρωπαίοι κινούνται, με επικεφαλής τον Μακρόν, σαν οι Αμερικανοί να είναι πλέον παρελθόν για το ΝΑΤΟ. Συσκέψεις, συναντήσεις, ανταλλαγές απόψεων και τελική απόφαση να βρεθεί αντιπροσωπεία τους στην Ουάσιγκτον για συζητήσεις. Να δούμε. Η Ιστορία ξετυλίγεται μπροστά μας. Με αγωνία περιμένουμε να δούμε πού θα κατασταλάξουν τα πράγματα.
Εμείς δεν πρέπει να παραμείνουμε στο περιθώριο. Οι εξελίξεις επιτάσσουν κινήσεις και ανανέωση στρατηγικής. Κυρίως προσεκτική προσέγγιση της Μόσχας ώστε να εκμεταλλευθούμε την όποια ρήξη της με την Αγκυρα. Ο κόσμος αλλάζει με ραγδαία ταχύτητα. Είμαστε αρκετά εκτεθειμένοι στις πολιτικές μας με τη μονομέρεια ακολουθίας των επιλογών της κυβέρνησης Μπάιντεν. Οφείλουμε με γοργό ρυθμό να ακολουθήσουμε τα νέα δεδομένα και να διακρίνουμε τις εξελίξεις προς το μέλλον. Η αφοσίωσή μας στην Ευρώπη πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτη. Παράλληλα όμως οφείλουμε να καλλιεργήσουμε και άλλες δυνατότητες και ευκαιρίες. Δεν είδα να υπέστη επιθέσεις η Τουρκία που διατήρησε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τη Μόσχα. Αντιθέτως. Και η Ευρώπη και παλαιότερα οι ΗΠΑ εκμεταλλεύθηκαν τη δυνατότητα που αυτό τούς παρείχε και η Αγκυρα βγήκε κερδισμένη. Καιρός να κινηθούμε κι εμείς.
Η ανταλλαγή επιθετικών χαρακτηρισμών μεταξύ του Ζελένσκι, προέδρου της Ουκρανίας, και του αμερικανού προέδρου δείχνει τον ακανθώδη δρόμο στον οποίο βρισκόμαστε. Για κάποιους Ευρωπαίους αυτό δείχνει πως η Ουκρανία προδίδεται, πως η Ρωσία αποκαθίσταται από το να παρουσιάζεται σαν ο κακός δαίμονας της Ευρώπης και πως κανένας δεν μπορεί να είναι σίγουρος για την παρουσία της Αμερικής σε περίπτωση κάποιας πολεμικής εμπλοκής της Δυτικής Ευρώπης ή του ΝΑΤΟ. Η αναθεώρηση λοιπόν των όποιων ρυθμίσεων για την ευρωπαϊκή ασφάλεια είναι παραπάνω από απαραίτητη και επείγουσα. Η ώρα των ατέρμονων συζητήσεων έχει παρέλθει. Αποφάσεις πρέπει να ληφθούν τώρα. Καιρός είναι η Ευρώπη να αρχίσει να σκέφτεται για πιθανή συμπερίληψη της Ρωσίας στην αρχιτεκτονική της ευρύτερης ασφάλειάς της.
Ολα αυτά βέβαια ηχούν πρωτόγνωρα και τολμηρά. Οσα όμως συμβαίνουν γύρω μας δεν είναι συνηθισμένα. Ενας νέος κόσμος ανατέλλει. Ας πορευτούμε μαζί του…