Mπορούμε να δούμε αυτές τις δημοσκοπήσεις του ινστιτούτου Gallup με καθαρά δημοσιογραφικό τρόπο: ανάμεσα σε καμιά τριανταριά χώρες απ’ όλο τον κόσμο, οι νέοι ηλικίας 15-29 ετών της Ελλάδας είναι οι πιο δυσαρεστημένοι και οι πιο δύσπιστοι στους 18 από τους 27 δείκτες για τους οποίους ρωτήθηκαν – που τυχαίνει να είναι και οι πιο σημαντικοί. Η δυσπιστία προς την κυβέρνηση φτάνει το 86,9%, προς τους οικονομικούς θεσμούς το 63,5%, προς το δικαστικό σύστημα το 68,4%, προς το εκπαιδευτικό σύστημα το 66,6%, προς την αστυνομία το 61,8% (ευτυχώς δεν ρωτήθηκαν για τα μέσα ενημέρωσης). Οι έλληνες νέοι είναι οι πιο δυσαρεστημένοι με την αντιμετώπιση του περιβάλλοντος (77,7%), ενώ εμφανίζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά και μεταξύ εκείνων που «ένιωσαν πρόσφατα στρες» (64,5%) ή «αισθάνθηκαν χθες ανησυχία» (59,8%).
Μπορούμε να γκρινιάξουμε – ιδίως αν δεν ανήκουμε σε αυτή την ηλικιακή κατηγορία. Καλά, τόσο χάλια είναι τα πράγματα στην Ελλάδα και επικρατεί τέτοιος ζόφος στη Γενιά Ζ; Οι έλληνες νέοι είναι οι πιο δύσπιστοι για τη σημασία των εκλογών (55,6%) και έρχονται πρώτοι μεταξύ αυτών που δηλώνουν ότι στερούνται της ελευθερίας να επιλέγουν τι να κάνουν με τη ζωή τους (48,3%). Καλά, χούντα έχουμε; Πρώτοι δηλώνουν και σε ανασφάλεια όταν περπατούν μόνοι ή μόνες (39,3%). Κύριε Χρυσοχοΐδη, τι συμβαίνει;
Μπορούμε να το δούμε και πολιτικά. Οι Financial Times, που αναφέρθηκαν χθες σε αυτές τις έρευνες, θεωρούν πολύ κακό σημάδι για το μέλλον της δημοκρατίας τη δραστική μείωση της εμπιστοσύνης των νεαρών Αμερικανών προς τους θεσμούς. Πράγματι, αυτή η δυσπιστία είναι ένας από τους βασικούς λόγους που ξαναέφεραν στην εξουσία τον Τραμπ. Ομως οι Αμερικανοί δεν έρχονται πρώτοι σε κανέναν από τους 27 δείκτες. Στη δυσπιστία προς την κυβέρνηση, το εκπαιδευτικό σύστημα ή τη σημασία των εκλογών είναι τρίτοι, μετά τους Ελληνες και τους Ιταλούς. Τι θα συνέβαινε λοιπόν στην Ελλάδα αν εμφανιζόταν ένας Τραμπ ή μια Μελόνι;
Δεν λείπουν βέβαια οι αντιφάσεις. Αν οι έλληνες νέοι είναι τόσο απελπισμένοι, γιατί δεν βρίσκονται σε χειρότερη θέση μεταξύ αυτών που «ένιωσαν πρόσφατα θλίψη» (δωδέκατοι, με 21,8%) ή «νιώθουν δυσαρέσκεια με τις ευκαιρίες που έχουν να κάνουν φίλους» (ένατοι, με 21,5%); Ομως αυτό δεν αλλάζει τη γενική εικόνα. Σύμφωνα με τον Τζον Χέλιγουελ, διευθυντή της έκθεσης του ινστιτούτου για την παγκόσμια ευτυχία, η μείωση της εμπιστοσύνης των νέων προς το σύστημα έχει να κάνει με τις ιστορίες που κυκλοφορούν στα social media και με την έλλειψη ενός συμφωνημένου συνόλου κοινών πληροφοριών. Η πόλωση προκαλεί αμοιβαία δυσπιστία, το βλέπουμε όλο και πιο καθαρά στην Ελλάδα.
Αντί λοιπόν να τσακώνονται τα κόμματα για τον Δοξιάδη ή τον Τσάφο, μήπως πρέπει να σημάνουν συναγερμό για την αποστασιοποίηση των νέων;