Σεβαστάκης Δημήτρης

Πώς εκλαμβάνει την υγειονομική προφύλαξη ένα σημαντικό τμήμα των πολιτών; Μόνο ως προς την αστυνομική της διάσταση. «Δεν με βλέπουν; Παραβιάζω το κόκκινο. Με βλέπουν; Αγαλμα στο φανάρι». Αυτό ισχύει ως προς τη μάσκα, τη μηχανική εκδοχή της προφύλαξης. Κατεβασμένη στο πιγούνι, από μακριά μοιάζει με άσπρη γενειάδα. Αλλά ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και με […]

«Οι νεκροί θα αυξηθούν, οι διασωληνωμένοι επίσης, την τάδε εβδομάδα θα έχουμε κορύφωση» κ.λπ. Μοιάζει με διάβασμα μοίρας. Ισως η πανδημία έχει καταφέρει να γεφυρώσει τη στατιστική με το διάβασμα της παλάμης, με τα σημάδια στον ουρανό. Η στατιστική αρχίζει να μοιάζει με δεισιδαιμονία. Οχι μόνο γιατί πάμπολλοι διαβάζουν «απόκρυφα» διαδικτυακά κείμενα με ανοησίες ή […]

Aλλο η εξέγερση του Πολυτεχνείου, άλλο η γιορτή στην επέτειο. Διαχωρίζονται όσο περνούν τα χρόνια. Πάνω στο πρωτογενές περιεχόμενο εγκαθίστανται διαφορετικά νοήματα. Το ιστορικό συμβάν αναμορφώνεται με τις προσλήψεις του, τις πολιτικές και αισθητικές ερμηνείες που εγκαθίστανται πάνω του. Εντούτοις, αυτή είναι η λειτουργία του συμβόλου. Η διεύρυνση του γεγονότος, η εννοιοδότηση με πιο αφηρημένες […]

Στις εκλογές του 1981, το ΚΚΕ εσωτερικού δεν κατάφερε να εισέλθει στη Βουλή. Η επιρροή του όμως στη διαμόρφωση της πολιτικής σκηνής ήταν καθοριστική. Φάνηκε αυτό από τη μετεξέλιξη όλων των κομμάτων τις επόμενες δεκαετίες, όταν αφομοίωναν τα περισσότερα στοιχεία (έναν κριτικό ευρωπαϊσμό π.χ.) αλλά και υιοθετούσαν στελέχη που είχαν μορφοποιηθεί στο μικρό εργαστήρι του […]

Η Τουρκία έχει εξωτερικό χρέος ίσο με ένα μικρό ποσοστό του ΑΕΠ της. Εχει ισχυρή βιομηχανική βάση, σοβαρές ξένες επενδύσεις (που δεσμεύουν και εξημερώνουν τους δανειστές ή την ηγεσία των Δυτικών), κάνει εθνική πολιτική εξάγοντας drones, αυτοκίνητα, στρατιωτικό υλικό, εξασφαλίζει συμβόλαια στις τεχνικές της εταιρείες (εκεί που παρεμβαίνει στρατιωτικά) και επίσης εξάγει «μεγαλοϊδεατισμό» με εντατική […]

H εφαρμοσμένη πολιτική αποκαθηλώνεται καθημερινά (πράγμα πολύ εύκολο και δελεαστικό, αφού έχει αναπτυχθεί μια μεγάλη κοινωνική συμμαχία απέχθειας). Με τι μπορεί κανείς να την αντικαταστήσει; Η εφαρμοσμένη πολιτική με τις αργές και ατελέσφορες διαδικασίες που συνήθως ακολουθεί, σκορπίζει στο δάσος της πραγματικότητας «νομοθετικά αυθαίρετα», κακοκατασκευασμένα, συχνά άστοχα, θορυβώδη νομοθετήματα που εφαρμόζονται στο 30% των προβλέψεών […]

Πολιτικοί παλαιότερων γενεών, χρησιμοποιούνται συχνά ως παραδείγματα   σοφίας και ευπρέπειας. «Νέστορας της πολιτικής» λένε για κάποιους που συνήθως έχουν αποσυρθεί και δεν αποτελούν πλέον συστημικό κίνδυνο. Και «συστημικός» βαφτίζεται ο κίνδυνος προσωπικής, τοπικής ή εσωκομματικής απειλής. Ο ακίνδυνος φορτώνεται όλα τα καλά μιας τσιγγούνικης και προϋπολογισμένης γενναιοδωρίας. Αν τυχόν ενεργοποιηθούν μεταχρονολογημένες φιλοδοξίες, τότε κούνια που […]

Εάν δεν υπάρχει ΝΑΤΟ, δεν υπάρχει νατοϊσμός, ούτε αντινατοϊσμός. Η συμφωνία του Ειρηνικού έχει επικυρώσει τη κρίση τόσο στην οπαδική όσο και την αντιπολιτευτική σχέση με το βορειοατλαντικό σύμφωνο. Η εξάρτηση της Ευρώπης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας αποκαλύπτει την πιο ζωτική πλευρά της συμμαχικής και αμυντικής οντότητας. Την αντινομία. Ή μάλλον τα αντινομικά […]

Οι πολίτες, στην πρόσφατη δημοσκόπηση της Metron Αnalysis, ιεραρχούν την εξωτερική πολιτική ως μη σημαντικό θέμα (6%), ενώ στα πρόσωπα υπουργών πρωτεύει ο Νίκος Δένδιας (19%) που την υποστασιοποιεί. Ο πολίτης δεν ταυτίζει τον φυσικό φορέα, το πρόσωπο, με τη σημαντικότητα του αντικειμένου που υπηρετεί. Στη δημοσκόπηση φαίνεται ότι ο κόσμος ιεραρχεί ως σημαντικά αυτά […]

Στην ελληνογαλλική σχέση, τις φρεγάτες Belharra, τα Rafale, υπάρχει φυσικά και αντίλογος. Ανέλαβε η Ελλάδα να αμβλύνει την οδύνη της Γαλλίας (και την επικοινωνία του Μακρόν), από τη σύναψη του «συμφώνου του Ειρηνικού» που την πέταξε έξω (μαζί με όλη την ΕΕ). Το ερώτημα είναι όμως αν οι εξοπλισμοί (αμυντικής ανάγκης και όχι οι καταναλωτικοί) […]

Η συμφωνία AUKUS (ΗΠΑ, Αυστραλία, Βρετανία), εκτός των άλλων, θα αποτελέσει και μια αδέξια ώθηση της Ρωσίας στο να γίνει ακόμα στενότερος στρατιωτικός και ενεργειακός βραχίονας της Κίνας. Η Ρωσία θα εξωθηθεί και εν τέλει θα «στενέψει». Χωρίς απαραιτήτως να αποδυναμωθεί. Eχουν γραφτεί πολλά για το «μικρό ΝΑΤΟ του Ειρηνικού» που μάλιστα γίνεται προσπάθεια να […]

Κοίταξα με ενδιαφέρον το μπλε τρακτέρ. Μικρό, καλοσχεδιασμένο, δυνατό, χωράει στα μικρά νησιώτικα χωραφάκια. Γνωστή φίρμα αγροτικών μηχανημάτων. Πάντα μου άρεσαν τα αγροτικά μηχανήματα. Φαίνεται η μηχανολογική τους «αιτία», η αλληλουχία και η καθαρότητα των εξαρτημάτων που βρίσκονται εκεί, σε μια τέλεια φονξιοναλιστική συνομολογία. Διέκρινα στο μισοκρυμμένο εγχάρακτο πινακάκι: Made in Turkey. Ενα από τα […]

Στην εισήγησή του, στο Center for European Policy Analysis (CEPA), ο Τζέφρι Πάιατ χρησιμοποίησε ορισμένες φράσεις – κλειδιά: «γεωγραφικό εύρος των πρωτοβουλιών», «σχέσεις συνεργασίας μέσα σε μια ευρεία γεωγραφική περιοχή», «γεωπολιτική επάνοδος της Ελλάδας», «δυναμική της περιοχής», «γεωγραφία της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής», «Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ + ΗΠΑ (3+1)», «Λίβανος, ΗΑΕ, Ιορδανία, Αίγυπτος, Λιβύη», […]

Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου ιδρύθηκε μαζί με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, επί υπουργίας Απόστολου Κακλαμάνη και υφυπουργίας Πέτρου Μώραλη (με τη συμβολή του Κώστα Σοφούλη), το 1984, λίγο μετά την ψήφιση του στρατηγικού νόμου – πλαισίου του ΠΑΣΟΚ. Η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, νέα και πρωτότυπα γνωστικά αντικείμενα, η διεύρυνση του διδακτικού προσωπικού είχαν και […]

Ο Ακάρ, ένας από τους διαδόχους του θρόνου, σε πρόσφατη συνέντευξή του, συμπύκνωσε: Δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα χωρίς την περιφερειακή δύναμη, την Τουρκία. Ηταν μια ακόμα, ενδοσυμμαχική και εξωσυμμαχική, προειδοποίηση της, πολιτικά εμπορικής, γειτονικής μας χώρας. Αρα οι απαιτήσεις για αφοπλισμό των ελληνικών νησιών, οι πολεμικές ιαχές, η διευρυνόμενη (με τη μεθόδευση δύο κρατών) […]

Πίσω από τον δίκαιο αλλά ξέπνοο θρήνο των διεθνών μέσων ενημέρωσης για το Αφγανιστάν, παραλείπεται ή και αποκρύπτεται ένα γεγονός δεσπόζον σε πολλές επιλογές της Δύσης. Στρατιωτικές επεμβάσεις χωρίς καμία ανάλυση των επιπτώσεων. Σαν να λήγει η επέμβαση με την παύση των εχθροπραξιών και τη συντριβή του αντιπάλου. Η πολιτική Μπους υιού, κυρίως στο Ιράκ, […]

Ο κόσμος πάντα αναζητεί τον ένοχο. Τον απόλυτο φταίχτη. Τα τελευταία χρόνια της χρεοκοπίας, άλλαζε τους ρόλους του «κατηγορουμένου», τροποποιούσε το είδος της «ποινής», του έμεινε στο τέλος, ένα τιμωρητικό έθος, εχθροπαθής λόγος, μια κουλτούρα γενικού πολέμου. Οπως κατασκευαζόταν ο απόλυτος ένοχος, έτσι κατασκευαζόταν και η απόλυτη λύση στα δεινά. Οι περισσότερες πολιτικές και πολιτιστικές […]

Κάθε επικριτική δήλωση ξένου ηγέτη ή θεσμικού παράγοντα για τον Ερντογάν δημιουργεί ευδιαθεσία σε έλληνες πολεμιστές της ελληνοτουρκικής σχολιαστικής μεθορίου. Προχθές ο Μπάιντεν, χθες ο Πούτιν, πριν από κάποιους μήνες ο Μακρόν, ενίοτε κάποιος ευρωπαίος τιτλούχος. Δεν απορρίπτουν τον Ερντογάν. Τον επικρίνουν και μάλιστα με ένταση ανάλογη με το τι θέλουν να αποσπάσουν. Η διαπραγματευτική […]

Παρόλη την αδιαμφισβήτητη προσφορά του Κ. Καραμανλή στην αποκατάσταση της δημοκρατίας (ήταν ίσως ο μόνος που μπορούσε να εξουδετερώσει την επιρροή των χουντικών στον κρατικό μηχανισμό) με την προφανή πολιτική ποιότητα των μεταδικτατορικών πρωθυπουργικών και προεδρικών θητειών του, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πολύ σοβαρές πλευρές της δημοκρατικής εμβάθυνσης, στις οποίες συνέβαλε σημαντικά, η Αριστερά. […]

Τον Ιούλιο του 1974, με την εισβολή την Τουρκίας στην Κύπρο, τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου ξαφνικά θύμιζαν ντοκιμαντέρ από τη Δουνκέρκη. Τεράστιες ουρές ανθρώπων και αυτοκινήτων σχηματίζονταν έξω από τα πλοία. Οι επισκέπτες, Ελληνες οι περισσότεροι, αφού ο τουρισμός δεν είχε αναπτυχθεί, έφευγαν φορτωμένοι και ιδρωμένοι. Από τα ραδιόφωνα ακούγονταν τα έκτακτα δελτία ειδήσεων […]

Η τουρκική πολιτική αναπτύσσεται σε μακροεπίπεδο, για τον χειρισμό του συμμαχικού – νατοϊκού παράγοντα, ιδίως των ΗΠΑ. Μπορεί όμως προσεκτικά και επιμελημένα να κινείται και σε ένα βραχυεπίπεδο, που στοχεύει στη συγκρότηση ωφέλιμου, ενεργού ζωτικού χώρου. Οργανωμένα, ποδηγετεί χώρες, χρησιμοποιώντας μεγάλο εύρος μέσων. Με την ισχυρή μουσουλμανική μειονότητα, παραλύει την πολιτική ανεξαρτησία της Βουλγαρίας (εκτός […]

Ο Ολλανδός Μόντριαν επισκιάστηκε από τον Ισπανό Πικάσο. Οχι μόνο κατά τη διάρκεια της ζωής τους, αλλά και ως περιουσιακά στοιχεία της Εθνικής Πινακοθήκης. Ακόμα και το χάπενινγκ της πτώσης του πίνακα και ο ερασιτεχνισμός του βοηθού του κ. Χρυσοχοΐδη, πάλι τον Ισπανό ωφέλησαν επικοινωνιακά. Πιο πολιτικοποιημένος ο Ισπανός, πιο πληθωρικός (άλλαζε εικαστικές κατευθύνσεις συνεχώς), […]

Οσο πιο συντεταγμένη γίνεται η εξωτερική και στρατιωτική πολιτική της Τουρκίας, τόσο αφελείς κάποιες προσεγγίσεις της. Για παράδειγμα τον Ερντογάν τον έχουν πάρει οι σύμμαχοι από κακό μάτι (με την αφελή συνεπαγωγή ότι αυτό θα κρίνει τη στάση τους έναντι της Ελλάδας). Φυσικά πέραν της αφέλειας, να θεωρεί κανείς τις διακρατικές ως συναισθηματικές σχέσεις, υπάρχει […]

«Το θεωρώ τρελό να επιστρέψει το δέμα στην Ελλάδα μέσω Βουλγαρίας» είπε με αγανάκτηση. Είχε αγοράσει – διαδικτυακά – παπούτσια. Η παραγγελία ήρθε σε λάθος μέγεθος, έπρεπε να επιστραφεί, να «διορθωθεί» και να ξαναπαραληφθεί. Ο ντόπιος προμηθευτής (του κινέζικου, βιετναμικού ή πακιστανικού προϊόντος) διαμεσολαβείται από μια αόρατη εταιρεία στη Βουλγαρία. Τα «λάθος» παπούτσια, έπρεπε να ξανακάνουν κύκλο. […]

Πολλές περιοχές δικαίου παραβιάζει η Τουρκία. Αν τις τεμαχίσεις, αν τις διαιρέσεις σε μικρά τιμάρια, νομίζω διαπράττεις τακτικό, που μετεξελίσσεται σε στρατηγικό λάθος. Συζητώντας γενικά, λύνοντας ενδεχομένως περιφερειακά, δευτερεύοντα διακρατικά θέματα, διά του πλαγίου, συμβάλλεις στη νομιμοποίηση – κανονικοποίηση – παγίωση των μεγάλων διεκδικήσεων και διακυβευμάτων. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να παύσεις να συνομιλείς, […]

Αριστερά – τάμα, ίαμα, φαρμάκι, ανάμνηση και άλλα πολλά. Είναι τα απαιτητά χαρακτηριστικά τα οποία παραγγέλνουν οι αντίπαλοί της, σχολιαστές. Η επίκριση «αριστερίστικη» Αριστερά και συγχρόνως η καταγγελία «συμβιβασμένη» δεν είναι η μοναδική αντίφαση. Οι αντιφάσεις στην εκτίμηση της Αριστεράς (πάντα από τους επικριτές) εκφράζουν ίσως μια ευρύτερη αμφιθυμία. Το υπό διαμόρφωση πολιτικό και ιδεολογικό τοπίο, […]

Μπεζ βερμούδα, φανέλα μπλε πρωσικό, με ένα τεράστιο 2 στη πλάτη, γαλάζια αθλητικά υποδήματα – που θυμίζουν «ελβιέλες». Μιλούσε με ένταση και πεταμένες τις φλέβες του λαιμού. «Πράσινο τσάι. Το καλύτερο. Αλλά δεν πρέπει να το αφήνεις πάνω από τρία λεπτά». «Μου έχουν πει για το βατόμουρο». «Το έχω ακούσει, αλλά πιο καλό είναι το μελισσόχορτο. […]

Με τον Γιώργο Παπανδρέου απενοχοποιηθήκαμε όλοι. Και μετέχοντες, και επωφελούμενοι, και θεατές των τεκταινομένων. Φυσικά και ο ίδιος είχε ευθύνη αφού για πολλά χρόνια συνδιαμόρφωνε την πολιτική και οικονομική πραγματικότητα της χώρας μας. Εντούτοις η χρεοκοπία δεν είχε έναν μόνο γεννήτορα, ζητούσε όμως έναν εσταυρωμένο. Ο Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ της εποχής προσφέρονταν. Εκτός από […]

Κοίταζαν πάνω από την πόρτα, βλοσυροί και συγκεντρωμένοι. Μερικοί σημείωναν σε ένα χαρτάκι. Η οθόνη 60 ιντσών που κοίταζαν με ένταση είχε κάτι νούμερα στη σειρά, ένα excel. Χρωματάκια, νούμερα, σημαιάκια χωρών, ονόματα ποδοσφαιρικών ομάδων, μπάρες και κάτι σαν καρδιογραφήματα με τίτλους progressive, stability. Ηταν εντυπωσιακό: 70χρόνοι καφενόβιοι να αφοσιώνονται όχι στον αγώνα, αλλά στο […]

Η «κανονικότητα» έχει γίνει σχεδόν θρησκευτική σέχτα. Αναφέρονται όλοι σε αυτή με ευλάβεια και νοσταλγία, καταστρέφοντας συγχρόνως κάθε προϋπόθεσή της. Και δεν αναφέρομαι μόνο στην τωρινή, αχαλίνωτη, χαρμάνα, μεταπεριοριστική κανονικότητα, με τους χιλιάδες συνωθούμενους πολίτες και τα νέφη από πτύελα πάνω από μια μάσκα-λαιμόκοψη ή στην κανιβαλική, επιθετική οδήγηση στους δρόμους ή τις αδικοπραξίες στον […]

Υπάρχουν αυτοί που συντάσσουν ημερήσιες ή εβδομαδιαίες μονογραφίες. Αφοσιώνονται σε ένα πρόσωπο και το βρίζουν. Προαποφασισμένοι, δεν είναι δύσκολο να βρουν μια αφορμή. Κάτι θα ξεφύγει απ’ το στόμα του «εχθρού», ένα μικρό γλίστρημα σε μια δήλωση, σε μια συνέντευξη, είναι αρκετό. Αλλά και σε μια προφυλαγμένη παρουσία του, χωρίς ολισθήματα και γκάφες, πάλι θα […]

Η αρθρογραφία γύρω από την ενδιαφέρουσα αντιδικία των δύο τέως πρωθυπουργών Καραμανλή και Σημίτη εντόπισε δύο σχολές σκέψης, τις οποίες μάλιστα τιτλοφόρησε – ανάλογα με την πολιτική στοίχιση του κάθε σχολιαστή: η σχολή της ακινησίας με χροιά εθνικισμού (ή σταθερής θέσης και εθνικοανεξαρτησιακής θεώρησης) και η σχολή της κινητικότητας με χροιά ενδοτισμού (ή πραγματισμού). Πολλοί έκαναν […]

Η πολιτική και αρκετά πρόσωπα που την κατοικούν δεν είναι θελκτικά στα μάτια των πολιτών, γι’ αυτό και η κυβέρνηση, με ευφυΐα μηχανορράφου, επινοεί υποκατάστατα, αντίτυπα. Αφθαρτα πρόσωπα από άλλους χώρους – τον χώρο της επιστήμης, της τέχνης, τα μεταμφιέζει σε αντιπροσώπους της. Φορτώνει πάνω τους μέρος της επικοινωνιακής διεκπεραίωσης. Την άνοιξη ο κ. Τσιόδρας (ακούσια) […]

Οι θεατές συναρπάζονται, αν και δεν έχουν ιδέα για το «περιεχόμενο» της εκπομπής. Το φαγητό. Η μαγειρική ικανότητα περιγράφεται τηλεοπτικά, δεν τη βιώνουν οι θεατές. Υποθέτουν. Από τις κρίσεις των κριτών, τους μονολόγους των διαγωνιζομένων. Οι θεατές αγνοούν, όμως καθηλώνονται. Ακόμη και οι ειδησεογραφικές ιστοσελίδες αφιερώνουν στο παιχνίδι μεγάλα κείμενα με περιγραφή, πρόβλεψη, είδηση. Μια […]

Η Ελλάδα προσπαθεί  να ξαναβρεί το νήμα με τη Λιβύη. Ορθά. Να αρχίσουν να αποκαθίστανται οι σχεδόν εκμηδενισμένες σχέσεις. Δύσκολο.  Μετά το τουρκολιβυκό σύμφωνο και τη στρατιωτική και πολιτική παρουσία της  Τουρκίας, τα περιθώρια είναι πολύ περιορισμένα. Κυρίως  γιατί είναι μια «μη χώρα». Παροδικές φυλαρχικές συμφωνίες, που ακολουθούνται από πολέμους και μετά, πάλι θνησιγενείς εκεχειρίες […]

Πολλοί ανατρέχουν στις «αριστερές αξίες». Και αριστεροί και δεξιοί. Πρόκειται για μια αόριστη αναφορά, που όμως διατηρεί την ευρωστία της. Και χρησιμοποιείται τόσο για την ενίσχυση, όσο και για την απίσχναση της Αριστεράς. Για το καλό και για το κακό της. Είτε για να διακηρυχθεί η αντοχή της, είτε για να υποδειχθεί η «οπορτουνιστική» μετατόπισή […]