Λοβέρδου Μυρτώ

ίναι ίσως μια από τις δυσκολότερες εποχές του εγχώριου θεάτρου, έτσι τουλάχιστον όπως το γνωρίσαμε τις τελευταίες δεκαετίες, συμπεριλαμβανομένης και της οικονομικής κρίσης. Αν και σε αυτή την τελευταία οφείλονται ορισμένες επιπλέον παθογένειες του χώρου. Γιατί παρά το γεγονός ότι το θέατρο πήγε καλά στη δύσκολη δεκαετία του 2009-2019, οι άνθρωποί του δεν πέρασαν εξίσου […]

«Μολιέρος» του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ

εν είναι το κουτί της Πανδώρας. Είναι ο λάκκος με τα φίδια. Γι’ αυτό και τα πράγματα είναι πολύ επικίνδυνα. Οταν μια κλειστή πόρτα ανοίξει και σου επιτρέψει να μπεις στο σκοτεινό δωμάτιο με τα μυστικά, οι συνέπειες και οι επιπτώσεις θα είναι πολλές και απρόβλεπτες. Το θέμα που ξεκίνησε με τις καταγγελίες στον χώρο […]

Η νέα παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου με τον «Μολιέρο» του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ επαναφέρει τον κορυφαίο γάλλο δραματουργό, ιδωμένο μέσα από την πένα του ρώσου συγγραφέα. Ο Μολιέρος, ωστόσο, αυτή η μεγάλη ιδιοφυΐα δεν χρειάζεται υπενθύμιση: Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια της παγκόσμιας λογοτεχνίας, είναι μια διαχρονία. «Καθήκον της κωμωδίας είναι να διορθώνει τους ανθρώπους […]

Ενα έργο, όπως ο «Γυάλινος Κόσμος» του Τενεσί Ουίλιαμς, δεν χρειάζεται δικαιολογίες για να ανέβει στη σκηνή. Αποτελεί μια ανεξάντλητη πηγή προσωπικών αναφορών και μια δομική αναφορά στην έννοια της οικογένειας. Τρία πρόσωπα, η μάνα, ο γιος και η κόρη, ένα τέταρτο, ο φίλος-επισκέπτης, κι ένας μεγάλος απών, ο πατέρας, συνθέτουν το υλικό της θεατρικής […]

Λέμε και ξαναλέμε, πόσο δύσκολα περνάει το θέατρο εν μέσω πανδημίας, με τα θέατρα κλειστά και το μέλλον αβέβαιο. Αραγε πόσο (πιο) δύσκολο είναι να σπουδάζεις θέατρο μέσα σε αυτές τις συνθήκες; Πόσο πιο απογοητευτικό είναι για ένα νέο παιδί να πρέπει να προσαρμοστεί σε κάτι που είναι κόντα στη φύση της επιλογής που έχει […]

Η συζήτηση επιστρέφει. Και δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς μια που από χθες άνοιξε το λιανεμπόριο και μαζί τα κομμωτήρια, τα κουρεία, τα κέντρα αισθητικής, τα διαιτολογικά κέντρα και τα ΚΤΕΟ (!). Τι θα γίνει με τους θεατρικούς χώρους; Γιατί η καραντίνα επιμένει να τους περιλαμβάνει και μάλιστα χωρίς καμία νύξη για το μέλλον […]

ζωή είναι σαν να κάνεις ένα μακρινό ταξίδι. Αλλιώς αισθάνεσαι όταν ξεκινάς, αλλιώς όταν πλησιάζεις προς το τέλος. Κι εγώ έχω την εντύπωση πως φθάνω λιγάκι προς το τέλος του ταξιδιού. Ετοιμάζομαι να κατέβω», έλεγε κι έγραφε ο Δημήτρης Χορν, όταν καταλάβαινε πια πως η αντίστροφη μέτρηση είχε ξεκινήσει. Αυτός, ένας εραστής της ζωής… Πέθανε […]

Υπάρχουν, πράγματι, δύο τρόποι να παρακολουθήσει κανείς μια παράσταση; Και δεν εννοώ «κανονικά» ή μέσω live streaming, μια συνθήκη που όλοι ελπίζουμε ότι δεν ήρθε για να αντικαταστήσει αυτό που είναι το θέατρο, αλλά για να δράσει συμπληρωματικά, εξ ανάγκης. Στο αρχικό ερώτημα λοιπόν η απάντηση, πιστεύω, ότι είναι μία, προσωπική για τον καθένα, και […]

Σχεδιασμοί που παρέμειναν στα χαρτιά, προγραμματισμοί που έμειναν μετέωροι: Τίποτα (σχεδόν) από ό,τι είχε οργανωθεί για το 2020 δεν υλοποιήθηκε, κι έτσι το θέατρο βρίσκεται σήμερα με ένα «έτοιμο» πρόγραμμα για το 2021 και μαζί μια αίσθηση κενού και απογοήτευσης. Με εξαίρεση τις αρχές του περασμένου χειμώνα, όταν ακόμα η πανδημία έμοιαζε σχετικά μακρινή για […]

Δεν είναι θεατρική παράσταση. Δεν είναι μαγνητοσκοπημένη παραγωγή. Δεν είναι κινηματογραφική ταινία. Τι είναι; Δύσκολα να την ορίσεις. Καλύτερα να την περιγράψεις ή, ακόμα καλύτερα, να την παρακολουθήσεις. Θα καταλάβεις. Εννέα ιστορίες, εννέα μονόλογοι, σαν μικρά μονόπρακτα, δεκάλεπτης περίπου διάρκειας το καθένα, ερμηνευμένα από εννέα ηθοποιούς. Χωρίς φανερά κοινά στοιχεία ανάμεσά τους ή άλλους συνδετικούς […]

ποτελεί εξαίρεση για ένα θεατρικό έργο να μεταφέρεται πρώτα στη μεγάλη οθόνη προτού ανέβει στο σανίδι, για το οποίο και προοριζόταν. Κι όμως, η «Στέλλα με τα κόκκινα γάντια» του Ιάκωβου Καμπανέλλη (1921-2011), ένα από τα πρώτα του έλληνα συγγραφέα, γραμμένο το 1954, έμελλε να καθιερωθεί από την ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Στέλλα», έναν χρόνο […]

«Ποντικοπαγίδα» («The Mousetrap») ανέβηκε τον Νοέμβριο του 1952 στο Λονδίνο, στο West End, και έκτοτε παιζόταν ακατάπαυστα ως τον περασμένο Μάρτιο που διέκοψε τις παραστάσεις της λόγω κορωνοϊού. Αποτελεί το μακροβιότερο θέαμα με εκατομμύρια θεατές και ένα από τα πλέον επιτυχημένα αστυνομικά μυθιστορήματα της κορυφαίας του είδους, της Αγκαθα Κρίστι (Agatha Christie, 1890-1976). Ξεκίνησε το […]

βδομήντα έξι χρόνια πριν, Δεκέμβριος του 1944 ήταν, όταν ο «Γυάλινος Κόσμος» και Τενεσί Ουίλιαμς (1911-1983) έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα του, στο Σικάγο, στο Civic Theater. Ο συγγραφέας ήταν 33 ετών και η επιτυχία από αυτή την πρώτη παράσταση ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη και φαντασία. Ακολούθησαν, μέσα στα επόμενα χρόνια, ανεβάσματα εντός και εκτός Αμερικής, από […]

Τη δική της περιπέτεια πέρασε, λόγω κορωνοϊού, «Η κυρία του Μαξίμ»: Η παράσταση επρόκειτο να κάνει πρεμιέρα τον περασμένο Μάρτιο, αλλά την πρόλαβε το πρώτο lockdown. Ανέβηκε για δύο εβδομάδες τον περασμένο Οκτώβριο, μέχρι που ήρθε το δεύτερο lockdown. Το περασμένο Σάββατο παίχτηκε live streaming: Ο πολυμελής θίασος ξετύλιξε το κουβάρι της πλοκής από την […]

πορεί στην Ελλάδα να είναι κάτι καινούργιο και να ήρθε ως αποτέλεσμα της πανδημίας, αλλά το «ζωντανό» θέαμα μέσω οθόνης αποτελεί μια σύγχρονη πρόταση στον χώρο του πολιτισμού. Στο εξωτερικό είχε ξεκινήσει πολύ πριν από τον κορωνοϊό, με τη διαφορά ότι οι θεατρικές παραστάσεις και οι όπερες που προβάλλονταν μέσω live streaming δεν έρχονταν κατευθείαν […]

ια κοινή αγωνία μοιράζονται οι άνθρωποι του θεάτρου όλους αυτούς τους μήνες: την αγωνία τους για δουλειά. Με το ερώτημα που αφορά το πότε και το πώς θα επανέλθουν στον φυσικό τους χώρο, που δεν είναι άλλος από τη σκηνή, ηθοποιοί, σκηνοθέτες και συντελεστές, μαζί με τους παραγωγούς, παρακολουθούν τις εξελίξεις αλλά κουράγιο δεν παίρνουν. […]

πό την περασμένη τηλεοπτική σεζόν, με αφορμή τις «Αγριες Μέλισσες», αρχίσαμε όλοι να μιλάμε για τους θεατρικούς ηθοποιούς που είπαν «ναι» στην τηλεόραση. Η Μαρία Κίτσου στάθηκε μια ηχηρή αφετηρία κι ευτυχώς δεν ήταν η μοναδική. Κι άλλοι ηθοποιοί κι άλλες σειρές ήρθαν να προστεθούν κι έτσι φέτος το τοπίο της μικρής οθόνης άνοιξε. Οσοι […]

να μεγάλο, κεντρικό θέατρο της Αθήνας, το Αλίκη στην οδό Αμερικής, αποφάσισε φέτος να επενδύσει σε μια παράσταση που αν οι συνθήκες δεν ήταν αυτές που είναι, βέβαιο είναι πως δεν θα το είχε τολμήσει. Ενας σκηνοθέτης της νεότερης γενιάς και τέσσερις νεότατοι ηθοποιοί σίγουρα δεν αποτελούν το αυτονόηο σχήμα για τον συγκεκριμένο χώρο. Να […]

ο συγγραφικό δίδυμο των Μιχάλη Ρέππα και Θανάση Παπαθανασίου, έπειτα από ανάθεση του Εθνικού Θεάτρου επί καλλιτεχνικής διευθύνσεως του Στάθη Λιβαθινού, ανέλαβε να γράψει και να παρουσιάσει ένα σύγχρονο θεατρικό, στο οποίο πρόσθεσε μουσική και τραγούδια. Οχι, δεν πρόκειται για μιούζικαλ, παρά τη ζωντανή πενταμελή ορχήστρα. «Μιούζικαλ δωματίου» το βαφτίζει εις εκ των δημιουργών του. […]

Ενας χείμαρρος είναι το «Τρίτο Στεφάνι» του Κώστα Ταχτσή (1962), ένας χείμαρρος λέξεων που στο διάβα του συντρίβει τους ανθρώπους και τις ζωές τους. Μια αφήγηση, ένας ιδιότυπος μονόλογος, που εμπλουτίζεται από αισθήματα και μικρές καθημερινές ιστορίες, απαλλαγμένος από συμβάσεις, πρωτότυπος για την εποχή του και διαχρονικός. Δύσκολο το στοίχημα της θεατρικής μεταφοράς και σκηνοθεσίας […]

έρμα τα ψέματα. Το θέατρο επιστρέφει, οι παραστάσεις αρχίζουν, οι πρεμιέρες περιμένουν. Η ανακοίνωση, την περασμένη Παρασκευή, του Χάρτη Υγειονομικής Ασφάλειας και Προστασίας από τη λοίμωξη Covid-19 έβαλε τέλος (;) στην αγωνία του θεατρικού χώρου, που την προηγούμενη εβδομάδα είχε φτάσει στα ύψη. Τα χρώματα -πράσινο, κίτρινο, πορτοκαλί και κόκκινο – πήραν μία ακόμα θέση στη […]

Ενταγμένες στο ευρύτερο σκηνικό, που υπαγορεύει η τρέχουσα πραγματικότητα της πανδημίας, είναι οι αποφάσεις που αφορούν στα πολιτιστικά δρώμενα. Με τα θέατρα να παραμένουν κλειστά μέχρι νεωτέρας – προς το παρόν ισχύουν τα μέτρα που ανακοινώθηκαν την περασμένη Παρασκευή και αφορούν στο διάστημα ως την προσεχή Κυριακή 12 Οκτωβρίου – οι προγραμματισμένες πρεμιέρες μεταφέρονται χρονικά. […]

Ολα όσα πραγματεύονται οι «Πέρσες», το παλαιότερο, πλήρες δράμα που έχει διασωθεί, έχουν ήδη συμβεί. Και τώρα είναι η στιγμή να ειπωθούν, μέσα σε μια ατμόσφαιρα αναμονής και αγωνίας. Η τραγωδία που επιχειρεί να αποτυπώσει τη συντριβή και την πτώση μιας αυτοκρατορίας μέσα από τη ματιά των ηττημένων, παρουσιάστηκε από το Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία […]

να δένδρο, ένα εγκαταλειμμένο αυτοκίνητο, δύο σαμπρέλες και άλλα δύο βαρέλια: ένα τοπίο στο πουθενά ή στο παντού, άχρονο, λίγο κωμικό κι άλλο τόσο τραγικό. Δύο περιπλανώμενοι τύποι, δύο άντρες, δύο φίλοι (;), ο Βλαντιμίρ (Ντίντι) και ο Εστραγκόν (Γκόγκο), θα προσπαθήσουν να κατανοήσουν τη ζωή και τους εαυτούς τους, περιμένοντας εκείνον που θα τους […]

κορυφαία αντιπαράθεση αρχών και αξιών που καθορίζει την «Αντιγόνη» καθιστά τη σοφόκλεια τραγωδία αναλλοίωτη στον χρόνο και ίσως περισσότερο επίκαιρη κάθε φορά. Στην κορυφή της πυραμίδας του αρχαίου δράματος ο ποιητής διαχειρίζεται τα μεγάλα θέματα μέσα από το δίπολο των γραπτών και των άγραφων νόμων, των νόμων της ζωής και εκείνων του Κάτω Κόσμου. Από […]

«Το Παγκάκι» του Αλεξάντρ Γκέλμαν

Δύο λέξεις όλες κι όλες: Σκηνικά – κοστούμια. Ή και μία μόνον – σκηνικά ή κοστούμια. Επάγγελμα σκηνογράφος ή και ενδυματολόγος. Μια δουλειά αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την τέχνη της σκηνής και της οθόνης, μια δημιουργική εκδοχή του καλλιτέχνη που αφήνει το μοναχικό ταξίδι για συναντήσεις, για ομαδικό πνεύμα, για συνεργασίες. Γιατί η αισθητική μιας παράστασης, μιας […]

Ενας συνδυασμός μουσικοχορευτικού θεάματος με επιθεωρησιακά στοιχεία είναι το «Ελα μια βόλτα» στο θέατρο Αλσος με τη σφραγίδα του Τάκη Ζαχαράτου. Ενα one man show με μιμήσεις, παρλάτες, τραγούδια, σχόλια, πλαισιωμένο από ζωντανή ορχήστρα και μια ομάδα νέων παιδιών – χορευτών και τραγουδιστών. Μια χορταστικού τύπου παράσταση τρίωρης σχεδόν διάρκειας, με συχνή εναλλαγή κοστουμιών, σκηνογραφικών εφέ, […]

Μεγαλώσαμε με ένα «Ραντεβού τον Σεπτέμβριο»: Από τα σινεμά και τα θέατρα ως το σχολείο, συμπεριλαμβανομένων εμπορικών καταστημάτων και μαγαζιών που έκλειναν για τις καλοκαιρινές τους διακοπές αφήνοντας μια χειρόγραφη, συχνά, ταμπελίτσα στην πόρτα. Και ξαφνικά φέτος, όλα άλλαξαν. Οι μεγάλες εκπτώσεις αντικατέστησαν τις «διακοπές» και τα ραντεβού είναι πολύ πιθανόν είτε να ακυρωθούν είτε […]

Σαν μια παρτίδα πινγκ-πονγκ, με γρήγορες εναλλαγές και δυνατά χτυπήματα «παίζεται» το παιχνίδι στο «Δάνειο» του Τζόρντι Γκαλθεράν, που παρουσιάζεται στην αυλή του Χυτηρίου από τον Σωτήρη Χατζάκη και τον Δημήτρη Μυλωνά. Με αφετηρία την οικονομική κρίση ο καταλανός συγγραφέας δημιουργεί ένα ενδιαφέρον δίδυμο: Από τη μια ο τραπεζίτης και από την άλλη ο επίδοξος […]

τέχνη ή η τέχνη της (ανδρικής) φιλίας; Το «Art» (1994) της Γιασμίνα Ρεζά (Yasmina Reza, 1959), αυτό το διάσημο, σύγχρονο, πολυδιάστατο έργο, παρουσιάζεται σε περιοδεία σε σκηνοθεσία του Σταμάτη Φασουλή. Με πρωταγωνιστές τρεις φίλους κι έναν λευκό πίνακα, η παράσταση, μέσα στο κατάλευκο σκηνικό, επιβεβαιώνει με τον προβληματισμό της τη διαχρονική αξία του έργου. Γεννημένη […]

ετά τους «Αχαρνής» και την «Ειρήνη», ο Αριστοφάνης με τη «Λυσιστράτη» (411 π.Χ.) επιχειρεί, για μία ακόμα φορά, να προτείνει την παύση του πολέμου και την επικράτηση της ειρήνης. Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, στην πρώτη του σκηνοθετική αναμέτρηση, προτείνει τη δική του «Λυσιστράτη», παραγωγής Εθνικού Θεάτρου, στη μετάφραση του Σωτήρη Κακίση. Η παράσταση, που έκανε πρεμιέρα […]

να τοπίο μνήμης, παιδικής μνήμης, συνθέτουν τα είκοσι επτά, περασμένα σε πασσάλους/κρεμάστρες, λευκά αγορίστικα ρουχαλάκια. Αυτός είναι ο σκηνικός χώρος μέσα στον οποίο εξελίσσεται ο «Οιδίπους» του Δημήτρη Καραντζά. Σαν μια συνομιλία του τραγικού ήρωα με τον αθώο εαυτό του, σαν μια διαρκή ανάγκη επιστροφής στην ασφάλεια της άγνοιας, την ώρα που μοναδικός στόχος και […]

Από τον τίτλο, στην αρχή της παράστασης, υπερισχύει η Μεταπολίτευση. Από τον ίδιο τίτλο, στο τέλος, μένει αυτό το συναίσθημα που γεννήθηκε με την τελευταία σκηνή: Ενας χορός, ανάμεσα στους ηθοποιούς και το κοινό, ένα στροβίλισμα, με αλλαγή παρτενέρ, μια μεγάλη γιορτή. Ισως κάπως έτσι να ήταν τότε, το ΄74 στη Μεταπολίτευση. Ισως πάλι, κάπως […]

Mια ιδιαίτερη, σχεδόν επικίνδυνη, προσέγγιση σε ένα θέμα «ταμπού» επιχειρεί το έργο της Νίνα Ρέιν «Φυλές», με αμεσότητα και νοηματικούς συμβολισμούς. Ο τρόπος που διαχειρίζεται τη διαφορετικότητα, τον διαχρονικό «ρατσισμό» ανάμεσα στους ανθρώπους, ακόμα κι αν είναι στενοί συγγενείς, μαζί με την πολυπρισματική ματιά της, καθιστούν το έργο συγκινητικό και σκληρό, με μια αλήθεια που […]