Νιάρχος Θανάσης Θ

Αν θα αναρωτιόταν κανείς πώς θα ήταν δυνατόν θυμωμένος ή αγανακτισμένος να διατηρεί στην έκφρασή του μια συγκράτηση και μια ευγένεια, αναμφισβήτητα θα του σύστηνες να διαβάσει τη συνομιλία του Νίκου Δένδια με τον Δημήτρη Νανόπουλο. Αν μάλιστα αναλογιζόταν τι έχει ακούσει και διαβάσει, εδώ στον τόπο μας, σε σχέση με τα θέματα που ανακινούν […]

Τι είναι αυτό που κάνει να διαβάζεται ως ένα συγκλονιστικό ανάγνωσμα το «Ημερολόγιο ενός συνθέτη (1982-2012)» του Χάρη Βρόντου ακόμη κι αν μισογνωρίζει ή αγνοεί κανείς παντελώς –όπως μπορεί να συμβαίνει και το ακριβώς αντίθετο –ονόματα ή τα ίδια τα πρόσωπα που τα φέρουν, γεγονότα και καταστάσεις ώστε ακόμη κι όταν μνημονεύονται ή σχολιάζονται με […]

Είναι συγκλονιστικές οι διαδρομές των ανθρώπων μέσα στον κόσμο αλλά και των αντικειμένων. Κι αν διατηρούσε κανείς την ελάχιστη αμφιβολία, θα του τη διέλυε το σημερινό κείμενο του διδάκτορα της νεοελληνικής φιλολογίας Κωστή Δανόπουλου, τόσο περισσότερο που ο συναρπαστικός του χαρακτήρας ενώ θα έκανε τον καθένα να πιστεύει πως διαβάζει ένα διήγημα, είναι μια πραγματική […]

Ανθρωποι της εποχής μας, με την κυριολεκτική έννοια του όρου –για διαφορετικούς βέβαια λόγους ο καθένας -, και ο Φώτης Κουβέλης και ο Γιάννης Μπέζος, είτε διαφωνούν είτε συμφωνούν πάνω στα, έτσι ή αλλιώς, ζωτικής σημασίας ερωτήματα, αυτό που δεν γίνεται να αποκρυβεί είναι μια μελαγχολία που φαίνεται να διακατέχει και τους δυο τους τόσο […]

Αν θυμηθούμε πως η εικονιζόμενη στη φωτογραφία πρωταγωνίστρια του θεάτρου Μιράντα (Μυράτ) υπήρξε κόρη της επίσης πρωταγωνίστριας Κυβέλης, συζύγου για πολλά χρόνια του Γεωργίου Παπανδρέου (τη Μιράντα την είχε αποκτήσει με τον ηθοποιό Μήτσο Μυράτ) δεν μπορείς να μη σκεφθείς την ελευθερία που απολάμβαναν καλλιτέχνες ώστε να έχουν ενεργή ανάμειξη στο ΕΑΜ αν και το […]

Χωρίς να υπάρχει κάτι κοινό στους τίτλους των έξι ποιητικών βιβλίων που έχει δημοσιεύσει μέσα σε είκοσι χρόνια ο ποιητής Βαγγέλης Χρόνης («Σύμμαχος χρόνος», «Νέοι στον Αδη», «Ενα χωνάκι θλίψη», «Η ευθύνη του Μαΐου», «Τα αγάλματα και οι ψυχές», «Το αρχαίο κεραμίδι»), κατά έναν δυσεξιχνίαστο, ταυτόχρονα όμως και ευεξήγητο τρόπο, ειδοποιείσαι για μια ατμόσφαιρα που […]

Δεν χρειάζεται να βεβαιώσεις πόσο απολαυστική θα φανταζόταν ο καθένας μια συζήτηση της Ντόρας Μπακογιάννη με την Κάτια Δανδουλάκη. Γυναίκες ανοιχτής θαλάσσης, καπετάνισσες στη δουλειά τους, όπως τις χαρακτήριζε ο αλησμόνητος ποιητής Γιάννης Κοντός, λαλίστατες, ευπρεπέστατες, χωρίς να μασάνε τα λόγια τους, τολμηρές στην πράξη και όχι στην ευκολία της θεωρίας, διαβασμένες, επιπλέον, αν θα […]

Φαντάζονται πολλοί πως μια συνέντευξη είναι αποκαλυπτική όταν οι συνεντευξιαζόμενοι μιλούν για πράγματα «ζουμερά», για πρόσωπα με τα οποία ενδέχεται να έχουν αντιδικήσει ή που κατέχουν τώρα μια θέση την οποία είχαν υπηρετήσει οι ίδιοι παλαιότερα. Οτι η σημερινή συνέντευξη για παράδειγμα θα «έλεγε πράγματα» αν η Μιμή Ντενίση αναφερόταν στον Λάκη Λαζόπουλο και ο […]

Ο προσεκτικός αναγνώστης θα έχει παρατηρήσει ότι η σειρά εξελίσσεται σε μια ζωντανή ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα. Μέσα από φωτογραφίες προσωπικές, που ανασυστήνουν την προσωπική μνήμη αλλά και το ιδιωτικό τραύμα, μαζί με την τεκμηρίωσή τους με κείμενα άλλοτε συγκινημένα και άλλοτε ακριβή στην ανάσυρση μιας χαμένης αλήθειας, πραγματοποιούν τον βαθύτερο σκοπό της […]

Αν για κάτι θα πρέπει να χαρακτηριστεί ως πολύ σημαντικό το βιβλίο της Κωνσταντίας Σωτηρίου «Φωνές από χώμα», είναι γιατί τα δώδεκα κείμενα σε σχέση με τα είκοσι τέσσερα που το συγκροτούν, αν και γραμμένα στην κυπριακή διάλεκτο (να τη χαρακτηρίσουμε καλύτερα ως ντοπιολαλιά;) με άγνωστες τις περισσότερές τους λέξεις, δεν παρουσιάζουν το παραμικρό πρόβλημα […]

Αν προκύπτει κάτι πραγματικά ουσιαστικό από τις συνεντεύξεις της σειράς «Τα ετερώνυμα έλκονται» είναι πως τόσο οι πολιτικοί όσο και οι καλλιτέχνες μπορούν να υπερασπίζονται μια διαφορετική προτεραιότητα, όμως η αντίθεση αυτή μπορεί να υπηρετείται με ένα ανώτερο εκφραστικό ήθος. Δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση το «ζεύγος» Γεννηματά – Λιγνάδη, όμως αδυνατεί να μην […]

Αξιέπαινη η προσπάθεια της Βίκης Κοσμοπούλου να συνδέσει στο βιβλίο της (που είναι μάλιστα το πρώτο) «Το τσόφλι» («δώδεκα ζεύγη πεζών», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο υπότιτλος) το τι συμβαίνει ή μάλλον τι έχει συμβεί στο Σύμπαν με την καθημερινότητα των ανθρώπων, έτσι ώστε περιστατικά και συμπεριφορές, πράξεις και παραλείψεις να αποκτήσουν μια προοπτική που να […]

Συνήθως ένα τέταρτο ή μισή ώρα πριν ανοίξει το κασετόφωνο για τη συνέντευξη, όσο δηλαδή κρατάνε οι πρώτες ρουφηξιές του καφέ, οι συστάσεις και η γνωριμία των συνομιλητών, αν δεν ξέρεις το τι πρόκειται να ειπωθεί, έχεις καταλάβει το κλίμα μέσα στο οποίο θα γίνει η συζήτηση. Και η Βίκυ Σταυροπούλου και ο Αδωνις Γεωργιάδης […]

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ουδέποτε ο Ευάγγελος Βενιζέλος θα μπορούσε να κάνει τη δουλειά που κάνει ο Μάνος Ελευθερίου, αλλά πολύ περισσότερο δεν θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς τον Μάνο Ελευθερίου να ασκεί τα καθήκοντα ενός υπουργού (και τι υπουργού!). Κι ενώ τον Ευάγγελο Βενιζέλο μπορεί να τον φανταστεί κανείς να γράφει ποιήματα ή ένα […]

Ακόμη κι αν κυριολεκτούσε ο τίτλος –δεν είναι κανίβαλος αυτός που τρώει τον Ρουμάνο, αλλά κι αν τον τρώει, δεν τον τρώει μόνος του –πάλι θα αισθανόταν κανείς τον τίτλο, αν όχι ν’ αδικεί, τουλάχιστον να περιορίζει σημαντικά, την εμβέλεια του περιεχομένου του. Αλλωστε είναι τόσο ευφυής συγγραφέας ο Δημήτρης Σωτάκης που, αν πίστευε πως […]

Δεν χρειαζόταν το παρακάτω κείμενο για να συνειδητοποιήσει κανείς την τρομακτική ευαισθησία του τραγουδοποιού Μανώλη Φάμελλου. Ταυτόχρονα όμως ήταν όσο τίποτε άλλο απαραίτητο για να αρχίσουμε να υποψιαζόμαστε ότι ο τόπος μας σε σχέση με το παρελθόν του δεν είναι μόνος και αβοήθητος στο έλεος των τυμβωρύχων, αλλά μία πλειάδα από γρηγορούσες ευαισθησίες γύρω μας […]

Δεν είναι η ανάγκη της πρωτοτυπίας που έκανε τη σειρά «Τα ετερώνυμα έλκονται» να επιλέξει τη Λυδία Κονιόρδου ως πολιτικό και όχι ως ηθοποιό και σκηνοθέτρια που είναι. Αλλά όταν για ένα μακρύ χρονικό διάστημα ασκείς τα καθήκοντα της υπουργού Πολιτισμού, η δραστηριότητα αυτή αποκτά μια βαρύτητα που ενδέχεται ν’ αποδειχθεί μελλοντικά ιδιαίτερα κρίσιμη σε […]

Πολύ πιθανότερο θα φανταζόταν κανείς για έναν άνθρωπο που κάνει καθημερινά, ή και αραιότερα, τη διαδρομή με το τρένο Κηφισιά – Πειραιάς, να υποβάλλει τον εαυτό του στη δοκιμασία αν θυμάται με τη σωστή σειρά τους σταθμούς που μεσολαβούν, για παράδειγμα, ώς την Ομόνοια, παρά να έχει αριθμήσει τις στάσεις ώς τον Πειραιά –από την […]

Η επιτυχία, όπως και η ευγένεια, υποχρεώνει. Η σειρά «Οι αταίριαστοι», του 2010, παραδίδει τη σκυτάλη σε μια νέα σειρά με τον τίτλο «Τα ετερώνυμα έλκονται». Με το ίδιο σκεπτικό, αλλά με τελείως διαφορετικές συνθέσεις συνομιλητών, καθώς το νερό που έχει κυλήσει στο μεταξύ τόσο στην πολιτική όσο και στην καλλιτεχνική μας ζωή είναι τόσο […]

Οσο προσωπική κι αν είναι η ανάλυση μιας φωτογραφίας που πιστώνεται επιπλέον στον μέγιστο σκηνοθέτη Θόδωρο Αγγελόπουλο αλλά τεκμηριώνεται και με τις ρήσεις του Ησίοδου και του Αναξίμανδρου, οφείλουμε περισσότερο να αφουγκραστούμε τα γραφόμενα ώστε να προκύψει αβίαστα το νήμα που συνδέει ένα απώτατο παρελθόν με ένα προβληματικό παρόν. Ωστε να γίνει απολύτως κατανοητή η […]

Απορεί κανείς γιατί με τόσο «σεσημασμένους» ήρωες και μάλιστα επαρχιακής καταγωγής στην πλειονότητά τους –με την Ηπειρο να καταλαμβάνει δεσπόζουσα θέση μέσα στο βιβλίο «Θαμπές ζωές» –ο Γιάννης Η. Παππάς ανακάτεψε σε τέτοιο βαθμό χρονογραφικά, δημοσιογραφικά και αυτοβιογραφικά στοιχεία, ώστε κείμενα που θα τιτλοφορούνταν άνετα ως διηγήματα, να στεγάζονται τώρα κάτω από τον αοριστολόγο και […]

«Ο κύριος Νίκος». Οταν μας παρέλαβε στις αρχές της δεκαετίας του ‘60 από την αγκαλιά του πατέρα μας και μας έβαλε κάτω από τις δικές του φτερούγες, στο βιβλιοπωλείο της «Εστίας» της οδού Σταδίου, δεν φανταζόμασταν ποτέ ότι θα εξελισσόταν σε μια ανεκτίμητη παρουσία της ζωής μας, όσο τουλάχιστον οι σύγχρονοι συγγραφείς και ποιητές που […]