Νιάρχος Θανάσης Θ

Αν ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται, κατά τον Νίκο Ανδρουλάκη, ο «χρυσός χορηγός» της Νέας Δημοκρατίας, τότε αναμφισβήτητα ο Ευκλείδης Τσακαλώτος μπορεί να λογαριάζεται ως ο χρυσός χορηγός της λογοτεχνίας. Σε μια τηλεοπτική συζήτηση με συναδέλφους του από όλα τα κόμματα ο πρώην υπουργός Οικονομικών έκανε ανάμεσα σε πολλές άλλες μια παρατήρηση που την αισθάνεται κανείς να […]

Ακόμη και όσοι λογαριάζουν πως η πολιτική δεν είναι πανάκεια για όλα τα προβλήματα, ούτε καν για τα περισσότερα, για λόγους ανεξήγητους, κατά την προεκλογική περίοδο αφοσιώνονται στα πολιτικά τεκταινόμενα, συχνά σαν να παρακολουθούν μια αστυνομική κινηματογραφική ταινία. Με τη συνήθως γνωστή εκ των προτέρων κατάληξή της να προκαλεί τόση αγωνία όση τουλάχιστον θα δικαιολογούνταν […]

Η υπογράμμιση της σημασίας του «Φοβερού βήματος», του ομότιτλου βιβλίου του Κώστα Ταχτσή, από τον Χρήστο Χωμενίδη στο έξοχο κείμενό του το περασμένο Σαββατοκύριακο στα «ΝΕΑ» υποχρεώνει τον υποφαινόμενο που είχε επιμεληθεί την έκδοσή του – αν και έχουν περάσει τριάντα τέσσερα χρόνια από τη δημοσίευσή του -, έναν χρόνο ακριβώς μετά τον θάνατο του δημιουργού […]

Η πολυφωνία μπορεί να μην έβλαψε ποτέ κανέναν, έβλαψε όμως όσους φαντάζονται ή υποτίθεται πως την εκφράζουν. Και για να μη φανεί πως προσπαθούμε να ξεφύγουμε ή πως διατυπώνουμε μια αόριστη κατηγορία, η παρατήρηση αφορά κυρίως πολιτικά πρόσωπα, ιδιαίτερα ή μάλιστα κατεξοχήν στις προεκλογικές περιόδους – όπως αυτή ακριβώς που διανύουμε. Προκειμένου να μην καταχωριστούν μέσα […]

Στον Κωσταντίνο Σαμπαζιώτη Ακόμη και τα πιο καυτά και επίκαιρα γεγονότα όταν τα δεις μέσα στην ιστορική τους προοπτική είναι αδύνατον να μη σε στρέψουν στο παρελθόν, με τρόπο μάλιστα που τα κάνει ακόμα πιο διαφωτιστικά και διδακτικά. Καθώς στο παρελθόν αυτό υπάρχουν κάποιες συμπεριφορές, κάποιες στάσεις ζωής, που υιοθετημένες θα έκαναν τις αντίστοιχες σημερινές […]

Σφάλλουν όσοι πιστεύουν ή καταγγέλλουν ότι το debate των πολιτικών αρχηγών της περασμένης Τετάρτης ήταν «μία από τα ίδια» και θα μπορούσε να έχει λείψει. Και μόνο το γεγονός ότι ενώ μιλούσε ο καθένας για λογαριασμό του, ίσχυε μόνον ένας «χρόνος», ο χρόνος δηλαδή ως την ημέρα των εκλογών ή ο πολύ διαρκέστερος μετεκλογικός χρόνος, […]

Μνήμη Αγγελου Τερζάκη «Αγγελος εξάγγελος / μας ήρθε από μακριά / γερμένος πάνω σ’ ένα δεκανίκι / δεν ήξερε καθόλου / μα καθόλου να μιλά / και είχε γλώσσα μόνο για να γλείφει. / Τα νέα που μας έφερε ήταν όλα μια ψευτιά / μ’ ακούγονταν ευχάριστα στ’ αφτί μας / γιατί έμοιαζε μ’ αλήθεια […]

Δεν μπορεί να ξέρει κανείς αν είναι η τοξικότητα ή η έλλειψη αγωγής που βαραίνει περισσότερο την προεκλογική ατμόσφαιρα. Ή αν είναι η τοξικότητα που προϋποθέτει την έλλειψη αγωγής, ή η έλλειψη αγωγής που γιγαντώνει την τοξικότητα. Οτιδήποτε και αν συμβαίνει, έστω και αν υπολείπονται δυόμισι εβδομάδες ως τις εκλογές, θα ευχόταν κανείς να άλλαζε […]

Δεν ισχυρίζεται κανείς πως θα είχαμε πολιτικό πολιτισμό αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης προέτρεπε τους ψηφοφόρους του να ψηφίσουν τον Αλέξη Τσίπρα, ή αν ο Αλέξης Τσίπρας πρότεινε στους δικούς του ψηφοφόρους να ψηφίσουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αν και θα ήταν μια κίνηση που σωστά οργανωμένη – όσο κι αν μοιάζει ως το άκρον άωτον του παραλογισμού […]

Θα έπρεπε να υπάρχει ένα όριο σε σχέση με ό,τι λέγεται, ακόμη και αν πρόκειται για προεκλογική περίοδο. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για κάτι που ακούγεται ως ευεργετικό να εισπράττεται ως προσβλητικό από εκείνους στους οποίους απευθύνεται. Υποσχέθηκε ο πρόεδρος της αντιπολίτευσης στο συγκεντρωμένο, πριν από λίγες μέρες, σε μια ομιλία του, πλήθος πως το φετινό […]

Σχεδόν τριάντα χρόνια πριν, στα εγκαίνια του θεάτρου Κάτια Δανδουλάκη και στην πρεμιέρα του έργου «Βυσσινόκηπος», ενώ έχει τελειώσει η παράσταση και φίλοι των ηθοποιών έχουμε παραμείνει στο φουαγέ για μια μικρή δεξίωση, δέχομαι την «επίθεση» του συγχωρεμένου σκηνοθέτη Ανδρέα Βουτσινά με χαρακτηρισμούς που, ακόμα και επιεικώς, θα τους χαρακτήριζε κανείς εξαιρετικά υβριστικούς. Τι είχε […]

«Η μέρα στήνει πάλι το σκηνικό της / με πρόχειρους πασσάλους και σανίδες», λένε δυο εκπληκτικοί στίχοι της Κατερίνας Αγγελάκη – Ρουκ. Πώς τους θυμηθήκαμε; Στη διασταύρωση της Παπανικολή με την Αριστοτέλους, στο Χαλάνδρι, ο Πακιστανός που καθαρίζει τα τζάμια όποιου διερχόμενου ΙΧ συμβεί να το ζητήσει ο οδηγός του, ευγνώμων προς ένα ταξί που […]

Ζώντας μέσα σε μια ατμόσφαιρα «ήξεις αφήξεις», όπου ο καθένας, σε σχέση με τους πολιτικούς, μπορεί να λέει, χωρίς καμιά απολύτως δέσμευση από πλευράς του, «το μακρύ του και το κοντό του», θυμηθήκαμε παλαιά στρατευμένα πρόσωπα που ακόμη και μέσα στις πιο δραματικές πολιτικά συνθήκες δεν μασούσαν τα λόγια τους. Πιο συγκεκριμένα, τη σπουδαία πεζογράφο […]

Οταν χρησιμοποιούμε τις ίδιες ακριβώς λέξεις προκειμένου να αποδώσουμε γεγονότα ενός τελείως δυσανάλογου ανάμεσά τους εκτοπίσματος, σημαίνει πως οι λέξεις δεν μας χρειάζονται ως προς αυτό που πραγματικά είναι. Eχουν πάψει δηλαδή να υπάρχουν ως ένα μέσον ώστε να εκφραζόμαστε με τη μεγαλύτερη δυνατή επάρκεια και έχουν μεταβληθεί σε ένα εργαλείο που, όπως προσφυώς είχε […]

Ακούσαμε επανειλημμένα στα πολύωρα δελτία ειδήσεων για το δυστύχημα στα Τέμπη πως ανάμεσα στους νεκρούς υπήρξε ένας νεκρός, μάλλον αλλοδαπός, που «δεν έχει ταυτοποιηθεί», παραμένει δηλαδή ένας άγνωστος σε σχέση με τους υπόλοιπους νεκρούς που με γονείς, αδέρφια, συγγενείς, φίλους, όνομα, επώνυμο και διεύθυνση, «περισυνελέγησαν» (Θεέ μου, τι φοβερή λέξη) ώστε να οδηγηθούν στην τελευταία […]

Γιατί χρειάζεται πάντα να μεσολαβεί ένα χρονικό διάστημα για να αντιλαμβανόμαστε την πραγματική σημασία και το εκτόπισμα των γεγονότων, έχοντας στο μεταξύ καταναλώσει πολύτιμη φαιά ουσία, που θα μπορούσε να έχει χρησιμοποιηθεί επωφελέστερα, και να μην καταλαβαίνουμε εξαρχής πως έχουμε να κάνουμε αντί για κάτι συγκλονιστικό με αέρα κοπανιστό; Πώς γίνεται να μην αθροίζονται ή […]

Οσο και αν παραμένει κανείς ένας επιλεκτικός τηλεθεατής είναι τόσος ο αριθμός των εκπομπών με τα τηλεπαιχνίδια και τα υψηλά οικονομικά bonus που δεν μπορεί, όχι μόνο να έχει επισημάνει την παρουσία τους αλλά και ένα βασικό και κυριαρχικό τους «σύμπτωμα». Το πόσο, όσον αφορά τις τέχνες γενικότερα (θέατρο, κινηματογράφος, μουσική, ζωγραφική), είναι η λογοτεχνία […]

Λυπάται κανείς ειλικρινά όταν αισθάνεται υποχρεωμένος να κατακρίνει πρόσωπα που θα ήθελε να τα επαινεί, γιατί κάθε άλλο παρά άμοιρα ικανοτήτων ή μάλλον ταλέντου είναι, αλλά και μιας παρεμβατικής στα δημόσια – πολιτικά και καλλιτεχνικά – πράγματα ευχέρειας. Οταν η τελευταία δεν εκδηλώνεται κακόβουλα και με μια δήθεν διορθωτική πρόθεση για τα κακώς κείμενα, ενώ στην πραγματικότητα […]

Δεν είναι κακό να συζητάει κανείς για καταστάσεις παγιωμένες, ακόμα και να τις καταγγέλλει, έστω και αν δεν πρόκειται να πάψουν να υφίστανται ή ακόμη χειρότερο, να εμφανιστούν στο μέλλον περισσότερο επιδεινωμένες. Σχεδόν ειδυλλιακή ακούγεται η αντίδραση της ηλικιωμένης μητέρας μιας φίλης δημοσιογράφου, όταν σχεδόν την επέπληξαν τα παιδιά της, βλέποντάς την να έχει ετοιμαστεί […]

Φαίνεται άδικο και μίζερο να γκρινιάζει κανείς με πράξεις τόσο ουσιαστικές και συγκινητικές όπως είναι αυτή του ανάδοχου γονέα, πολύ περισσότερο όταν θα ευχόταν από καρδιάς και θα έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του ώστε η θεάρεστη αυτή αναδοχή να αποκτούσε μια επιτακτική αισθηματική προτεραιότητα ακόμη και για ανθρώπους που θα τους ήταν αδύνατον […]

Δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς σε ποιο βαθμό κακοπαθαίνουν οι λέξεις και κατά συνέπεια η γλώσσα εξαιτίας της άστοχης χρήσης τους σε διάσημες, παρ’ όλα αυτά, φράσεις. Και για να έρθουμε στα δικά μας, αδυνατεί να υπολογίσει κανείς αν δεν είναι η φράση του Ανδρέα Παπανδρέου στον Αντώνη Τρίτση, πριν τον αποπέμψει από υπουργό, όταν […]

Το σκεπτικό και η δομή του «Λεξικού κύριων ονομάτων» του Γιώργου Μπαμπινιώτη