Ιωακειμίδης Π Κ

«Η Ελλάδα δεν επιχειρεί να επιβάλει τετελεσμένα» δήλωσαν διπλωματικές πηγές απαντώντας σε νέες ακραίες δηλώσεις του προέδρου Ερντογάν. Σημαντικό, καθώς σημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι για το άμεσο μέλλον δεν πρόκειται να υπάρξει επέκταση χωρικών υδάτων ούτε νοτίως ούτε βορείως της Κρήτης. Ωστόσο το σενάριο μιας ενδεχόμενης κλιμάκωσης της ελληνοτουρκικής έντασης με θερμό επεισόδιο/σύγκρουση στη διάρκεια […]

Το 2022 έκλεισε με την ιταμή, πολεμοχαρή έκρηξη του δίδυμου Τσαβούσογλου, Ακάρ. Υπήρξε έτος αναβαθμισμένης εθνικιστικής, αναθεωρητικής ρητορικής απέναντι στην Ελλάδα. Στις αρχές του έτους (Μάρτιος) διεφάνη η δυνατότητα ενός ριζικού ανοίγματος (breakthrough) στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τη συνάντηση Ερντογάν – Μητσοτάκη στην Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο μετά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον (Μάιος) η διαδικασία […]

Οπως έγραψε πρόσφατα ο Economist, στην περίπτωση των εθνοτικών συγκρούσεων στα Βαλκάνια είναι πάντοτε δύσκολο να εντοπίσει κάποιος με ακρίβεια τα πραγματικά αίτιά τους και ως εκ τούτου να κάνει ακριβή επιμερισμό ευθυνών. Η κατάσταση επί του πεδίου είναι περίπλοκη και διαπλεκόμενη με πολλούς παράγοντες. Η περίπτωση του Κοσόβου μαρτυρεί του λόγου το αληθές. Το […]

Το Κατάργκεϊτ που συγκλονίζει την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) ανέδειξε τα ελλείμματα του θεσμικού συστήματος της ΕΕ και ανομίες της γνωστής «φούσκας των Βρυξελλών», ιδιαίτερα στον άξονα της διαφάνειας και λογοδοσίας. Είναι ένα σύστημα που αφήνει ανοιχτές πολλαπλές δυνατότητες για την άσκηση αθέμιτων πρακτικών και διαφθοράς προκειμένου να επηρεασθεί η (νομοθετική) διαδικασία παραγωγής πολιτικής. Και αναποφεύκτως, […]

Εχω μπροστά μου τρεις πρόσφατες αναλύσεις για την Τουρκία και την εξωτερική της πολιτική από ιδιαίτερα σοβαρούς φορείς: A. Coscun, S. Ulgen, «Political Change and Turkey’s Foreign Policy» / «Πολιτική αλλαγή και η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας» (Carnegie Endowment) S. Adar, «Turkey’s Euroasian Ambitions at a time of Geopolitical Uncertainty» / «Οι ευρωασιατικές φιλοδοξίες της […]

Ρώτησα πρόσφατα ανώτατο κυβερνητικό αξιωματούχο της Ουκρανίας «εάν και πόσο σημαντική είναι η Τουρκία για τη χώρα του». Η απάντησή του σαφής: «Η Τουρκία είναι πολύ σημαντική χώρα για την Ουκρανία για σειρά από λόγους: πρώτον ως χώρα που της προμηθεύει εξοπλισμό, ειδικότερα drones, δεύτερον ως χώρα που διαμεσολαβεί για την ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου με […]

Αφού επιδοθήκαμε σε κάθε είδους θριαμβευτικούς πανηγυρισμούς για τα ανύπαρκτα μέχρι στιγμής… «κολοσσιαία αποθέματα φυσικού αερίου» που θα λύσουν όχι μόνο το ενεργειακό πρόβλημα της Ελλάδας αλλά του συνόλου της Ευρώπης αν όχι του πλανήτη ολόκληρου, ας θέσουμε ορισμένα ερωτήματα. Πρώτον, κατά πόσο είναι συμβιβάσιμο ένα σχέδιο εξόρυξης ορυκτών καυσίμων με το πνεύμα, λογική, αλλά […]

Εάν η προσωρινή κυβέρνηση εθνικής ενότητας της Τρίπολης / Λιβύης είχε συμφωνήσει με την ελληνική πλευρά ο υπ. Εξωτερικών Ν. Δένδιας να πραγματοποιήσει επίσκεψη για να συναντήσει τον πρόεδρο της χώρας Μέμφι χωρίς ουδεμία άλλη συνάντηση και η υπουργός Εξωτερικών της προσωρινής κυβέρνησης Νάιλα Μανγκούς έσπευσε στο αεροδρόμιο να υποδεχθεί τον κ. Δένδια, τότε διέπραξε […]

Ο μείζων στρατηγικός στόχος της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) είναι, ως γνωστόν, η επίτευξη της «Ευρωπαϊκής κυριαρχίας», φράση-στόχος που πρώτος χρησιμοποίησε ο πρόεδρος Εμ. Μακρόν αλλά υιοθετήθηκε γενικά από την ΕΕ. Και προωθείται συστηματικά, ιδιαίτερα μετά τη βάρβαρη πολεμική επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ποιος είναι όμως ο ρόλος και η συμβολή της Ελλάδας στη διαδικασία […]

Στην πρόσφατη συνέντευξή του ο Πρωθυπουργός ανήγγειλε δύο μάλλον αντιφατικές αποφάσεις, μία θετική και μία προβληματική. Η θετική αφορά την εξαγγελία για «το άνοιγμα της Ελλάδας προς τη Λιβύη» για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών (υφαλοκρηπίδας, Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης – ΑΟΖ και αναποφεύκτως οριοθέτησης χωρικών υδάτων). Οπως ορθώς είπε ο Πρωθυπουργός, «Ελλάδα και Λιβύη έχουν ακτές […]

Ο Ταγίπ Ερντογάν μάς απειλεί ξεδιάντροπα με πόλεμο. Ο Χουλουσί Ακάρ όμως θέλει να έλθει στην Αθήνα για διάλογο. Γιατί λοιπόν µε διπλωµατική ευελιξία δεν τον καλούμε να δούμε τι διάλογο εννοεί; Αλλά οι φωνές εναντίον του διαλόγου αυξάνονται τελευταία με τα δύο διαχρονικά επιχειρήματα (μιας σχολής σκέψης τουλάχιστον): Πρώτον, «η Τουρκία θέλει να μας […]

Τις ημέρες ακριβώς αυτές συμπληρώνονται εξήντα χρόνια (16-29 Οκτωβρίου 1962) από την κρίση των πυραύλων στην Κούβα. Οταν οι δύο υπερδυνάμεις της εποχής, ΗΠΑ και Σοβιετική Ενωση (ΕΣΣΔ), έφθασαν στο χείλος του πυρηνικού πολέμου με τις πλέον ολέθριες συνέπειες για όλη την ανθρωπότητα. Για την οριακή αυτή στιγμή στην ιστορία  έχουν γραφτεί άπειρες αναλύσεις. Εχουν […]

Η χθεσινή εκτόξευση πυραύλου μέσου βεληνεκούς από την Τουρκία συνιστά σημαντική εξέλιξη. Πρώτα απ’ όλα πιστοποιεί την ικανότητα της τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας. Μετά τα ιδιαίτερης αποτελεσματικότητας drones που ενεργοποιούνται στην Ουκρανία και αλλού μπορεί να παράγει και πυραύλους μέσου βεληνεκούς (εάν βέβαια επιβεβαιωθούν τα δεδομένα γύρω από την εκτόξευση και την παραγωγή του πυραύλου). Από […]

Αν κάτι προκύπτει από την 135 σελίδων Εκθεση Προόδου 2022 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) δεν έχει επεξεργασμένη  στρατηγική για τη χώρα αυτή. Δεν ξέρει ούτε τι στρατηγικά θέλει, ούτε, πολύ περισσότερο, τι να κάνει με την Τουρκία. Η έκθεση ανοίγει με τη φράση ότι η Τουρκία παραμένει […]

Μετά τη δημόσια αντιπαράθεση (αντί της συνάντησης) στην Πράγα που προκάλεσε η ακραία τοποθέτηση του προέδρου Ερντογάν, έχει σημασία το τι ακολουθεί τώρα. Επιβεβλημένο είναι να αποφευχθούν κινήσεις (δηλώσεις, προτάσεις) που «χύνουν λάδι στη φωτιά», ιδιαίτερα καθώς στοιχεία των δηλώσεων Ερντογάν αφήνουν κάποιο περιθώριο… εκτονωτικής ανάγνωσης. Ορισμένες προτάσεις που έχουν κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο για […]

Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα (ΕΠΚ) είναι πραγματικότητα. Ο πρόεδρος Μακρόν πέτυχε τον στόχο του: Εφερε σ’ ένα ευρωπαϊκό forum τη Βρετανία (πρωθυπουργό Λιζ Τρας) και την Τουρκία (πρόεδρο Ερντογάν) μαζί με  σάραντα δύο (42) άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σύνολο 44. Και τούτο θεωρείται όντως κατόρθωμα. Χωρίς αμφιβολία μια αρχική επιδίωξη του προέδρου Μακρόν όταν πρότεινε (9 […]

Επιτέλους η Αθήνα έκανε κάτι που θα έπρεπε να είχε κάνει ξεκάθαρα και δυνατά εδώ και καιρό. Απευθύνθηκε από το κορυφαίο διεθνές forum, τον ΟΗΕ, στην Τουρκία και στον πρόεδρο Ερντογάν όχι με την ξύλινη αλλά με την αφοπλιστικά αξιακή γλώσσα του διαλόγου, συνεννόησης και συνεργασίας. Και κυρίως απευθύνθηκε ευθέως στον τουρκικό λαό σε μια […]

Η 77η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ που άρχισε χθες λαμβάνει χώρα στην πλέον ζοφερή στιγμή από τη γέννηση του Οργανισμού (1945). Ο γενικός γραμματέας Αντόνιο Γκουτέρες παρουσίασε τη δραματική εικόνα – από τις πολλαπλές συγκρούσεις και κρίσεις, πείνα, ανισότητες μέχρι την κλιματική κρίση. «Εχουμε ραντεβού με την κλιματική καταστροφή» είπε «εάν δεν δράσουμε τώρα σε όλα […]

Οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ Αντ. Μπλίνκεν, Γαλλίας Κ. Κολονά, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, όλη η διεθνής κοινότητα συνιστά διάλογο προκειμένου Ελλάδα και Τουρκία να εκτονώσουν την τρέχουσα ένταση. Και ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου ανάμεσα σε πολλά και αβάσιμα που λέγει στην επιστολή που έστειλε σε ΟΗΕ και ΝΑΤΟ ισχυρίζεται ότι […]

Είναι εκπληκτικό το πόσο εσφαλμένες και εν πολλοίς απλοϊκές προσλήψεις (misperceptions) παρουσιάζει τελευταία η Τουρκία σε σχέση με την Ελλάδα (πέρα από τις έωλες θέσεις της). Προσλήψεις όμως εξόχως επικίνδυνες εάν δεν καταπολεμηθούν έγκαιρα και αποφασιστικά. Το διαχρονικά τοξικό σύνδρομο από το οποίο πάσχει η Τουρκία είναι αυτό της περικύκλωσης (encirclement) με στόχο τη διάλυσή […]

Το ερώτημα είναι τώρα εάν η πολιτική κρίση στην Ιταλία θα συμπαρασύρει όλη την Ευρώπη, την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) σε κρίση, αβεβαιότητα, αστάθεια σε μια στιγμή πραγματικής υπαρξιακής αγωνίας. Η παραίτηση του Μάριο Ντράγκι από την πρωθυπουργία της Ιταλίας, αφού έχασε την ευρεία υποστήριξη των πολιτικών δυνάμεων, μπορεί να ανοίξει πράγματι την πολιτική «πόρτα της […]

Σαράντα οκτώ χρόνια σήμερα από τη μοιραία ημέρα, 20 Ιουλίου 1974, της παράνομης τουρκικής εισβολής και κατοχής του 38% της Κύπρου και ουσιαστικής διαίρεσης του νησιού. Αλλά και 48 χρόνια προσπαθειών για την επανένωση του νησιού, για τη λύση του κυπριακού προβλήματος, χωρίς αποτέλεσμα. Ρίχνουμε συνήθως το ανάθεμα, την ευθύνη για τη μη επίλυση στην […]

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για την ανάγκη εθνικού δόγματος ή εθνικής εξωτερικής πολιτικής. Αλλά στις ανεπτυγμένες δημοκρατίες, πολύ περισσότερο στις ώριμες χώρες-μέλη της ΕΕ, ούτε «εθνική» εξωτερική πολιτική ούτε εθνικά δόγματα υπάρχουν ούτε Συμβούλια Πολιτικών Αρχηγών για να τα διαμορφώνουν. Εξαίρεση αποτελεί η Κύπρος με το Εθνικό της Συμβούλιο – «δεν υπάρχει πιο αναχρονιστικός θεσμός απ’ […]

Ο πρόεδρος Ερντογάν συνεχίζει την ακραία τοξική του ρητορική εναντίον της Ελλάδας και του Πρωθυπουργού προσωπικά, ξεπερνώντας κάθε όριο (σε μια αδιανόητη για πολιτικό ηγέτη προσωπική βεντέτα). Αν και αποκλείει την προσφυγή σε πόλεμο με την Ελλάδα. Σύμφωνα όμως με τον Economist, η Τουρκία είναι στα πρόθυρα κοινωνικής έκρηξης λόγω της ραγδαίας ανόδου του κόστους […]

Η χθεσινή παρουσία και ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπήρξε μια εύστοχη αλλά και επιβεβλημένη ενέργεια. Μετά την υψηλού συμβολισμού και καθολικής επιδοκιμασίας ομιλία του στο αμερικανικό νομοθετικό σώμα, Κογκρέσο, τον περασμένο Μάιο, ο Πρωθυπουργός έπρεπε να εξισορροπήσει τις όποιες εντυπώσεις με αντίστοιχη περίπου ομιλία του στο ευρωπαϊκό νομοθετικό σώμα, το Ευρωπαϊκό […]

Τα αδιανόητα γίνονται πραγματικότητα. Σουηδία και Φινλανδία υπογράφουν από κοινού (τριμερές) Μνημόνιο με… Τουρκία προκειμένου η τελευταία να άρει το βέτο της για την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ. Δύο υποδειγματικές δημοκρατικές χώρες με την κατ’ εξοχήν αυταρχική χώρα της Ευρώπης. Με το οποίο Μνημόνιο Σουηδία και Φινλανδία δεσμεύονται: Να αλλάξουν την εσωτερική τους νομοθεσία προκειμένου […]

Με στοιχειώδη σωφροσύνη ο πρόεδρος Ερντογάν θα πρέπει να αποφύγει να πυροδοτήσει έναν (επαρχιώτικο) ελληνοτουρκικό καβγά στη διάσκεψη κορυφής του ΝΑΤΟ που αρχίζει σήμερα στη Μαδρίτη. Αν και ο Ερντογάν δεν φαίνεται να ακούει ούτε ΝΑΤΟ ούτε Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ). Παρά ταύτα, θα ήταν σημαντικό αντί για τον καβγά να υπάρξει συνάντηση – πέρα από την […]

Με την εκτόνωση της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ως κεντρικό ζητούμενο, ας βάλουμε τα πράγματα σε μία σειρά. Η «Ουάσιγκτον» (επίσκεψη Πρωθυπουργού) αποτέλεσε την αφετηρία για την τρέχουσα επιδείνωση. Αλλά οι «Βρυξέλλες» με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της ερχόμενης Πέμπτης/Παρασκευής μπορούν υπό προϋποθέσεις να συμβάλουν καθοριστικά στην εκτόνωση της κρίσης και «επιστροφής σε ήρεμα νερά» (σε […]

Εθνικόν το αληθές. Εχουμε φθάσει σχεδόν στο χείλος του πολέμου καθώς έχουμε δίπλα μας ένα νεο-αυτοκρατορικό, αυταρχικό καθεστώς με την επεκτατική, αναθεωρητική του πολιτική, τις παράλογες διεκδικήσεις του, τις απειλές, την παραγνώριση του διεθνούς δικαίου κ.λπ. Αυτή είναι η μια πραγματικότητα. Η άλλη είναι ότι χάσαμε χρόνο και ευκαιρίες παγιδευμένοι σε αγκυλώσεις. Αποτύχαμε. Οταν το […]

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν μπει σε πορεία ταχείας διολίσθησης σε κατάσταση ακραίας αντιπαράθεσης, που σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις μπορεί να φθάσει και σε θερμό επεισόδιο. Κάποιοι το βλέπουν να έρχεται (ίσως γιατί τώρα να το επιδιώκει και ο Πρόεδρος Ερντογάν λόγω επικείμενων εκλογών ή και για την αναβολή τους). Η ευθύνη βέβαια γι’ αυτή την […]

Αποφάσεις δυνητικά καταλυτικές για την άμυνα της Ευρώπης και Ελλάδας αναποφεύκτως έλαβε το προχθεσινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (που κάπως πέρασαν απαρατήρητες). Ετσι, με βάση και τη σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι ηγέτες της Ενωσης ανέθεσαν στο Συμβούλιο (α) να προχωρήσει σε κοινές προμήθειες εξοπλισμού για την αναπλήρωση των αποθεμάτων που έχουν αναλωθεί λόγω του πολέμου […]