12 ^oC

20^oC

30^oC

Εγγραφή

Τετάρτη 27/11/2024

Παπασπύρου Νίκος Ι

Έντυπη Έκδοση

Τα μείζονα

Η χώρα μας έχει αφήσει πίσω την αβεβαιότητα που χαρακτήριζε την προηγούμενη δεκαετία. Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας συμβόλισε αυτή την εξέλιξη. Ενώ η οριστική εγκατάλειψη της μνημονιακής περιόδου επικαθόρισε και το μέτρο της κρίσης, στην αξιολόγηση του εκλογικού σώματος, μερικούς μήνες νωρίτερα. Ετσι, είναι φυσικό να αναδεικνύονται σήμερα στην ατζέντα ζητήματα που […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:03/01/2024 01:00

Έντυπη Έκδοση

Η κοινωνία δεν είναι δεδομένη

Το εκλογικό σώμα δεν πάσχει από σχιζοφρένεια. Ούτε άγεται και φέρεται, από την πρώτη Κυριακή στη δεύτερη, από ευκαιριακούς συνασπισμούς. Ο πρώτος γύρος αποτύπωσε τους εκλογικούς σχηματισμούς στη στατική τους κατάσταση, ενώ η επαναληπτική εκλογή στην ικανότητα για μεταβολή. Στον πρώτο γύρο, η κυβερνητική παράταξη εξαργύρωσε το βασικό επιχείρημα, το οποίο εξάλλου της έδωσε τη […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:16/10/2023 05:00

Η κοινωνία δεν είναι δεδομένη

Έντυπη Έκδοση

Αποτύχαμε

I. Πριν από τρεις μήνες, εμβρόντητοι πληροφορηθήκαμε ότι παρακολουθούνταν οι επικοινωνίες ευρωβουλευτή και (υποψήφιου τότε) αρχηγού μεγάλου πολιτικού κόμματος. Αμέσως, διακηρύχθηκε η πρόθεση πλήρους διαλεύκανσης της υπόθεσης. Τρεις μήνες μετά, τι πειστήρια διαλεύκανσης έχουμε; Ενα πόρισμα εξεταστικής επιτροπής, το οποίο χαρακτηρίστηκε από την ίδια απόρρητο. Δεν δημοσιοποιήθηκε αν όντως υπήρξε συγκεκριμένος λόγος εθνικής ασφάλειας για […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:15/11/2022 05:00

Έντυπη Έκδοση

Πρόεδρος και θεσμικό παράστημα

Στους επόμενους δύο μήνες θα έχουμε την πρώτη εφαρμογή της αναθεωρημένης συνταγματικής διάταξης για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, με την αρχική ρύθμιση το 1975, στόχευε σε εκλογή προσώπων ευρύτατης αποδοχής και εισήγαγε τη διάλυση της Βουλής ως μηχανισμό αποτροπής κοντόθωρων επιλογών. Ετσι η χώρα μας έχει το ευτύχημα να έχει γνωρίσει […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:19/12/2019 05:00

Έντυπη Έκδοση

Επαινος και ηγέτες

Η πορεία προς τις κάλπες ολοκληρώνεται με έναν δημόσιο έπαινο από τον πρόεδρο της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής προς τον έλληνα Πρωθυπουργό, ότι επέδειξε ηγετικές ικανότητες στη σύναψη της Συμφωνίας των Πρεσπών. Ο έπαινος μπορεί να σχολιασθεί ποικιλοτρόπως. Η επικαιρότητα εστιάζει στις τυχόν συνέπειες της δήλωσης στη συμπεριφορά των ψηφοφόρων. Ενα βαθύτερο ερώτημα αφορά στον συμβολισμό […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:05/07/2019 05:00

Έντυπη Έκδοση

Η μεσαία τάξη και οι εχθροί της

Ι. Οπως γνωρίζουμε ήδη από τον Αριστοτέλη, η ισχυρή μεσαία τάξη αποτελεί κοινωνικό όρο για τη σταθερότητα ενός δημοκρατικού καθεστώτος. Συγκρατεί πολιτικά τα υπόλοιπα στρώματα και ελέγχει τις ελίτ εξουσίας. Περιλαμβάνει στους κόλπους της ένα πολλαπλασιασμό διασταυρούμενων συμφερόντων, αποτρέποντας τη διαίρεση της κοινωνίας σε δύο αντικρουόμενες τάξεις, ενώ παράλληλα συντηρεί διαύλους κοινωνικής κινητικότητας. Παρέχει υλικούς […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:28/06/2019 05:00

Έντυπη Έκδοση

Σημίτη έργα

Είναι καιρός να συμφιλιωθούμε με τα έργα και την προσφορά της οκταετίας Σημίτη. Για να χρησιμοποιήσω έναν όρο που είχε τότε παραποιηθεί, η περίοδος 1996-2004 υπήρξε για τη χώρα μας περίοδος εκσυγχρονισμού. Τα θεσμικά νομοθετήματα ιδίως στον χώρο της οικονομίας, η ένταξη στην ΟΝΕ και το ευρώ, η μεγάλη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης (στην οποία […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:22/06/2019 05:00

Έντυπη Έκδοση

Ευκαιρίες και κατευθύνσεις

Η συζήτηση στην Ολομέλεια για την αναθεώρηση του Συντάγματος εστίασε μεταξύ άλλων σε δύο θεματικές: τις διατάξεις για τις οποίες δεν επιτεύχθηκε αναθεωρητική συναίνεση και τη δέσμευση της δεύτερης Βουλής από τις κατευθύνσεις που δίνει η πρώτη. Αμφότερα τα ζητήματα ανακύπτουν όταν το αναθεωρητικό εγχείρημα ενεργείται δίχως επαρκή συναίνεση. Ι. Εχουμε στο παρελθόν γράψει για […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:15/02/2019 05:00

Έντυπη Έκδοση - Γνώμες

Κατά πρόσωπον έχει τους κατήγορους

Οσα παρακολουθούμε τις τελευταίες μέρες σχετικά με τους προστατευόμενους μάρτυρες μας προσκαλούν να εξετάσουμε νηφάλια τη λειτουργία, τους κινδύνους και τα όρια του θεσμού. Σε αυτή τη συζήτηση, χρήσιμο θα ήταν να λάβουμε υπόψη ορισμένα δεδομένα από τη λειτουργία του θεσμού στις ΗΠΑ, από όπου και μας έρχεται στη σύγχρονη εκδοχή του. Ο θεσμός του […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:08/01/2019 05:00

Κατά πρόσωπον έχει τους κατήγορους

Έντυπη Έκδοση - Γνώμες

Κεντροαριστερά σε σταυροδρόμι

Το 2019 είναι κρίσιμο έτος για την πορεία της Κεντροαριστεράς τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ευρώπη. Η υποχώρηση των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων στην Ευρώπη αποτυπώνει την έλλειψη αντοχών του μεταπολεμικού προγράμματος οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής προσαρμογής. Η προοπτική αναδιανομής εισοδήματος και παροχής κοινωνικής προστασίας μέσα από την αυξημένη φορολογία δεν είναι ρεαλιστική. Ο κρατικός […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:28/12/2018 05:00

Έντυπη Έκδοση - Γνώμες

Τετρημένος πίθος

Τις τελευταίες ημέρες αναζωπυρώνονται σενάρια πρόωρων εκλογών. Παράγοντας τροφοδότησής τους είναι, μεταξύ άλλων, η σε μικρό χρονικό διάστημα πραγματοποίηση κοινωνικών παροχών, πλείονες των οποίων έχουν επιδοματικό και έκτακτο χαρακτήρα. Οι κοινωνικές παροχές είναι βέβαια ευπρόσδεκτες και ανακουφίζουν. Αποτελούν μέρος του ιστού προστασίας που πρέπει να διαμορφώνει μια πολιτεία που βρίσκεται σε ευταξία. Η οργάνωσή τους […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:07/12/2018 05:00

Τετρημένος πίθος

Έντυπη Έκδοση - Ελλάδα

Οι στρατηγικές της αναθεώρησης

Η αναθεώρηση του Συντάγματος γίνεται στο πλαίσιο μιας σύνθετης και πληθωρικής διαδικασίας που περιλαμβάνει απόφαση της Βουλής σε δύο διαδοχικές περιόδους, και υπό τον όρο ότι σε μία από αυτές επιτυγχάνεται πλειοψηφία 180 ψήφων. Ο λόγος είναι προφανής: η αναθεώρηση πρέπει να σέβεται βασικά χαρακτηριστικά της συνταγματικής τάξης: ωριμότητα, διάρκεια, συναίνεση. Δυστυχώς η διαδικασία δεν […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:02/11/2018 05:00

Οι στρατηγικές της αναθεώρησης

Έντυπη Έκδοση - Γνώμες

Αναθεώρηση και ευθύνη

Τις επόμενες εβδομάδες, εκτός απροόπτου, θα ενεργοποιηθεί η κοινοβουλευτική διαδικασία για να διαπιστωθεί η ανάγκη αναθεώρησης του Συντάγματος και να προσδιοριστούν οι αναθεωρητέες διατάξεις. Με αυτή την προοπτική, καταθέτουμε τρεις επισημάνσεις με κοινό άξονα τον σεβασμό των συνταγματικών θεσμών: Πρώτον, εάν διαπιστωθεί, με πλειοψηφία 151 βουλευτών, η ανάγκη αναθεώρησης, η επόμενη Βουλή θα φέρει το […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:17/10/2018 05:00

Αναθεώρηση και ευθύνη

Έντυπη Έκδοση - Γνώμες

Συγκυβέρνηση και κοινοβουλευτική εμπιστοσύνη

Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση καταθέτει νομοσχέδιο για την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών στη Βουλή. Ας υποθέσουμε, επίσης, ότι ο κυβερνητικός εταίρος αποσύρεται από την κυβέρνηση και δηλώνει ότι αίρει την εμπιστοσύνη του προς αυτήν. Εχει αυτό συνταγματικές συνέπειες για τη διατήρηση της κυβέρνησης στην εξουσία; Από μόνο του όχι! Η απόσυρση από την […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:18/09/2018 05:00

Έντυπη Έκδοση - Γνώμες

Απόλυση καταδίκων υπό όρο: τρεις επισημάνσεις

Η συζήτηση σχετικά με την υπό όρο απόλυση καταδίκων επιβάλλει ορισμένες επισημάνσεις. Κύριος άξονας ο εξορθολογισμός του συστήματος και η ενίσχυση των όρων εμπιστοσύνης στους θεσμούς. Παρατήρηση πρώτη: Σε περιπτώσεις βαριάς εγκληματικότητας, ο θεσμός τής υπό όρο απόλυσης δεν πρέπει να αντιστρατεύεται τους σκοπούς της ποινής. Λογικές ελάφρυνσης του σωφρονιστικού συστήματος δεν έχουν θέση σε […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:28/08/2018 05:00

Έντυπη Έκδοση - Γνώμες

Αμεταρρύθμιστη Πολιτεία

I. Είναι ώρα για τον μεταρρυθμιστικό απολογισμό της μνημονιακής δεκαετίας. Να εξετάσουμε γιατί η χώρα μας αστόχησε. Γιατί δεν αντιμετωπίσαμε τις κλειστές δομές στην οικονομία και την κοινωνία. Ποιά θα έπρεπε να είναι η κατεύθυνση των μεταρρυθμίσεων; Προφανώς να εμπεδωθούν οι βασικές θεσμικές συνιστώσες της βιώσιμης ανάπτυξης: Πρώτον, η προστασία της περιουσίας και του προϊόντος […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:21/08/2018 05:00

Έντυπη Έκδοση - Ελλάδα

Πολιτική ευθύνη και κρατική αξιοπιστία

Η συζήτηση για την πολιτική ευθύνη σχετικά με την τραγωδία στην Ανατολική Αττική διαφαίνεται ότι ακολουθεί λοξό δρόμο. Ορισμένοι εστιάζουν στη γενική πολιτική ευθύνη των κυβερνώντων για τις αστοχίες του πολιτικού και διοικητικού μας συστήματος. Αυτή όμως η συζήτηση είτε περιορίζεται στο επίπεδο του πολιτικού συμβολισμού είτε συσκοτίζεται υπό όρους επικοινωνιακής διαχείρισης και πολιτικής σύγκρουσης. […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

Πρώτη Δημοσιεύση:06/08/2018 06:00

Πολιτική ευθύνη και κρατική αξιοπιστία

Τα συνταγματικά της κύρωσης

Απαιτείται δημοψήφισμα, προηγούμενες εκλογές ή 180 ψήφοι για να κυρωθεί η συμφωνία με τη FYROM; Κατά το Σύνταγμα, όχι. Α. Το Σύνταγμα απαιτεί την ειδική πλειοψηφία 180 ψήφων μόνο για την εξαιρετική περίπτωση που ανατίθεται σε διεθνείς οργανισμούς η άσκηση αρμοδιοτήτων που προβλέπονται από το Σύνταγμα. Τέτοια περίπτωση, για παράδειγμα, συντρέχει με τις συνθήκες της […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

04/07/2018 00:19

Τι προβλέπεται για την πρόταση δυσπιστίας

Ι. Στο κοινοβουλευτικό μας πολίτευμα η κυβέρνηση οφείλει να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Αυτός ο όρος είναι από συνταγματικής απόψεως επαρκής για τη διατήρησή της και την άσκηση των αρμοδιοτήτων της. Κύριος τομέας αρμοδιοτήτων είναι η διαπραγμάτευση και η συνομολόγηση διεθνών συμβάσεων. Αυτή η αρμοδιότητα ανατίθεται στην εκτελεστική εξουσία. Ετσι, ο αρμόδιος υπουργός παρέχει […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

14/06/2018 01:18

Θεσμικά αντίβαρα και ιστορικά βάρη

Ο πρόεδρος Ματαρέλα ασκεί αρμοδιότητα που του παρέχει το ιταλικό Σύνταγμα. Υπηρετεί τον εγγυητικό ρόλο που του επιφυλάσσει η ιταλική έννομη τάξη. Εάν η παρέμβασή του τύχει της αποδοχής του εκλογικού σώματος, έστω κατά μέρος, θα καταγραφεί στην Ιστορία ως γενναία παρέμβαση. Η περαιτέρω δυνατότητα που του παρέχει το Σύνταγμα να διορίσει πρωθυπουργό της επιλογής […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

29/05/2018 00:59

«Οπουδήποτε εκτός της Ελλάδος ευρισκόμενοι»

Εχουμε ήδη τοποθετηθεί για την ανάγκη κατάτμησης της Β’ Αθηνών. Το αίτημα είναι ώριμο. Ο καθορισμός των νέων περιφερειών πρέπει να γίνει με αντικειμενικά κριτήρια και, κατά προτίμηση, με σεβασμό στη διοικητική διαίρεση της χώρας. Σε κάθε περίπτωση, με επιδίωξη ευρύτατης συναίνεσης, όπως απαιτεί ο νομικός μας πολιτισμός. Εάν μάλιστα επιτευχθούν 200 θετικές ψήφοι, η […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

16/05/2018 21:49

Εκλογικές περιφέρεις και Σύνταγμα

Η λελογισμένη κατάτμηση της Β’ Αθηνών συμβάλλει στον εξορθολογισμό του πολιτικού συστήματος. Επιτρέπει να λειτουργεί η σχέση αντιπροσώπευσης μεταξύ των βουλευτών και των πολιτών και να αναδεικνύονται καλύτερα τα περιφερειακά προβλήματα και ανάγκες. Διευκολύνει να δοκιμάζονται στην πολιτική νέα πρόσωπα, δίχως ισχυρή οικονομική υποστήριξη και εξαρτήσεις. Βεβαίως, μία τέτοια κατάτμηση καθορίζει εκ νέου τις εκλογικές […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

06/05/2018 23:35

Δημοκρατία και τραπεζίτες

Την προηγούμενη Παρασκευή, σε εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου, παρόντος του Προέδρου της Δημοκρατίας, διασταύρωσαν τα ξίφη τους ο γερμανός συνταγματικός δικαστής Πίτερ Χούμπερ και ο ιταλός πρώην πρωθυπουργός Τζουλιάνο Αμάτο. Το θέμα ήταν η αυτονομία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας, τόνισε ο γερμανός δικαστής, αποτελεί κάμψη της δημοκρατίας και […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

01/05/2018 22:49

Σύνταγμα και ανοιχτές δομές

Εχουμε επισημάνει την ανάγκη άμεσης αναθεώρησης επιβλαβών συνταγματικών διατάξεων σχετικά με τη λειτουργία των θεσμών. Παράλληλα όμως δεν παραγνωρίζουμε τις μεγάλες παθογένειες στο παραγωγικό μας μοντέλο. Οι βαθιές αγκυλώσεις εδώ δεν θεραπεύονται με αναθεωρήσεις –απαιτούν ριζική αλλαγή νοοτροπίας. Πυρήνας του προβλήματος είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης στη λειτουργία ανοιχτών δομών στην οικονομία και την κοινωνία. Και […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

11/04/2018 01:10

Οι θεσμοί ως εγγύηση της δημοκρατίας

Ο Νίκος Αλιβιζάτος επανέφερε τις προηγούμενες ημέρες προτάσεις που και στο παρελθόν έχει διατυπώσει για την αναθεώρηση του Συντάγματος: εντοπίζει συγκεκριμένες παθογένειες του πολιτικού συστήματος και αναζητά τη βάση συναίνεσης για την αντιμετώπισή τους. Βάζω σε παρένθεση την πολιτική διάσταση που έλαβε η παρέμβασή του –όπως και τη συγκυρία. Εξάλλου, οι παθογένειες που επισημαίνει είναι […]

Παπασπύρου Νίκος Ι

21/03/2018 23:27

Περισσότερα

Ροή Ειδήσεων