Ραγκούση Πέπη

Πενήντα χρόνια λοιπόν, μισός αιώνας. Συνειδητοποιώ ότι από το Πολυτεχνείο έχουν περάσει τόσα χρόνια όσα είχαν περάσει από τη Μικρασιατική Καταστροφή έως το Πολυτεχνείο (άντε, ένας χρόνος λιγότερο). Ηταν όμως το 1973 τόσο «ζωντανό» θέμα η Μικρασιατική Καταστροφή όσο είναι σήμερα το Πολυτεχνείο; Μιλούσαν οι πρωταγωνιστές της, υπήρχαν ακόμη «ανοιχτές» συζητήσεις για το ποιος έκανε […]

Οταν ήμουν παιδί, το πιο αγαπημένο μου τραγούδι ήταν ο «Κυρ Αντώνης», σε μουσική και στίχους Μάνου Χατζιδάκι. Το τραγουδούσα – ίσως και να το χόρευα – αλλά συγχρόνως μου προκαλούσε ένα δέος, μια αμηχανία. Ηταν οι στίχοι του που έλεγαν ότι ο κυρ Αντώνης ζούσε «με ένα κανάτι κι ένα κρεβάτι και με κρασί […]

Στη μελέτη του Οδυσσέα Ελύτη «Η μαγεία του Παπαδιαμάντη» (εκδ. Υψιλον), ο νομπελίστας ποιητής μας γράφει: «Μια μέρα, το παρελθόν θα μας αιφνιδιάσει με τη δύναμη της επικαιρότητάς του. Δεν θα ‘χει αλλάξει εκείνο αλλά το μυαλό μας». Αυτή ακριβώς η φράση, πριν ακόμη και από τους τίτλους αρχής, «πέφτει» στην οθόνη στην προβολή της […]

Τα Εξάρχεια, τις τελευταίες εβδομάδες, πρωταγωνιστούν, για άλλη μια φορά, στην ειδησεογραφία. Για πολλούς λόγους. Ή, μάλλον, με πολλές αφορμές. Κυρίως επινοημένες και συχνότατα κατασκευασμένες – και δεν εννοώ μόνο τις «εντός ατζέντας» κομματικές παρεμβάσεις. Εδώ έχουμε κάτι σαν ρευστό θεατρικό σκηνικό. Με οργισμένα κορίτσια που σκαρφαλώνουν στα πλέγματα του εργοταξίου του μετρό, σπαράζουν γονατιστά […]

Η ομορφιά θα σώσει, τελικά, τον κόσμο; Διότι μεγάλες φωτιές μάς άναψε ο Ντοστογέφσκι όταν έβαλε αυτήν την εμβληματική, πλέον, φράση στο στόμα του πρίγκιπα Μίσκιν, στον «Ηλίθιο». Πρώτα απ’ όλα ποια ομορφιά; Και τι ακριβώς εννοεί ως ομορφιά ο κορυφαίος, κατά τη γνώμη μου, συγγραφέας όλων των εποχών; Περιγράφεται η ομορφιά ως συγκεκριμένο σχήμα; […]

Δεν επιλέχθηκε τυχαία η σημερινή ημερομηνία ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Αντισημιτισμού και του Φασισμού. Είναι η επέτειος της Νύχτας των Κρυστάλλων που, σε αντίθεση με το όνομά της, δεν είχε τίποτα το διαυγές, τίποτα το κρυστάλλινο. Μόνο ζόφο, θάνατο και σπασμένα γυαλιά από τζάμια και βιτρίνες καταστημάτων. Η Νύχτα των Σπασμένων Κρυστάλλων θα έπρεπε […]

Χθες έγραφα για τους στίχους του τραγουδιού «Ελένη» που έγραψε ο Μπάμπης Τσικληρόπουλος, ένα βράδυ της δεκαετίας του 1980, στο μπαρ Dada. Και αυτό στάθηκε η αφορμή για να μπω στα Εξάρχεια από την πίσω πόρτα, σε σχέση με την τρέχουσα ειδησεογραφία. Ηταν εκείνη η εποχή που η γειτονιά επίσης «έτριζε» τα βράδια, όχι όμως […]

Το ημερολόγιο δείχνει ότι σήμερα συμπληρώνονται σαράντα πέντε χρόνια από εκείνη την ημέρα του Νοεμβρίου που, από τις εφημερίδες, μάθαμε για μια ιστορία τρόμου και σκότους, μια υπόθεση που ερχόταν από αυτό που λέμε «βαθιά Ελλάδα» και μάλιστα εκείνης της εποχής. Σχεδόν μισός αιώνας και ακόμη θυμάμαι το σοκ που προκάλεσε η είδηση. Εκείνη την […]

Κάποιες ρήσεις, όταν τις επαναλαμβάνουμε κατά κόρον και τις κολλάμε κατά βούληση όπου θεωρούμε ότι ταιριάζουν, χάνουν, με την πάροδο του χρόνου, την αξία και τη σπουδαιότητά τους και εκπίπτουν σε κοινοτοπία. Κάτι ανάλογο συμβαίνει με το «Στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις» που αποδίδεται στον Γιάννη Τσαρούχη και κυκλοφορεί από τη δεκαετία του 1960. Η […]

Θυμάμαι εκείνες τις ημέρες του 2000, όταν έσκασε η βόμβα στα χέρια του Σάββα Ξηρού και ξεκίνησε η εξάρθρωση της 17 Νοέμβρη. Μιας τρομοκρατικής οργάνωσης που επί χρόνια υπήρξε ανοιχτή πληγή για τη χώρα με τις εν ψυχρώ δολοφονίες αθώων ανθρώπων. Φανταζόμασταν, πριν αρχίσουν οι συλλήψεις, ότι τα μέλη της θα έμοιαζαν με κινηματογραφικούς ήρωες, […]

Η φράση του σημερινού τίτλου έρχεται από μακριά. Από τα άπατα βάθη της δεκαετίας του 1980, μην πω του 1970. Προέκυψε δε ως απάντηση στον ορυμαγδό ψευτοδιανόησης και σοβαροφάνειας που ακολούθησε τη Μεταπολίτευση. Η μία του όψη ήταν οι κυρίες με τα διπλά επίθετα που μας «πυροβολούσαν» από τηλεοράσεως και ραδιοφώνου με έναν ακατανόητο λόγο, […]

Από την αρχή της εφηβείας μου που συνέπεσε με το ξεφάντωμα της Μεταπολίτευσης, θυμάμαι πώς άναβαν οι συζητήσεις τις ημέρες των δύο μεγάλων εθνικών επετείων. Την 25ηΜαρτίου, προσπαθώντας να συνταιριάξουμε με επαναστατικό και άκρως εικονοκλαστικό τρόπο (που ήταν πολύ a la mode εκείνα τα χρόνια) άσχετα ιστορικά στοιχεία και βουτώντας σε ιδεοληπτικές ερμηνείες των γεγονότων, […]