Ραγκούση Πέπη

Ολο και πιο συχνά τελευταία έχω την επιθυμία να αποδράσω στο μέλλον. Οχι για πολύ ούτε για να ξεφύγω από το παρόν. Για λίγο, ίσα ίσα να προλάβω να δω πώς θα καταγραφεί τελικά αυτή περίοδος μετασχηματισμού που διάγουμε. Θα μείνει σαν μία περίοδος «νεκρή», με κατεβασμένο τον γενικό, κάτι σαν αγρανάπαυση ώστε να προλάβει […]

«Πεθαίνουν» οι ποιητές και συγγραφείς; Και πώς πιστοποιείται η «ζωή» τους; Από το φθαρτό σώμα τους ή από το άφθαρτο έργο τους; Τι έχει μεγαλύτερη σημασία; Το πόσα χρόνια έζησαν ή το πόσα έργα έγραψαν; Αν ο θάνατος ορίζει τη ζωή, πώς ορίζεται ο «θάνατος» ενός συγγραφέα; Οταν σταματάει να γράφει ή όταν σταματάει να […]

Είναι, άραγε, ο τρόπος που συνδυάζεται το μεσογειακό μας ταμπεραμέντο με τον ανατολίτικο ηδονισμό ακόμη και με τον θρησκευτικό συμβολισμό του «ο Χριστός συγχώρεσε την πόρνη και τον ληστή» που καλλιεργούν αυτήν τη ρομαντική συμπάθειά μας για το περιθώριο; Είναι γιατί η πορνεία αποτελούσε, σε παλαιότερες δεκαετίες, υπόθεση (κάποιες φορές και λύση ανάγκης) της γειτονιάς […]

Η Πανωραία και η Ευρυδίκη με τα αρχαιοελληνικά ονόματα, οι κόρες της Κατίνας και του Γιάννη, είναι δύο γυναίκες που με τιμούν με τη φιλία τους. Λαμπρές επιστήμονες, με σπουδαία διεθνή σταδιοδρομία, είναι πάνω απ’ όλα Ιμβριες. Πρόκειται γι’ αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που έχουν κάποιοι. Να αναδύεται η καταγωγή τους με έναν τρόπο που […]

Τα μουρμουρητά έχουν αρχίσει εδώ και μέρες με αφορμή την επίσκεψη στην Ελλάδα του Κάρολου και της Καμίλα. «Μα γιατί τους δίνουμε τόση σημασία; Ποιοι είναι αυτοί; Τι σημαντικό έχουν κάνει; Ξέρετε τι μεγάλο κακό προκάλεσε ο παππούς του Κάρολου στην Ελλάδα; Μήπως είστε τίποτα βασιλικοί και ασχολείστε με αυτούς;». Ούτε βασιλικοί ούτε δυόσμοι. Ανθρωποι […]

Την περασμένη εβδομάδα πήγα στο σουπερμάρκετ. Υποκατάστημα γνωστής και μεγάλης αλυσίδας σε μεσοαστικό προάστιο. Στο καροτσάκι μου είχα αφήσει δύο μεγάλες επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες, από αυτές που «αγαπήσαμε» τελευταία, και μια θερμομονωτική για προϊόντα ψυγείου όταν κατέβηκα για δυο λεπτά στον κάτω όροφο με τα απορρυπαντικά. Στο ταμείο, διαπίστωσα ότι οι τσάντες μου (συνολικής αξίας λιγότερης […]

Η υπόθεση Πολκ είναι ένα θρίλερ… κινηματογραφικών διαστάσεων. Οντως θα μπορούσε να αποτελέσει το υλικό για μια ταινία από αυτές που, για πολλούς λόγους, μένουν στην ιστορία του κινηματογράφου. Δεν είναι μόνο η χολιγουντιανή κοψιά του αμερικανού δημοσιογράφου που προκαλεί αυτούς τους συνειρμούς. Είναι και το σκηνικό –η Θεσσαλονίκη στην καρδιά ενός εμφυλίου πολέμου. Το […]

Οταν είχα δει τον «Κύκλο των χαμένων ποιητών», ενθουσιάστηκα. Είναι πολύ παρηγορητικό να συντονίζεσαι με την ιδέα ότι η ποίηση θα σώσει τον κόσμο. Οταν όμως το καλοσκέφτηκα, συνειδητοποίησα ότι κανένας από τους ποιητές που ήξερα μέχρι τότε (ισχύει απόλυτα και για όσους γνώρισα αργότερα) δεν ροβολάει σε λιβάδια πηδώντας φράχτες ενώ τον ακολουθούν οι […]

Θα πιάσω τη σκυτάλη από εκεί που την αφήνει στο τέλος του κειμένου του ο Νικόλας Ζώης με υπαινικτικά μετέωρο το ερώτημα για το αν μία παράσταση με κρατούμενους κρίνεται εκ του καλλιτεχνικού αποτελέσματος ή πόσο «ευρύχωρη» είναι για επιείκειες και μελοδραματισμούς. Το θέατρο των φυλακισμένων ωστόσο δεν είναι ακριβώς ερασιτεχνικό θέατρο. Εχει προκύψει από […]

Δεν είναι πάνω από εφτά – οχτώ οι εμβληματικές φωτογραφίες που φτάνουν για να εικονογραφήσουν την ιστορία της Ελλάδας τον 20ό αιώνα. Πηγαίνοντας από τις πιο πρόσφατες στις παλαιότερες, θα έβαζα, σε ένα υποτιθέμενο προσωπικό μου άλμπουμ, μια φωτογραφία από τη Μεταπολίτευση –ίσως αυτή του δαφνοστεφανωμένου Γιάννη Χαραλαμπόπουλου καθώς γυρίζει από την εξορία. Το τανκς […]

Από τότε που έσκασε το σκάνδαλο Γουάινστιν, ως αντίδραση στο οποίο γιγαντώθηκε το κίνημα #Metoo, οι μεγάλες παγκόσμιες καλλιτεχνικές διοργανώσεις έχουν το πρόσημο «μετά το #Metoo». Τα πρώτα μετά το #Metoo Οσκαρ, το πρώτο μετά το #Metoo Φεστιβάλ των Καννών (προχθές είχαμε και την πρώτη μετά το #Metoo Γιουροβίζιον). Κάτι που επιβεβαιώνει την τεράστια απήχηση […]

Οταν ήμασταν παιδιά (πολύ παιδιά δηλαδή, το πολύ μέχρι 12 ετών) και θέλαμε να εκφράσουμε την επαναστατικότητά μας και την αντίδρασή μας απέναντι σε αυτό που αργότερα μάθαμε ότι λέγεται κατεστημένο, τα πράγματα ήταν απλά και ξεκάθαρα. Αλλωστε οι εναλλακτικές δεν ήταν πολλές. Ή φωνάζαμε μπροστά στους μεγάλους, άνευ λόγου, κακές λέξεις όπως «άι στο […]

Από τη μία είναι η επίσημη Ιστορία. Η παράθεση των γεγονότων. Βέβαια και αυτή εξαρτάται από το ιδεολογικό ή πολιτικό πρίσμα του εκάστοτε «αφηγητή». Αλλιώς θα μιλήσει για τον Εμφύλιο ένας αριστερός, αλλιώς ένας δεξιός ιστορικός. Αλλιώς θα αναφερθεί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ένας Γερμανός και αλλιώς ένας Αγγλος. Ισως μάλιστα, αλλιώς ένας στρατιωτικός και […]

Θυμάμαι ιστορίες από την ιδιαίτερη πατρίδα του πατέρα μου, την Πάρο. Ενα νησί που, λόγω του περίφημου παριανού μαρμάρου, είχε κατά την αρχαιότητα πολλά μνημεία και ναούς. Σε προηγούμενες δεκαετίες, πριν το νησί ανοικοδομηθεί με τους φρενήρεις ρυθμούς των τελευταίων 20 –25 ετών, ακούγαμε κάπου κάπου για τον τάδε που, ενώ έσκαβε το χωράφι του, […]

Μεγάλωσα σε μία εποχή που επειδή οι πηγές της ειδησεογραφίας ήταν επιεικώς στοιχειώδεις οι ειδήσεις αποκτούσαν μυθικές διαστάσεις. Και ένα μυθικό μέρος για εμάς (σε μια ηλικία που τα παιδιά δεν είναι πια εντελώς παιδιά αλλά ούτε και ξέρουν τι ακριβώς είναι) ήταν οι Κάννες. Ανεξαρτήτως φεστιβάλ. Ή, μάλλον, εγώ τουλάχιστον είχα την εντύπωση ξεφυλλίζοντας […]

Εγώ πάντα με την Καμίλα ήμουν. Από τότε δηλαδή που έγινε γνωστό το ειδύλλιό της με τον Κάρολο, ενώ εκείνος ήταν ακόμη παντρεμένος με την Νταϊάνα. Και ο λόγος ήταν ότι σε αυτήν την ιστορία των βασιλικών ερώτων ανατράπηκαν όλα τα κλισέ. Είκοσι ετών ήταν η Νταϊάνα όταν παντρεύτηκε τον κατά 13 χρόνια μεγαλύτερό της […]

Το θυμάμαι εκείνο το καλοκαιρινό βράδυ στα πρώτα μπουμπουκιάσματα της νιότης μου. Από μια παράξενη συνθήκη, από αυτές που συχνά σκαρώνει η μνήμη, θυμάμαι, αν και ουδεμία σχέση έχω με τη Θεσσαλονίκη, πού και με ποιους ήμουνα όταν το μάθαμε. Μη σας πω και τι φορούσα. Ο λόγος δεν έχει σχέση μόνο με αυτό καθαυτό […]

Την περασμένη εβδομάδα η φωτογραφία του συνδικαλιστή της ΔΕΗ, κατά τη διάρκεια της πορείας διαμαρτυρίας, με το μπεγλέρι στο χέρι, να ρεποσάρει (όπως λέμε στο χωριό μου) πάνω στο μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη προκάλεσε την οργή του κοινού και των δημοσιολογούντων. Δύο τρεις μέρες αργότερα, οι ζέστες έσφιξαν και ένας καψωμένος κύριος βρήκε απόλυτα φυσιολογικό […]

Ο τίτλος, «κλεμμένος» από το περσινό Athens Pride, είναι, κατά τη γνώμη μου, το αυτονόητο συμπέρασμα και σχόλιο στο οποίο μπορεί να καταλήξει κάποιος διαβάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας της TUI για τη νεολαία της Ευρώπης. Διότι η αντιπροσωπευτική δημοκρατία είναι πολίτευμα που επιδιώκει και χρειάζεται εκπαιδευμένους πολίτες. Και αν ούτε καν ένας στους δέκα […]

Τη Σώτη Τριανταφύλλου την έχουν κατηγορήσει, κατά καιρούς, για πολλά. Για παράβαση του ρατσιστικού νόμου και δημόσια υποκίνηση μίσους αθωώθηκε χθες. Στο παρελθόν όμως την είχαν πει νεοσυντηρητική όταν είχε διατυπώσει τις ενστάσεις της για τις «υπερήλικες μητέρες» και τους φόβους της για μια «βιομηχανία μωρών» με γυναίκες-μηχανές που θα παράγουν παιδιά για άλλους. Ακραία […]

Για όσους έχουν ασχοληθεί με την ιστορία της μετανάστευσης των Ελλήνων στις ΗΠΑ ο Τίκας είναι θρύλος. Ξαναδιαβάζοντας γι’ αυτόν, θυμήθηκα εκείνον τον τύπο στο Σικάγο, πριν από καμιά τριανταριά χρόνια. Κλασικό δείγμα Ελληνοαμερικάνου έτσι όπως στερεοτυπικά έχει καλλιεργηθεί. Πολυλογάς, φωνακλάς, πληθωρικός στον λόγο και τα αξεσουάρ του –με αλυσίδες στο λαιμό και χρυσό δαχτυλίδι. […]

«Της Φραγκογιαννούς άρχισε πράγματι “να ψηλώνη ο νους της”. Είχε “παραλογίσει” επί τέλους. Επόμενον ήτο, διότι είχεν εξαρθή εις ανώτερα ζητήματα. Εκλινεν επί του λίκνου. Εχωσε τους δύο μακρούς, σκληρούς δακτύλους μέσα εις το στόμα του μικρού διά να το “σκάση”. Ηξευρεν ότι δεν ήτο τόσον συνήθεια “να σκάζουν” τα πολύ μικρά παιδιά. Αλλ’ είχε […]

Μεγάλωσα με ιστορίες από την Κατοχή που, όταν ήμουν παιδί, ήταν μια «παρούσα» ιστορία. Μόνο είκοσι πέντε χρόνια είχαν περάσει άλλωστε, όσα από το 1993 μέχρι σήμερα. Θυμάμαι τη μάνα μου να μου λέει πως αν δεν φάω και την τελευταία μου μπουκιά, θα «ξαναγινόταν Κατοχή». Ακρως αντιπαιδαγωγικό αλλά πιστεύω ότι, κατά βάθος, εξέφραζε με […]

«Πρωτογνώρισα» τον Ιαν ΜακΓιούαν όταν διάβασα την «Εξιλέωση» που ίσως την ξέρετε από την κινηματογραφική της μεταφορά σε σκηνοθεσία Τζο Ράιτ (οι σκηνές όπου «πρωταγωνιστεί» η πλάτη της Κίρα Νάιτλι με το σμαραγδί εξώπλατο φόρεμα είναι από τα πιο υψηλής αισθητικής στιγμιότυπα που έχω δει τα τελευταία χρόνια στον κινηματογράφο). Αυτό στάθηκε η αφορμή να […]

Στο γύρισμα της χιλιετίας πριν από 18 χρόνια, οι «ειδικοί» προέβλεπαν τις θεμελιώδεις αλλαγές που θα έφερνε, από το ξεκίνημά του ακόμη, ο νέος αιώνας. Στο γύρισμα της χιλιετίας ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ ήταν 16 ετών. Και βέβαια, ούτε ο ίδιος ούτε οι «ειδικοί» φαντάζονταν ότι αυτός ήταν που θα άλλαζε εκ θεμελίων την έννοια της […]

Η αφορμή να ακούσω πρώτη φορά για Αιγυπτιώτες ήταν μία φίλη της μητέρας μου. Με είχε εντυπωσιάσει το επίθετό της. Εμοιαζε βγαλμένο από μυθιστόρημα ή από ασπρόμαυρη ελληνική ταινία. Η κυρία Ροδοκανάκη! Που η αλεξανδρινή της καταγωγή υπογραμμιζόταν επισταμένως, περίπου ως δεύτερο επίθετο, και παρέπεμπε όχι τόσο σε ελίτ αλλά σε αυτό που αργότερα έμαθα […]

Λίγα χρόνια μετά την Κατοχή, εκεί προς το τέλος της δεκαετίας του 1940, ο Γιάννης Τσαρούχης είχε κάνει μία έκθεση στην Αθήνα. Η διάρκεια της έκθεσης παρήλθε χωρίς όμως να έχει πουληθεί ούτε ένας πίνακας. Την ημέρα που τους κατέβαζε πέρασε από εκεί ο φίλος του Μ. Καραγάτσης. Και ο Τσαρούχης τού είπε: «Ετσι, μόνο […]

Σε περασμένες δεκαετίες, όταν ακόμη στα αθηναϊκά θέατρα ανέβαιναν επιθεωρήσεις, αμέσως μετά το Πάσχα περιμέναμε να ανακοινωθεί τι θα δούμε το καλοκαίρι. Ξέραμε ότι (ελέω, κυρίως, Ελεύθερου Θεάτρου και, κατόπιν, Ελεύθερης Σκηνής) τίτλοι και ατάκες θα περνούσαν στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, θα εμπλούτιζαν τις χιουμοριστικές μας αναφορές, θα δημιουργούσαν καινούργιους κώδικες. Η ιδιωτική τηλεόραση έφερε […]

Το πασίγνωστο απόφθεγμα του Σαρτρ που βάζω ως τίτλο το χρησιμοποιούμε κατά κόρον (πολλές φορές μάλιστα παραφράζοντάς το και δημιουργώντας λογοπαίγνια), το καταντήσαμε κλισέ και λίγο ξεχάσαμε την έννοιά του. Οτι πρόκειται, δηλαδή, για την πιο λιτή αλλά και ουσιαστική περιγραφή του ρατσισμού. Πιο κατανοητό και ακόλουθο των κωδίκων της εποχής μας είναι ίσως το […]