Σεβαστάκης Δημήτρης

Ανάποδα: η Κεντροαριστερά είναι ένας μάλλον γερασμένος, σίγουρα αόριστος και αντιφατικός πολιτικός προσδιορισμός. Εχει χάσει την εκφραστικότητά του, σε αντίθεση με τη ελαστικότητα που κάπως τη διατηρεί. Σωστή διατροφή, πολλές ώρες γυμναστήριο, εξασφαλίζουν τη φόρμα ακόμα και στους κουρασμένους ή ανενεργούς. Θέλω να πω ότι, στις νεότερες γενιές, όλοι οι όροι της πολιτικής χωροταξίας δεν […]

Δεν βρίσκεται το πρόβλημα μόνο στη φόρμα της Αριστεράς, αλλά στο ότι ενσωματώνει την ιστορική δυσμένεια. Αυτό που εκδηλώνεται ως αδυναμία, ανεπάρκεια, ιδεολογική καχεξία, είναι η εσωτερίκευση μιας ευρύτερης πολιτισμικής «Δεξιάς». Μιας διαμορφωμένης, νοοτροπιακής «Δεξιάς», μιας κουλτούρας «Δεξιάς». Τα εισαγωγικά τα χρησιμοποιώ ακριβώς επειδή δεν πρόκειται για τα παραδοσιακά δεξιά σχήματα (και επομένως για τις […]

Η κρίση στην Αριστερά δεν επηρεάζει μόνο τα κόμματα, αλλά συστέλλει και τον ιδεολογικό της χώρο. Η αυξομείωση ποσοστών δεν αποτελεί τη μόνη κρισιακή έκφραση, αλλά η απομείωση του ζωτικού χώρου. Μπορεί να αναρωτηθεί κανείς. Τι περιθώριο έχει όταν τα περισσότερα σημεία πολιτικής έμφασης, διεκδίκησης ή έστω εκφώνησης έχουν καταληφθεί από τη «Δεξιά»; Για παράδειγμα, […]

Το έγκλημα είναι η μαχαιριά στον οπαδό, είναι και η αδράνεια. Εγκλημα όμως είναι η επιχειρησιακή ανικανότητα ή κάτι αδιόρατο ανάμεσα στην υπηρεσία και την πολιτική ηγεσία; Κάποιος κόμπος που δεν επιτρέπει στις δυνάμεις ασφαλείας να παρέμβουν στους νεοφασίστες δολοφόνους ή κάποιος κόμβος που καλύπτει αυτή την ακινησία. Εγκλημα είναι και το να συνηθίζεις το […]

Σε αντίθεση με τον κινηματογράφο, η θεατρική παραγωγή μετά την πανδημία απέκτησε ορμητικό χαρακτήρα, ωσάν ο κόσμος να είχε ανάγκη τη σωματική επαφή και όχι τη φιλμική διαμεσολάβηση.  Πλήθη θεατών συνέρρεαν, σε μεγάλο πλήθος παραστάσεων. Το πλήθος δε των κριτικών αποτιμήσεων που δημοσιεύονται, ανεξαρτήτως της βαθύνοιας ή της περιγραφικότητας, ανεξαρτήτως της θέσης που παίρνουν απέναντι […]

Ενα από τα τεχνάσματα και όχι μόνο στην Επίδαυρο, που χρησιμοποιεί το μάρκετινγκ της λεγόμενης πρωτοπορίας του θεάματος και των τεχνών εν γένει, είναι να δημιουργεί «κίνημα». Να χωρίζει τους θεατές σε αποκαθηλωτές και οπαδούς. Με αυτή τη μεθοδευμένη και έξυπνη διχοτόμηση, αποκρύπτεται το πραγματικό πρόβλημα. Το έργο δεν κρίνεται από τα δομικά και μορφολογικά […]

Το Κυπριακό απουσιάζει από αναλύσεις, ακόμα και από υπηρεσιακές απαντήσεις στον ιδιότυπο μιντιακό πόλεμο μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Ωσάν να μην υπάρχει το κυπριακό «συγκείμενο» στις διακρατικές σχέσεις, να μην υφίσταται η Κύπρος ως δεσπόζουσα δικαιική παράμετρος. Οι απαντήσεις στους διάφορους επιθετικούς, αναθεωρητικούς ισχυρισμούς της Τουρκίας (π.χ. αποστρατιωτικοποίηση νησιών) δεν περιλαμβάνουν το μέγιστο […]

Περιγραφές προσκηνίων και παρασκηνίων εξαντλούνται στο ποιος θα είναι ο νέος ή η νέα πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ή στο κατά πόσο θα αλλάξει ο συσχετισμός μεταξύ των κομμάτων της Κεντροαριστεράς ή τι ρόλο παίζει η διαγραφή του τάδε, πόσο θα διαρκέσει η «περίοδος Μητσοτάκη» (άρα πότε θα αρχίσουν να εκδηλώνονται οι δελφίνοι) κ.λπ. Ισως μια […]

Ανατινάζει τη στιγμή η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα. Και συναισθηματικά και πολιτικά. Απέναντι στο γεγονός θα υπάρξουν και μικροψυχίες και κριτική και συγκίνηση. Πολλά έγιναν κατά τη διάρκεια της ηγεσίας του. Ρήγματα, ανατροπές, τολμήματα και λάθη. Πολλά επιτεύγματα δεν του πιστώνονται, πολλά λάθη τού χρεώνονται, υπάρχει άπλετος χρόνος να ξανακριθεί με όρους ιστορικής ψυχραιμίας. Η […]

Ο Μακρόν ήπιε μονορούφι μια μπίρα και κατηγορήθηκε για «τοξική αρρενωπότητα» και παραβίαση ενός υγιούς προτύπου συμπεριφοράς. Στη Γαλλία συμβαίνουν αυτά, όπου υποτίθεται η φιλελεύθερη, αντιπροσωπευτική δημοκρατία εμπλουτίζεται με ελευθεριακές παραδόσεις. Σε εκδοτικούς οίκους στις ΗΠΑ, δίπλα στους διορθωτές, τους επιμελητές κ.λπ. εγκαθίστανται οι αναγνώστες ασφάλειας και οι φροντιστές πολιτικής ορθότητας. Μην ξεφύγει κάτι από […]

Πατριδοκαπηλία. Και δεν είναι μόνο εξόφθαλμες περιπτώσεις του παρελθόντος, όπως του δικτάτορα Ιωαννίδη που «απειλούσε» εισβάλλοντας να πάει μέχρι την Κωνσταντινούπολη, μετά το πραξικόπημα που ο ίδιος οργάνωσε στην Κύπρο, τη συνακόλουθη τουρκική εισβολή και την απόλυτη στρατιωτική αδράνεια Μπονάνου και δικτατορικού καθεστώτος. Υπάρχει μια πατριδοκαπηλία πλατιά, διαβρωτική και συνεχής. Καταλογίζουν στην Αριστερά μειωμένο εθνικό […]

Πρέπει να είμαστε συμφιλιωμένοι; Η φυγή τόσων χιλιάδων νέων επιστημόνων από τη χώρα μας, για το εξωτερικό και τις αναπτυγμένες χώρες, κατά τα χρόνια της κρίσης, τι αποκαλύπτει; Οτι είναι αμαθείς, ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι ανεπαρκή ή ότι η ελληνική παραγωγική πραγματικότητα δεν τους χρειάζεται; Με απλή σκέψη και αναλυτική τιμιότητα κατανοεί κανείς το […]

Ανάμεσα στην ακρίβεια και την αυτοκρατορική φαντασίωση οι τούρκοι πολίτες επέλεξαν τη δεύτερη. Λοιπόν; Δεν νικάει πάντα η τσέπη στην εκλογική ιεράρχηση; Στον τόπο μας η Αριστερά πάντα πολιτευόταν με τα λεγόμενα «ψίχουλα» που δίνει το αστικό κράτος. Θεμελίωνε έτσι μεγάλο μέρος της ρητορικής της στη διεκδίκηση υψηλότερων οικονομικών καρπών για λογαριασμό του λαού. Προσαρμόστηκε […]

Η «Αλλαγή» έχει γίνει φοβογόνο και όχι πλέον επιθυμητό στοιχείο. Το αντίθετο μάλιστα, καμιά αλλαγή δεν είναι θελκτική (αφού οι περισσότερες εδώ και 14 χρόνια ήταν επιζήμιες για τα λαϊκά στρώματα και τους μεσοαστούς). Αυτό ίσως είναι ένα πολιτιστικό συμπύκνωμα που πρέπει να κρατήσουμε. Θα χρειαστεί όχι μόνο για την ερμηνεία της τρέχουσας συνθήκης, όσο […]

Γιατί γέννησε αντιδράσεις η θέση του Διονύση Σαββόπουλου υπέρ της ΝΔ; Δεν είναι καινούργια. Είχε υποστηρίξει και τον πατέρα του σημερινού Πρωθυπουργού, από το 1989. Το «μητσοτάκ» με στίχους όπως: «καλέ κυρά, νοικοκυρά, στείλε τον υδραυλικό σου το σιδερένιο, για τ’ όνομα του Σαρλώ, στον εξαποδώ, μας γέμισε νερά ένα ολόκληρο σπίτι, μας γκρέμισε τον […]

Να γράφεις πάντα για αυτόν που βρίσκεται στον αφρό. Θα σε ανεβάσει.  Κανόνας. Αρθρογράφοι που γίνονται αφρογράφοι αρπάζονται όχι ακριβώς από την επικαιρότητα αλλά από την, έστω στιγμιαία, διασημότητα. Εχουν πάντα θέμα τους έναν αθλητή, έναν αοιδό, κάποιον που  βρίζει, κάποιον σκανδαλοποιό, γενικά αυτούς που αναδύονται στον αφρό των ημερών, ώστε οι τελευταίοι να πάρουν […]

Υπάρχει δυσαρέσκεια απέναντι στην κυβέρνηση, για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Εξοργιστική ακρίβεια, νεοπλουτίστικες συμπεριφορές στελεχών, ευνοιοκρατία, χοντροκομμένοι «νεοφιλελεύθεροι» δογματισμοί, ουσιαστικός αντιμεταρρυθμισμός, προφανείς διαχειριστικές αδυναμίες κ.λπ. Ομως υπάρχει και μια πιο αφηρημένη δυσαρέσκεια. Μια δυσαρέσκεια – νέφος. Η δυσαρέσκεια αυτή είναι γενική και απλωμένη. Εκκινεί από την ασκούμενη πολιτική, διαχέεται σε όλο το πολιτικό τοπίο. Μπορεί να […]

Είναι ξεπερασμένη η οδύνη για το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου; Πρόκειται για μια ιστορικά αποθηκευμένη λύπη, μια παρωχημένη αίσθηση ιστορικής αδικίας, τερατωδίας και συγχρόνως ανεπάρκειας; Εχει μήπως υποσκελισθεί από άλλες τραγωδίες; Αν δει κανείς τα ποσοστά της τωρινής διάσπαρτης Ακροδεξιάς, σιγουρεύεται για τη σημαντική λειτουργία της επιστημονικής έρευνας η οποία φωτίζει νέα πεδία, για το […]

Ο Κιλιτσντάρογλου κάνει προεκλογική εκστρατεία με κρεμμύδια στο τραπέζι, μπροστά από ντουλάπια κουζίνας από φτηνή μελαμίνη. Από 5 λίρες πέρυσι, 30 φέτος, 100 του χρόνου. Χρησιμοποιώντας την τιμή του κρεμμυδιού, ο οικονομολόγος πολιτικός, αναλύει τον πληθωρισμό και την οικονομική κρίση που πλήττουν τη γειτονική χώρα. Ισχυρίζεται ότι με εκείνον στο τιμόνι θα έρθουν επενδύσεις, θα […]

Η γιορτή της 25ης Μαρτίου σήμαινε πολύωρες πρόβες παρέλασης, ευχάριστο χάσιμο μαθημάτων και την ελπιδοφόρα (για έναν μαθητή της δεκαετίας του ’70) αίσθηση του έκτακτου που διασπά το αγχώδες σχολικό σύνηθες. Επίσης η γιορτή σήμαινε απέραντες τελετουργικές αφηγήσεις του γεγονότος, συνήθως από τους φιλολόγους, αποστήθιση ποιημάτων, ηρωικά σκετς. Η γιορτή της 25ης Μαρτίου γίνεται όλο […]

Οι οπαδοί του τέως βασιλιά έκαναν εντυπωσιακές εμφανίσεις στην περίμετρο της κηδείας. Ενα ανεξέλικτο ποσοστό του ελληνικού λαού ομνύει σε κάτι που πολιτικά έχει ξεπεραστεί εδώ και σχεδόν 50 χρόνια. Παρήλαυναν και ειδικοί ενός αδιερεύνητου αριστοκρατισμού, που περιέγραφαν το φαινόμενο της βασιλείας ως «ιδιαίτερης πολιτικής λαμπρότητος» που μάλιστα εκφράζει την ανάγκη του τόπου για χρυσοποίκιλτο […]

Η τραγωδία θερμαίνει μια απολύτως δίκαιη οργή και αγανάκτηση. Παράλληλα αναπτύσσεται και ένας αδυσώπητος αντικοινοβουλευτισμός. Μηδενισμός εν τέλει. Είχε αναδυθεί τα πρώτα χρόνια του μνημονίου, οδήγησε σε πλήρη αποδόμηση, ανασύνθεση, ανακατασκευή του πολιτικού τοπίου, υποχώρησε ένα διάστημα, εκτοξεύεται πάλι. Μια χοάνη διαδικτυακών μαχών ή ευρύτατης σιωπής δείχνει τα δύο συμπληρωματικά πρόσωπα της πολιτικής αποδόμησης. Φυσικά […]

Αυτό που συνέβη διαλύει το σχόλιο. Και αναπροσανατολίζει το κείμενο. Γιατί δεν υπάρχει άλλο θέμα, δεν μπορεί να διατηρηθεί κάτι που να ξεπερνάει την οδύνη, τη λύπη τη συγκίνηση. Το γεγονός είναι ασφυκτικό, μεταθέτει σχόλιο και κριτική αλλά φέρνει στην επιφάνεια τα πιο άμεσα, τα πιο αθώα, τα πιο συντριπτικά και αδιαίρετα συναισθήματα. Οπως αυτά […]

Βοηθάς γιατί αυτός είναι ο κανόνας σου. Αυτό είναι τα μέτρο στο οποίο αναφέρεσαι και σε δομεί. Καλύτερα, δηλαδή, να μιλάμε με τους όρους του κατακτημένου ευρωπαϊσμού. Δεν βοηθάμε για να αρέσουμε, αλλά γιατί πρέπει να βοηθάμε, γιατί αυτό είναι το ηθικό χρέος. Βοηθάμε γιατί είναι καθήκον ανθρωπιστικό, ουσιαστικό, όχι για κάποιο αντάλλαγμα, όχι για […]

Δεξιά και Αριστερά, παρόλο που είναι δύο αναφορές με ισχυρό συναισθηματικό σχήμα και ενεργοποιούν διαφορετικούς συνειρμούς, δεν προσδιορίζουν περιφραγμένα πολιτικο-ιδεολογικά συστήματα, δεν σημαίνουν πάντα αυτό που ιστορικά τους έχει κληροδοτηθεί. Εχουν κατά κάποιον τρόπο «απελευθερωθεί» από κλειστά και συμπαγή φορτία. Ή μήπως ταλαντεύονται από δω κι από κει, στην εποχή ενός γενικού καιροσκοπισμού και μιας […]

Τα ράκη του καρατζαφερισμού είναι ανθεκτικά και δεν επιβιώνουν μόνο ως η μπαρόκ εκδοχή της πολιτικής, ούτε μόνο ως προβεβλημένα πρόσωπα, ενταγμένα στην κυβέρνηση. Γιατί ο Καρατζαφερισμός δεν είναι ακριβώς ιδεολογία, αλλά προσαρμοστικότητα και ευλυγισία. Μια αιλουροειδής εκδοχή του πολιτικού, που αδέσμευτα και αδάκρυτα πάει οπουδήποτε, λέει, αντιδικεί, επανασυμφιλιώνεται με το οτιδήποτε και μάλιστα πανεύκολα. […]

Το Προσφυγικό χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια ως εργαλείο γεωπολιτικής, κυρίως από την Τουρκία (αλλά και το Πακιστάν) και ως εργαλείο εσωτερικής πολιτικής διαμάχης από τα πολιτικά κόμματα στην Ευρώπη. Είναι έτσι; Ή είναι μόνο έτσι; Ούτως ή άλλως ασκεί μεγάλη επιρροή στη μορφολογία της ευρωπαϊκής Δεξιάς και Αριστεράς. Πολλά από τα πολιτικά χαρακτηριστικά των […]

Ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώθηκε, αλλά αυξάνονται αυτοί που ασφυκτιούν. Που δεν αντέχουν τον άλλον δίπλα τους, παρόλο που αυτό το «δίπλα» είναι άνισα κατανεμημένο στην Αθήνα και την ύπαιθρο. Διογκώνονται τα «εγώ», νιώθουμε μια πολιτιστική ασφυξία μέσα στην πληθυσμιακή αραίωση. Ή αλλιώς πολιτιστική αραίωση. Μορφή ασφυκτικής απομείωσης  οικονομίας και κάθε αισθήματος επάρκειας και χαράς. […]

Προσδιορίστηκε (σχεδόν) η ημερομηνία των εκλογών. Ο κ. Κουτσούμπας εκμαίευσε αυτό, που άπειρες «προποτζίδικες» κουβέντες και οιωνοσκοπίες σκόρπιζαν στους τέσσερεις ανέμους των καφέ του Κολωνακίου και των πολιτικών κειμένων. Από το αόριστο διάστημα και τις εικασίες, πάμε στο ορατό μέλλον και την ανάλυση. Είναι σίγουρο, θα υπάρξει μεγάλη νομοθετική δραστηριότητα, αφού πρέπει να εξυπηρετηθούν ομάδες […]

Εβγαλε με κατάνυξη τους μπορντό τόμους από τη βιβλιοθήκη. «Βλέπεις; Η συλλογή γραμματοσήμων μου». Στο πάνω ράφι παρατάσσονταν δεκάδες αυτοκινητάκια matchbox. «Εχω κι άλλα σε κούτες στο πατάρι». Καλός μαθητής στο σχολείο, πάντα ταξινομούσε. Το πατρικό του, η μεσοπολεμική διπλοκατοικία, είχε αρκετούς χώρους, του εξασφάλιζε ένα είδος παιδικού δωματίου – μουσείου. Μπορούσε να θυμάται. Κάπου […]

Χριστούγεννα μεν, αλλά η πόλη γίνεται φόντο, στο «κινηματογραφικό» φονικό. Εκτός από τη χολιγουντιανή βιομηχανία φόνων, τις συμμορίες στη Μασσαλία, τις μαφίες στη Νάπολι, τους χολερικούς δολοφόνους στο Λονδίνο, άπειροι πρωταγωνιστές εγκλημάτων και παραγωγοί φόνων στην ευρωπαϊκή και διεθνή φιλμογραφία έχουν εξοικειώσει τον έλληνα θεατή με ένα είδος μπαρόκ εγκλήματος. Υπερβολικού, πληθωρικού, ακροβατικού εγκλήματος. Στα […]

Εάν η «κιβωτός» συνέτριψε ένα μέρος του σύγχρονου αγιολογικού χάρτη, η εντυπωσιακή πτώση της κ. Καϊλή συντρίβει την Ποπ Αρτ πολιτική. Και οι δύο υποθέσεις, πέρα από τη δικαιική εξέλιξή τους, καταστρέφουν (εκ των πραγμάτων) μια σειρά από ισχυρές παραδοχές. Τη δύναμη του αισθητικού και ηθικού αυτονόητου, τη λαϊκή, τη μαζική προσήλωση σε είδωλα, σε […]

Επειτα από 17 (νομίζω) εκλογικές αναμετρήσεις, δύο δημοψηφίσματα και αρκετές ευρωεκλογές, ύστερα από 48 χρόνια ομαλού κοινοβουλευτικού βίου, καταλήγουμε σε συνθήματα του τύπου: «με τον Μητσοτάκη ή τον Τσίπρα», «μπροστά ή πίσω». Συνθήματα της, υποτίθεται, ξεπερασμένης λογικής: «φωταδιστές vs σκοταδιστές», «καταστροφή ή ανάπτυξη» κ.λπ. Η μορφή πολιτικής έκφρασης που περιγράφω, και που, υποτίθεται, ο σύγχρονος […]