Δημόπουλος Θάνος

Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος – που συνήθως εκδηλώνεται ως θρόμβωση εν τω βάθει φλεβικών αγγείων ή ως πνευμονική εμβολή – αποτελεί δυνητικά θανατηφόρα επιπλοκή διαφόρων νοσημάτων ή καταστάσεων. Πρόσφατα δε έχει σχετιστεί και με θανατηφόρα συμβάντα ασθενών με λοίμωξη από τον νέο κορωνοϊό SARS-CoV-2. Πιο συχνά όμως φλεβική θρομβοεμβολική νόσος αναπτύσσεται σε ασθενείς με καρκίνο που αποτελούν […]

Ο καρκίνος ωοθηκών είναι η τρίτη συχνότερη γυναικολογική κακοήθεια. Οι πιο σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου ωοθηκών είναι η ηλικία και το θετικό οικογενειακό ιστορικό. Για τη μείωση επομένως της θνητότητας από τη νόσο, είναι απαραίτητη η αναγνώριση άλλων τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου, ώστε να σχεδιαστούν πολιτικές πρόληψης. Αρκετές μελέτες ως τώρα έχουν διερευνήσει […]

Η Διεθνής Εταιρεία Μυελώματος (International Myeloma Society) δημοσίευσε πρόσφατα συστάσεις για τους ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα, οι οποίοι είναι ευπαθείς στη λοίμωξη Covid-19 λόγω του εξασθενημένου ανοσοποιητικού τους συστήματος. Οι θεραπευτικές αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται κατά περίπτωση, λαμβάνοντας υπόψη το στάδιο της νόσου, τον κίνδυνο, τη γραμμή θεραπείας (πρώτη γραμμή ή υποτροπή), την κυτταρογενετική […]

H Αμερικανική Επιστημονική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) και το υπουργείο Υγείας της Γαλλίας εξέδωσαν πρόσφατα κατευθυντήριες οδηγίες για τη διαχείριση ασθενών με καρκίνο ενώ εξελίσσεται η πανδημία COVID-19. Η αναγκαιότητα αυτών των οδηγιών έγκειται στην αυξημένη πιθανότητα να παρουσιάσουν επιπλοκές από το αναπνευστικό σύστημα οι ασθενείς με καρκίνο, και κυρίως όσοι λαμβάνουν χημειοθεραπεία ή/και έχουν […]

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι ασθενείς που πάσχουν από ανίατα νοσήματα, κυρίως από κακοήθειες, στρέφονται στη «θεραπευτική» χρήση κάνναβης. Πιο συγκεκριμένα, έλαια υψηλής συγκέντρωσης κάνναβης και βάμματα τετραϋδροκανναβινόλης και/ή κανναβιδιόλης υποστηρίζεται ότι έχουν αντικαρκινική δράση. Οι θεωρήσεις αυτές βασίζονται σε προκλινικά δεδομένα από καλλιέργειες καρκινικών κυττάρων και γενετικά τροποποιημένα ποντίκια. Τέτοιες μελέτες έχουν δείξει […]

Τα CAR T-λεμφοκύτταρα (T-λεμφοκύτταρα φέροντα χιμαιρικό υποδοχέα αντιγόνου, chimeric antigen receptor T-cells) αποτελούν μια καινοτόμο ανοσοθεραπευτική προσέγγιση, ειδικά όσον αφορά τις αιματολογικές κακοήθειες. Η τεχνική περιλαμβάνει την αφαίρεση κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος από τον ασθενή, τα οποία τροποποιούνται γενετικά με σκοπό να αναγνωρίζουν τα καρκινικά κύτταρα και να τους επιτίθενται. Συγκεκριμένα οι ειδικοί συλλέγουν Τ-κύτταρα […]

Ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2 που προκαλεί τη λοίμωξη COVID-19 είναι υπεύθυνος για πάνω από 110.000 περιστατικά και 3.700 θανάτους σε πάνω από 100 χώρες παγκοσμίως. Τα συνηθέστερα συμπτώματα  της ίωσης από COVID-19 είναι πυρετός (90% των ασθενών), βήχας (70%), μυαλγίες-αρθραλγίες (έως 30%), εμετός ή/και διάρροιες (5%). Σύμφωνα με τις δημοσιευμένες σειρές ασθενών, έως και το […]

Ο καρκίνος παγκρέατος αποτελεί ένα συχνό νεόπλασμα, του οποίου μάλιστα η επίπτωση αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια και να αποτελεί τη 2η  συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο, μετά από τον καρκίνο του πνεύμονα. Παρότι σε αρκετά νεοπλάσματα η επιστημονική πρόοδος είχε οδηγήσει στην εφαρμογή στοχευμένων θεραπειών, κάτι τέτοιο δεν είχε επιτευχθεί μέχρι προσφάτως στον […]

Ο καρκίνος πνεύμονα αποτελεί τη συχνότερη αιτία θανάτου από νεοπλασία παγκοσμίως. Συγκεκριμένα, για τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα έχουν ανακαλυφθεί μια σειρά οδηγών μεταλλάξεων, για τις οποίες πλέον υπάρχουν διαθέσιμες στοχεύουσες θεραπείες. Ετσι, η κλασική ταξινόμηση και αντιμετώπιση του καρκίνου πνεύμονα με βάση την ιστολογία της νόσου έχει τροποποιηθεί και η θεραπευτική αντιμετώπιση ακολουθεί τη […]

Ο καρκίνος ουροδόχου κύστης είναι μια συχνή κακοήθεια. Η πλειοψηφία των ασθενών διαγιγνώσκεται με τοπική μη διηθητική νόσο και η αντιμετώπιση αφορά την τοπική διουρηθρική εξαίρεση της νόσου. Το ποσοστό υποτροπών όμως είναι σημαντικό, ενώ επίσης αρκετοί ασθενείς θα διαγνωσθούν με διηθητική νόσο και κάποιοι από αυτούς, περίπου 5%, με εξαρχής μεταστατική νόσο. Στους ασθενείς […]

Η χρήση πολυβιταμινούχων σκευασμάτων, αντιοξειδωτικών και συμπληρωμάτων διατροφής είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στον δυτικό κόσμο. Στις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι περισσότερο από το ένα πέμπτο του πληθυσμού χρησιμοποιεί συστηματικά τέτοια σκευάσματα. Οι αντιοξειδωτικές ουσίες μπορούν να μειώσουν το φορτίο των ελεύθερων ριζών στον οργανισμό, προστατεύοντας θεωρητικά από τη βλάβη στο DNA που μπορούν αυτές να προκαλούν. Για […]

Με την ιδιότητα του ογκολόγου – αιματολόγου, του προέδρου της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας και του μέλους της Επιστημονικής Επιτροπής του European Cancer Patient Coalition και με την ευκαιρία της πρόσφατης ημέρας κατά του καρκίνου (4 Φεβρουαρίου) είναι χρήσιμο να θυμηθούμε το άρθρο τρία της Ευρωπαϊκής Διακήρυξης Δικαιωμάτων Ασθενών με καρκίνο: δικαίωμα κάθε ευρωπαίου πολίτη να […]

Ο ιός του ανθρώπινου θηλώματος (HPV) αποτελεί μια συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής υπολογίζεται ότι το ένα τέταρτο του πληθυσμού έχει λοίμωξη από τον ιό HPV, ενώ το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 48% στις γυναίκες ηλικίας 20-24 ετών. Ο ιός HPV σχετίζεται άμεσα με την ανάπτυξη νεοπλασμάτων όπως είναι ο καρκίνος […]

Η αμυλοείδωση είναι μια σχετικά σπάνια νόσος, που προσβάλλει διάφορα όργανα, πιο συχνά την καρδιά, τους νεφρούς, τα νεύρα, το ήπαρ κ.ά. Οφείλεται στη δημιουργία ινιδίων, του αμυλοειδούς, τα οποία αποτελούνται από  τμήματα πρωτεϊνών που κυκλοφορούν στον οργανισμό και ανάλογα με το είδος της πρωτεΐνης, εναποτίθενται στα διάφορα ζωτικά όργανα. Η αμυλοείδωση εκδηλώνεται με συμπτώματα […]

Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι μια πλασματοκυτταρική δυσκρασία (δυσ+κρᾶσις = κακή κράση, κακή κατάσταση) που χαρακτηρίζεται από τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό μιας κακοήθους ομάδας (κλώνου) πλασματοκυττάρων και έχει ως αποτέλεσμα την εκδήλωση αναιμίας, νεφρικής ανεπάρκειας, οστικών βλαβών και υπερασβεστιαιμίας. Φυσιολογικά τα πλασματοκύτταρα αποτελούν ώριμα Β-λεμφοκύτταρα και συμμετέχουν στην άμυνα του οργανισμού έναντι παθογόνων, ωστόσο η υπέρμετρη και […]

Το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου αποτελείται από τη φυσική και την ειδική ανοσία. Κύριοι τελεστές της ειδικής ανοσίας είναι τα Β- και Τ- λεμφοκύτταρα. Μια εξειδικευμένη ομάδα ώριμων Β- λεμφοκυττάρων ονομάζονται πλασματοκύτταρα και παράγουν αντισώματα, δηλαδή ειδικές πρωτεΐνες που στρέφονται εναντίον των παθογόνων παραγόντων. Η δυσλειτουργία των πλασματοκυττάρων έχει ως κλινικό αποτέλεσμα την εμφάνιση πλασματοκυτταρικών […]

Η β-θαλασσαιμία είναι μια κληρονομούμενη, αυτοσωμική υπολειπόμενη νόσος και συγκαταλέγεται στις συχνότερες κληρονομούμενες μονογονιδιακές νόσους παγκοσμίως. Η νόσος είναι συχνότερη σε περιοχές με υγρά κλίματα όπου εμφανιζόταν παλιότερα ελονοσία, όπως η Μεσόγειος και η Νοτιοανατολική Ασία. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο υπάρχουν πάνω από 25.000 γεννήσεις πασχόντων νεογνών παγκοσμίως. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Εθνικού Μητρώου […]

Η κατανάλωση αλκοόλ έχει χαρακτηρισθεί εδώ και 30 χρόνια ως ένας από τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση νεοπλασιών. Στις δυτικές κοινωνίες έχει υπολογιστεί ότι περίπου 6% των κακοηθειών σχετίζονται με την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ. Αυτό βέβαια αφορά κυρίως τα νεοπλάσματα του ήπατος, του οισοφάγου, της κεφαλής και τραχήλου, του μαστού και του παχέος […]

Ο καρκίνος των ωοθηκών είναι ο τρίτος συχνότερος γυναικολογικός καρκίνος, έχει όμως τη μεγαλύτερη θνητότητα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η διάγνωση γίνεται στην πλειονότητα των περιστατικών σε προχωρημένα στάδια της νόσου. Η χειρουργική αντιμετώπιση μαζί με τη χημειοθεραπεία και πλέον τη χρήση νεότερων στοχευμένων θεραπειών αποτελούν τη θεραπεία επιλογής στον προχωρημένο καρκίνο ωοθηκών. Η […]

Οι εξελίξεις στη θεραπευτική του καρκίνου είναι ραγδαίες, ιδίως τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Καινοτόμα φάρμακα όπως είναι οι στοχεύουσες θεραπείες και η ανοσοθεραπεία έχουν αλλάξει δραματικά τη φυσική ιστορία πολλών κακοηθειών. Οπως όμως αναφέρει η ιπποκρατική ρήση, είναι πολύ καλύτερα να προλαμβάνουμε την ασθένεια αντί να προσπαθούμε να τη θεραπεύσουμε: «Ασφάλεια εστί το προνοείν και […]

Η βιταμίνη D είναι μια λιπο-διαλυτή προ-ορμόνη που συντίθεται στο δέρμα ύστερα από έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Ακολούθως υφίσταται μετατροπή σε βιολογικά ενεργή ορμόνη στο ήπαρ και στους νεφρούς. Η ενεργός μορφή ελέγχει την έκφραση γονιδίων, ενώ παράλληλα ρυθμίζει την ομοιόσταση των μεταλλικών ιόντων. Η ενεργός βιταμίνη D επιδρά στα οστά, στο έντερο, στους νεφρούς […]

Οι φαρμακευτικές ιδιότητες των βοτάνων είναι γνωστές καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας, από την αρχαία Ελλάδα έως σήμερα. Μεγάλο μέρος του γενικού πληθυσμού καταναλώνει διαφόρων ειδών βότανα με σκοπό την ευεξία και την ανάρρωση από ασθένειες. Μελέτες έχουν δείξει ότι ασθενείς που πάσχουν από κακοήθειες στρέφονται ακόμα συχνότερα προς τέτοια προϊόντα όπως η κουρκουμίνη, […]

Ως μικροβίωμα ορίζεται το σύνολο των μικροοργανισμών που σχηματίζουν τη χλωρίδα του εντέρου. Τα πρεβιοτικά και τα προβιοτικά είναι κατηγορίες τροφών που μπορούν να επιδράσουν στη σύνθεση του μικροβιώματός μας. Ως πρεβιοτικά χαρακτηρίζονται τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες που δεν πέμπτονται από τον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά μεταβολίζονται από τα μικρόβια του εντέρου διαμορφώνοντας τη σύνθεσή […]

Ο καρκίνος παχέος εντέρου αποτελεί μια από τις συχνότερα διαγνωσθείσες κακοήθειες στον ανεπτυγμένο κόσμο. Μάλιστα πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι η διάμεση ηλικία διάγνωσης καρκίνου παχέος εντέρου μετατοπίζεται σε νεότερες ηλικίες. Η μεταβολή οφείλεται στη σχέση που φαίνεται ότι έχει το νεόπλασμα αυτό με συνήθειες που απαντώνται στις δυτικές κοινωνίες όπως είναι η αυξημένη κατανάλωση […]

Τα λεμφώματα από κύτταρα της οριακής ζώνης αποτελούν μία ευρεία ομάδα λεμφωμάτων χαμηλής κακοήθειας που περιλαμβάνει το λεμφαδενικό, το εξωλεμφαδενικό και το σπληνικό λέμφωμα της οριακής ζώνης. Το εξωλεμφαδενικό λέμφωμα οριακής ζώνης εντοπίζεται κυρίως στον υποβλεννογόνιο λεμφαδενικό ιστό (MALT) και διακρίνεται περαιτέρω σε γαστρικό και μη γαστρικό. Το λεμφαδενικό λέμφωμα αποτελεί το 1,5%-1,8% του συνόλου […]

Η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στον οστικό μεταβολισμό καθώς ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα και ενισχύει την απορρόφησή του από τα οστά. Το τελευταίο είναι απαραίτητο για να διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα η πυκνότητα και κατά συνέπεια η ισχύς των οστών. Η βιταμίνη D συντίθεται στον άνθρωπο στο δέρμα από μια πρόδρομη ουσία […]

Ο ετήσιος αντιγριπικός εμβολιασμός αποτελεί ισχυρή σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) με σκοπό τη μείωση της νοσηρότητας και της θνητότητας από τον ιό της γρίπης. Ο εμβολιασμός μπορεί να βοηθήσει άτομα κάθε ηλικίας, κρίνεται όμως ιδιαίτερα σημαντικός για τις ομάδες υψηλού κινδύνου, δηλαδή τις εγκύους, τα παιδιά ως 5 ετών, τους ηλικιωμένους, του εργαζόμενους […]

Η ορμονοθεραπεία και συγκεκριμένα η καταστολή της παραγωγής ανδρογόνων αποτελεί εδώ και δεκαετίες τη βάση της αρχικής αντιμετώπισης του μεταστατικού καρκίνου του προστάτη. Η σύγχρονη ορμονοθεραπεία, με τη χορήγηση αγωνιστών ή ανταγωνιστών LHRH αποτελούσε μέχρι και προ 5 ετών τη μοναδική θεραπεία για τους ασθενείς με μεταστατικό ορμονοευαίσθητο καρκίνο προστάτη. Σήμερα υπάρχουν θεραπευτικές προσεγγίσεις που […]

Η οστική υγεία στους ογκολογικούς ασθενείς έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς επηρεάζει άμεσα την ποιότητα ζωής και επίσης σχετίζεται με την πρόγνωση. Τα διφωσφονικά, όπως το ζολεδρονικό οξύ, και η δενοσουμάμπη ενδείκνυνται τόσο για την πρόληψη της οστεοπόρωσης σε ασθενείς διεγνωσμένους με συγκεκριμένες κακοήθειες αρχικού σταδίου όσο και για την παρηγορητική αγωγή ασθενών με μεταστατικό καρκίνο […]

Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και ειδικότερα της επιστήμης των υπολογιστών έχει μεταμορφώσει τις τελευταίες δεκαετίες τόσο την καθημερινότητα όσο και το εργασιακό περιβάλλον στις αναπτυγμένες κοινωνίες. Πλέον, η αναβάθμιση της ισχύος των υπολογιστών και η δημιουργία νευρωνικών δικτύων έχει επιτρέψει την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης σε βαθμό που δεν μπορούσε να προβλεφθεί τα προηγούμενα […]

Η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου στις ανεπτυγμένες χώρες είναι πλέον ευρεία, σημειώνοντας αυξητική τάση και στη χώρα μας. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελεί υποκατάστατο του συμβατικού τρόπου καπνίσματος με σκοπό τη μείωση της επίπτωσης των απώτερων επιπλοκών της χρήσης καπνού όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και οι κακοήθειες. Ωστόσο, καθώς το ηλεκτρονικό τσιγάρο έχει εισαχθεί στην […]

Οι σύγχρονες μορφές ανοσοθεραπείας αποτελούν μια νέα θεραπευτική προσέγγιση στην Ογκολογία που μέσα από κλινικές μελέτες έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της – είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες – σε διάφορες κακοήθειες. Με βάση τα αποτελέσματα αυτά, τα ανοσοθεραπευτικά φάρμακα έχουν λάβει έγκριση για χρήση στα αντίστοιχα νεοπλάσματα. Ο αντίκτυπος από τη χρήση αυτών […]

Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι μια πλασματοκυτταρική δυσκρασία στην οποία ένας κλώνος (μια ομάδα) πλασματοκυττάρων πολλαπλασιάζεται αυτόνομα και παράγει μεγάλες ποσότητες ενός συγκεκριμένου αντισώματος (μιας ανοσοσφαιρίνης). Τα κακοήθη πλασματοκύτταρα φωλεάζουν στον μυελό των οστών και προκαλούν διαταραχή στη φυσιολογική λειτουργία του οστού. Πιο συγκεκριμένα, αυξάνεται η δραστηριότητα των οστεοκλαστών (κύτταρα που απορροφούν οστούν) και μειώνεται η […]

Η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελεί μια από τις πλέον διαδεδομένες τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Κατά τη διάρκεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης, η γυναίκα εκτίθεται σε υψηλές συγκεντρώσεις οιστρογόνων αλλά και ορμονών που επηρεάζουν τη λειτουργία της υπόφυσης. Η παρατεταμένη έκθεση σε οιστρογόνα όπως π.χ. στην περίπτωση θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες έχει συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης […]

Ο καρκίνος του μαστού στους άνδρες αποτελεί σπάνια νόσο και αντιπροσωπεύει περίπου το 1% των κακοηθειών που εμφανίζονται στους άνδρες καθώς και το 1% όλων των καρκίνων του μαστού παγκοσμίως. Διαγιγνώσκεται συχνότερα στη μαύρη φυλή, με επίπτωση 1,8 στους 100.000 συγκριτικά με 1,1 στους 100.000 στη λευκή φυλή. Οπως και στις γυναίκες ασθενείς, αρκετές γενετικές […]

Τα τελευταία χρόνια η ανοσοθεραπεία με τη μορφή των αντι-PD1 και αντι-PD-L1 αντισωμάτων έχει αποδείξει σημαντική αποτελεσματικότητα στον μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα. Συνέπεια αυτού, ανοσοθεραπευτικά φάρμακα (pembrolizumab, nivolumab, durvalumab κ.λπ.) είναι εγκεκριμένα είτε ως μονοθεραπεία είτε σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία στη μεταστατική νόσο, αλλά και ως θεραπεία συντήρησης έπειτα από χημειοακτινοθεραπεία στην τοπικά προχωρημένη ανεγχείρητη […]