Premium Έκδοση - Γνώμες Αλγεινοί ελγινολάγνοιΕίναι αλήθεια ότι, ενίοτε, σε κάποιους κύκλους στην Ελλάδα η επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα φαντάζει σαν εθνικιστική πανάκεια που, ως διά μαγείας, θα συμβάλει δραστικά, δήθεν, στο διεθνές γόητρο της χώρας Ροϊλός Παναγιώτης Online Έκδοση:19/12/2023 11:32
Έντυπη ΈκδοσηΑλγεινοί ελγινολάγνοιΠριν από 132 χρόνια, το 1891, ο Κωνσταντίνος Καβάφης δημοσίευσε δύο ενδιαφέροντα άρθρα, όπου επιχειρηματολογούσε υπέρ της επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Εκεί παρουσίαζε την έντονη αντιπαράθεση που και εκείνη την εποχή υπήρχε στην Αγγλία μεταξύ των υποστηρικτών της επίσημης θέσης του βρετανικού κράτους και των αντιπάλων τους. Ενα βασικό επιχείρημα των πρώτων, […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:16/12/2023 01:00
Έντυπη Έκδοση - ΝΣυν Ο «αφανής» Ζαχαρίας Καραντινός εξ ΑιτωλίαςΗ κριτική έκδοση για πρώτη φορά των δύο τραγωδιών του έως τώρα άγνωστου στα γράμματα Ζαχαρία Καραντινού, γραμμένες στα αρχαία ελληνικά στις αρχές του 18ου αιώνα Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:01/04/2023 05:00
Έντυπη Έκδοση - Ελλάδα Με αφορμή την «permacrisis»Πριν από αρκετά χρόνια διατύπωσα την άποψη ότι η λεγόμενη «κρίση» αποτελεί κατ’ ευφημισμόν περιγραφή όχι μιας παροδικής κατάστασης, αλλά μάλλον μιας εν εξελίξει μεταβατικής περιόδου. Τη διαπίστωση αυτή επιβεβαίωσε περίτρανα ένας από τους δημοφιλέστερους τη χρονιά που μόλις έφυγε νεολογισμούς της αγγλικής γλώσσας: «permacrisis» («μόνιμη κρίση»). Με μεγαλύτερη ένταση η «κρίση» άρχισε να γίνεται ευρέως […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:30/12/2022 05:00
Έντυπη Έκδοση - Γνώμες Τουρκικός επεκτατισμός και ο παρανοϊκός νεομεσαιωνισμός ως κανονικότηταΣτις 6 (-7) Σεπτεμβρίου συμπληρώθηκαν 67 χρόνια από το συστηματικό τουρκικό πογκρόμ στην Κωνσταντινούπολη. Πρόκειται για τα λεγόμενα «Σεπτεμβριανά», που έλαβαν χώρα και με την ανοχή, αν όχι και την προτροπή, τουλάχιστον των Βρετανών, που εκείνη την περίοδο ήθελαν να αποδυναμώσουν τον αντιαποικιοκρατικό αγώνα των Ελληνοκυπρίων. Το πογκρόμ εκείνο, σε συνδυασμό με άλλες βίαιες πολιτικές […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:24/09/2022 11:00
Έντυπη Έκδοση - ΝΣυν Πώς πέρασε το 1821 στην ελληνική ποίησηΤο βιβλίο της Ερης Σταυροπούλου Η νεοελληνική ποίηση και το Εικοσιένα. Διάλογος με την Ιστορία (Αθήνα, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, 2022) αποτελεί ένα από τα αξιολογότερα μελετήματα για την πρόσληψη της Ελληνικής Επανάστασης σε πολιτισμικά περικείμενα που είδαν το φως επί τη ευκαιρία της επετείου των 200 χρόνων από το καταλυτικό για τη […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:03/09/2022 05:00
Έντυπη Έκδοση - Κόσμος Η κατά-δυση (;) της Δύσης (2)Στο προηγούμενο άρθρο μου σε αυτή τη στήλη τόνιζα ότι η λεγόμενη Δύση και κατά κύριο λόγο οι μεγάλες της δυνάμεις οφείλουν να δουν την απρόκλητη, βάρβαρη, εξ ορισμού καταδικαστέα και άκρως επικίνδυνη επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία και την απορρέουσα πολιτική και ανθρωπιστική κρίση ως ευκαιρία επίσης ειλικρινούς επανακαθορισμού του ρόλου τους στη διεθνή […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:25/06/2022 05:00
Έντυπη Έκδοση - Κόσμος Η κατά-δυση (;) της Δύσης (1)Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται από τα τέλη Φεβρουαρίου. Ο κίνδυνος επέκτασής του δεν έχει αποφευχθεί και σχεδόν όλα παραμένουν στο τραπέζι. Aν και επίσημα δεν έχει κηρυχθεί πόλεμος ανάμεσα στις δυτικές δυνάμεις και τη Ρωσία, αυτός ως έναν βαθμό de facto ήδη υφίσταται. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω, όπως ούτε οι ειδικοί μπορούν […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:10/06/2022 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΓια τον Ντέσμοντ Τούτου: Μια επιμύθια ανάμνησηΟ Ντέσμοντ Τούτου (1931-2021), που «έφυγε» πριν από λίγες ημέρες, υπήρξε μία από τις πιο εμβληματικές μορφές του αγώνα εναντίον του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων διεθνώς, όχι μόνο στη Νότια Αφρική. Παρά τις σποραδικές κριτικές της εκληφθείσας ως σχετικής ανεκτικότητάς του έναντι των λευκών μετά την κατάρρευση του βάρβαρου και απάνθρωπου απαρτχάιντ που είχε […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:08/01/2022 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΘάλασσα του μεταιχμίου: Μεσόγειος και προσφυγική κρίσηΤα διακυβεύματα για την ΕΕ και τις μεσογειακές χώρες και η ανάγκη για μια ένωση συνεργασίας κρατών Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:04/12/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΗ επίσκεψη Μενέντεζ και τα 200 χρόνια από την ΕπανάστασηΗ πορεία προς το «Forum Ελλάδα 2040» της Επιτροπής Ελλάδα 2021, που θα λάβει χώρα στις 19 Οκτωβρίου, ξεκίνησε με μία μείζονος σημασίας πρωτοβουλία της Επιτροπής: εννοώ την επίσκεψη του φιλέλληνα αμερικανού γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, προέδρου της επιτροπής εξωτερικών σχέσεων της Αμερικανικής Γερουσίας, στην Αθήνα. Η αξία της άκρως επιτυχούς επίσκεψής του είναι διττή: ουσιαστική, […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:04/09/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΣέιμους Χίνι και Γιώργος Σεφέρης: μνημόσυνο μιας εκλεκτικής συγγένειαςΕίκοσι δύο χρόνια πριν, ένα όμορφο απόγευμα του Οκτωβρίου του 1999, μπροστά από την κεντρική είσοδο της Widener, της μεγάλης βιβλιοθήκης του Χάρβαρντ, συναντούσα έναν επιβλητικό, σχεδόν ασπρομάλλη, μειλίχιο κύριο: ήταν ο Seamus Heaney, ο σημαντικότερος αγγλόφωνος ποιητής της εποχής του. Εντονο, μολονότι αδιόρατα αφηρημένο, το βλέμμα του σε καθήλωνε με την υποβλητική ευφυΐα του. […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:28/08/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΤο όραμα των πολιτιστικών αμφικτιονιών (1)Η παγκοσμιοποίηση έχει, σε όλα τα επίπεδα, αναδείξει τις δυνατότητες αλλά και τα τρωτά χαρακτηριστικά επιμέρους κοινωνιών ανά τον κόσμο. Ως προς την πολιτισμική παγκοσμιοποίηση, αξίζει να τονιστεί ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου πολιτισμικά προϊόντα διακινούνται μεταξύ διαφορετικών λαών και αναλίσκονται με τέτοια συχνότητα και ταχύτητα αλλά και σε τέτοια ποικιλία, πρωτίστως […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:03/07/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΟ Πόντος του Καβάφη: Για τη διασπορικότητα της ιστορικής μνήμηςΣτον ελληνόφωνο κόσμο του εικοστού αιώνα ο Καβάφης είναι ο κατεξοχήν ποιητής του μεταιχμίου και της διασποράς, όπως έχω ισχυρισθεί σε διάφορες εργασίες μου. Οι ιδιότητες αυτές έχουν εν πολλοίς διαμορφώσει σημαντικές πτυχές της υπονομευτικής κοινωνικο-ηθικής του, αυτού που αλλού ορίζω ως την «αντι-οικονομία» του της επιθυμίας, της αισθητικής του, αλλά, βεβαίως, και της ιδεολογικής […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:22/05/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΠροκλήσεις και δυνατότητες της ΕυρώπηςΟ πολιτισμός, οι κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, η πολιτική στα διεπιστημονικά σεμινάρια της Δελφικής Ακαδημίας Ευρωπαϊκών Σπουδών, τα οποία διδάσκονται από επιφανείς επιστήμονες από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:29/04/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΤο Χάρβαρντ και η επαναστατημένη Ελλάδα (β’)Η δράση και οι ιδέες του σημαντικού αμερικανού ελληνιστή Edward Everett, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ (1846 - 1848) Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:03/04/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΕπέτειος – ορόσημο στην ελληνική ΙστορίαΟι ιστορικές επέτειοι συνήθως ανακαλούν το παρελθόν με τρόπο που διαμορφώνει και ενισχύει το φαντασιακό μιας κοινότητας. Η εθνεγερσία του 1821, όμως, πέρα από την εύλογη παρόρμηση του εξωραϊσμού της, αποτελεί ένα πραγματικά σημαίνον ιστορικό γεγονός στην παγκόσμια ιστορία – ιδιαίτερα, αν αναλογιστούμε τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες που επικρατούσαν στο διεθνές στερέωμα. Μετά το τέλος της […] Πρώτη Δημοσιεύση:27/03/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΤο «δίκαιον» και το «κοινόν»Η σημασία της Πελοποννησιακής Γερουσίας, από την ίδρυση της οποίας συμπληρώνονται 200 χρόνια, για την Ελληνική Επανάσταση Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:06/03/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΤο «δίκαιον» και το «κοινόν»Η σημασία της Πελοποννησιακής Γερουσίας για την Επανάσταση του 1821, από την ίδρυση της οποίας συμπληρώνονται 200 χρόνια Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:27/02/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΤο Χάρβαρντ και η επαναστατημένη ΕλλάδαΟρισμένες σημαντικές αναφορές στον αμερικανικό φιλελληνισμό κατά την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:20/02/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΓια μία ριζοσπαστική αρχαιότηταΟι οφειλές της ευρωπαϊκής πρωτοπορίας στην αρχαία ελληνική σκέψη, στη μελέτη του ελληνιστή Δημήτριου Γιατρομανωλάκη «Πολιτικές μυθογένεσης» (Ικαρος) Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:30/01/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΗΠΑ και δημοκρατία: ανατομία μιας μετάβασηςΟ διχασμός στις ΗΠΑ, που κορυφώθηκε μετά τις εκλογές και έφτασε το μέχρι τώρα αποκορύφωμά της το απόγευμα της Τετάρτης 6 Ιανουαρίου 2021, ήταν, σαφώς, η αναμενόμενη εξέλιξη μιας άκρως προβληματικής πολιτικά τετραετίας, που ενεργοποίησε βαθιά ριζωμένες και ευρέως διαδεδομένες σε συντηρητικά (κυρίως, αλλά όχι μόνο) στρώματα νεομεσαιωνικές δομές σκέψης και συμπεριφοράς στη συγκεκριμένη χώρα […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:09/01/2021 05:00
Έντυπη Έκδοση(Α)κυρώσεις στις σχέσεις Ελλάδας και Ευρώπης«Από γεωγραφική άποψη, η απόληξη εκείνη της Βαλκανικής αποτελεί μέρος της Ευρώπης, παρ’ όλο που οι ιθαγενείς της χώρας εκείνης, αν όχι καθόλου Ευρωπαίοι, οπωσδήποτε θεωρούνται Ευρωπαίοι δευτέρας κατηγορίας […] Η έλλειψη ευρωπαϊκού χαρακτήρα στους ιθαγενείς, γεγονός που πρώτοι αυτοί οι ίδιοι όχι μόνο αναγνώριζαν αλλά και είχαν προτείνει επιπλέον ως δεδομένο, ευνοούσε την καλλιέργεια […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:02/01/2021 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΜετακαπιταλιστική δηµοκρατία και «ανθρωπισµός»Ο παραδοσιακός ανθρωπισµός και κυρίως ο µεταδιαφωτιστικός θετικισµός και επιστηµονισµός – ο οποίος εγκαινίασε την κατάτµηση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων συχνά σε σχεδόν αυτοτελή πεδία (οικονοµικό, πολιτικό, κοινωνικό, βιοπολιτικό κ.τ.λ.), υπονοµεύοντας µια ολιστική προσέγγιση στον άνθρωπο, τις δυνατότητες, τις ανάγκες του και τις συνθήκες οργανωµένης και θεσµοποιηµένης συνύπαρξής του µε τους οµοίους του («πολιτική») – δέχθηκε κοσµοϊστορικών συνεπειών […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:07/11/2020 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΜετακαπιταλιστική δημοκρατία και «ανθρωπισμός»: για ένα πρώτο μανιφέστο (1)Αν και τα κοινωνικά φαινόμενα, όπως συχνά και τα πολιτισμικά, είναι εξαιρετικά σύνθετα και συνιστά ένδειξη τουλάχιστον αφέλειας να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να τα εγκλωβίσει σε μια συνοπτική περιγραφή που εκ των πραγμάτων επιβάλλει ένα άρθρο σε εφημερίδα, η περίοδος που διανύουμε, την οποία έχω ορίσει ως «νεομεσαιωνικό μετακαπιταλισμό», χαρακτηρίζεται, θεωρώ, από τις ακόλουθες […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:10/10/2020 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΕικονική υπερβατικότητα: Το φάσμα του νεομεσαιωνισμούΤο πρωτόγνωρο συχνά αναγκάζει το (ατομικό ή συλλογικό) εγώ να καταφεύγει σε στρατηγικές αναδιάταξης των αντιληπτικών και ερμηνευτικών του ικανοτήτων. Πρόκειται για ψυχολογική διαδικασία και υπαρξιακή εμπειρία που εν μέρει αντιστοιχεί, πιστεύω, στην έννοια του «μαθηματικού υψηλού», όπως την ορίζει, επαναπροσδιορίζοντας ριζικά τη ρητορική πραγμάτευση του «υψηλού» από τον Λογγίνο, ο Καντ: το «μαθηματικό υψηλό», […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:26/09/2020 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΔώρα εξ ανατολών;Η έξαρση της ισλαμιστικής εθνικιστικής ιδεολογίας που προωθούν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και οι οπαδοί του δεν είναι κάτι που θα έπρεπε να εκπλήσσει όσους γνωρίζουν και μπορούν – βγαίνοντας από τα περιχαρακώματα της επικρατούσας, σε διάφορους και διαφορετικών πολιτικών αποχρώσεων κύκλους, «νεογιάπικης» προσέγγισης των πραγμάτων (μίας προσέγγισης, δηλαδή, η οποία στηρίζεται σε δήθεν εκ […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:12/09/2020 05:00
Έντυπη ΈκδοσηΑγία Σοφία: το μέγα σκάνδαλονΗ Αγία Σοφία, «το μέγα μοναστήρι» για το βυζαντινό και μεταβυζαντινό φαντασιακό, είναι και μέγα σκάνδαλον – ιδιαίτερα για τους Τούρκους, ήδη από τον μεσαίωνα. Ο επιβλητικός χριστιανικός ναός είχε ανέκαθεν την αξία απόλυτου συμβόλου της πολιτισμικής και θρησκευτικής υπόστασης των Χριστιανών, κυρίως, αλλά όχι μόνο, της ανατολικής Ρωμαϊκής (κατά βάσιν και επισήμως, ήδη από τον […] Ροϊλός Παναγιώτης Πρώτη Δημοσιεύση:01/08/2020 05:00