Σεβαστάκης Δημήτρης

Η «Αλλαγή» έχει γίνει φοβογόνο και όχι πλέον επιθυμητό στοιχείο. Το αντίθετο μάλιστα, καμιά αλλαγή δεν είναι θελκτική (αφού οι περισσότερες εδώ και 14 χρόνια ήταν επιζήμιες για τα λαϊκά στρώματα και τους μεσοαστούς). Αυτό ίσως είναι ένα πολιτιστικό συμπύκνωμα που πρέπει να κρατήσουμε. Θα χρειαστεί όχι μόνο για την ερμηνεία της τρέχουσας συνθήκης, όσο […]

Γιατί γέννησε αντιδράσεις η θέση του Διονύση Σαββόπουλου υπέρ της ΝΔ; Δεν είναι καινούργια. Είχε υποστηρίξει και τον πατέρα του σημερινού Πρωθυπουργού, από το 1989. Το «μητσοτάκ» με στίχους όπως: «καλέ κυρά, νοικοκυρά, στείλε τον υδραυλικό σου το σιδερένιο, για τ’ όνομα του Σαρλώ, στον εξαποδώ, μας γέμισε νερά ένα ολόκληρο σπίτι, μας γκρέμισε τον […]

Να γράφεις πάντα για αυτόν που βρίσκεται στον αφρό. Θα σε ανεβάσει.  Κανόνας. Αρθρογράφοι που γίνονται αφρογράφοι αρπάζονται όχι ακριβώς από την επικαιρότητα αλλά από την, έστω στιγμιαία, διασημότητα. Εχουν πάντα θέμα τους έναν αθλητή, έναν αοιδό, κάποιον που  βρίζει, κάποιον σκανδαλοποιό, γενικά αυτούς που αναδύονται στον αφρό των ημερών, ώστε οι τελευταίοι να πάρουν […]

Υπάρχει δυσαρέσκεια απέναντι στην κυβέρνηση, για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Εξοργιστική ακρίβεια, νεοπλουτίστικες συμπεριφορές στελεχών, ευνοιοκρατία, χοντροκομμένοι «νεοφιλελεύθεροι» δογματισμοί, ουσιαστικός αντιμεταρρυθμισμός, προφανείς διαχειριστικές αδυναμίες κ.λπ. Ομως υπάρχει και μια πιο αφηρημένη δυσαρέσκεια. Μια δυσαρέσκεια – νέφος. Η δυσαρέσκεια αυτή είναι γενική και απλωμένη. Εκκινεί από την ασκούμενη πολιτική, διαχέεται σε όλο το πολιτικό τοπίο. Μπορεί να […]

Είναι ξεπερασμένη η οδύνη για το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου; Πρόκειται για μια ιστορικά αποθηκευμένη λύπη, μια παρωχημένη αίσθηση ιστορικής αδικίας, τερατωδίας και συγχρόνως ανεπάρκειας; Εχει μήπως υποσκελισθεί από άλλες τραγωδίες; Αν δει κανείς τα ποσοστά της τωρινής διάσπαρτης Ακροδεξιάς, σιγουρεύεται για τη σημαντική λειτουργία της επιστημονικής έρευνας η οποία φωτίζει νέα πεδία, για το […]

Ο Κιλιτσντάρογλου κάνει προεκλογική εκστρατεία με κρεμμύδια στο τραπέζι, μπροστά από ντουλάπια κουζίνας από φτηνή μελαμίνη. Από 5 λίρες πέρυσι, 30 φέτος, 100 του χρόνου. Χρησιμοποιώντας την τιμή του κρεμμυδιού, ο οικονομολόγος πολιτικός, αναλύει τον πληθωρισμό και την οικονομική κρίση που πλήττουν τη γειτονική χώρα. Ισχυρίζεται ότι με εκείνον στο τιμόνι θα έρθουν επενδύσεις, θα […]

Η γιορτή της 25ης Μαρτίου σήμαινε πολύωρες πρόβες παρέλασης, ευχάριστο χάσιμο μαθημάτων και την ελπιδοφόρα (για έναν μαθητή της δεκαετίας του ’70) αίσθηση του έκτακτου που διασπά το αγχώδες σχολικό σύνηθες. Επίσης η γιορτή σήμαινε απέραντες τελετουργικές αφηγήσεις του γεγονότος, συνήθως από τους φιλολόγους, αποστήθιση ποιημάτων, ηρωικά σκετς. Η γιορτή της 25ης Μαρτίου γίνεται όλο […]

Οι οπαδοί του τέως βασιλιά έκαναν εντυπωσιακές εμφανίσεις στην περίμετρο της κηδείας. Ενα ανεξέλικτο ποσοστό του ελληνικού λαού ομνύει σε κάτι που πολιτικά έχει ξεπεραστεί εδώ και σχεδόν 50 χρόνια. Παρήλαυναν και ειδικοί ενός αδιερεύνητου αριστοκρατισμού, που περιέγραφαν το φαινόμενο της βασιλείας ως «ιδιαίτερης πολιτικής λαμπρότητος» που μάλιστα εκφράζει την ανάγκη του τόπου για χρυσοποίκιλτο […]

Η τραγωδία θερμαίνει μια απολύτως δίκαιη οργή και αγανάκτηση. Παράλληλα αναπτύσσεται και ένας αδυσώπητος αντικοινοβουλευτισμός. Μηδενισμός εν τέλει. Είχε αναδυθεί τα πρώτα χρόνια του μνημονίου, οδήγησε σε πλήρη αποδόμηση, ανασύνθεση, ανακατασκευή του πολιτικού τοπίου, υποχώρησε ένα διάστημα, εκτοξεύεται πάλι. Μια χοάνη διαδικτυακών μαχών ή ευρύτατης σιωπής δείχνει τα δύο συμπληρωματικά πρόσωπα της πολιτικής αποδόμησης. Φυσικά […]

Αυτό που συνέβη διαλύει το σχόλιο. Και αναπροσανατολίζει το κείμενο. Γιατί δεν υπάρχει άλλο θέμα, δεν μπορεί να διατηρηθεί κάτι που να ξεπερνάει την οδύνη, τη λύπη τη συγκίνηση. Το γεγονός είναι ασφυκτικό, μεταθέτει σχόλιο και κριτική αλλά φέρνει στην επιφάνεια τα πιο άμεσα, τα πιο αθώα, τα πιο συντριπτικά και αδιαίρετα συναισθήματα. Οπως αυτά […]

Βοηθάς γιατί αυτός είναι ο κανόνας σου. Αυτό είναι τα μέτρο στο οποίο αναφέρεσαι και σε δομεί. Καλύτερα, δηλαδή, να μιλάμε με τους όρους του κατακτημένου ευρωπαϊσμού. Δεν βοηθάμε για να αρέσουμε, αλλά γιατί πρέπει να βοηθάμε, γιατί αυτό είναι το ηθικό χρέος. Βοηθάμε γιατί είναι καθήκον ανθρωπιστικό, ουσιαστικό, όχι για κάποιο αντάλλαγμα, όχι για […]

Δεξιά και Αριστερά, παρόλο που είναι δύο αναφορές με ισχυρό συναισθηματικό σχήμα και ενεργοποιούν διαφορετικούς συνειρμούς, δεν προσδιορίζουν περιφραγμένα πολιτικο-ιδεολογικά συστήματα, δεν σημαίνουν πάντα αυτό που ιστορικά τους έχει κληροδοτηθεί. Εχουν κατά κάποιον τρόπο «απελευθερωθεί» από κλειστά και συμπαγή φορτία. Ή μήπως ταλαντεύονται από δω κι από κει, στην εποχή ενός γενικού καιροσκοπισμού και μιας […]

Τα ράκη του καρατζαφερισμού είναι ανθεκτικά και δεν επιβιώνουν μόνο ως η μπαρόκ εκδοχή της πολιτικής, ούτε μόνο ως προβεβλημένα πρόσωπα, ενταγμένα στην κυβέρνηση. Γιατί ο Καρατζαφερισμός δεν είναι ακριβώς ιδεολογία, αλλά προσαρμοστικότητα και ευλυγισία. Μια αιλουροειδής εκδοχή του πολιτικού, που αδέσμευτα και αδάκρυτα πάει οπουδήποτε, λέει, αντιδικεί, επανασυμφιλιώνεται με το οτιδήποτε και μάλιστα πανεύκολα. […]

Το Προσφυγικό χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια ως εργαλείο γεωπολιτικής, κυρίως από την Τουρκία (αλλά και το Πακιστάν) και ως εργαλείο εσωτερικής πολιτικής διαμάχης από τα πολιτικά κόμματα στην Ευρώπη. Είναι έτσι; Ή είναι μόνο έτσι; Ούτως ή άλλως ασκεί μεγάλη επιρροή στη μορφολογία της ευρωπαϊκής Δεξιάς και Αριστεράς. Πολλά από τα πολιτικά χαρακτηριστικά των […]

Ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώθηκε, αλλά αυξάνονται αυτοί που ασφυκτιούν. Που δεν αντέχουν τον άλλον δίπλα τους, παρόλο που αυτό το «δίπλα» είναι άνισα κατανεμημένο στην Αθήνα και την ύπαιθρο. Διογκώνονται τα «εγώ», νιώθουμε μια πολιτιστική ασφυξία μέσα στην πληθυσμιακή αραίωση. Ή αλλιώς πολιτιστική αραίωση. Μορφή ασφυκτικής απομείωσης  οικονομίας και κάθε αισθήματος επάρκειας και χαράς. […]

Προσδιορίστηκε (σχεδόν) η ημερομηνία των εκλογών. Ο κ. Κουτσούμπας εκμαίευσε αυτό, που άπειρες «προποτζίδικες» κουβέντες και οιωνοσκοπίες σκόρπιζαν στους τέσσερεις ανέμους των καφέ του Κολωνακίου και των πολιτικών κειμένων. Από το αόριστο διάστημα και τις εικασίες, πάμε στο ορατό μέλλον και την ανάλυση. Είναι σίγουρο, θα υπάρξει μεγάλη νομοθετική δραστηριότητα, αφού πρέπει να εξυπηρετηθούν ομάδες […]

Εβγαλε με κατάνυξη τους μπορντό τόμους από τη βιβλιοθήκη. «Βλέπεις; Η συλλογή γραμματοσήμων μου». Στο πάνω ράφι παρατάσσονταν δεκάδες αυτοκινητάκια matchbox. «Εχω κι άλλα σε κούτες στο πατάρι». Καλός μαθητής στο σχολείο, πάντα ταξινομούσε. Το πατρικό του, η μεσοπολεμική διπλοκατοικία, είχε αρκετούς χώρους, του εξασφάλιζε ένα είδος παιδικού δωματίου – μουσείου. Μπορούσε να θυμάται. Κάπου […]

Χριστούγεννα μεν, αλλά η πόλη γίνεται φόντο, στο «κινηματογραφικό» φονικό. Εκτός από τη χολιγουντιανή βιομηχανία φόνων, τις συμμορίες στη Μασσαλία, τις μαφίες στη Νάπολι, τους χολερικούς δολοφόνους στο Λονδίνο, άπειροι πρωταγωνιστές εγκλημάτων και παραγωγοί φόνων στην ευρωπαϊκή και διεθνή φιλμογραφία έχουν εξοικειώσει τον έλληνα θεατή με ένα είδος μπαρόκ εγκλήματος. Υπερβολικού, πληθωρικού, ακροβατικού εγκλήματος. Στα […]

Εάν η «κιβωτός» συνέτριψε ένα μέρος του σύγχρονου αγιολογικού χάρτη, η εντυπωσιακή πτώση της κ. Καϊλή συντρίβει την Ποπ Αρτ πολιτική. Και οι δύο υποθέσεις, πέρα από τη δικαιική εξέλιξή τους, καταστρέφουν (εκ των πραγμάτων) μια σειρά από ισχυρές παραδοχές. Τη δύναμη του αισθητικού και ηθικού αυτονόητου, τη λαϊκή, τη μαζική προσήλωση σε είδωλα, σε […]

Επειτα από 17 (νομίζω) εκλογικές αναμετρήσεις, δύο δημοψηφίσματα και αρκετές ευρωεκλογές, ύστερα από 48 χρόνια ομαλού κοινοβουλευτικού βίου, καταλήγουμε σε συνθήματα του τύπου: «με τον Μητσοτάκη ή τον Τσίπρα», «μπροστά ή πίσω». Συνθήματα της, υποτίθεται, ξεπερασμένης λογικής: «φωταδιστές vs σκοταδιστές», «καταστροφή ή ανάπτυξη» κ.λπ. Η μορφή πολιτικής έκφρασης που περιγράφω, και που, υποτίθεται, ο σύγχρονος […]

Το «Κέντρο» είναι περιζήτητο, δυσεύρετο ή θνήσκον; Τις αλλεπάλληλες νίκες του ΣΥΡΙΖΑ το 2015, μάλλον δεν τις έδωσε το «Κέντρο», ούτε τη νίκη στη ΝΔ το 2019. Θυμίζω την εθνικιστική αντιπολίτευση, με αιχμή τη συμφωνία των Πρεσπών και το Προσφυγικό, στην οποία είχε «καταφύγει» το συντηρητικό κόμμα. Αλίευε από μια δεξαμενή, μάλλον δεξιότερα του παραδοσιακού […]

Εκείνο που συντρίβει η υπόθεση της «Κιβωτού», δεν είναι το ίδρυμα, αλλά  την εμπιστοσύνη. Ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα της δικαστικής έρευνας και ανεξάρτητα από το τεκμήριο αθωότητας, είναι αναπόφευκτη η φθορά ολόκληρου του πλέγματος των  εννοιών της οργανωμένης αλληλεγγύης, της οργανωμένης προστασίας, της οργανωμένης επιστημονικής στήριξης. Αυτό που «θεσμίζει» τις δομές στήριξης δεν είναι πρωτίστως […]

Οφείλεται ή όχι η πτώση της χούντας στην εξέγερση του Πολυτεχνείου; Υπήρχαν πολλοί νεκροί από την άγρια καταστολή; «Οχι» λένε οι θαμώνες της Νεοδεξιάς, προσπαθώντας να θεμελιώσουν το αποκαθηλωτικό αφήγημα. «Είναι απλώς ένα ακόμα αριστερό μύθευμα, που πρέπει να ακυρωθεί». Η επανάληψη μειωτικών θέσεων τέτοιου τύπου είναι ένα είδος ρεβανσισμού ή μήπως είναι απλώς φιλάρεσκη […]

Οταν μειώνονταν τα ατομικά εισοδήματα κατά την πρώτη, σκληρή περίοδο της χρεοκοπίας, ξεσηκώθηκε όλος ο λαός. Ηταν ανυπόφορη η οικονομική πτώση, ήταν τρομακτική η ασυμμετρία εισοδημάτων και ανελαστικών αναγκών, ιδίως των δανειακών υποχρεώσεων. Οσες σοφιστείες ή επιχειρήματα και αν επιστράτευαν οι οικονομολόγοι (και οι λίγοι πολιτικοί που έβγαιναν τότε στον αέρα) δεν έπειθαν κανένα. Δεν […]

Πολλές ιστορίες παιδεραστίας και σεξουαλικών εγκλημάτων «σκάνε» τελευταία. Παράλληλες, σοβαρές υποθέσεις, η μια πιο αποκρουστική από τη άλλη. Αναρωτιέμαι όμως, αν πλήθυναν τα επεισόδια το τελευταίο διάστημα ή αν διέγειραν εντονότερα τις κοινωνικές ευαισθησίες και έτσι δημοσιοποιούνται λεπτομερέστερα και πυκνότερα. Είναι σίγουρο ότι οι τεχνολογικές δυνατότητες παρακολούθησης και εντοπισμού έχουν αναπτυχθεί (κι έτσι γίνονται τσακωτοί) […]

Kάθε πόλεμος είναι παγκόσμιος πόλεμος. Κυρίως λόγω της ανάπτυξης των μέσων μαζικής επικοινωνίας και των social. Ετσι δεν υπάρχει ακριβώς ο «πόλεμος», αλλά η μιντιακή εμπέδωσή του. Συνήθως η γεωπολιτική σύγκρουση εκμεταλλεύεται τοπικές συγκρούσεις, όταν δεν τις προκαλεί. Ομως το μεγάλο γεγονός είναι η διασπορά της πολεμικής πληροφορίας. Σήμερα έχει επικρατήσει η διατύπωση «πόλεμος δι’ […]

Η μόνη δυνατή και διατηρήσιμη πολιτική έννοια που έχει απομείνει είναι η δυσαρέσκεια. Ούτε η σταθερότητα, ούτε η ελπιδοφόρα ανατροπή, ούτε ο ορθολογισμός – το μετριοπαθές ζύγισμα των πραγμάτων. Ούτε η πρόβλεψη, το προσωπικό κουμάντο, η οικογενειακή μέριμνα, η αποταμίευση, ούτε η ξέφρενη ζωή, ούτε οι μεγαλειώδεις φαντασιώσεις. Εχουν συντριβεί όλα κάτω από πολιτικά κύματα που […]

Είναι τόσο σκοτεινό το γεγονός του προαγωγού της 12χρονης και του κυκλώματος που σταδιακά αποκαλύπτεται, που σχεδόν διαλύει και ξανασχεδιάζει με την έντασή του, όλη την υπόλοιπη ειδησεογραφία. Μπαίνουν σε χαμηλή κλίμακα, ειδήσεις που έχουμε σχεδόν συνηθίσει, που επαναλαμβάνονται, που με τη περιοδικότητά τους, έχουν πάψει να εκπλήττουν. Ουκρανικό, Τουρκία, ευρωπαϊκή κρίση κ.λπ., χάνουν κάτι […]

Το 1940 η Γερμανία επιτίθεται στη Γαλλία και λίγο αργότερα ο Μπέρτολτ Μπρεχτ γράφει το έργο «Τα οράματα της Σιμόν Μασάρ». Μέσα από τις φαντασιώσεις της μικρής ταπεινής Γαλλίδας, της Σιμόν, διελαύνει η γαλλίδα ηρωίδα Ζαν ντ’ Αρκ και αναπτύσσεται από τον μεγάλο γερμανό δραματουργό μια σκληρή κριτική όχι μόνο του πολέμου αλλά και των […]

H Τζόρτζια Μελόνι μοιάζει να συνδυάζει χαρακτήρες της ιταλικής φιλμογραφίας, να μιξάρει στοιχεία από την Αννα Μανιάνι, τη Σιλβάνα Μάγκανο, την Τζουλιέτα Μασίνα, τη Σαμπρίνα Φερίλι κ.λπ. Συγκεφαλαιώνει όλα τα ύφη, όλα τα δράματα. Μιλώντας και εκ μέρους του φτωχού ήρωα του ιταλικού νεορεαλισμού και εκ μέρους του κουρασμένου και κορεσμένου αστού της Grande Bellezza, […]

Η Μάρθα Καραγιάννη , έστω με τον θάνατό της, ξαναθέτει το ερώτημα: Γιατί αγαπάμε τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο; Πιθανόν γιατί μας εξασφαλίζει ένα είδος ισοβιότητας, αφού, αγκιστρωμένοι στην παλαιότητά του, μεταθέτουμε το δικό μας τέλος. Ισως γιατί μας απομακρύνει από το αποκρουστικό πρόσωπο της πραγματικότητας. Της πραγματικής και όχι φιλμικής πραγματικότητας. Σημερινές, εξαιρετικές, ελληνικές ταινίες […]

Ακόμα λίγες μέρες θα κυκλοφορεί η μιντιακή νεκρική πομπή. Η Ελισάβετ βρίσκεται στο πολυήμερο μεταίχμιο, παράγοντας άπειρα κείμενα και φωτορεπορτάζ. Ο πλανήτης θρηνεί με αδιάφορη λύπη, με μια φθαρμένη πόζα κλαυθμού. Η χαμηλή ιστορία ανθεί. Κηδεύεται η Ελισάβετ ή η μοναρχία; Η Βρετανία βγάζει ειδήσεις ακόμα και με τον αναχρονισμό της. Πώς είναι δυνατόν μια […]

Οταν φεύγει από τη ζωή μια διασημότητα, συνήθως γράφεται ή λέγεται ότι «φεύγει ο τελευταίος ευπατρίδης» αν πρόκειται για πολιτικό, ο «τελευταίος μεγάλος σταρ» στην περίπτωση ηθοποιού, η τελευταία «μεγάλη φωνή» αν ο αποδημήσας είναι αοιδός κ.λπ. Πρόκειται πάντα για κάποιον «τελευταίο» που «σφραγίζει μια εποχή» και παίρνει και τα κλειδιά μαζί του. Ο θάνατος […]

Επιμένω σε θέματα εκπαίδευσης όχι μόνο γιατί το εκπαιδευτικό γεγονός συστήνει σημαντικό παραγωγικό και πολιτιστικό επίδικο, αλλά γιατί σε συνθήκες δομικής κρίσης (όπως αυτές που ζούμε επί δώδεκα τουλάχιστον χρόνια), οι εκπαιδευτικές δομές αναλαμβάνουν τον ρόλο εκτόνωσης και κοινωνικής εξισορρόπησης. Η αστική γειτονιά, η μικρή πόλη, το ακριτικό χωριό αναφέρονται στο σχολείο, συγκροτούνται κοινωνικές σχέσεις […]

Σε λίγες μέρες ξεκινούν την εργασία τους οι πιο σκληρά εργαζόμενοι: τα παιδιά, οι μαθητές/τριες και οι φοιτητές/τριες. Πολλά μαθήματα – γνωστικά αντικείμενα, πολλές απαιτήσεις. Το πρωί σχολείο, μετά ολοήμερο, μετά φροντιστήριο, μετά αγγλικά ή δεύτερη ξένη γλώσσα, μετά γυμναστήριο ή μπαλέτο, μετά επανάληψη στο σπίτι, α και μια ερευνητική εργασία πάνω σε ένα θέμα […]