Ραγκούση Πέπη

Θα είναι κάμποσα χρόνια τώρα. Τελευταία Παρασκευή του Ιουλίου. Νωρίς το απόγευμα, κοντά στην ώρα που φεύγουν τα ακτοπλοϊκά από τον Πειραιά. Στη Γρηγορίου Λαμπράκη, τον δρόμο που βγάζει στο λιμάνι. Για το τι γινόταν από κίνηση, δεν χρειάζεται φαντασία, οι περισσότεροι έχουμε ζήσει ανάλογη εμπειρία. Σε κάποιο σημείο όμως τα αυτοκίνητα είχαν ακινητοποιηθεί. Υποθέσαμε […]

Ενα πάρτι που δεν έγινε. Και μια γαμήλια δεξίωση. Και μία παιδική γιορτή. Δύο. Τρεις. Τέσσερις. Ταξίδια που έμειναν στα σχέδια. Συνέδρια και εκδηλώσεις που αναβλήθηκαν. Το μέιλ μας γεμάτο από μηνύματα. «Ζητάμε την κατανόησή μας αλλά λόγω του κορωνοϊού είμαστε υποχρεωμένοι να αναβάλλουμε την ημερίδα…». «Για λόγους δημόσιας υγείας είμαστε υποχρεωμένοι να μεταθέσουμε την […]

Θα ήταν λίγους μήνες μετά τη μεγάλη έκρηξη των προσφυγικών ροών το 2015. Στο πάνελ της παρουσίασης (στο οποίο συμμετείχε και η Κική Δημουλά) κάποιου βιβλίου σε βιβλιοπωλείο της Αθήνας, άνοιξε η συζήτηση για το πώς οι πολίτες μιας σύγχρονης κοινωνίας θα μπορούσαν να διαχειριστούν το θέμα των προσφύγων με απώτερο σκοπό την αγαστή συμβίωση […]

Αγαπάμε, όχι αγαπήσαμε. Σε χρόνο ενεστώτα. Για όσο, τουλάχιστον, θα υπάρχουν οι ταινίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Και τα βίντεο από τις εμφανίσεις του σε τηλεοπτικές εκπομπές, όταν έμπαινε στο πλατό – στα 80 του, στα 85 του χρόνια – υπό τους ήχους και με την κίνηση του «Φστ, μπόινγκ!». Κώστας Βουτσάς, ετών 89. Αλλά συγχρόνως και […]

Δεν θυμάμαι ποτέ άλλοτε τόσο διαδεδομένη, τόσο διάχυτη, τόσο καλλιεργημένη στην Ελλάδα τη λεγόμενη κουλτούρα της ανυπακοής. Ακόμη και στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, όταν στις σχολικές γιορτές τραγουδούσαμε (με σοσόνια και φουλ στο σπυράκι ακμής) «…θα ζούμε τότε όλοι αδελφωμένοι σε μια ελεύθερη, μαρξιστική ζωή», το πνεύμα ήταν η αρτιστίκ επαναστατικότητα. Η πολυδιάθλαση της […]

Ενα υπερπολυτελές αυτοκίνητο με τέρμα τα γκάζια στην παραλιακή. Ανασφάλιστο όπως αποδεικνύεται. Παρασύρει έναν νεαρό μοτοσυκλετιστή που κυκλοφορεί καθ’ όλα νόμιμος και εντός των ορίων ταχύτητας. Ο οδηγός του αυτοκινήτου, μετά το δυστύχημα, εγκαταλείπει το θύμα του, που ξεψυχά στην άσφαλτο, και εξαφανίζεται. Παρουσιάζεται μετά την παρέλευση του αυτόφωρου και αφού πρώτα έχει ανοίξει, νομικά, […]

Ενας ιδιότυπος σουσουδίστικος ελιτισμός πλανάται τις τελευταίες μέρες πάνω από τη χώρα και ειδικά πάνω από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αφορμή ο θάνατος της Κικής Δημουλά και ο ποιητικός οίστρος που τον ακολούθησε έτσι όπως καταγράφηκε στην πραγματική και διαδικτυακή ζωή. Και «Πού την ξέρατε εσείς τη Δημουλά;» και «Πότε μάθατε από ποίηση;» και «Χωρίς […]

Ας μιλήσουμε με αριθμούς. Τα κρούσματα του κορωνοϊού στην Κίνα έχουν ξεπεράσει ήδη τις 80.000. Οι νεκροί τις 2.500. Μιλάμε δηλαδή για ένα ποσοστό θνησιμότητας 3% περίπου. Για να το δούμε συγκριτικά, οι κακοήθειες, για παράδειγμα, παρουσιάζουν πολύ υψηλότερα ποσοστά. Ενώ οι θάνατοι από άλλου είδους λοιμώξεις όπως οι πνευμονίες, οι εγκεφαλίτιδες, οι μηνιγγίτιδες, κινούνται […]

Η Αθήνα στις αρχές του 19ου αιώνα. Μια ελληνική κωμόπολη μέσα στην οθωμανική επικράτεια, όχι από τις πιο πλούσιες. Με έναν ανεκτίμητο θησαυρό όμως στο έδαφός της. Εναν βράχο που δεν έχει μάλιστα συνάφεια με το τοπίο, λες και η φύση αποφάσισε να «ξεφυτρώσει» εκεί μόνο και μόνο για να χτισθεί επάνω του το πιο […]

Είναι σαν να βλέπω ήδη κάποιους να στραβομουτσουνιάζουν στα περί διώξεων και εξόντωσης, βάσει σχεδίου, των Ελλήνων της Ουκρανίας στη δεκαετία του 1930, μια τραγική και οδυνηρή δεκαετία στην Ιστορία της χώρας. Ναι, υπάρχουν ακόμη αυτοί που αμφισβητούν – προτιμώ να ανιχνεύω τους λόγους στους πρόποδες της ιδεοληπτικής γραφικότητας – τις επιχειρήσεις εκκαθαρίσεων του Στάλιν. Που τις […]

Τα Οσκαρ, ο Χοακίν, ένα μανιφέστο ταπεινότητας (δεν συνάδουν αυτά τα δύο, αλλά ψιλά γράμματα), δύο μισοφαγωμένα (χορτοφαγικά υποθέτω) σάντουιτς, ένα κατώφλι και ένα σταράκι (το γνωστό πάνινο παπούτσι). Η λάμψη του Χόλιγουντ περνά κρίση θαμπάδας εδώ και κάμποσα χρόνια. Και η αναστίλβωσή της χρειάζεται ό,τι ακριβώς και η εποχή μας. Δηλώσεις μετανοίας, κηρύγματα ηθικής […]

Συνομήλικη της Αθήνας ως πρωτεύουσας του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Και ένα είδος παλμογράφου των αλλαγών, των εξελίξεων, των μεταμορφώσεων, των μετασχηματισμών όχι μόνο της πόλης αλλά και της χώρας ολόκληρης. Τα σημαντικά και τα ασήμαντα πλην όμως καθοριστικά, τα ευχάριστα και τα δυσάρεστα, τα φωτεινά και τα ζοφερά, τα στιγμιαία και τα βραδυφλεγή όλα έχουν, […]

Σε ένα νησί του Βόρειου Αιγαίου, τη Θάσο. Εκτός ακτίνας των πολύ δυνατών χαρτιών του ελληνικού τουρισμού. Η πίστα δοκιμών μιας θρυλικής αυτοκινητοβιομηχανίας συνδεδεμένης με το πιο εμβληματικό μοντέλο στην ιστορία του αυτοκινήτου. Τον «σκαραβαίο», το «κατσαριδάκι», που το 1969 έκανε ταινία ο Ρόμπερτ Στίβενσον αποδίδοντάς του ψυχικές ιδιότητες. Εκτός από τη μεγάλη επένδυση με […]

Οταν πρωτοδιάβασα το μυθιστόρημα του Γιώργη Γιατρομανωλάκη από το οποίο «δανείστηκα» τον σημερινό τίτλο, ζήλεψα τη μεταφυσική εμπειρία του κεντρικού ήρωα. Του φωτογράφου που ενώ φωτογράφιζε, μπροστά στο μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη, την παρέλαση της 25ης Μαρτίου του 1940, ένα εκτυφλωτικό φως έγινε η αιτία να χάσει τις αισθήσεις του. Οταν συνήλθε, γύρω του δεν […]

Εχω προλάβει την επίσημη λογοκρισία. Λόγω επαγγελματικών συνθηκών μάλιστα ξέρω ακριβώς τη διαδικασία της, όσον αφορά τουλάχιστον τους στίχους των τραγουδιών. Ετος 1980, μόλις είχα τελειώσει το σχολείο και δούλευα στη δισκογραφική εταιρεία Lyra. Ενα από τα καθήκοντά μου ήταν να πηγαίνω τους στίχους των τραγουδιών που επρόκειτο να κυκλοφορήσουν σε δίσκο (ναι, δεν υπήρχαν […]

Ο σεβασμός στη θρησκεία του άλλου δεν είναι θέμα νομικό αλλά ηθικό. Οπως, δηλαδή, δεν σκοτώνουμε αυτόν με τον οποίον διαφωνούμε όχι διότι θα μας τσιμπήσει ο νόμος αλλά επειδή δεν μας το επιτρέπει η ηθική μας. …Τι λέω κι εγώ τώρα; Περιγράφω έναν όμορφο κόσμο, ηθικό, αγγελικά πλασμένο που, όμως, δεν υφίσταται. Και θα […]

Σιγά μη δώσουμε εμείς απάντηση στο ερώτημα αν η τέχνη αντιγράφει τη ζωή ή η ζωή την τέχνη και σιγά μην τη δώσουμε τώρα. Εξάλλου αναρωτιέμαι αν υπάρχει απάντηση. Ζωή και τέχνη – και ειδικά κινηματογράφος – είναι δοχεία συγκοινωνούντα και αλληλοτροφοδοτούμενα. Το παραμύθι, τουλάχιστον ως προς τις δραματουργικές αναφορές του, θέλει μια έστω και σχετική αληθοφάνεια. […]

Η απόφαση της Γερουσίας να μην εξετασθούν μάρτυρες στην περιβόητη δίκη του Ντόναλντ Τραμπ είναι, κατά τη γνώμη μου, πιο ανησυχητικό φαινόμενο από αυτή καθαυτή την εκλογή του ως προέδρου των ΗΠΑ. Διότι η κάθε εκλογή είναι αποτέλεσμα συγκυριών που επηρεάζουν όχι μόνο την κρίση αλλά και το θυμικό του εκλογικού σώματος. Το οποίο παρασύρεται, […]

Εχουμε συνηθίσει το στερεότυπο ότι μία φωτογραφία ισούται με χίλιες λέξεις. Σωστό. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να ισχύει και το, κατά κάποιον τρόπο, αντίθετο. Πόσες φωτογραφίες άραγε χρειάζονται για να αποτυπώσουν μια φωνή, μια ανθρώπινη κραυγή; Να δείξουν όλα αυτά που θέλει να πει έστω και χωρίς λέξεις ή ακόμη και […]

Θυμάμαι έναν σπουδαίο έλληνα μουσικό να λέει όταν, πριν από δύο – τρία χρόνια, άκουσε κάποια funky jazz διασκευή του «Ακρογιαλιές δειλινά»: «Είναι τόσο ουσιαστικά μοντέρνο αυτό το τραγούδι, έτσι όπως γράφτηκε από τον Τσιτσάνη στα τέλη της δεκαετίας του 1940, ώστε η οποιαδήποτε σύγχρονη διασκευή του ακούγεται πιο ξεπερασμένη και πιο ντεμοντέ από την αυθεντική […]

Ας φαντασθούμε τη χώρα λίγα χρόνια μετά την ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους. Ενα ξέφραγο αμπέλι. Ενα οικόπεδο «σπαρμένο» με αρχαιότητες και άλλους πολιτιστικούς θησαυρούς. Στους οποίους μάλιστα οι ντόπιοι δεν έδιναν, από άγνοια, και πολύ μεγάλη σημασία. Ισα ίσα, σύμφωνα με καταγραφές της εποχής, το βασικό τους μέλημα ήταν το μέλλον. Η όσο το δυνατόν […]

Δεν ξέρω τι ακριβώς εννοούσε ο Δημήτρης Χριστοδούλου όταν έγραφε «Μεσόγειο τη λεν’ και παίζουνε γυμνά, παιδιά με μαύρα μάτια, αγάλματα πικρά…». Πάντως εγώ, από πιτσιρίκα, κάθε φορά που άκουγα το τραγούδι, είτε με τη Μελίνα είτε με τη Μοσχολιού, νόμιζα ότι έβλεπα στα κατσάβραχα της Μεσογείου, αυτά τα παιδιά να παίζουν με τα αγάλματα […]

Η προβληματική σχέση του συλλογικού μας ασυνείδητου όχι με αυτόν καθαυτόν τον νόμο αλλά με την τήρησή του, η άποψη ότι η παράβασή του είναι ένα είδος λεβεντομαγκιάς, ξεβάφει και στο προφίλ του αστυνομικού. Δεν είναι μόνο ο ιδεολογικός μανδύας που κάνει τον αστυνομικό «μπάτσο» – έχουμε περάσει και μια χούντα μην ξεχνάμε – αλλά και το […]

Πώς προέκυψε αυτό; Είναι ό,τι απέμεινε από τον οργισμένο αντιμνημονιακό λόγο που κατακάθισε πλέον, ως συνείδηση, στη δημόσια συζήτηση; Είναι η αναδίπλωση μιας κοινωνίας που υψώνει τη γροθιά αλλά συγχρόνως έχει και την ανησυχία μήπως με την κίνηση σηκωθεί το ρούχο και φανεί το εσώρουχο; Είναι ο φόβος που φυλάει τα έρημα; Μοιάζει πάντως σαν […]

Με ενδιαφέρει προσωπικά η ιστορία του Ρίζου Κομήτσα. Μου θυμίζει τον παππού μου που δεν γνώρισα αφού πέθανε όταν ήμουν πολύ μικρή. Ετσι όμως κι αυτός, λογιστής στο επάγγελμα, δηλαδή μια θέση κύρους για εκείνη την εποχή (μιλάμε για τη δεκαετία του 1920), ήδη παντρεμένος και αφού είχε αποκτήσει τρία από τα έξι παιδιά του, […]

Στο Μαρούσι, ένα μεσοαστικό προάστιο. Κάτω από πολυκατοικίες με διαμερίσματα αγορασμένα με δάνειο, που το πιθανότερο είναι πολλοί από τους ιδιοκτήτες τους να προσπαθούν να έρθουν σε εξωδικαστικό συμβιβασμό με το fund που το έχει αγοράσει. Αλλά και στην Κυψέλη. Εκεί όπου οι «ορίζοντες» φτάνουν έως τον ακάλυπτο του απέναντι κτιρίου. Αυτές τις γειτονιές διάλεξαν […]