΄ΤΑ ΝΕΑ

Αν οι γνωστοί - άγνωστοι κουκουλοφόροι έχουν την άνεση να κάνουν μια καταδρομική επίθεση έξω από το σπίτι της προέδρου του Αρείου Πάγου, να πετάξουν μολότοφ σε περιπολικό και να τραυματίσουν σοβαρά έναν αστυνομικό, τότε ποιος μπορεί να νιώθει ασφαλής; Η ερώτηση είναι ρητορική. Η χθεσινή τρομοκρατική επίθεση επιβεβαίωσε αυτό που οι περισσότεροι νιώθουν: πως υπάρχει ένα διάχυτο αίσθημα ασυδοσίας. Οι πολίτες επαναλαμβάνουν σχεδόν μονότονα στα γκάλοπ ότι βάζουν κακό βαθμό στον τρόπο με τον οποίο το κράτος μεριμνά για την ασφάλειά τους. Παρ' όλ' αυτά, φαίνεται να μην ακούγονται οι προειδοποιήσεις τους προς την πολιτεία.

Είναι προφανές και εξάγεται από την πολιτική επικαιρότητα πως τα τρία βασικά κόμματα του δημοκρατικού πολιτικού τόξου δοκιμάζονται το καθένα από μία διαφορετικού είδους εσωτερική περιδίνηση. Βεβαίως οι κρίσεις δεν είναι ίδιες και προφανώς ούτε τα διακυβεύματα. Για παράδειγμα τα κόμματα της Κεντροαριστεράς διανύουν μια σχεδόν υπαρξιακή στιγμή. Πρώτα και κύρια ο ΣΥΡΙΖΑ με το στρατηγικό πρόβλημα πλεύσης που έχει αλλά και με τον τρόπο που φαίνεται πως δεν αποσαφηνίζει το πολιτικό του σχέδιο και βηματισμό.

Δεν ήταν εύκολο, οι διαφορές είναι μεγάλες, διαφορές όχι μόνο πολιτικές και ιδεολογικές, αλλά προσωπικές, πολιτισμικές, ταυτοτικές. Ακόμη πιο μεγάλος όμως είναι ο κίνδυνος να κερδίσει τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές η Aκροδεξιά και να κληθεί να κυβερνήσει τη χώρα. Μπροστά σε αυτόν τον κίνδυνο, τα κόμματα της γαλλικής Αριστεράς παραμέρισαν τις διαφωνίες τους και συγκρότησαν ένα λαϊκό μέτωπο, που έχει ήδη ξεπεράσει στις δημοσκοπήσεις το κόμμα του Μακρόν και διεκδικεί την πλειοψηφία στη Βουλή.

Μετά τη δραματική προηγούμενη δεκαετία, οι πολιτικοί έχουν σχεδόν ξεχάσει πως οποιαδήποτε οικονομία παραμένει ευάλωτη στις επιθέσεις των αγορών. Τώρα, η Γαλλία θυμίζει σε όλους όχι μόνο ότι η πολιτική και οι δημοσιονομικές προοπτικές παραμένουν αλληλένδετες αλλά και πως ό,τι συμβαίνει σε ένα κράτος - μέλος του ευρωπαϊκού οικοδομήματος επηρεάζει και τα υπόλοιπα.

O χθεσινός ανασχηματισμός μπορεί να χαρακτηρίστηκε απροσδόκητα περιορισμένος απ' όσους περίμεναν αλλαγές σε μεγάλα υπουργεία, όπως το Οικονομικών ή το Εξωτερικών. Ομως οι παρεμβάσεις που αποφάσισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν στοχευμένες: έγιναν σε πεδία που αφορούν την καθημερινότητα του πολίτη και τη λειτουργία της κυβέρνησης.

Η συζήτηση που προηγήθηκε δεν είχε στο κέντρο της το μεγάλο διακύβευμα της Ευρώπης από τη μία, δηλαδή τη νέα αρχιτεκτονική της. Ούτε, από την άλλη, έστω με πειστικό τρόπο, τα ρεαλιστικά σχέδια για την εσωτερική ατζέντα. Οι πολίτες δεν αισθάνονται απλώς αποκομμένοι από το πολιτικό σύστημα, μα και από την Ευρώπη. Και αυτό είναι εξόχως προβληματικό σε μια συγκυρία όπου τα μεγάλα διλήμματα και οι μεγάλες προκλήσεις είναι προ των πυλών. Σε μια συγκυρία που σε αντίστιξη, η συμμετοχή και το ενδιαφέρον του κόσμου θα έπρεπε να είναι έντονη, ζωηρή. Ας λάβουν όλοι το μήνυμα, από χθες.

Η Ελλάδα είναι πόλος σταθερότητας αλλά, όπως έχουμε πολλάκις επισημάνει, είναι και χώρα με κόκκινες γραμμές στο πεδίο της εδαφικής της ακεραιότητας. Η Ελλάδα όμως έχει και ορθά διαμορφώσει όρους συμμαχιών και δεσμούς με το σύνολο της Ευρώπης. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι ακόμη πιο διακριτή η αμοιβαία σχέση και συνεργασία με χώρες όπως η Γαλλία. Συμμαχίες με στρατηγικό βάθος και κοινά αξιακά σημεία. Συμμαχίες με συνείδηση της Ιστορίας αλλά και της κοινής προοπτικής. Η Ελλάδα είναι χώρα με εξωστρέφεια, δυναμική αλλά και αποφασιστικότητα σε ένα ταραγμένο περιβάλλον όπου οι αναθεωρητισμοί είναι προ των πυλών και θέτουν σε κίνδυνο κάθε έννοια σταθερότητας.

Οι ασύμμετροι κίνδυνοι στο εδαφικό από δυνάμεις που καταργούν κάθε έννοια διεθνούς δικαίου εναλλάσσονται από την απομείωση της κοινωνικής συνοχής εντός της Ευρώπης αλλά και από νέους ηγέτες που στον νου τους έχουν μόνο τις εθνικές εκφωνήσεις ή τις λαϊκίστικες απαντήσεις σε περίπλοκα ερωτήματα. Ολα είναι εδώ, μα και όλα αναμετρώνται με την αμφισβήτησή τους. Η Νορμανδία θυμίζει το σημείο μηδέν. Την κόκκινη γραμμή της αξιοπρέπειας. Και οι σημερινές δυνάμεις που πιστεύουν στο διεθνές και ευρωπαϊκό κεκτημένο πρέπει να είναι αποφασισμένες στη νέα του υπεράσπιση.

Τα μηνύματα έρχονται τόσο από τις δημοσκοπήσεις όσο και από την ανάλυση της επιστολικής ψήφου: η αποχή στις ευρωεκλογές αναμένεται να είναι μεγάλη, μπορεί μάλιστα να σπάσει όλα τα ρεκόρ. Για να το πούμε αντίστροφα: ο κίνδυνος είναι η συμμετοχή να μην υπερβεί το 50%, ίσως ούτε καν το 45%, κάτι που φυσικά δεν ακυρώνει το εκλογικό αποτέλεσμα, το επηρεάζει όμως ευθέως και πλήττει την πολιτική νομιμοποίησή του.

Εχει να κάνει με τα πολιτικά σχέδια που καταθέτουν οι δημοκρατικές δυνάμεις που για το θυμίζουμε πάντα είναι σχέδια για το κοινωνικο-οικονομικό μοντέλο της χώρας. Η πολιτική έχει να κάνει με τη σχέση και το κύρος των κομμάτων. Εχει επίσης σχέση με τον τρόπο που κόμματα και πολίτες αντιλαμβάνονται το πολίτευμα και την κοινωνική οργάνωση. Η πολιτική είναι σε κρίση μαζί με το κομματικό φαινόμενο. Το έχετε διαβάσει αρκετά και έχει επίσης αναλυθεί επαρκώς ή μη η αιτία. Αυτό δεν σημαίνει όμως πως το σημερινό πολιτικό δυναμικό θα πρέπει να αναζητήσει τον πυρήνα του προβλήματος στους όρους επικοινωνίας.

Η Ελλάδα λόγω θέσης και συμμαχιών αλλά και λόγω εμπεδωμένης δημοκρατίας και θεσμών προσφέρεται ως πόλος επενδυτικών πλάνων που βέβαια θα πρέπει να διαρθρώνονται με όρους σεβασμού και αμοιβαίας συνεργασίας για τα δύο μέρη. Και η εμπειρία από τη μεριά μας υπάρχει και το εξειδικευμένο προσωπικό αλλά και η πολιτική βούληση ακριβώς αυτές οι επενδύσεις να είναι μακροχρόνιες, μα και άμεσα επωφελείς και σε συγχρονισμό με τις ανάγκες και δυνατότητες της δική μας χώρας.

Το Συνέδριο ως σύνοψη συναντήσεων και συμφωνιών έθεσε ως τώρα επί τάπητος όλες τις νέες μεταβολές, δεν αποσυνδέθηκε από τις αγωνίες και τα κελεύσματα των καιρών. Επανατοποθέτησε το οικουμενικό πνεύμα του δόγματος της Ορθοδοξίας. Και τα μηνύματα ήταν σε πολλές κατευθύνσεις. Στο εσωτερικό της ορθόδοξης κοινότητας. Στις κυβερνήσεις των κρατών. Στους λαούς. Με αυτό ως γνώμονα, το Συνέδριο είχε θετικό αποτύπωμα και διπλωματικό και οντολογικού τύπου. Και υπογράμμισε τις σημερινές ιεραρχήσεις με την απόφαση για βράβευση της χήρας του μαχητή της δημοκρατίας Αλεξέι Ναβάλνι, Γιούλια Ναβάλναγια.

«Η ακρίβεια είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο σε όλες τις μετρήσεις της κοινής γνώμης» είπε χθες στη Βουλή ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θέλοντας να δώσει έμφαση στη σημασία και τη βαρύτητα του προβλήματος. Αθελά του, βέβαια, αυτοϋπονομεύτηκε. Γιατί η συγκεκριμένη έκφραση παραπέμπει σε ένα θέμα που είναι τεράστιο και όλοι το γνωρίζουν, αλλά κανείς δεν το συζητά επειδή προκαλεί προσωπική, πολιτική ή κοινωνική αμηχανία.

Είναι κοινός τόπος πως παρά τον πυρετό των κομματικών επιτελείων, οι κάλπες για τις ευρωεκλογές δεν φαίνεται να απασχολούν μεγάλο μέρος των πολιτών. Μάλιστα πολλοί προεξοφλούν πως θα είναι κάλπες των τελευταίων πέντε ημερών, αν και πάλι η αποχή προβλέπεται πως θα είναι μαζική. Το τελευταίο θα είναι ό,τι χειρότερο, αφού και ο βαθμός νομιμοποίησης του νέου συσχετισμού μειώνεται και η αποστροφή στην πολιτική πάντα ευνοεί τα άκρα που επίσης πριμοδοτούν την αντιπολιτική, μα διαφυλάττουν έναν χώρο για τις λαϊκίστικές ρητορείες τους. Τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου – πιθανώς το ξεχνούν ως παράμετρο – έχουν χρέος όχι μόνο να εκπονούν σοβαρά πολιτικά σχέδια και επιχειρήματα για να ψηφιστούν, μα να κάνουν τον διάλογο μεταξύ τους γόνιμο και ελκυστικό και άρα πειστικό για τον κόσμο.

Αυτό σε πρώτη φάση και προφανώς με τη συμμετοχή του κράτους και τη συμβολή της εκπαιδευτικής κοινότητας. Το αμέσως επόμενο στάδιο του σχεδίου είναι η ανασυγκρότηση των σχολικών μονάδων. Δεν νοείται εν έτει 2024 τα σχολεία να είναι καρμανιόλες για τους μαθητές ή να κρύβουν παγίδες που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Βεβαίως όλα αυτά απαιτούν και μια νέου τύπου χρηματοδότηση και μια νέου τύπου σχεδίαση που να λαμβάνει υπόψη όλες τις νέα μεταβολές (κλίματος, κ.τ.λ.). Η εμπειρία και το επιστημονικό προσωπικό υπάρχει. Αναμένουμε την πολιτική βούληση.

Καταγράφεται ως ένας εν των σύγχρονων κινδύνων. Δεκάδες περιστατικά καταγράφονται εξάλλου και στην χώρα μας. Ο λόγος αφορά την εμμονική παρακολούθηση (stalking), κατά βάση με θύματα γυναίκες και συχνά με λεοντή το επαγγελματικό ενδιαφέρον ή τις ενδοεργασιακές σχέσεις. Η σημερινή έρευνα των «ΝΕΩΝ» αναδεικνύει όψεις του φαινομένου που στον πυρήνα του έχει την κακόβουλη πρόθεση, αλλά συχνά ενέχει και πιο ασύμμετρους κινδύνους. Εξάλλου το stalking, όπως είναι ο διεθνής όρος του, μεταβάλλει δυσμενώς τους όρους ζωής του θύματος, συνιστά άμεση παραβίαση της ιδιωτικότητας ενώ νέες μέθοδοι μέσω του Διαδικτύου πυκνώνουν προσθέτοντας κρίκους στη δυσκολία αντιμετώπισής του.

Είναι κοινός τόπος πως η Θράκη είναι μια ευαίσθητη περιοχή όπου ο τουρκικός εθνικισμός σταθερά επιχειρεί να εκμεταλλευθεί και να διαμορφώσει όρους εργαλειοποίησης της μουσουλμανικής μειονότητας. Καθόλου τυχαία πως σε παραβίαση όλων των συνθηκών αλλά και του Διεθνούς Δικαίου η τουρκική ηγεσία επιμένει στον λανθασμένο και ανιστόρητο όρο «τουρκική μειονότητα», πριμοδοτώντας την υποδαύλιση των εθνικισμών από τη μεριά της.

Η προώθηση των ρωσικών δυνάμεων στο Χάρκοβο και η νέα έξαρση των εχθροπραξιών στην Ουκρανία εκκινεί μια νέα δραματική τροπή στην παραπάνω από δίχρονη εισβολή του Πούτιν στη γειτονική του χώρα. Δεν θέτει μόνον σε δοκιμασία εκ νέου τον ουκρανικό αμυνόμενο λαό. Θέτει και προ των ευθυνών τους τη Δύση, το ΝΑΤΟ, τις ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ. Η επί της ουσίας εγρήγορση από τη μεριά τους είναι το ελάχιστο. Η καταδίκη της νέας βίας είναι επίσης αυτονόητη ως συλλογική πράξη. Η αποσαφήνιση των κόκκινων γραμμών, η υπενθύμιση πως μιλάμε για βάναυση αναθεώρηση μιας εθνικής κυριαρχίας, η σαφής διατύπωση και χάραξη μέτρων κύρωσης εκ νέου για τον εισβολέα είναι παράμετροι που θα πρέπει να εξεταστούν.

Τα Βαλκάνια και η ευρύτερη περιοχή επιβεβαιώνουν αυτές τις ημέρες τη θέση τους ως αστάθμητου παράγοντα στη γεωπολιτική αρχιτεκτονική. Τη ρευστότητα επιτείνει ένα ρεύμα αναθεωρητισμού που φαίνεται να παρασύρει και χώρες όπως η Βόρεια Μακεδονία ή η Αλβανία ενώ σε αυτό εμμένει σταθερά η Τουρκία, παρά τους διαύλους με τη χώρα μας ή τη χθεσινή επίσκεψη του έλληνα Πρωθυπουργού στην Αγκυρα.