Καρακωτιάς Κώστας

Η εγχώρια δημόσια σφαίρα βρίσκεται για μια ακόμα φορά σε παραζάλη. Συγκεκριμένες πλευρές του πολιτικού και κοινωνικού φάσματος, με αφορμή την υπόθεση Λιγνάδη και την αποφυλάκισή του, βάλλουν εναντίον της θεσμικής Δικαιοσύνης και προβάλλουν με ένταση τη θεωρούμενη διάστασή της με το άκριτα και απροϋπόθετα αποδεκτό και συνήθως δοξαζόμενο «κοινό περί δικαίου αίσθημα». Ταυτόχρονα, διακινείται […]

Τα αποτελέσματα των γαλλικών βουλευτικών εκλογών σχολιάζονται ακόμα ποικιλοτρόπως. Και δικαίως. Τα όσα συμβαίνουν στη Γαλλία, μία από τις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης και με ιδιαίτερο πολιτικό και πολιτιστικό φορτίο, έχουν πολλαπλές επιπτώσεις και σε έναν ευρύτατο εξωτερικό περίγυρο. Σ’ αυτές τις εκλογές, οι μισοί πολίτες απείχαν, ενώ οι υπόλοιποι τριχοτομήθηκαν ανάμεσα σε μια μεταμοντέρνα […]

Για την έννοια και τον ρόλο της βιβλιοθήκης, τόσο ως χώρο άσκησης αναγνωστικής και συγγραφικής πρακτικής, όσο και ως συμβολικό, αλλά και πραγματικό συνάμα, τόπο αποθησαύρισης της ανθρώπινης γνώσης και μνήμης του γραπτού πολιτισμού, έχουν γράψει πολλοί και μεγάλοι διανοητές και συγγραφείς, από τον Μπόρχες μέχρι τον Εκο. Σε όλον τον κόσμο δε, συνεχίζεται ακατάπαυστα […]

Στο παρελθόν, οι Αμερικανοί δικαιολογούσαν τις επεμβάσεις τους σε άλλες χώρες με το προσχηματικό επιχείρημα της ανάσχεσης του κομμουνισμού ή με ψεύδη όπως η ύπαρξη όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ. Τότε όλη η ευρωπαϊκή Αριστερά κινητοποιούνταν, δικαίως και απροϋπόθετα, εναντίον των επεμβάσεων αυτών και των τραγικών αποτελεσμάτων τους. Ομως και οι τότε αντίστοιχες επεμβάσεις των […]

Η, εν εξελίξει ακόμα, πανδημία, εκτός από τον τεράστιο αριθμό  θυμάτων, επέφερε μεγάλες και  πολλαπλές αλλαγές στη λειτουργία των κοινωνιών  και στον βίο των ανθρώπων. Η αντιμετώπιση δε της  πανδημίας και των τραγικών της συνεπειών  επέβαλε μια πρωτοφανή επιστημονική ιατρική κινητοποίηση, η οποία οδήγησε στην ανακάλυψη των σχετικών εμβολίων και στην επιβολή  διαφόρων περιοριστικών μέτρων […]

Διακόσιες εβδομήντα και πλέον χιλιάδες πολίτες προσήλθαν στις κάλπες και συμμετείχαν έμπρακτα και σωματικά στην πολιτική διαδικασία της εκλογής νέου ηγέτη στο ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ. Στις εκλογές, ως γνωστόν, πρώτευσε ο Νίκος Ανδρουλάκης με δέκα μονάδες διαφορά από τον δεύτερο Γιώργο Παπανδρέου και λίγο περισσότερες από τον τρίτο Ανδρέα Λοβέρδο. Οπως είναι φυσικό, το αποτέλεσμα των εκλογών […]

Με αφορμή τις εκλογικές διαδικασίες στο ΚΙΝΑΛ, παράλληλα με τις θεμιτές αντιπαραθέσεις για την επικράτηση του ενός ή του άλλου υποψηφίου για την αρχηγία, διεξάγεται εκ των πραγμάτων και ένας διάλογος για τα κρίσιμα ζητήματα της φυσιογνωμίας και της στρατηγικής του κόμματος. Παραδόξως όμως, ο όποιος διάλογος επικεντρώνεται κυρίως στην πολιτική συμμαχιών που εικάζεται ότι […]

Κάθε χρόνο, την «3η του Σεπτέμβρη», την επέτειο της ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ, γίνεται, σχεδόν τελετουργικά, μια αναστοχαστική αναφορά στην ιστορία και στη διαδρομή του κόμματος αυτού. Η αναφορά αυτή έχει ακόμα νόημα διότι το ΠΑΣΟΚ ήταν το κατ’ εξοχήν κόμμα της Μεταπολίτευσης και η αναγκαία ανάγνωση της σημαντικής αυτής περιόδου της ιστορίας της ελληνικής κοινωνίας […]

Η υποχρεωτικότητα ή μη του εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού και οι ενδεχόμενες και διαφόρου είδους κυρώσεις εις βάρος των, ηθελημένα, ανεμβολίαστων, τροφοδοτούν μια διαρκή συζήτηση για τα δικαιώματα των πολιτών και τα όριά τους σε μια δημοκρατικά οργανωμένη κοινωνία. Εχουν διατυπωθεί ήδη διάφορες απόψεις που εγκαλούν την καταναγκαστική επιβολή του εμβολιασμού σε όσους τον αρνούνται […]

Συχνά-πυκνά διάφορα συμβάντα που λαμβάνουν χώρα στη διεθνή σκηνή αντανακλώνται στην εγχώρια δημόσια σφαίρα και αναδεικνύουν τη σταθερή ύπαρξη ενός παράδοξου πολιτικού και ιδεολογικού εξαιρετισμού. Πολιτικά κόμματα, διάφοροι διανοούμενοι και πολλοί αναλυτές, αλλά και μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, ενώ απολαμβάνουν τα αγαθά και τα δικαιώματα που παρέχει η Ελλάδα ως χώρα, μέλος του δυτικού κόσμου […]

Η σχετική μαζικότητα και η συμμετοχή μιας μερίδας της νεολαίας τις προηγούμενες ημέρες στο κίνημα συμπαράστασης στα αιτήματα του Κουφοντίνα, ξάφνιασε και δημιούργησε πολλές απορίες. Ποιοι διαδήλωναν καθημερινά και συγκρούονταν με τις αστυνομικές δυνάμεις και ποιοι προέβαιναν και προβαίνουν ακόμα σε βίαιες ενέργειες καταδρομικού τύπου εναντίον συγκεκριμένων στόχων; Τι ακριβώς υπερασπίζονταν; Την τήρηση των κανόνων […]

Η πανδημία δυστυχώς είναι ακόμα εδώ. Η έναρξη όμως του εμβολιασμού άνοιξε ένα παράθυρο και ήδη πολλοί  διανοούμενοι και κοινωνικοί επιστήμονες προσπαθούν να  συλλάβουν την εικόνα του κόσμου μετά το τέλος της. Προφανώς, όπως κάθε σημαντικό γεγονός που διακόπτει την, ούτως ή άλλως, μη γραμμική εξέλιξη της ιστορίας και ανατρέπει τον κοινωνικό και υλικό βίο […]

Ο αποτρόπαιος αποκεφαλισμός του καθηγητή Ιστορίας στο Παρίσι και οι δολοφονίες στη Βιέννη υπενθύμισαν, με τον πλέον εκκωφαντικό και αιματηρό τρόπο, την ύπαρξη του ισλαμοφασισμού. Παρά τις αντιρρήσεις πολλών για τη χρήση του όρου, τα τελευταία χρόνια η ριζοσπαστικοποίηση μιας μειοψηφίας των μουσουλμάνων εκδηλώνεται συστηματικά με βίαια και αντινεωτερικά φασιστικά χαρακτηριστικά. Δυστυχώς ο μουσουλμανικός κόσμος […]

Στην ιστορική διαχρονία, σε περιόδους πολιτικών και οικονομικών κρίσεων, μεγάλων φυσικών καταστροφών, λιμών και επιδημιών, παρατηρείται πάντα η ανάδυση ανορθολογικών αντιλήψεων και συμπεριφορών και διαφόρων συνωμοσιολογικών ερμηνειών. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με την τωρινή πανδημία. Το περίεργο είναι ότι εκδηλώνεται με ιδιαίτερη ένταση και στις δυτικές χώρες, ακόμα και σε ιδιαίτερα ορθολογικά δομημένες, όπως η […]

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Εναν χρόνο μετά την ανάληψη της εξουσίας, η κυβέρνηση διατηρεί πλήρως την πολιτική και ιδεολογική της ηγεμονία. Η έγκαιρη και εντυπωσιακή για τα εγχώρια δεδομένα διαχείριση των έκτακτων και σημαντικών γεγονότων της πανδημίας και της όξυνσης του Μεταναστευτικού / Προσφυγικού στον Εβρο και η συνακόλουθη προσδοκία για μια εξίσου σοβαρή αντιμετώπιση των αναμενόμενων οικονομικών επιπτώσεων […]

Η μαζική έξοδος, κυρίως των νέων, στις πλατείες, είναι αυθόρμητη προφανώς και οφείλεται στην ενδιάθετη τάση για τη φυγή από την οικογένεια, την ανάγκη για επαφή και επικοινωνία, την απελευθέρωση από τον αναγκαστικό εγκλεισμό. Συνεπικουρούν δε η νεανική αφέλεια, η άγνοια κινδύνου, η δυσπιστία στις όποιες εξουσίες, η άρνηση των κανόνων και η ικανοποίηση του […]

Το τέλος της Μεταπολίτευσης και των πολιτικών και ιδεολογικών συμφραζομένων της ήλθε άναρχα και άκριτα. Η τρέχουσα ακόμα σαρκοβόρα κρίση αποδόθηκε από πολλούς στη νοούμενη ως πολιτικό και ιδεολογικό σύστημα Μεταπολίτευση. Η δημαγωγική, ανορθολογική και λαϊκίστικη όμως πρόσληψη της κρίσης, αθέλητα ή συνειδητά και χυδαία ηθελημένα, εγκάλεσε τη Μεταπολίτευση συνολικά ως υπαίτια για αυτήν και […]

Στον χώρο της Κεντροαριστεράς και της κυρίαρχης εκδοχής της Αριστεράς, παρά τους περίπου πέντε μήνες από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου και τα γνωστά τους αποτελέσματα και παρά τις συνεδριάσεις επιτροπών και οργάνων και τη διενέργεια και συνεδρίων ακόμα, δεν διεξάγεται κανένας ουσιαστικός διάλογος για την πολιτική και ιδεολογική του κατάσταση και τη συγκρότηση ενός […]

Οι μέρες του Νοέμβρη φέρνουν πάντα στη μνήμη την εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973. Τύχη αγαθή, φέτος, τις ίδιες αυτές μέρες, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις το βιβλίο του Γιάννη Σεργόπουλου «Στο ΕΑΤ – ΕΣΑ μια μαρτυρία για τα χρόνια της δικτατορίας», το οποίο αναμοχλεύει ακόμα περισσότερο τις μνήμες, αναδεικνύει τη βία του δικτατορικού καθεστώτος […]

Κάθε κράτος για να εμπεδώσει την ενότητα, την ισχύ και την κυριαρχία του χρησιμοποιεί και οργανώνει συν τοις άλλοις και διάφορες τελετουργικές εκδηλώσεις. Τέτοιες είναι και οι στρατιωτικές παρελάσεις. Ημερομηνίες τέλεσής τους είναι συνήθως εκείνες των σημαντικών ιστορικών γεγονότων που έχουν επιλεγεί από την κάθε κρατική εθνογενετική αφήγηση και έχουν αναχθεί σε εθνικές επετείους. Οι […]

Τα τελευταία συμβάντα με την ταινία «Joker» και την παρέμβαση, κατόπιν καταγγελιών, της Αστυνομίας σε δύο αίθουσες όπου προβαλλόταν με ανηλίκους ανάμεσα στους θεατές απέκτησαν μια επικοινωνιακή και πολιτική δυναμική και κυριάρχησαν στη δημόσια σφαίρα. Εκτός από τα έντυπα και τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης και τα social media, ενεπλάκησαν φυσικά τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα […]

Ο εγχώριος κοινωνικός σχηματισμός και τα διάφορα επίπεδα των εξουσιών και των λειτουργιών του δεν παύουν ποτέ να εκπλήσσουν με τις αντιφάσεις τους και με τις επιβιώσεις και την αναπαραγωγή συχνά παραδοσιοκρατικών και προνεωτερικών στερεοτύπων και αντιλήψεων που προσλαμβάνουν ακόμα και θεσμική κανονιστική υπόσταση. Η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για το ζήτημα της […]

Η μετακίνηση πολλών κεντρώων και αριστερών πολιτών προς τη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη δεν ήταν τελικά μόνο εκλογική. Ηδη πολλοί από αυτούς κατέλαβαν κυβερνητικές και κρατικές θέσεις και πλέον βρίσκεται εν εξελίξει το φαινόμενο ενός ιδιότυπου πολιτικού μεταμορφισμού, το οποίο χρήζει ερμηνείας και κατανόησης. Με την έννοια του μεταμορφισμού ο Γκράμσι περιγράφει τη […]

Η Επανάσταση του 1821 κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είναι το ιδρυτικό γεγονός του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Είναι το συμβάν που κατέστησε δυνατή την ανάδυση από τα ερέβη της ιστορίας του νεοελληνικού έθνους και τη συγκρότησή του σε κράτος και κοινωνία. Η εκδήλωσή της όμως και η δεκαετής, περίπου, διάρκειά της είχε τα αναγκαία προαπαιτούμενα. Τέτοια […]

Η συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις και την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση επιβεβαίωσε την έναρξη μιας νέας πολιτικής περιόδου της χώρας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η ομάδα του απέναντι σε μια κοινωνία ταλαιπωρημένη από τη δεκαετή οικονομική δυσπραγία, φοβισμένη από την απουσία μιας ορατής προοπτικής και μπουχτισμένη από μια αριστερίζουσα αλλά κενού περιεχομένου ρητορική, […]

Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι πλέον εδώ, ενωμένο δυνατό. Ταυτόχρονα  όμως το ΠΑΣΟΚ είναι παντού. Βρίσκεται στην κυβέρνηση, στο ΚΙΝΑΛ, στον ΣΥΡΙΖΑ, στον χώρο των ανένταχτων, στην τοπική αυτοδιοίκηση, στα συνδικάτα. Το ΠΑΣΟΚ φαίνεται ότι υπήρξε, έως πρόσφατα, εκτός από  κομματικός σχηματισμός και ένας «εκπαιδευτικός» μηχανισμός, ο οποίος  εκπαίδευε και ετοίμαζε πολιτικά και κυβερνητικά στελέχη. Το […]

Οι κοινωνικοί μετασχηματισμοί, η μετάβαση δηλαδή από έναν τρόπο οικονομικής, ιδεολογικής και διοικητικής κατάστασης και αναπαραγωγής μιας κοινωνίας σε έναν άλλο, δεν γίνονται ποτέ χωρίς κραδασμούς και ρήξεις. Μια τέτοια περίπτωση ήταν η μετάβαση από τη δικτατορία στη Μεταπολίτευση. Τότε υπήρξε μια τομή στη συνέχεια της εγχώριας κοινωνίας, περισσότερο βέβαια στο πολιτικό επίπεδο, με την […]

Αναμφισβήτητα ο δημόσιος διάλογος για τις ευρωεκλογές διαμορφώνεται, όπως άλλωστε και στις άλλες χώρες και διαχρονικά, από την εσωτερική πολιτική και τα προβλήματα που αυτή θέτει. Βέβαια εκφέρεται και κάποιος λόγος για την Ευρώπη, αλλά αυτός είναι συνήθως μεμψίμοιρος, απλοϊκός και καταγγελτικός. Το ίδιο όμως συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Ενωση ως μια […]

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ως αριστεροί, τεκμαίρεται ότι ξέρουν καλά την ιστορία των μεγάλων πολιτικών και κοινωνικών συμβάντων. Ετσι ασφαλώς γνωρίζουν ότι τον εμβληματικό εκείνον Μάη του ’68, ένα από τα συνθήματα που κάποια στιγμή συντάραξαν το εξεγερμένο Παρίσι ήταν το «είμαστε όλοι γερμανοεβραίοι». Ηταν ένα σύνθημα συμπαράστασης στον γερμανοεβραϊκής καταγωγής Ντάνιελ Κον-Μπετίτ και ταύτισης […]

Το αποκαλούμενο σκάνδαλο Novartis προφανώς και είναι υπαρκτό και πρέπει να διερευνηθεί δικαστικά. Επειδή όμως φέρονται να εμπλέκονται και πολιτικά πρόσωπα απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην τήρηση του υπάρχοντος συνταγματικού και εν γένει νομικού πλαισίου. Οχι γι’ αυτά καθ’ αυτά τα πρόσωπα, αν και αυτό έχει τη σημασία του, αλλά για τη δημοκρατική νομιμότητα. Δυστυχώς όμως […]

Η κριτική της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων είναι ή θα έπρεπε να είναι η κύρια πρακτική της Αριστεράς και να αποτυπώνεται σε όλες τις εκφάνσεις της. Μαζί με την κριτική όμως, μέρος της παράδοσης της Αριστεράς είναι και η αυτοκριτική. Η διαρκής επανεξέταση δηλαδή της πολιτικής και θεωρητικής πρακτικής της και των συλλογικών ή και ατομικών […]

Ενας ακόμα ποδοσφαιρικός αγώνας δεν τελείωσε ομαλά. Η  εισβολή οπαδών στο γήπεδο, τα επεισόδια στον περιβάλλοντα χώρο του OAKA και η ρίψη δακρυγόνων και χημικών οδήγησαν το παιχνίδι  Παναθηναϊκού – Ολυμπιακού σε διακοπή. Ετσι, για πολλοστή φορά,  επιβεβαιώθηκε ότι ενώ το ποδόσφαιρο στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό γεγονός, στην Ελλάδα δεν ισχύει […]

Η εικόνα είναι τρομακτική. Η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας φαίνονται στο βάθος, αλλά όχι συνολικά πλέον. Τμήματα του Βράχου και των Μνημείων του καλύπτονται από έναν σχεδόν ισοϋψή τσιμεντένιο πολυώροφο όγκο και αποτυπώνονται στο βλέμμα αποσπασματικά και διασπασμένα. Αίφνης, στην οδό Φαλήρου, απέναντι από το Μουσείο της Ακρόπολης και σχετικά κοντά στον Βράχο, ξεπήδησε ένα […]

Οπως είναι γνωστό και γενικά παραδεκτό, οι διανοούμενοι, ως συγκροτημένη αυτόνομη κοινωνική κατηγορία, εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην υπόθεση Ντρέιφους στη Γαλλία προς το τέλος του 19ου αιώνα. Τότε υπήρξε μια σχετικά μαζική παρέμβαση των διανοουμένων υπέρ του δικαίου, κατά του αντισημιτισμού και απέναντι στη στρατιωτική και δικαστική εξουσία. Εκτοτε ο διανοούμενος που συμμετείχε στην […]