Μποτόπουλος Κώστας

Ιστορίες Δημοκρατίας

Με την εκλογή και τον πρώτο δημόσιο λόγο της νέας Προέδρου της Δημοκρατίας, η ελληνική κοινωνία άφησε πίσω της την έκπληξη, τις – κυρίως θετικές – αντιδράσεις και τις υποθέσεις. Η ίδια η εκλεγμένη Πρόεδρος πέρασε ήδη στην ώρα της ευθύνης. Και η ευθύνη, παρότι είναι πάντα πιο βαριά και διαρκεί πιο πολύ από τις […]

Αυτό που παίζεται, σε συμβολικό επίπεδο, και θα παιχθεί, τη χρονιά που διανύουμε είναι κατά πόσο θα ενισχυθούν ή θα ανασχεθούν η ανελευθερία και η οπισθοδρόμηση που έφερε μαζί του και διέσπειρε παντού ο 45ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών

Με την ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης και με δρομολογημένη την επιλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, σειρά στα θεσμικά παίρνει ο εκλογικός νόμος. Η αλλαγή του είναι αναγκαστική – ούτε η παρούσα κυβέρνηση θέλει ούτε το πολιτικό μας σύστημα αντέχει τον νόμο που ψήφισε μόνος του ο ΣΥΡΙΖΑ – αλλά και συνιστά, εκ φύσεως, άσκηση ισορροπίας: ζητούμενο δεν είναι […]

Με τον πρόεδρο Τραμπ δεν μπορεί να παίζει κανείς, ιδίως αν εκπροσωπεί μια μικρή χώρα που δεν έχει την πολυτέλεια να απομακρύνει συμμάχους. Αλλά και κανείς σοβαρός άνθρωπος δεν πρέπει να τον παίρνει εντελώς στα σοβαρά. Η εμφάνισή του, η εκφορά του λόγου, η ιστορία του, οι επιδόσεις του στην προεδρία – τίποτα από αυτά δεν […]

Ταλαιπωρημένοι από την προηγούμενη κυβέρνηση και ανεξάρτητοι, εξ ορισμού, από την παρεξηγημένη και παρεξηγήσιμη «κανονικότητα», οι θεσμοί – η ανάταξή τους και η λειτουργία τους – δικαιούνται ιδιαίτερη κυβερνητική μέριμνα. Ορισμένα βήματα είναι απαραίτητα να γίνουν, πολλά θα ήταν χρήσιμα, αρκετά έχουν ήδη εξαγγελθεί. Η χρονιά που ξεκίνησε θα δείξει σε ποιο βαθμό είναι εφικτή η μετάβαση […]

Το 2019 ήταν χρονιά βαθιών ρωγμών και ρήξεων, για την Ελλάδα και τον κόσμο. Στη χώρα μας άλλαξε η κυβέρνηση και ο τρόπος διακυβέρνησης, αλλά η διαρκής επίκληση της «κανονικότητας» δεν θα πρέπει να κρύψει τα προβλήματα και της προκλήσεις μιας γενικότερης ανάταξης, που κάθε άλλο παρά αυτόματη είναι. Παγκοσμίως, η χρονιά σφραγίστηκε από περαιτέρω […]

Τη χρονιά που φεύγει πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας η πολιτική αλλαγή και τέθηκαν οι προϋποθέσεις για ένα νέο ξεκίνημα. Η πολιτική αλλαγή ήταν αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη. Hδη η μεταστροφή σε πολλά αλληλοσυνδεόμενα επίπεδα – θεσμικό, οικονομικό, κοινωνικό, νοοτροπίας – αναδεικνύεται σε κάτι παραπάνω από συμπλήρωμα: αυτή θα δώσει ουσία στο γύρισμα σελίδας ή θα […]

Σε αντιπαραβολή με το «αφήγημα περί κανονικότητας», πάνω στο οποίο έχει επενδύσει πολλά η κυβέρνηση, οικοδομείται από όχι ευκαταφρόνητα τμήματα του πολιτικού κόσμου και από συνήθως συνδεόμενες με τα παραπάνω τμήματα κοινωνικές ομάδες η θεωρία του «νόμου και της τάξης». Η θεωρία αυτή βλέπει με καχυποψία τις υπέρ της ασφάλειας διακηρύξεις και επιχειρήσεις που εκπορεύονται […]

Με την – ελαφρώς καθυστερημένη – εγκατάσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις αρχές αυτού του μήνα, όλα τα νέα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης βρίσκονται πλέον στη θέση τους. Αλλά, αν έχουν την παραμικρή φιλοδοξία να εκπληρώσουν τον ρόλο τους, δεν θα είναι μόνο νέα όργανα: θα πρέπει να λειτουργήσουν για μια νέα Ευρώπη. Είναι πρωτόγνωρες, και συγχρόνως αναγκαστικές, […]

Ενα από τα δυνητικά προβλήματα της πρόσφατα ολοκληρωθείσας συνταγματικής αναθεώρησης σχετίζεται με τον νέο τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ανήκω σε αυτούς που υποστήριξαν και συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι α) άλλο η αναγκαία, λόγω της κακής χρήσης που έχει γίνει από αρκετά κόμματα, κατάργηση της διάλυσης της Βουλής για την εκλογή του Προέδρου και […]

Το τέταρτο διάβημα αναθεώρησης του Συντάγματος του 1975 δεν έχει τη δυναμική εκείνων του 1986 (με την εξισορρόπηση των εξουσιών εντός του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος) και του 2001 (με τον ουσιαστικό εκσυγχρονισμό σχεδόν όλου του αρχικού κειμένου), αλλά ούτε και θα περάσει χωρίς ίχνος, όπως «η αναθεώρηση του επαγγελματικού ασυμβίβαστου» του 2008. Η αναθεώρηση που ολοκληρώθηκε […]

Οι πρόσφατες κινήσεις και δηλώσεις του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης αποδεικνύουν ότι τελεί, είτε το αντιλαμβάνεται είτε όχι, υπό διπλή σύγχυση. Αφενός, το Πολυτεχνείο, ως Ιστορία και ως σύμβολο, είναι εθνική και όχι κομματική υπόθεση και οι εκδηλώσεις που γίνονται κάθε χρόνο στη μνήμη του, συμπεριλαμβανομένης και της πορείας προς την αμερικανική πρεσβεία, δεν προσφέρονται, […]

Τα διαδικαστικά κωλύματα, προσχήματα ή πραγματικά ζητήματα τελείωσαν, ήρθε επιτέλους η ώρα εξέτασης της ουσίας στην ενώπιον της ειδικής Επιτροπής της Βουλής «σκευωρία περί τη Novartis». Η Προανακριτική αποκτά τον ουσιώδη ρόλο της, που είναι συγχρόνως και καθήκον της: να ψάξει να βρει την αλήθεια και να αποδώσει τις αρμόζουσες ποινικές ευθύνες σε πολιτικά πρόσωπα. […]

Κανείς δεν θα μπορούσε να περιμένει ότι η εκτύλιξη της διαδικασίας ενώπιον της συσταθείσας «προανακριτικής» κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την υπόθεση της «σκευωρίας περί τη Novartis» θα εξελισσόταν μέσα σε απόλυτη θεσμική και πολιτική ηρεμία. Πρώτον, γιατί η ίδια η διαδικασία είναι, από τη φύση της, συγκρουσιακή: αναθέτει σε βουλευτές ρόλο οιονεί δικαστών, για πράξεις σημερινών […]

Τέσσερις αλήθειες, βασισμένες στους κανόνες της λογικής και της δικονομίας, που φωτίζουν με τον μόνο ορθό τρόπο το ζήτημα – στην πραγματικότητα: πυροτέχνημα – που ήγειρε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε σχέση με την «εξαίρεση» δύο βουλευτών του από τις εν εξελίξει εργασίες της ειδικής κοινοβουλευτικής Επιτροπής: Η Επιτροπή έχει, κατά το Σύνταγμα (άρθρο 86: είναι […]

Στις ιδιαίτερα φιλόξενες για τις απόψεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης στήλες αυτής εδώ της εφημερίδας δημοσιεύθηκε, το περασμένο Σαββατοκύριακο, άρθρο του πρώην υπουργού και νυν συντονιστή της Επιτροπής Προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Σταθάκη με τίτλο «Ο ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα εξουσίας». Το άρθρο έχει ως βασικό στόχο την εν όψει του επικείμενου συνεδρίου του κόμματος υποστήριξη της […]

Είναι η τέταρτη φορά που γράφω σε αυτές τις στήλες για την «ψήφο των αποδήμων» και κανονικά το κείμενο της Δευτέρας, και όχι το σημερινό, θα έπρεπε να ήταν το τελευταίο: η συμφωνία κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για μια επιταγή του Συντάγματος που είναι συγχρόνως και πάνδημη επιθυμία της κοινωνίας φαινόταν σχεδόν δεδομένη από τη στιγμή […]

Ενα φως αρχίζει να φαίνεται στο θεσμικό μας τοπίο: υπάρχει περίπτωση, από σήμερα κιόλας, να αποκατασταθεί, και μάλιστα με ευρεία διακομματική πλειοψηφία, μια παράλειψη του κράτους από το 1975, παρά την επιταγή του Συντάγματος, και να ρυθμιστεί επιτέλους το δικαίωμα των εκτός Ελλάδας Ελλήνων να ψηφίζουν στις ελληνικές εκλογές. Για να γίνει αυτό χρειάστηκε να […]

Η αλαζονεία της εξουσίας, κι ας βρίσκεται πια το κόμμα στην αντιπολίτευση, και του τελευταίου εκλογικού αποτελέσματος, κι ας μην ήταν νικηφόρο, εμποδίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ από το να ασκήσει κριτική με ορθό λόγο αλλά και να προβεί σε αυτοκριτική με στοιχειωδώς καθαρτήριο χαρακτήρα. Και οι δύο ασκήσεις γίνονται σχεδόν από υποχρέωση, απλώς για να γίνουν: […]

Το ξεκίνημα της υπόθεσης «σκευωρία περί τη Novartis» στη Βουλή ήταν πιο συγκρουσιακό από όσο απαιτούν οι περιστάσεις. Το ενδοκυβερνητικό κύκλωμα περί τη Δικαιοσύνη έχει ήδη αποκαλυφθεί και αγγίζει πολύ ευρύτερο κύκλο υποθέσεων, κι έτσι αυτά που διακυβεύονταν στη χθεσινή συζήτηση, αλλά και στη συνέχεια της διαδικασίας, δεν ήταν τόσο αν θα συσταθεί η ειδική […]

Κάθε χρόνο, ή κάθε λίγα χρόνια, το φιλοθέαμον κοινό τρέφεται με νούμερα και οικόπεδα και αυτοκίνητα και καταθέσεις των εκπροσώπων του στη Βουλή. Δεν είναι παράλογο το ενδιαφέρον που προκαλείται – οι βουλευτές είναι και αυτοί άνθρωποι και η ενασχόληση των υπολοίπων ανθρώπων με προσωπικά ζητήματα των πολιτικών είναι όχι μόνο παγκόσμιο σπορ αλλά και ένα […]

Νιάτα, «διακήρυξη», «κίνημα», Εθνική Αντίσταση. Η «επανεκκίνηση» την οποία επιχειρεί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πιο καθαρή και πιο γνήσια ακόμα και από το νερό του Καματερού: αρκεί να την πιούμε για να την πιστέψουμε και αρκεί να την πιστέψουμε για να γιατρευτούμε. Το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κοροϊδεύει ή, κατά πιο ήπια εκδοχή, βρίσκεται εκτός τόπου και […]

Οταν άλλαξε η διάταξη του άρθρου 51 παρ. 4 του Συντάγματος στην αναθεώρηση του 2001 και εισήχθη η δυνατότητα συμμετοχής των αποδήμων Ελλήνων στην εκλογική διαδικασία με νόμο που θα συγκέντρωνε τουλάχιστον τα 2/3 των βουλευτών (200 ψήφοι), όλοι πιστέψαμε ότι αυτός θα ήταν ένας από τους πρώτους νόμους, και ο πιο εύκολος, που θα […]

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες γράφουμε για το ΠΑΣΟΚ, που λέει και ο Γραμματέας. Για να μείνει κάτι από αυτά που γράφουμε, ο δικός μου τρόπος είναι να πούμε μερικές αλήθειες. Αλήθεια πρώτη: το ΚΙΝΑΛ, ως πείραμα και ως σχήμα, απέτυχε. Στόχος της προσπάθειας συγκρότησης ενός σχήματος πέρα από το ΠΑΣΟΚ, αλλά με επίκεντρο το ΠΑΣΟΚ, […]

Την παραμονή της ανακοίνωσης από τον πρωθυπουργό, άρα την Παρασκευή 27 Ιουνίου 2015, γίνεται σύσκεψη του Συμβουλίου Συστημικής Ευστάθειας, στην οποία συμμετέχω με την ιδιότητα του προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Ο υπουργός Βαρουφάκης είναι ψύχραιμος, όχι μόνο δεν συνδυάζει την κατάσταση με την πολιτική του – δεν θα το κάνει ποτέ – αλλά θεωρεί ότι μας εξώθησε […]

Από το ζέσταμα κιόλας της νέας κυβέρνησης, τα επουσιώδη φαίνονται να επικρατούν επί των ουσιωδών στον δημόσιο διάλογο. Αυτό αδικεί και την κυβέρνηση και τον διάλογο αλλά και το συλλογικό έργο που έχουμε μπροστά μας. Αν αποφασίσουμε να ζήσουμε για λίγο καιρό – ας τον ονομάσουμε «καιρό της ανόρθωσης» – χωρίς αφηγήματα αλλά με την πραγματικότητα και […]

Πιο βιαστικά από όσο δικαιολογούν οι συνθήκες, η αξιωματική αντιπολίτευση πέρασε σε μια «αντεπίθεση» που μόνο στόχο έχει να μην αφήσει τον τόπο να γυρίσει σελίδα. Ο «πολιτικός πολιτισμός», δηλαδή η υιοθέτηση τόνου αντιπαράθεσης που ταιριάζει στη δημοκρατία, φαίνεται ότι υπήρξε μια σύντομη παρένθεση, η οποία συνέπεσε με τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης και […]

Το νομοσχέδιο για το λεγόμενο «επιτελικό κράτος» που κατατέθηκε αυτές τις μέρες στη Βουλή αποδεικνύει την καλή προετοιμασία και τις καλές προθέσεις της κυβέρνησης και εκθέτει ως αστήρικτες τις αιτιάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης περί αυθαιρεσιών και κομματικοποίησης. Ενοποιεί διάσπαρτες διατάξεις (παρότι κάποιες από αυτές, ιδίως για την κυβέρνηση, προβλέπονται απευθείας στο Σύνταγμα και άλλες, όπως […]

Είναι θετικό που το πρώτο νομοσχέδιο που ετοιμάζεται να καταθέσει η κυβέρνηση έχει ως αντικείμενο τη Δημόσια Διοίκηση, μεγάλο ασθενή αλλά και βασικό μοχλό για τη βελτίωση της ζωής των πολιτών. Είναι επίσης θετικό ότι έχει υπάρξει – και εδώ – σοβαρή προετοιμασία, ότι ο Πρωθυπουργός γνωρίζει τα πράγματα από πρώτο χέρι και ότι το έργο αναλαμβάνει […]

Στον πρώτο γύρο της νέας φάσης της προγραμματικής και πολιτικής αντιπαράθεσης φάνηκαν αρκετά καθαρά τα δεδομένα και οι προθέσεις των βασικών παικτών, αλλά και τα προβλήματα και τα ερωτήματα για τη συλλογική πορεία. Ο Πρωθυπουργός κατάφερε να ξαφνιάσει – και αυτό είναι μια, θετική κατά τη γνώμη μου, ένδειξη ότι δεν αντιλαμβάνεται την «κανονικότητα» ούτε ως […]

Στην εκτεινόµενη σε πολλά πεδία – θεσµικό, οικονοµικό, νοοτροπιακό – προσπάθεια ανάταξης την οποία ανέλαβε, µε το πρόγραµµά της αλλά και κατόπιν της λαϊκής εντολής, η νέα κυβέρνηση, η συνταγµατική αναθεώρηση έχει πρωτεύουσα θέση. Χρονικά, καθώς θα αποτελέσει εκ των πραγµάτων το πρώτο ολοκληρωµένο δείγµα γραφής. Συµβολικά, αφού το Σύνταγµα είναι ο υπέρτατος νόµος και πλαίσιο επιµέρους […]

Η ετυμηγορία για τα τελευταία τεσσεράμισι χρόνια δόθηκε με το χθεσινό εκλογικό αποτέλεσμα και θα μπορούσε να αποδοθεί με μία και μόνο φράση: ο λαός τελικά κατάλαβε. Ο ΣΥΡΙΖΑ πλήρωσε, με βαρύ αλλά όχι άδικο τρόπο – αντίθετα: αποδόθηκε δικαιοσύνη – το τίμημα της θητείας του και κυρίως της αλαζονείας του. Οσο πλησίαζε η μέρα της κρίσης […]