Το Ποτάμι στέρεψε, ως κόμμα, τη βραδιά που ο Κυριάκος Μητσοτάκης κέρδισε την προεδρία της Νέας Δημοκρατίας. Μπορεί να μην ακούστηκε τότε ο επιθανάτιος ρόγχος, αλλά όλοι πλέον περίμεναν το μοιραίο. Ο Μητσοτάκης διέθετε ένα πολύ πιο πειστικό προϊόν και μάλιστα με προοπτική εξουσίας. Θα θυμάστε το πολιτικό περιβάλλον της εποχής. Οι κεντρώοι, οι φιλελεύθεροι, οι αληθινά προοδευτικοί πολίτες ασφυκτιούσαν υπό τη διακυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Το ΠΑΣΟΚ ήταν σε στάδιο αποσύνθεσης και η Νέα Δημοκρατία, του Σαμαρά και του Μεϊμαράκη, μύριζε κλεισούρα. Μέχρι την έλευση του Μητσοτάκη στην προεδρία, το Ποτάμι λειτουργούσε και ως λέσχη παρηγοριάς των κεντρώων. Για αυτό και χρειάστηκε ένα μόλις νεύμα του Μητσοτάκη ώστε να τον ακολουθήσουν στην πορεία προς την εξουσία.
Το Ποτάμι, λοιπόν, δημιουργήθηκε για να καλύψει ένα κενό. Και δημιούργησε ένα χώρο σύγχρονης πολιτικής αισθητικής, με όλα τα προβλήματα που σέρνει πίσω του κάθε αντίστοιχο εγχείρημα. Ηταν μία καταφυγή για τους κεντρώους. Οχι μόνο για την πολιτική του πρόταση που υπηρετούσε το μέτωπο της λογικής. Αλλά, κυρίως, για την είσοδο νέων, σοβαρών και δημιουργικών ανθρώπων στη σφαίρα της πολιτικής. Το Ποτάμι ενέπλεξε, έστω για λίγο, στη δημόσια συζήτηση ανθρώπους που παρακολουθούσαν και σχολίαζαν, αλλά δεν συμμετείχαν ενεργά.
Δεν ξέρω αν θα συμφωνήσετε μαζί μου, αλλά αισθάνομαι ότι σήμερα, αυτή τη στιγμή δηλαδή, ένα καινούργιο Ποτάμι θα ήταν ελκυστικό. Ισως και απαραίτητο. Χθες δεν ίσχυε κάτι τέτοιο. Πολύ πιθανό να μην ισχύει ούτε αύριο. Συζητάμε για την απουσία ισχυρού εναλλακτικού πόλου στην Κεντροαριστερά, δηλαδή για τη δημιουργία ενός σχήματος που θα περιέχει εν πολλοίς υλικά απαξιωμένα ή αναχρονιστικά. Ομως φαίνεται ότι χρειάζεται κάτι καινούργιο που θα ενεργοποιήσει δυνάμεις και πρόσωπα που σήμερα παραμένουν στην αδράνεια ή παρακολουθούν, παθητικά, τη διάψευση των προσδοκιών τους. Καλώς ή κακώς, δικαίως ή αδίκως, ο Μητσοτάκης δεν συνομιλεί πλέον με αυτό το ακροατήριο από προνομιακή θέση. Οχι, δεν έχω ένα πρόσωπο για να σας δείξω. Και η αλήθεια είναι ότι δεν μπορώ να σκεφτώ και κάποιον. Το κενό όμως είναι εδώ και φωνάζει.
Ο θάνατος του εμποράκου
Σκέφτεσαι να γράψεις κάτι για το ΠΑΣΟΚ και κρατάς τα δάχτυλα μακριά από το πληκτρολόγιο. Διότι αναρωτιέσαι για το ποιους μπορεί να ενδιαφέρει το σχόλιο. Είναι πλέον ο κάβουρας και το ζουμί του ή, αν θέλετε, μία εντελώς καταθλιπτική κατάσταση. Ας πούμε ο ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη έβγαζε λίγο γέλιο. Είχε χαρακτήρες και καταστάσεις που σου επέτρεπαν να στήσεις μέχρι και μιούζικαλ επάνω τους. Αντιθέτως, αν το ΠΑΣΟΚ ήταν θεατρικό έργο θα παρέπεμπε στον «Θάνατο του εμποράκου». Οι θεατρόφιλοι θα θυμούνται ότι το έργο αφηγείται την ιστορία ενός πλασιέ που αρνείται να αποδεχθεί, ακόμα και έναντι του εαυτού του, την οικτρή αποτυχία στον προσωπικό και επαγγελματικό βίο. Είναι αρχηγός μίας οικογένειας που αποσυντίθεται ανάμεσα σε ψεύδη και ματαιωμένα όνειρα. Ωραίο έργο, αλλά ξεφυσάς με ανακούφιση όταν βγεις από το θέατρο.
Θα δούμε βίντεο από το Harvard;
Αρκετοί απορούν για τον όγκο του ακροατηρίου που προσέλκυσε ο Αλέξης Τσίπρας στο Harvard. «Μίλησε σε κατάμεστη αίθουσα», διάβασα σε σχετικό ρεπορτάζ. Δυστυχώς δεν μπορούμε να διασταυρώσουμε την πληροφορία. Ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε στη δημοσιότητα μία φωτογραφία από την οποία συνάγεται ότι στο αμφιθέατρο βρέθηκαν τουλάχιστον είκοσι άτομα. Δεν πρόκειται για μεγάλη αίθουσα, η χωρητικότητά της, στον μέγιστο βαθμό, φτάνει τα 75 άτομα. Το Κέντρο Ευρωπαϊκών Σπουδών του Harvard δίνει στη δημοσιότητα τα βίντεο των διαλέξεων, με λήψη μίας κάμερας που εστιάζει στον ομιλητή και στο πάνελ. Συνεπώς ακόμα και αν δούμε βίντεο, δεν πρόκειται να αντιληφθούμε το μέγεθος του ακροατηρίου. Αλλωστε, έτσι και κυκλοφορήσει βίντεο από τη διάλεξη, κανένας δεν θα έχει μάτια και αφτιά για οτιδήποτε άλλο πέραν του Τσίπρα. Δεν θέλω να απογοητεύσω το φιλοθεάμον κοινό, αλλά μάλλον δεν πρόκειται να δούμε βίντεο.
