Νιάρχος Θανάσης Θ

Ποιος αλήθεια θα φανταζόταν σε σχέση με όσους δεν το ξέρουν – είναι ασφαλώς οι αναρίθμητα περισσότεροι – ότι μια γυναίκα ζωγράφος, η Θάλεια Φλωρά – Καραβία, ακολουθεί τα ελληνικά στρατεύματα και απαθανατίζει κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1912 την ατμόσφαιρά του. Επομένως ένα θερμότατο ευχαριστώ στη ζωγράφο Μερόπη Πρέκα, που με το […]

Αν και έχει σπουδάσει θεολογία (όπως μας πληροφορεί το βιογραφικό του) ο Κώστας Βραχνός δεν φαίνεται να διατηρεί ιδιαίτερα καλές σχέσεις με τον Θεό ή έστω με την έννοια του Θεού, όπως άλλωστε το υπαινίσσεται η απροσχημάτιστα ειρωνική χροιά του τίτλου του βιβλίου του και σαφέστατα το αντιλαμβάνεται κανείς ενώ έχει διαβάσει ακόμη και λίγες […]

Η φωτογραφία είναι θρυλική για τους μυημένους στις πρωτοπορίες που συγκροτήθηκαν μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (Internationale Lettriste και Internationale Situationniste) και θέλησαν να συνεχίσουν το ημιτελές έργο των λεγόμενων ιστορικών πρωτοποριών (νταντά, φουτουρισμός, υπερρεαλισμός), αντιστρέφοντας ωστόσο το κεντρικό τους πρόγραμμα / πρόταγμα. Ετσι, αντί να προτάσσουν το να τεθεί η ποίηση στην […]

Σε μια συζήτηση με τον υπογράφοντα, τον Μάιο του 1970, για τη «Θεσσαλία» του Βόλου και σε ερώτηση αν είναι σύμφωνος με τη σιωπή πολλών σύγχρονων ελλήνων συγγραφέων που την είχαν επιλέξει ως τρόπο διαμαρτυρίας και αντίστασης στη δικτατορία, η οποία διήνυε ήδη τον τέταρτο χρόνο της ζωής της, ο Μένης Κουμανταρέας είχε απαντήσει ως […]

Να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους. Κάθε βιβλίο έχει τον τρόπο του να αυτοσυστήνεται. Και η ρητή αναφορά του Θωμά Ψύρρα, ότι ο τίτλος του βιβλίου του «Θα βοσκήσω το μαύρο» προέρχεται από έναν στίχο του ποιητή Ν.Δ. Καρούζου (άσχετα αν το «μαύρο» στον δημιουργό των «Πενθημάτων» έχει σαφώς υπαρξιακή διάσταση, ενώ στον […]

Μια φωτογραφία τραβηγμένη πριν από 67 χρόνια, σε μια πόλη που έχει γίνει συνώνυμη του ποιητή Κ.Γ. Καρυωτάκη, με θέμα την αποκατάσταση του βομβαρδισμένου λιμανιού της, πώς άξαφνα αφυπνίζει μνήμες από τη ζωή άλλων επαρχιακών πόλεων, ακόμη και προγενέστερων εποχών; Είναι ακριβώς γιατί τόσο σοφά ο πεζογράφος Σπύρος Μπρίκος αναφέρει, δίκην μνημοσύνου, ένα προς ένα, […]

Αν και τα δεκατέσσερα τουλάχιστον διηγήματα, σε σχέση με τα είκοσι πέντε που περιλαμβάνει το βιβλίο του Βασίλη Τσιαμπούση «Πούρα γεμιστά», έχουν ως αφετηρία τους την πόλη της Δράμας, δεν σημαίνει πως όσα διεκτραγωδούνται μέσα τους δεν θα μπορούσε να έχουν συμβεί οπουδήποτε στον κόσμο ή έστω στην Ελλάδα. Δεν είναι μόνο για τη σαφέστατη […]

Επραξαν άριστα –θεάρεστα –οι εκδόσεις Πατάκη να συγκεντρώσουν σ’ έναν τόμο επιφυλλίδες που έγραψε στο «Βήμα» από το 1971 ώς το 1975 ο Κωστής Σκαλιόρας, «δημοσιογράφος, μεταφραστής, κριτικός, επιφυλλιδογράφος», όπως μας πληροφορεί το βιογραφικό του, κυρίως όμως ένας «άγρυπνος νους», όπως άλλωστε είναι και ο τίτλος του βιβλίου. Τίτλο βέβαια που δεν τον έδωσε ο […]

Δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς αν η Βίβιαν Στεργίου θα γράψει ένα επόμενο βιβλίο ή αν το έχει ήδη έτοιμο, είναι όμως γεγονός ότι με το «Μπλε υγρό» (μην αποκαλύψουμε τη σημασία του μπλε υγρού όπως συμπεραίνεται χάρη στη σποραδική του αναφορά και σε σχέση με τελείως διαφορετικούς, σύμφωνα με τις περιστάσεις, λόγους), το πρώτο […]

Τελικά ακόμη και όταν πρόκειται για τον σχολιασμό μιας φωτογραφίας, ιδιωτικής σημασίας Ή ιστορικής εμβέλειας, το κείμενο δεν παύει να αντηχεί τον ψυχισμό του ανθρώπου που το έγραψε. Ποιός θα αναρωτηθεί, αφού θα έχει διαβάσει το εξαίρετο κείμενο του ποιητή Λεωνίδα Κακάρογλου, αν όσα γράφει ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα της φωτογραφίας όταν η περιγραφή της ανασύρει […]

Με το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και την απελευθέρωση της Ελλάδας, τα συμμαχικά στρατεύματα και κυρίως οι Εγγλέζοι μετακινούνταν σε όλη την Ελλάδα. Σε αυτή τη φωτογραφία βλέπουμε ένα οπλισμένο τζιπ με εγγλέζους στρατιώτες να περνά από το χωριό Λέχαιον Κορινθίας με προορισμό το Ξυλόκαστρο. Πολύς κόσμος είχε μαζευτεί κατά μήκος του δρόμου να […]

Δύσκολα θα μπορούσε να απαριθμήσει κανείς, λόγω της πληθώρας τους, τα ονόματα των συγγραφέων και τους τίτλους των βιβλίων τους που περιέχει Το εικοσιτετράωρο ενός αναγνώστη, χωρίς ωστόσο να μπουχτίζει στο ελάχιστο αφού όση ζωηρότητα χαρακτηρίζει το γράψιμο του κύριου αφηγηματικού μέρους του βιβλίου, με άλλο τόσο ευφάνταστο τρόπο αραδιάζονται –χωρίς σχεδόν να υπάρχει σελίδα […]

Αν οφείλουμε χάριτες στη φιλόλογο και καθηγήτρια πανεπιστημίου Μαρία Αναστασοπούλου, είναι γιατί με ένα σύντομο κείμενό της μας γνωρίζει τη μορφή, τη ζωή και το έργο μιας Ελληνίδας – της Καλλιρρόης Σιγανού-Παρρέν – που το όνομά της, εδώ και έναν αιώνα, μπορεί να μένει ζωντανό στα χείλη των συμπατριωτών της, ταυτισμένο αποκλειστικά με τη γυναικεία […]

Δεν είναι το μικρότερο χάρισμα του μυθιστορήματος του Κώστα Λογαρά «Τα πουλιά με το μαύρο κολάρο» το γεγονός ότι ένας πρώην ποινικός γίνεται ο κυριότερος «αμφισβητίας» και «κριτής» της σύγχρονης εγχώριας πολιτικής πραγματικότητας. Εστω και αν η «αμφισβήτησή» του και η «κρίση» του δεν διατυπώνονται με λέξεις αλλά τις υποβάλλει η συμπεριφορά του, καθώς αδυνατεί […]

Λεωνίδας Κακάρογλου Οι τίγρεις των δωματίων Εκδ. Εστία, 2017, σελ. 56 Τιμή: 9 ευρώ Μια αφιέρωση ή ένα μότο έχουν γίνει πια συστατικά ενός καλού ποιητικού βιβλίου και σχεδόν σα να αναγορεύουν έναν ποιητή ως μέλος μιας ποιητικής συντεχνίας ολιγάριθμης και εκλεκτής. Οπως συμβαίνει με το τελευταίο ποιητικό βιβλίο του Λεωνίδα Κακάρογλου «Οι τίγρεις των […]

Τι παράξενο αλήθεια: να χρειάζεται πάντα να δούμε μια παλιά φωτογραφία για να αισθανθούμε πως οι άνθρωποι που απεικονίζονται σε αυτήν υπήρξαν πραγματικά και δεν ήταν κάτι τελείως θεωρητικό! Και αν η σημερινή φωτογραφία που σχολιάζει τόσο ευαίσθητα ο συγγραφέας Αποστόλης Αρτινός και περιλαμβάνεται στο βιβλίο του «Αγαπητή Linda» με μόνη επώνυμη τη Ροζαλίνδη αποπνέει […]

Δεν είναι μόνον οι ιδιότητες του συγγραφέα, φιλόλογου και δεινού μελετητή του Γιώργου Σεφέρη, του Γιώργου Γεωργή – για χρόνια μορφωτικού ακολούθου της Κυπριακής Πρεσβείας στην Ελλάδα με πολύ σημαντικό έργο – που τον κάνουν τον καταλληλότερο προκειμένου να σχολιάσει μια φωτογραφία τραβηγμένη από τον νομπελίστα ποιητή. Φτάνει να προσέξει κανείς την τελευταία πρόταση του […]

Αν κάτι κάνει το αφηγηματικό βιβλίο του Νίκου Ξένιου «Το κυνήγι του βασιλιά Ματθία» άκρως συναρπαστικό, δεν είναι μόνον ότι μέσα στις ενενήντα του σελίδες έχεις μια επιτομή της ανθρώπινης περιπέτειας (όπως μάλιστα την εγκαθιστά ένας συνδυασμός παραμυθιού και σύγχρονου δράματος) στη διάρκεια τετρακοσίων χρόνων. Είναι κυρίως ότι η Ιστορία συμπλέκεται μέσα του μ’ έναν […]

Αν σε κάθε σοβαρό και ουσιαστικό κείμενο υπάρχει ένα «δίδαγμα», τελικά οποιονδήποτε συγγραφέα κι αν θυμηθεί κανείς θα δει πως όλοι τους, άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα, προσπαθούν να μας γλυκάνουν σε σχέση με την αιωνιότητα της απουσίας μας. Είναι το μόνο αληθινό παρελθόν μας και το μόνο βέβαιο μέλλον μας. Και ο αρχαιολόγος και […]

Δυσκολεύεται να καταλάβει κανείς τι ακριβώς συμβαίνει και τα δέκα διηγήματα της Ζέτας Κουντούρη με τον τίτλο «Λίγο πριν βρέξει», αν και διαβάζονται ευχάριστα, ωστόσο κάτι τους λείπει που θα τα έκανε –κατά το δυνατόν –ολοκληρωμένα αφηγηματικά κομμάτια. Ή έστω θα τους έδινε την προοπτική σε μια δεύτερη ανάγνωση να μην υπάρχει το déjà vu, […]

Προβληματίζει βαθιά το βιβλίο του Σπύρου Μπρίκου «Αγία παπαλίνα η καλλονή» (μια σειρά είκοσι δύο διηγημάτων με τίτλους τους συχνά ονόματα όπως «Ζούπα με, Φιοντόρ», «Αστερίου Στεργιανή», «Αναστάσιος Σαργοπαπάς», «Η σύζυγος του Κ. Αρσένογλου», «Και το όνομα αυτής, Νίτσα»), κυρίως γιατί με αφετηρία την πόλη της Πρέβεζας και τον Αμβρακικό Κόλπο θέλει να ανοιχθεί σε […]

Το ταχυδρομείο παραμένει πάντα μια ακένωτη πηγή εκπλήξεων. Εννοούμε σαφέστατα τη φωτογραφία και το κείμενο που έστειλε ο Νικόλας Κατεινάς τιμώντας με την ευαισθησία του τη Νάξο, όχι μόνο δικό του γενέθλιο τόπο αλλά και του Μανώλη Γλέζου – μην ξεχνάμε μαζί με όσα ευρύτατα είναι γνωστά την ιδιότητά του ως συγγραφέα – της ποιήτριας […]

Να το σημειώσουμε από την αρχή: από τη στιγμή που το «Ταξίδι στη Νέα Υόρκη» του Νίκου Μπακουνάκη θα μπορούσε να έχει γραφεί ως ένα άκρως ενδιαφέρον ή και συναρπαστικό μυθιστόρημα, αλλά επιλέγεται η μορφή του χρονικού (ή μήπως μιας σχεδόν ημερολογιακής καταγραφής, ενός κινηματογραφικού ντοκιμαντέρ καμωμένου με λέξεις, τέλος ως σημειώσεις για μια σύνθεση […]

Η Ιστορία δεν θα πάψει να επανακάμπτει στη ζωή μας διαρκώς, είτε το θέλουμε είτε όχι, άλλοτε χάρη σε φωτογραφίες σημαδιακές όπως αυτή που σχολιάζει ο πανεπιστημιακός Αρης Σισσούρας, άλλοτε χάρη σε αφηγήσεις ανθρώπων που υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες μεγάλων και κρίσιμης σημασίας για τΟ μέλλον μας γεγονότων, που έχει γίνει πια παρόν. Δημιουργώντας ταυτόχρονα αυτή […]