Πολιτικές

Βρισκόμαστε σε μια ακροσφαλή ιστορική περίοδο μεγάλων αλλαγών σε πλανητικό επίπεδο. Εχουμε επιστρέψει σε ένα κρατοκεντρικό περιβάλλον ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων με αλλαγές στη διεθνή κατανομή της ισχύος. Αυτές οι συστημικές αλλαγές συνυπάρχουν διαλεκτικά με τις σαρωτικές δομικές αλλαγές της τεχνολογικής επανάστασης, των οικονομικών και ενεργειακών κρίσεων, των μεταναστευτικών ρευμάτων, της κλιματικής αλλαγής. Είμαστε σε […]

Η απάντηση που δίνουν οι πολλοί είναι, προφανώς, «Δεν παλεύεται»! Κάποιος στυγνός οικονομολόγος θα εξηγούσε ότι «παλεύεται» με βελτίωση της παραγωγικότητας και την ανάλογη βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος. Κάποιος άλλος, πιο «προσγειωμένος» θα προτιμούσε να εξηγήσει ότι «χρειάζεται υπομονή». Ενας πολιτικός θα έσπευδε να πει πως «φταίει η κυβέρνηση». Να θυμήσω ότι από το 1973 […]

Πριν από δεκαπέντε σχεδόν χρόνια, μετά από μια κουραστική χρονιά, με τη σύζυγό μου μαζί ταξιδέψαμε για ένα δεκαήμερο στη Σαρδηνία. Ενα μεσημέρι βρεθήκαμε σε ένα ημιορεινό χωριό πάνω από τη θάλασσα. Σε μια ταβέρνα φάγαμε μακαρονάδα γαρνιρισμένη με τριμμένο τυρί που είχε μια μοναδική, εξαιρετική, λεπτή και μεταλλική γεύση. Ρωτήσαμε αν είναι parmigiano, pecorino […]

Τις ημέρες ακριβώς αυτές συμπληρώνονται εξήντα χρόνια (16-29 Οκτωβρίου 1962) από την κρίση των πυραύλων στην Κούβα. Οταν οι δύο υπερδυνάμεις της εποχής, ΗΠΑ και Σοβιετική Ενωση (ΕΣΣΔ), έφθασαν στο χείλος του πυρηνικού πολέμου με τις πλέον ολέθριες συνέπειες για όλη την ανθρωπότητα. Για την οριακή αυτή στιγμή στην ιστορία  έχουν γραφτεί άπειρες αναλύσεις. Εχουν […]

Ηταν 19/6/2015 όταν υπέγραφα στην Αγία Πετρούπολη, με τον τότε και νυν υπουργό Ενέργειας και σημερινό αντιπρόεδρο της ρωσικής κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ μια ιστορική συμφωνία για να περάσει από τη χώρα μας (Θράκη – Μακεδονία – Κεντρική Ευρώπη- Ιταλία) ένας τεράστιος αγωγός με ρωσικό φυσικό αέριο που θα ξεκινούσε από το Νοβοροσίσκ της Ρωσίας διά […]

Είναι γνωστό ότι τις εκλογές κερδίζει συνήθως το κόμμα, στην πραγματικότητα ο ηγέτης του, που θα έχει προηγουμένως κερδίσει τη μάχη της ατζέντας. Θα έχει, δηλαδή, πετύχει να θέσει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης και των δημόσιων συζητήσεων τα πιο προνομιακά γι’ αυτόν θέματα. Αυτά με τα οποία έχει ήδη ταυτιστεί στην κοινή […]

Η Ιστορία επαναλαμβάνεται, και μάλιστα όχι μόνο ως τραγωδία ή ως φάρσα, παρά την αντίθετη άποψη του Καρλ Μαρξ. Τα αποτελέσματα της άτυπης συνόδου κορυφής της ΕΕ στην Πράγα δείχνουν ότι μέχρι στιγμής επαναλαμβάνεται σχεδόν αυτούσια η ιστορία του πρώτου εξαμήνου του 2020, όταν μετά από ωδίνες κάποιων μηνών γεννήθηκε το καλοκαίρι το Ταμείο Ανάκαμψης. […]

Λυπάμαι που κάποιες φορές αναρωτιέμαι: αριστερά ή δεξιά είχες την τρικυμία; Μαρία Ζαγκλαρά, Τοπογραφία της νοσταλγίας Κατά τη γνώμη μου, ουδείς των κραυγαζόντων τον τελευταίο καιρό προβιβάζεται στο μάθημα της πολιτικής ιστορίας, καθώς προβαίνουν σε πολλαπλές αναγνώσεις των γεγονότων μέσω ιδεοληπτικών και ιδιοτελών φακών. Η Μεταπολίτευση απελευθέρωσε κοινωνικές δυνάμεις, αλλά εγκλώβισε πολιτικές αντιλήψεις και πρακτικές. […]

Οσο και αν ο χρόνος είναι μακριά – άνοιξη του 2023 – οι εκλογές είναι κοντά. Ολα ντύνονται με εκλογικό χρώμα, όλα διαβάζονται με αυτό το μέτρο. Η ΔΕΘ εγκαινίασε την προεκλογική σκηνοθεσία. Με διευκρινισμένους τους όρους της πορείας, επιχειρείται – ας μείνουμε στα δύο μεγάλα κόμματα – μια συνομιλία με την κοινωνία, με επιμονή σε συγκεκριμένα ακροατήρια, προκειμένου […]

Η παραχώρηση ορισμένων νησιών του Ανατολικού Αιγαίου στην Ελλάδα με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923, συνοδεύτηκε από την καθιέρωση ενός ειδικού καθεστώτος αποστρατιωτικοποίησης. Συγκεκριμένα, η Συνθήκη προβλέπει ότι «δεν θα εγκατασταθεί καμία ναυτική βάση και οχύρωση» στη Μυτιλήνη, τη Χίο, τη Σάμο και την Ικαρία. Προβλέπει επίσης πως η παρουσία των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων […]

Τα τελευταία χρόνια κάτι έχει αλλάξει στα ελληνοτουρκικά: η τουρκική απειλή έχει κλιμακωθεί ποιοτικά. Η Τουρκία αμφισβητεί επίσημα την ελληνική κυριαρχία στα μεγάλα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, ενώ ο τούρκος πρόεδρος δήλωσε ξεκάθαρα ότι «θα έρθουμε ένα βράδυ». Ορισμένοι στη χώρα μας νομίζουν ότι οι τούρκοι ιθύνοντες προβαίνουν σε απειλητικές για τη χώρα μας δηλώσεις […]

Η Συνθήκη της Λωζάννης είναι η μακροβιότερη συνθήκη που πέτυχε αποτελέσματα σε πολλά επίπεδα, δυστυχώς όχι σε όλα. Αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία βασίστηκε ο χαρακτηρισμός της μειονότητας στη Θράκη ως θρησκευτικής και ο προσδιορισμός της ως μουσουλμανικής. Αυτός μάλιστα ο προσδιορισμός ιστορικά υπήρξε απαίτηση της τουρκικής πλευράς για δύο λόγους: 1. Διότι η […]

Σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από τον ανατρεπτικό τεχνολογικό μετασχηματισμό, η Ελλάδα αναδεικνύεται σταθερά σε προορισμό επιλογής για τις μεγαλύτερες διεθνείς εταιρείες του χώρου. Μετά τις κινήσεις εταιρειών, όπως η Amazon, η Microsoft και η Cisco, ένας ακόμη τεχνολογικός κολοσσός, η Google, ανακοίνωσε πρόσφατα τα σχέδιά της για τη δημιουργία του πρώτου της cloud region […]

Η πολιτική επιστήμη ορίζει επακριβώς το περιεχόμενο των εννοιών «Ακροδεξιά», «φασισμός», «ναζισμός», «ολοκληρωτισμός». Η κατάχρηση των λέξεων οδηγεί στην παραπληροφόρηση και στη σύγχυση. Κάτι εξαιρετικά επικίνδυνο στις δημοκρατίες. Στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη όλοι αυτοί οι όροι εκτοξεύονταν επί δεκαετίες επί δικαίους και αδίκους, χωρίς καμία προσοχή στο ακριβές τους περιεχόμενο. Οποιος δεν ήταν […]

Η παράσταση έχει ανέβει πολλές φορές σε βρυξελλιώτικο παλκοσένικο. Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ σχεδόν όποτε βρίσκεται εκεί επιδιώκει ένα φωτογραφικό στιγμιότυπο με ευρωσοσιαλιστές και η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ προσπαθεί να τον αποφύγει. Το μεγάλο κόμμα θέλει – όπως κι εντός συνόρων – να εκπέμψει μηνύματα συμπόρευσης που ίσως τονώσουν κάπως τα ποσοστά του, ενώ το μικρό πασχίζει […]

Στο πλαίσιο του ισχύοντος στην Ελλάδα κοινοβουλευτικού συστήματος η κυβερνητική σταθερότητα ταυτίζεται στην ουσία με την ύπαρξη, τη διατήρηση και τη συνέχεια της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ Βουλής και κυβέρνησης. Δεν αφορά δηλαδή τόσο τη σχέση μεταξύ εκλογικού σώματος και Βουλής, και συνεπώς δεν αποτελεί μια συνταγματική εκλογική αρχή για τη διαρρύθμιση του εκλογικού συστήματος, όπως […]

Επιτέλους η Αθήνα έκανε κάτι που θα έπρεπε να είχε κάνει ξεκάθαρα και δυνατά εδώ και καιρό. Απευθύνθηκε από το κορυφαίο διεθνές forum, τον ΟΗΕ, στην Τουρκία και στον πρόεδρο Ερντογάν όχι με την ξύλινη αλλά με την αφοπλιστικά αξιακή γλώσσα του διαλόγου, συνεννόησης και συνεργασίας. Και κυρίως απευθύνθηκε ευθέως στον τουρκικό λαό σε μια […]

Το περιβόητο σκάνδαλο των υποκλοπών δεν προέκυψε στο κενό. Είναι το θλιβερό επιστέγασμα μιας σειράς πολιτικών επιλογών και πρακτικών της κυβέρνησης της ΝΔ που υποβάθμισαν σταδιακά το κράτος δικαίου και τη δημοκρατία στην Ελλάδα, στο όνομα της επιτελικής διακυβέρνησης. Η πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Κράτος Δικαίου στη κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν […]

Τα ελληνικά πανεπιστήμια βρίσκονται σήμερα σε πολύ καλύτερο επίπεδο σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες. Αρκετά ιδρύματα βρίσκονται ψηλά στη διεθνή λίστα Academic Ranking of World Universities. Οι καθηγητές, περισσότερο καταρτισμένοι, παρακολουθούν τις διεθνές εξελίξεις και την έρευνα. Οι φοιτητές είναι επιμελέστεροι, ωριμότεροι, με αξιόλογες εργασίες και συμμετοχή σε διατμηματικές έρευνες. Βλέπουν τις σπουδές τους […]

Οταν το 2019 κλήθηκα να υπηρετήσω, αρχικά ως ειδικός και έπειτα ως γενικός γραμματέας Υποδοχής Αιτούντων Ασυλο, η εικόνα του μεταναστευτικού στη χώρα μας διαγραφόταν ζοφερή: 100.000 αιτούντες άσυλο στοιβάζονταν σε περίπου 100, ανεπαρκείς ποιοτικά, δομές φιλοξενίας, όπου επικρατούσε ασυδοσία και υπήρχε έντονο το αίσθημα της ανασφάλειας. Στα ελληνικά νησιά υπήρχε υπερπληθυσμός μεταναστών, η δομή […]

Η υπόθεση των παρακολουθήσεων ίσως δεν μονοπωλεί το ενδιαφέρον, όμως συνεχίζει να είναι επικίνδυνη. Διεισδύει ύπουλα στη δημόσια ζωή, μολύνει τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς και, ακόμα και αν δεν φαίνεται στις δημοσκοπήσεις, επηρεάζει τους πολίτες. Μπορεί όντως να μην καθορίζει την ψήφο τους πάνω από την κάλπη, όμως αυτό είναι το τελευταίο που έχει σημασία: οι […]

Η υπόθεση των υποκλοπών έκανε επίκαιρη την εκτίμηση ότι ο συγκεντρωτικός τρόπος διακυβέρνησης οδηγεί νομοτελειακά σε αυταρχικές πρακτικές που μπορούν να εξισορροπηθούν μόνο μέσα από θεσμικά «αντίβαρα» που εγγυώνται τα δικαιώματα των πολιτών και τη διαφάνεια στον δημόσιο βίο. Πρόκειται για την κλασική ιδέα ότι στα συγκεντρωτικά συστήματα εξουσίας κυριαρχούν οι μονομερείς εξουσιαστικές επιδιώξεις, ενώ […]

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η χρησιμοποίηση τεχνολογικών μέσων για την οργάνωση εκλογικών διαδικασιών και την αύξηση της εκλογικής συμμετοχής έχει σημειώσει αυξητικές τάσεις παγκοσμίως. Ολο και περισσότερες χώρες εγκαθιστούν συστήματα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας παρά τις όποιες ενστάσεις υπάρχουν για την εγκυρότητα, τη μυστικότητα, τη διαφάνεια και αξιοπιστία τους ή ακόμα και για την ασφάλειά […]

Η εικόνα στην αυλή του Ελιζέ το απόγευμα της περασμένης Δευτέρας αναδείκνυε μια συμμαχία με υπόβαθρο, ενώ οι κοινές δηλώσεις Μητσοτάκη – Μακρόν εξέπεμπαν σαφή μηνύματα για την ιεράρχηση των προβλημάτων από την Αθήνα: Είναι η ενεργειακή κρίση και συνακόλουθα το κύμα ακρίβειας στην κορυφή. Και μετά είναι ο Ερντογάν και η τουρκική εξαλλοσύνη που […]

Με την τοποθέτησή του ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ οριοθέτησε τους κανόνες της προεκλογικής περιόδου, περιέγραψε με ξεκάθαρο τρόπο τα διλήμματα της κάλπης και έθεσε τους εκλογικούς στόχους για τον ίδιο και το κόμμα του. Υπό το βάρος των αποκαλύψεων για την υπόθεση της παρακολούθησης του κ. Ανδρουλάκη που εκτός απροόπτου τερματίζει οποιαδήποτε συζήτηση μετεκλογικής συνεργασίας […]

Φαίνεται πως ο κ. Μητσοτάκης φύλαγε το χειρότερο για το τέλος της θητείας του. Για δεύτερη φορά στη Μεταπολίτευση, επίσημες κρατικές υπηρεσίες παρακολουθούν για λογαριασμό της κυβέρνησης της ΝΔ τους πολιτικούς της αντιπάλους – η πρώτη έφερε την υπογραφή του πατέρα του σημερινού Πρωθυπουργού. Σύμπτωση, ίσως και όχι. Το σκάνδαλο των υποκλοπών δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο […]

Τζόκερ Τυχερός ο Κυριάκος, το πιστεύω. Αυτός πια δεν είναι πρωθυπουργός, κυβερνήτης ή πολιτικός αρχηγός. Αυτός, παιδί μου, έχει κερδίσει το Τζόκερ. Κανονικά πρέπει να κυκλοφορεί με δέκα «μάτια» πάνω του και το χέρι της Φατίμα (αυτό δεν το εξηγώ, ψαχτείτε και λιγάκι, μην τα περιμένετε όλα στο χέρι) στην τσέπη. Και εξηγούμαι, για να […]

Η εκτός ορίων ανθελληνική ρητορική του Ερντογάν απευθύνεται στους εξής παραλήπτες ταυτόχρονα: 1. στην τουρκική κοινή γνώμη, με απροκάλυπτο σκοπό να την προετοιμάσει ψυχολογικά για μια επικείμενη σύγκρουση για την Ελλάδα, 2. στην ελληνική κοινή γνώμη, με σκοπό να την εκφοβίσει (εμφανώς χωρίς αποτέλεσμα) και 3. στην παγκόσμια κοινή γνώμη και στους διεθνείς θεσμούς, με […]

Η έως σήμερα εξέλιξη της υπόθεσης των υποκλοπών εμφανίζει παράδοξα και προκαλεί απορίες. Ολοι ζητούν τη διαλεύκανσή της, ωστόσο ζήτημα διαλεύκανσης τίθεται όταν κάτι δεν είναι γνωστό. Ο λόγος της παρακολούθησης είναι γνωστός στην εκτελεστική εξουσία, η οποία είναι σε θέση να γνωρίζει αν συνέτρεξε αποχρών λόγος εθνικής ασφάλειας για την παρακολούθηση ευρωβουλευτή. Και αν […]

Για ακόμη μία φορά η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αποδεικνύεται εντελώς αναξιόπιστη σε ένα πολύ κρίσιμο θέμα για όλα τα ελληνικά νοικοκυριά. Ενώ υποσχόταν πάγωμα στην τιμή της ενέργειας και προστασία των καταναλωτών από τις υπέρογκες αυξήσεις, προέκυψε ξανά το ζήτημα της δυσθεώρητης αύξησης της τιμής της κιλοβατώρας. Η κυβέρνηση και ο κ. Σκρέκας, τρέχοντας […]