Θα είναι η δεύτερη (γνωστή στο ευρύ κοινό…) τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βλαντίμιρ Πούτιν μετά την επιστροφή του πρώτου στον Λευκό Οίκο, η πρώτη από τη στιγμή που ο ρώσος πρόεδρος διατύπωσε μια σειρά από όρους για την 30ήμερη κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία την οποία προωθεί η Ουάσιγκτον και έχει ήδη αποδεχθεί επί της αρχής το Κίεβο. Αποκλεισμένη από τη συζήτηση, η Ευρώπη παρακολουθεί με αγωνία, φοβούμενη κάθε είδους απρόβλεπτες και ενδεχομένως αμφιλεγόμενες παραχωρήσεις από τον Τραμπ. Ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος, άλλωστε, συνδαύλισε τους φόβους αυτούς κάνοντας λόγο για «μοίρασμα ορισμένων περιουσιακών στοιχείων».

Προαναγγέλλοντας την προγραμματισμένη για σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Πούτιν, ο Τραμπ εκτίμησε πως υπάρχουν «πολύ καλές πιθανότητες» επίτευξης μιας συμφωνίας. «Τα πάμε αρκετά καλά νομίζω με τη Ρωσία» δήλωσε στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν στο Air Force One. «Θα δούμε αν έχουμε κάτι να ανακοινώσουμε ίσως την Τρίτη» πρόσθεσε. Οι δημοσιογράφοι τον ρώτησαν τι είδους παραχωρήσεις εξετάζονται στις διαπραγματεύσεις για την επίτευξη εκεχειρίας. «Νομίζω ότι θα μιλήσουμε για γη, είναι πολλή γη. Είναι πολύ διαφορετικά από ό,τι ήταν πριν από τον πόλεμο, όπως γνωρίζετε» απάντησε. «Θα μιλήσουμε για εργοστάσια παραγωγής ενέργειας. Αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα. Αλλά νομίζω ότι έχουμε ήδη συζητήσει πολλά από αυτά σε πολύ μεγάλο βαθμό και με τις δύο πλευρές – την Ουκρανία και τη Ρωσία. Μιλάμε ήδη για αυτό, τη μοιρασιά ορισμένων περιουσιακών στοιχείων», πρόσθεσε, αφήνοντας τους Ευρωπαίους να αναρωτιούνται τι ακριβώς σχεδιάζει να προτείνει στον Πούτιν και πώς ευθυγραμμίζεται αυτό με τις δικές τους απόψεις για το τι πρέπει να συμβεί στην Ουκρανία. Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε μεν την προγραμματισμένη τηλεφωνική επικοινωνία, αρνήθηκε ωστόσο να πει οτιδήποτε περισσότερο.

Δουλειά το Σαββατοκύριακο

Σε συνέντευξη Τύπου που είχε παραχωρήσει την περασμένη Πέμπτη ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι αποδέχεται την ιδέα της κατάπαυσης του πυρός, αλλά μόνο αν η συμφωνία αφορά μία μακροχρόνια ειρήνη – επαναλαμβάνοντας ταυτόχρονα τους γνωστούς μαξιμαλιστικούς του όρους. Την ίδια ημέρα συναντήθηκε στη Μόσχα, όπως έγινε εκ των υστέρων γνωστό, με τον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ: ο τελευταίος είπε προχθές στο CNN πως η συνάντησή τους διήρκεσε τρεις με τέσσερις ώρες, πήγε καλά και οι δύο πλευρές «μείωσαν τις μεταξύ τους διαφορές». Ο ίδιος ο Τραμπ, από την πλευρά του, δήλωσε πως «πολλή δουλειά έγινε μέσα στο Σαββατοκύριακο»: ενδεχομένως να αναφερόταν στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών. Τη Δευτέρα, πάντως, το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης ενημέρωσε με επιστολή του τα υπόλοιπα μέλη του Διεθνούς Κέντρου για τη Δίωξη του Εγκλήματος της Επίθεσης εναντίον της Ουκρανίας, στο οποίο η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε ενταχθεί το 2023, πως οι ΗΠΑ αποχωρούν από αυτό.

Τόσο το Κίεβο όσο και η ΕΕ είναι πεπεισμένοι πως ο Πούτιν δεν θέλει πραγματικά την ειρήνη, απλώς προσπαθεί να κερδίσει χρόνο ώστε να ενισχύσει τη θέση του στα πεδία των μαχών: έπειτα από σφοδρές μάχες στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, οι ουκρανικές δυνάμεις ελέγχουν πλέον μόνο ένα μικρό κομμάτι γης στο Κουρσκ, τη ρωσική περιφέρεια όπου είχαν εισβάλει θεαματικά τον περασμένο Αύγουστο καταλαμβάνοντας έκταση εκατοντάδων χιλιομέτρων. «Οι όροι που θέτει η Ρωσία δείχνουν ότι δεν θέλει την ειρήνη» δήλωσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, σημειώνοντας πως δεν είναι άλλοι από τους απώτερους στόχους που θέλει να επιτύχει μέσα από τον πόλεμο.

Η νέα πρόταση

Η Κάλας έκανε τις δηλώσεις αυτές προσερχόμενη στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες, όπου οι «27» συζήτησαν τη νέα πρότασή της για περαιτέρω στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας εντός του 2025, ύψους τουλάχιστον 20 δισ. και μέχρι 40 δισ. ευρώ, ανάλογα με τις ανάγκες της χώρας. Προκειμένου να παρακάμψει ένα πιθανό ουγγρικό ή και σλοβακικό βέτο η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας προτείνει μία ακόμα «συμμαχία προθύμων», αντίστοιχη με εκείνη που έχει συσταθεί υπό τον βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ και τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν με στόχο την αποστολή ειρηνευτικών δυνάμεων στην Ουκρανία σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας. Οπως σχολίασε όμως το Politico, παραμονές μιας ακόμα κρίσιμης ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής, ένα νέο ρήγμα, αυτή τη φορά ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, εμφανίζεται εντός της ΕΕ, με τις χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του πολέμου στην Ουκρανία – τις Βαλτικές, τις Σκανδιναβικές χώρες και την Πολωνία – να είναι έτοιμες να διαθέσουν χρήματα για την άμυνα και τις πιο απομακρυσμένες, όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία, να είναι πιο διστακτικές.