Αν γίνουν τοπικά δημοψηφίσματα, θα γίνει ενθουσιωδώς δεκτή η ιδέα του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα να διαχειρίζονται οι δήμοι τον ΕΝΦΙΑ των δημοτών τους, με έναν μόνο απλό όρο: να επιστρέφεται σε αυτούς που τον πλήρωσαν.
Να δοθεί ο ΕΝΦΙΑ στους δήμους;
Όχι επειδή πολλοί καπάτσοι συμπολίτες μας θυμούνται ακόμα ότι ο ΕΝΦΙΑ είναι η μεταμφίεση του επονείδιστου «χαρατσιού» που τους υποχρέωσε για πρώτη φορά να πληρώσουν φόρο – ως τότε κατάφερναν τεχνηέντως να παραμένουν κάτω από το αφορολόγητο όριο.
Οι δημότες θα απαιτήσουν να τους επιστρέφεται ο ΕΝΦΙΑ διότι γνωρίζουν ότι αλλιώς θα κατευθυνθεί στην παράταξη του δημάρχου και άλλο είναι να την βλέπεις να πλουτίζει χάρη στη γενική και ανώνυμη κρατική επιχορήγηση και άλλο από τον οβολό σου που εισέπραξε ο δήμος μέσω ΕΝΦΙΑ.
Στους επαρχιακούς δήμους υπάρχει αναγκαστική διαφάνεια, αυτή του μικρού μέρους όπου όλοι γνωρίζουν ποιος και γιατί διορίστηκε σε θέση εξαρτώμενη από τον δήμο, όλοι μαθαίνουν ποιοι παίρνουν τις εργολαβίες, όλοι βλέπουν τους «βιολογικούς καθαρισμούς» να σκουριάζουν, όλοι μυρίζουν τις αποχετεύσεις που έχουν συνδεθεί στους αγωγούς ομβρίων, όλοι βλέπουν τον δρόμο που ασφαλτοστρώθηκε προς αγρόκτημα ημετέρου, όλοι συζητούν τις αμαρτίες δημοτικών επιχειρήσεων και λιμενικών ταμείων, όπου υπάρχουν.
Η πρόταση του κ. Στουρνάρα θα μπορούσε όμως να αλλάξει ριζικά την κατάσταση αν εφαρμοστεί σχέδιο αντίστοιχο με αυτό που εφαρμόζει η Ένωση στα κράτη που επιθυμούν να γίνουν μέλη: οι διαδικασίες ένταξης συνδέονται με υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν και όταν τα διάφορα «κεφάλαια» εκπληρώνονται, τότε η Ένωση παραχωρεί κάποια δικαιώματα ώσπου να υπάρξει αίσιο τέλος.
Αντιστοίχως, η απόδοση του ΕΝΦΙΑ θα προχωρά όσο εκπληρώνονται από τους δήμους «κεφάλαια» με τα οποία θα περιορίζονται τα φαινόμενα διαφθοράς και θα ελέγχεται συνεχώς η σοφία τους: κατά πόσο προωθούν χωροθετήσεις και «σχέδια πόλεως», προγραμματίζουν έργα αναπτυξιακά, πραγματικά κοινωφελή, που προάγουν την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό – από τον αν το σύστημα ύδρευσης είναι υγιεινό και δεν υποχρεώνονται οι κάτοικοι να αγοράζουν εμφιαλωμένα νερά ως το αν υπάρχει δημοτική βιβλιοθήκη.
Μόνο εξωτερική δύναμη θα εξυγιάνει τους δήμους, όπως συνέβη και με το ελληνικό κράτος: η Κοινωνία των Εθνών επέβαλε την ίδρυση της Τράπεζα της Ελλάδας προκειμένου να δώσει δάνειο στη χώρα και η ανεξαρτησίας της επιβλήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση· εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών δεν θα είχε υπάρξει αν δεν την επέβαλε η τρόικα.
Ίσως λοιπόν, με το «καρότο του ΕΝΦΙΑ», η πρόταση του κ. Στουρνάρα πράγματι αποτελέσει βήμα για τον πολυπόθητο εκσυγχρονισμό, την εξυγίανση και αναβάθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης.