Ροϊλός Παναγιώτης

Ο Ντέσμοντ Τούτου (1931-2021), που «έφυγε» πριν από λίγες ημέρες, υπήρξε μία από τις πιο εμβληματικές μορφές του αγώνα εναντίον του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων διεθνώς, όχι μόνο στη Νότια Αφρική. Παρά τις σποραδικές κριτικές της εκληφθείσας ως σχετικής ανεκτικότητάς του έναντι των λευκών μετά την κατάρρευση του βάρβαρου και απάνθρωπου απαρτχάιντ που είχε […]

Η πορεία προς το «Forum Ελλάδα 2040» της Επιτροπής Ελλάδα 2021, που θα λάβει χώρα στις 19 Οκτωβρίου, ξεκίνησε με μία μείζονος σημασίας πρωτοβουλία της Επιτροπής: εννοώ την επίσκεψη του φιλέλληνα αμερικανού γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, προέδρου της επιτροπής εξωτερικών σχέσεων της Αμερικανικής Γερουσίας, στην Αθήνα. Η αξία της άκρως επιτυχούς επίσκεψής του είναι διττή: ουσιαστική, […]

Η παγκοσμιοποίηση έχει, σε όλα τα επίπεδα, αναδείξει τις δυνατότητες αλλά και τα τρωτά χαρακτηριστικά επιμέρους κοινωνιών ανά τον κόσμο. Ως προς την πολιτισμική παγκοσμιοποίηση, αξίζει να τονιστεί ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου πολιτισμικά προϊόντα διακινούνται μεταξύ διαφορετικών λαών και αναλίσκονται με τέτοια συχνότητα και ταχύτητα αλλά και σε τέτοια ποικιλία, πρωτίστως […]

Στον ελληνόφωνο κόσμο του εικοστού αιώνα ο Καβάφης είναι ο κατεξοχήν ποιητής του μεταιχμίου και της διασποράς, όπως έχω ισχυρισθεί σε διάφορες εργασίες μου. Οι ιδιότητες αυτές έχουν εν πολλοίς διαμορφώσει σημαντικές πτυχές της υπονομευτικής κοινωνικο-ηθικής του, αυτού που αλλού ορίζω ως την «αντι-οικονομία» του της επιθυμίας, της αισθητικής του, αλλά, βεβαίως, και της ιδεολογικής […]

Ο διχασμός στις ΗΠΑ, που κορυφώθηκε μετά τις εκλογές και έφτασε το μέχρι τώρα αποκορύφωμά της το απόγευμα της Τετάρτης 6 Ιανουαρίου 2021, ήταν, σαφώς, η αναμενόμενη εξέλιξη μιας άκρως προβληματικής πολιτικά τετραετίας, που ενεργοποίησε βαθιά ριζωμένες και ευρέως διαδεδομένες σε συντηρητικά (κυρίως, αλλά όχι μόνο) στρώματα νεομεσαιωνικές δομές σκέψης και συμπεριφοράς στη συγκεκριμένη χώρα […]

Ο παραδοσιακός ανθρωπισµός και κυρίως ο µεταδιαφωτιστικός θετικισµός και επιστηµονισµός – ο οποίος εγκαινίασε την κατάτµηση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων συχνά σε σχεδόν αυτοτελή πεδία (οικονοµικό, πολιτικό, κοινωνικό, βιοπολιτικό κ.τ.λ.), υπονοµεύοντας µια ολιστική προσέγγιση στον άνθρωπο, τις δυνατότητες, τις ανάγκες του και τις συνθήκες οργανωµένης και θεσµοποιηµένης συνύπαρξής του µε τους οµοίους του («πολιτική») – δέχθηκε κοσµοϊστορικών συνεπειών […]

Αν και τα κοινωνικά φαινόμενα, όπως συχνά και τα πολιτισμικά, είναι εξαιρετικά σύνθετα και συνιστά ένδειξη τουλάχιστον αφέλειας να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να τα εγκλωβίσει σε μια συνοπτική περιγραφή που εκ των πραγμάτων επιβάλλει ένα άρθρο σε εφημερίδα, η περίοδος που διανύουμε, την οποία έχω ορίσει ως «νεομεσαιωνικό μετακαπιταλισμό», χαρακτηρίζεται, θεωρώ, από τις ακόλουθες […]

Η έξαρση της ισλαμιστικής εθνικιστικής ιδεολογίας που προωθούν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και οι οπαδοί του δεν είναι κάτι που θα έπρεπε να εκπλήσσει όσους γνωρίζουν και μπορούν – βγαίνοντας από τα περιχαρακώματα της επικρατούσας, σε διάφορους και διαφορετικών πολιτικών αποχρώσεων κύκλους, «νεογιάπικης» προσέγγισης των πραγμάτων (μίας προσέγγισης, δηλαδή, η οποία στηρίζεται σε δήθεν εκ […]

Η Αγία Σοφία, «το μέγα μοναστήρι» για το βυζαντινό και μεταβυζαντινό φαντασιακό, είναι και μέγα σκάνδαλον – ιδιαίτερα για τους Τούρκους, ήδη από τον μεσαίωνα. Ο επιβλητικός χριστιανικός ναός είχε ανέκαθεν την αξία απόλυτου συμβόλου της πολιτισμικής και θρησκευτικής υπόστασης των Χριστιανών, κυρίως, αλλά όχι μόνο, της ανατολικής Ρωμαϊκής (κατά βάσιν και επισήμως, ήδη από τον […]