Γαβουνέλη Μαρία

Ρώτησα κάποτε έναν άνθρωπο που ξέρει εις βάθος το θέμα ποιο είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την επίλυση των ελληνοτουρκικών ζητημάτων. Το Κυπριακό, μου απάντησε χωρίς δισταγμό ή αμφιβολία. Είναι προφανές ότι όλα μας τα προβλήματα στη γειτονιά διαπλέκονται, αλλά ομολογώ ότι ξαφνιάστηκα με την άμεση σύνδεση θεμάτων που αναμειγνύουν ζητήματα διμερή με άλλα πολυμερή […]

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, η εκλογική διαδικασία στις Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζεται ακόμη. Σχεδόν 80 εκατομμύρια πολίτες έχουν ήδη ψηφίσει είτε με ταχυδρομική ψήφο είτε στις κάλπες που παραμένουν ανοικτές για εβδομάδες πριν από τη συνταγματική ημερομηνία των εκλογών ενώ η συμμετοχή των υπολοίπων, που θα σταθούν στην ουρά, αναμένεται μεγαλύτερη από κάθε […]

Μια πρόσφατη έρευνα για τις απόψεις Ελλήνων και Τούρκων περί των γειτόνων τους κατέληξε στο συμπέρασμα ότι και οι δύο λαοί θεωρούν τις μεταξύ τους διαφορές σημαντικές αλλά, ενώ οι Τούρκοι έχουν απλώς μια γενική ιδέα περί του προβλήματος, οι Ελληνες γνωρίζουν (ή θεωρούν ότι γνωρίζουν) λεπτομέρειες του θέματος και έχουν άποψη επί του πρακτέου. […]

Είναι πολύ ευχάριστο που οι συναντήσεις μεταξύ των ηγετών της Ελλάδας και της Τουρκίας έχουν γίνει πλέον τόσο συχνές και τόσο συνήθεις ώστε να μην αποτελούν καν την πρώτη είδηση στις εφημερίδες των δύο χωρών. Η ηρεμία στον αέρα και (ίσως λίγο λιγότερο) στη θάλασσα του Αιγαίου δεν αποκλείουν βεβαίως ελαφρές αναταραχές περί την Κάσο, […]

Δύο εβδομάδες πριν η κ. Ολγκίν Κουέγιαρ κατέθεσε στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ την έκθεσή της μετά το πέρας του πρώτου(;) κύκλου της αποστολής της στην Κύπρο. Παρά το γεγονός ότι συναντήθηκε λίγο αργότερα και με την ελληνική ομάδα στην Ουάσιγκτον στο περιθώριο των εορτασμών για τα 75 χρόνια του ΝΑΤΟ, δεν υπάρχει τούτη την […]

Μέσα στις πυρετώδεις διαπραγματεύσεις για τη στελέχωση των μεγάλων αξιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες παρεμπιπτόντως έχουν πλήρη δημοκρατική νομιμοποίηση διά των εκλεγμένων εθνικών κυβερνήσεων και του εκλεγμένου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα, φαίνεται να παράπεσε στην ειδησεογραφία η αναγγελία της εκλογής του ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε στη θέση του γενικού γραμματέα […]

Στην αρχή ήταν οι «συνήθεις» NAVTEX στο Αιγαίο, δεσμεύοντας αδιακρίτως χώρους για ασκήσεις. Ακολούθησε η έντονη διαμαρτυρία για τη δημιουργία δύο μεγάλων θαλάσσιων πάρκων στο Ιόνιο και στο Αιγαίο σε περιοχές εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων. Μαθαίνουμε ήδη ότι η «Γαλάζια Πατρίδα» θα διδάσκεται στα σχολεία και η πατριδογνωσία θα αναφέρεται στη «θάλασσα των νησιών». […]

Ο πρόεδρος Ερντογάν έχασε στις δημοτικές εκλογές της Τουρκίας. Η ήττα ήταν προσωπική: είχε ο ίδιος συνδέσει την εκλογική πορεία του κόμματός του με τη δική του παρουσία στην τουρκική πολιτική σκηνή, δηλώνοντας ότι πρόκειται για την τελευταία φορά που μετέχει σε προεκλογική εκστρατεία. Το κόμμα του έχασε σε ένα μεγάλο μέρος της τουρκικής επικράτειας […]

Καθώς οι αντάρτες Χούθι της πάμφτωχης Υεμένης στέλνουν πυραύλους στα πλοία δυτικών συμφερόντων στην Ερυθρά Θάλασσα, τα κράτη συζητούν αν πρόκειται για πειρατεία ή επίθεση στη θάλασσα ή απλώς για τυφλές πράξεις τρομοκρατίας. Ο νομικός χαρακτηρισμός προσδιορίζει το επιτρεπτό πλαίσιο ανταπόκρισης της διεθνούς κοινότητας, αλλά είναι σαφές ότι η παραδοσιακή αρχή της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας […]

Ο πρόεδρος Ερντογάν έφυγε, οι δρόμοι της Αθήνας ξαναγέμισαν, οι αξιωματούχοι των δύο πλευρών πήραν βαθιά ανάσα ανακούφισης και η ζωή ξαναγύρισε στην καθημερινότητά της. Και τώρα που γίναμε φίλοι, τι; Πρώτα απ’ όλα, δεν γίναμε φίλοι. Στην καλύτερη περίπτωση, συμφωνήσαμε ότι διαφωνούμε. Με βάση αυτή τη διαπίστωση, ελπίζουμε να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα, που […]

Η εμπειρία δείχνει ότι τελικά δεν είναι τόσο δύσκολο να ξεκινήσει ένας πόλεμος – αρκεί η βούληση του επιτιθέμενου, είτε είναι μια χώρα, όπως η Ρωσία στην Ουκρανία, είτε μια τρομοκρατική οργάνωση, όπως η Χαμάς, που επιλέγει την αποκρουστική βία ως εργαλείο εκτροχιασμού μιας ατελούς διαδικασίας ειρήνευσης. Η δυσκολότερη απόφαση του πολέμου είναι ο τρόπος […]

Ο πόλεμος ξαναγύρισε στη Μέση Ανατολή. Η αποκρουστικής αγριότητας επίθεση της Χαμάς σε άμαχους πολίτες του Ισραήλ τινάζει στον αέρα τις προσπάθειες ειρήνευσης και συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή. Είναι προφανής η απελπισία του παλαιστινιακού πληθυσμού, που έβλεπε τις αραβικές χώρες της ευρύτερης περιοχής να αναγνωρίζουν η μία μετά την άλλη με τις συμφωνίες του Αβραάμ […]

Τα βήματα είναι ξεκάθαρα και είναι σαφές ότι ήδη ακολουθούνται: την προηγούμενη εβδομάδα οι υπουργοί Εξωτερικών συναντήθηκαν στην Αγκυρα, την επόμενη ο έλληνας Πρωθυπουργός και ο τούρκος πρόεδρος θα συζητήσουν από κοντά στη Νέα Υόρκη, στα περιθώρια της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Η επόμενη φάση προβλέπει την έναρξη του πολιτικού (και πραγματικού) διαλόγου με […]

Στους δύο αιώνες της παρουσίας του, το ελληνικό κράτος θεωρούσε πάντοτε τον εαυτό του ένα ευρωπαϊκό προπύργιο απομονωμένο στην άκρη της Βαλκανικής. Η σύνοδος της Θεσσαλονίκης πριν από 20 χρόνια ήταν ίσως η τελευταία πράξη αυτής της πορείας. Προετοιμάζοντας τη σύνδεση των Δυτικών Βαλκανίων με την Ευρωπαϊκή Ενωση λίγες μόλις εβδομάδες μετά την υπογραφή της […]

Η Ελλάδα και η Τουρκία μοιράζονται μια μακρά κοινή ιστορία, με στιγμές αγαστών σχέσεων και πολλαπλές περιόδους κρίσεων. Δεν είναι, επομένως, η πρώτη φορά που οι δυο χώρες βλέπουν μπροστά τους ένα παράθυρο ευκαιρίας για την επίλυση των μεταξύ τους ζητημάτων – αν και η τελευταία φορά που η ιστορία κατέγραψε μια συνολική διευθέτηση που πραγματικά […]

Η Συνθήκη της Λωζάννης κλείνει εφέτος 100 χρόνια ζωής. Είναι μία από αυτές τις σπάνιες συνθήκες, που σηματοδοτούν την αλλαγή μιας ολόκληρης εποχής, δημιουργώντας ένα αντικειμενικό γεγονός, οι επιπτώσεις του οποίου συνεχίζουν να γίνονται αντιληπτές ακόμη και σήμερα. Αιωνόβια και αειθαλής, η Συνθήκη περιβάλλεται πλέον με την αχλή του μύθου, που δεν ανταποκρίνεται πάντοτε στην […]

Η υπερδεκαετία της κρίσης τελείωσε χθες – όχι με ψιθύρισμα αλλά με πάταγο. Η χώρα κοιτά μπροστά σε ένα μέλλον σταθερό, ασφαλές, προβλέψιμο, κανονικό, με οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή. Και το κάνει αφομοιώνοντας τις τραυματικές εμπειρίες των τελευταίων χρόνων, ξεπερνώντας ιδεολογικές αγκυλώσεις και κτίζοντας πάνω στα μικρά βήματα μιας καλύτερης καθημερινότητας. Το λες και θρίαμβο […]

Είναι χωρίς καμία αμφιβολία το τέλος μιας εποχής. Ο άνθρωπος που ήταν ο αναμφισβήτητος κυρίαρχος της τουρκικής πολιτικής τα τελευταία 20 χρόνια παλεύει όχι απλώς να επανεκλεγεί αλλά να διασώσει έναν ολόκληρο τρόπο διακυβέρνησης. Η Τουρκία ζει τους σπασμούς της αλλαγής μέσα από τις δομές της αβέβαιης δημοκρατίας ενώ ο κρατικός μηχανισμός και η κοινωνία […]

Είναι πολύ δύσκολη η δουλειά της Πυθίας. Δεν είναι μόνο το μέλλον αόρατο, είναι και το παρόν που αλλάζει από τη μια μέρα στην άλλη. Λίγους μήνες πριν αντιμετωπίζαμε μια Τουρκία αναθεωρητική, επιθετική, με λόγο πρωτόγνωρα πρωτόγονο και βάναυσο και πράξεις καθημερινής πρόκλησης στο Αιγαίο. Συνδυασμένο με την πιθανότητα παράλληλων εκλογών στις δυο χώρες, είχαμε […]

Ενα από τα μεγαλύτερα διακυβεύματα των επερχόμενων εθνικών εκλογών (αλλά και των αυτοδιοικητικών εκλογών που ακολουθούν τον Οκτώβριο 2023 και των ευρωπαϊκών εκλογών το 2024) είναι το ποσοστό των γυναικών που θα εκλεγούν και έτσι θα μετάσχουν στη διαχείριση της εξουσίας. Η χώρα μας είναι μια από τις ελάχιστες στον πλανήτη, 12 όλες και όλες […]

Η κεντρική ιδέα είναι εξαιρετικά απλή. Η Τουρκία, αυτοκρατορία ή μεγάλος ασθενής, ήταν πάντοτε μια χώρα, που ζυγιαζόταν μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Τι πιο λογικό, μεγαλώνοντας σε πλούτο και πληθυσμό, να πάψει να βιώνει εαυτόν ως γέφυρα και να αισθανθεί ως μείζων περιφερειακή δύναμη; – είναι άλλωστε μέσα στις 20 μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Συνακόλουθο αυτής […]

Μετά τη σημαντική μείωση των αριθμών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές συνέχισαν να ενισχύονται κατά τη διάρκεια του 2022 κατά ποσοστό 55%, αυξητική τάση που παρατηρείται σε όλο το μήκος των ευρωπαϊκών συνόρων. Το κύριο σημείο εισόδου είναι πλέον ο Εβρος και όχι τόσο τα νησιά του Βορείου Αιγαίου, ενώ […]

Οσες και όσοι περίμεναν μια επίσημη ανακοίνωση στα Τίρανα ως προς την πορεία του συνυποσχετικού, με το οποίο η Ελλάδα και η Αλβανία θα παραπέμπουν τη μεταξύ τους διαφορά για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στο Διεθνές Δικαστήριο, δεν έχουν ίσως επαρκώς αντιληφθεί τη δυσκολία του εγχειρήματος. Το συνυποσχετικό αυτό δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια […]

Οι τίτλοι είναι παντού: «ιστορική συμφωνία», «πήραμε όσα θέλαμε» – δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ιστορικοί εχθροί συμπίπτουν σε μια κοινή πορεία για το μέλλον. Η συμφωνία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων περιοχών του Ισραήλ και του Λιβάνου στην Ανατολική Μεσόγειο είναι το αποτέλεσμα πρωτότυπης σκέψης και διάθεσης συμβιβασμού σε ένα κλίμα καλής θέλησης, όπου τα […]

Είναι ένα γλυκό πρωινό του Σεπτεμβρίου. Οι νέοι φοιτητές καμαρώνουν τις ηλεκτρονικές τους ταυτότητες, τις οποίες και σκανάρουν στις γυάλινες πόρτες υπό το χαμογελαστό βλέμμα του φύλακα, ώστε να μπορούν να περάσουν και κυριολεκτικά το κατώφλι της σχολής τους – επιστέγασμα προσπάθειας χρόνων μέσα από τις συμπληγάδες των πανελληνίων εξετάσεων. Κινούνται στις αίθουσες (που δεν είναι […]

Η ελληνική παρουσία στις ακτές του Εύξεινου Πόντου πηγαίνει πίσω στον 6ο αιώνα π.Χ., στην πρώτη περίοδο του ελληνικού αποικισμού. Ακολουθώντας τους μαιάνδρους της Ιστορίας, οι κοινότητες αυτές γνώρισαν εποχές ακμής και παρακμής, έμειναν όμως πάντοτε ένα σημαντικό στοιχείο του Ελληνισμού και ταυτόχρονα σπουδαίο εργαλείο προόδου και ευημερίας για την ευρύτερη περιοχή. Ηταν η Μεγάλη […]

Την περασμένη Πέμπτη η ισπανική Βουλή έκανε ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την αναγνώριση του δικαιώματος πασχόντων με «σοβαρή, χρόνια, εξουθενωτική και ανίατη νόσο, που προκαλεί αφόρητο πόνο», να ζητούν και να λαμβάνουν βοήθεια για να τερματίσουν τη ζωή τους. Ηταν η τέταρτη προσπάθεια που έφθασε στο Κοινοβούλιο, μετά από μακρά πίεση και σοβαρή κοινωνική […]

Μέσα στην καταιγίδα της πανδημίας και τα κλειστά σύνορα, έχουμε για την ώρα ξεχάσει τα ζητήματα των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών. Η αποτυχία της προσπάθειας εργαλειοποίησης απελπισμένων ανθρώπων στον Εβρο δημιουργεί μια ψευδαίσθηση μονιμότητας. Το πρόβλημα όμως εξακολουθεί να είναι εκεί και θα επανέλθει δριμύτερο μόλις αποκατασταθεί η κανονικότητα. Το ερώτημα επομένως παραμένει: τι κάνουμε την επόμενη […]