Σεβαστάκης Δημήτρης

Στο «Κρύο της Τραπεζούντας», τη δυνατή ταινία του Μουσταφά Κάρα, μια οικογένεια ορεσίβιων τρωγλοδυτών, δυστυχεί. Ο οικογενειάρχης Μεχμέτ, προσπαθεί να βρει τη φλέβα ασημιού στα βουνά του Πόντου, για να ξεπεράσει φτώχεια, χρέη, καταφρόνια. Προσπαθεί να πιάσει την καλή, δέσμιος μιας βουκολικής αθλιότητας. Εύθραυστος, ευαίσθητος, αποτυχημένος, βυθίζει. Το αντίθετο από το πρότυπο μιας νεοοθωμανικής «νεωτερικότητας», […]

Είναι σίγουρο ότι η Ελλάδα μετακύλησε. Είμαστε στο 2010 οικονομικά και στο 2012-2015 πολιτικά. Η μορφή με την οποία εκδηλώνεται αυτή η αναχρονολόγηση και η «ανατροπή»  της οικονομικής και πολιτικής τάξης, είναι η διπλή σύρραξη. Μια σύρραξη εσωτερική και μια εξωτερική. Η πολεμική -ουσιαστικά – διάρθρωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, συνοδεύεται στο εσωτερικό από τις ασκήσεις εμπάθειας, […]

Οι CURE ήταν ένα θυελλώδες και λόγιο συγκρότημα του βρετανικού New Wave, με ισχυρή σκηνική  παρουσία, έξυπνο μακιγιάζ και γεροδεμένη αμφιβολία. Τους έβλεπα προχθές, γέρους, χοντρούς, κυρτούς, με τα κακομακιγιαρισμένα μάτια να ξεβάφουν από τον ιδρώτα. Οπως τα βαμμένα μαλλιά του  Ντερκ Μπόγκαρντ  στον «Θάνατο στη Βενετία» του Βισκόντι. Οι CURE και τόσοι άλλοι γεροέφηβοι, […]

Πώς παράγεται η πολιτική στη πατρίδα μας; Με πιέσεις και λέξεις. Ισχυρές ή δυναμικές ομάδες πιέζουν και παίρνουν την ευνοϊκή ρύθμιση. Αργότερα έρχεται μια άλλη κυβέρνηση ή ένας άλλος υπουργός και αναπροσανατολίζονται οι πιέσεις. Παίρνουν έτσι άλλη κατεύθυνση οι μοριοδοτήσεις, οι εύνοιες, οι δυσμενείς ρυθμίσεις, οι εργολαβίες. Κίνηση, πλαστικότητα, κινητικότητα. Συμπτώσεις, φιλικές σχέσεις, ενδιάμεσοι. Μια […]

Ο λαός ψηφίζει τα αντίγραφά του. Σύμφωνοι. Αλλά ποιος και τι είναι ο λαός; Είναι οι κανίβαλοι των social media ή οι κρυφοί και σιωπηλοί θαυμαστές τους; Είναι οι συνεσταλμένοι που δεν εκφράζονται ποτέ; Οι σχετικά λίγοι, ψύχραιμοι που θεμελιώνουν την κριτική τους ή οι «φίλοι», οι ομόκεντροι συνοδοιπόροι; Τα κόμματα χρησιμοποιούν τον πιο απολίτικο […]

Η άμυνα, τα κοψίματα, τα τάκλιν, τα τραβήγματα από την μπλούζα, οι τρικλοποδιές, καλό είναι να γίνονται στην περιοχή του αντιπάλου. Πριν αυτός επιτεθεί. Ιδίως για τον ανασφαλή, το λεγόμενο καταστροφικό ποδόσφαιρο φαίνεται ως μονόδρομος, «μήπως και καταφέρει να πάρει το παιχνίδι». Αυτό αποτελεί την ανεξίτηλη διδασκαλία ποδοσφαιριστών και προπονητών της Αλάνας ή της «Μπουντεσλίγκα, […]

Γκρεμίζονται αγάλματα που συμβολίζουν την αποικιοκρατία και τον ρατσισμό. Εχει συνταχθεί μάλιστα κατάλογος «προγραφών». Αραγε μετά από αυτό το «μοντάζ» των αγαλμάτων, η ιστορία θα αποκατασταθεί; Η εκκαθάριση μνημείων στις Ηνωμένες Πολιτείες, που πλησιάζει και την Ευρώπη, δεν αντικαθιστά την ιστορία με μια άλλη ιστορία, αλλά απο-εγγράφει, σβήνει. Δεν εισηγείται, εξαλείφει. Αλλωστε και η «αρνητική» […]

Ο κ. Ακάρ είπε ωμά: «Δεν είναι αριθμητικά κατάλληλο για την Ελλάδα να πολεμήσει με την Τουρκία». Προεκτείνοντας αυτή τη λογική, η Τουρκία δεν μπορεί να συγκρουστεί π.χ. με έναν μεγαλύτερο ή ισομεγέθη αντίπαλο. Και η ιστορία το έχει επιβεβαιώσει. Πάντα η Τουρκία επιλέγει να συγκρουστεί με έναν αποδυναμωμένο αντίπαλο ή επιλέγει την «ενεργητική ουδετερότητα». […]

Εχω γράψει πολλές φορές για την Κύπρο που λιμνάζει ως διπλωματικό κεφάλαιο. Που μένει  ως ένα αδρανές πολιτικά και διπλωματικά, πεδίο, σκονισμένο, δίπλα  στα ψηφίσματα του ΟΗΕ και τα σοφίσματα των  τούρκικων ηγεσιών, μετά την τουρκική εισβολή του ΄74. Μια παρανομία, που σιγά – σιγά συνηθίζεται, που διαμορφώνει διεθνείς αλλά και εσωτερικές παραδοχές. Το Κυπριακό […]

Από τη στιγμή που ξέσπασε, προ δεκαετίας, η κρίση, το πρώτο πράγμα που περιέστειλε ένα νοικοκυριό ήταν τα πολιτιστικά έξοδα. Φυσικά. Το σουπερμάρκετ προηγείται της αγοράς βιβλίων ή μουσικών παραστάσεων. Η επιλογή αλλαντικών έναντι βιβλίων είναι προβλέψιμη σίγουρα, όμως είναι η απολύτως λογική; Ο κορωνοϊός ενέτεινε αυτή την τάση. Συγκέντρωση της κοινωνικής ζωής, της ζωής […]

Αυτό που γράφω δεν είναι το κεντρικό μου επιχείρημα, αλλά αυτό που μπορεί να καταλάβει και το πολιτικό στέλεχος που πιθανόν δεν έχει ανοίξει βιβλίο ή δεν έχει πατήσει το πόδι του στο θέατρο. Το να πίνει τη δέκατη μπίρα του, ένας ευπρόσδεκτος τουρίστας, κόκκινος κόκκινος, είναι σημαντικό. Δεν κάνει ίσως καλό στο συκώτι του, […]

Οταν ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος του ραδιοφώνου, η εκπομπή «Λιλιπούπολη», με τους σημαντικότατους συνθέτες, ηθοποιούς, κειμενογράφους που συμπεριελάμβανε, θεωρούνταν από αρκετά παραδοσιακά, ιστορικά δεξιά στελέχη ως κομμουνιστική εκτροπή. «Ράδιο Μόσχα» το αποκάλεσε κάποιος (τότε) κυβερνητικός κορυφαίος. Αυτή η αρχαϊκή και πρωτόγονη παλαιοδεξιά μοιάζει απλώς ρετρό σε σχέση με την εμπράγματη πολιτιστική […]

Μόλις δίναμε την κόλλα με το γραπτό του τελευταίου μαθήματος, της τελευταίας μέρας της σχολικής χρονιάς, βγαίναμε σχεδόν με οδύνη στο προαύλιο. Τι να πρωτοκάνεις; Μπάνιο με τις συμμαθήτριες (επιτέλους τέλος στην ποδιά και την ερωτική καταστολή), μπάλα στο γηπεδάκι, υπακοή στη μάνα «να φέρεις ψωμί, καθώς έρχεσαι», ανεμπόδιστη ζωγραφική, τι; Είναι απίθανη και ασύλληπτη […]

«Το  άλλο, σοβαρότατο, ζήτημα είναι αυτό της κουράς». Παρασκευή απόγευμα, ομιλία του διοικητή στην αναφορά τάγματος. Είμαστε στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Ηταν πολύ σημαντικό δείγμα στρατιωτικής πειθαρχίας οι κουρεμένοι σβέρκοι. Νωρίτερα, στα γυμνασιακά μου χρόνια, μπαίναμε τα αγόρια στη σειρά και ο γυμνασιάρχης ήλεγχε τους σβέρκους. Επρεπε να υπάρχει μαλλί ενός εκατοστού και […]

Το έπος της μεταδικτατορίας χρειαζόταν μια σκηνοθεσία: την αντίσταση του ελληνικού λαού κατά της χούντας. Η πολιτική ανάταξη θα ήταν πιο λειτουργική, θα οδηγούσε τον κόσμο σε μια μεγαλύτερη κοινοβουλευτική πειθαρχία, εάν στηριζόταν σε ένα υπόστρωμα αντιστασιακής μυθολογίας. Οσο πιο απενοχοποιημένοι έμπαιναν οι πολίτες στη νέα κοινοβουλευτική περίοδο, τόσο θα «προσχωρούσαν» σε αυτήν, τόσο θα […]

Οταν ξέσπασε η οικονομική κρίση το 2009, άρχισε να αναδύεται ένα λόγος οικονομικού ευσεβισμού. Πολλοί οικονομικοί παράγοντες της δεκαετούς (2000-2010) τρελής τραπεζικής επέκτασης (ήτοι των «θαλασσοδανείων») άρχισαν να μιλούν για την «ενάρετη ανάπτυξη». Αυτό φυσικά δεν εμποδίζει τους ίδιους σήμερα να έχουν άποψη για την εξυγίανση των τραπεζών από τα κόκκινα δάνεια. Το θέμα μου […]

Πέρα από κομματικές στοιχίσεις, αλλά με πρόφαση αυτές ακριβώς, αναπτύσσεται ένα είδος άμορφης βίας που δεν «ανέχεται», γενικώς, την αντίθετη άποψη, που ενοχοποιεί ακόμα και τα κίνητρα του πολίτη, ο οποίος πιθανόν έχει αποκλίνουσα θέση. Ο χάρτης στον οποίο απλώνεται αυτή η βία είναι κυρίως το FB, ενίοτε και το Τwitter. Από τη μια πλευρά, […]

Μήπως σιγά σιγά η πειθαρχία αντικαθίσταται από έναν δογματισμό της πειθαρχίας, από μια χωροφυλακίστικη εκδοχή της τάξης; Συνυπάρχουν δογματισμοί και απροσεξίες. Δεν μπορεί ένας μόνος και έρημος να τρέξει στο βουνό (γιατί μπορεί να κολλήσει Covid-19 από τα κυπαρισσόμηλα), μπορεί όμως ένας «νοικοκύρης» να πλακωθεί για τα παντζάρια, ανταλλάσσοντας πτυελίδια σε μια λαϊκή. «Γράφουν» τον […]

Ευτυχώς κλείσαμε τις πόρτες, προλάβαμε να αφήσουμε έξω το κακό. Τους φορείς του ιού, τις προσβεβλημένες χώρες, την επιείκεια των Ιταλών που επέτρεψε να αφηνιάσει ο Covid-19. Εμείς μέσα στη ζεστή και ασφαλή «πρόνοια». Ενα καλό «μέσα» κι ένα κακό «έξω». Μερικοί μάλιστα επεκτείνουν το σχήμα. Εξω είναι ο ιός αλλά και μερικοί κακοί, κομμουνιστές, […]

Μόλις κλείσαμε για τα Χριστούγεννα, άρχισε μια καταρρακτώδης βροχή και συγχρόνως σηκώθηκε μεγάλη φουρτούνα. Το έτος 1968, γιορτές μέσα στο σπίτι. Η πιο απάνθρωπη καιρική χούντα για μαθητές, ιδίως της δικής μου γενιάς. Η θύελλα κράτησε 15 ημέρες και μαντέψτε πότε τελείωσε: το βράδυ, μετά τα Φώτα. Ηταν ό,τι χειρότερο μπορούσε να συμβεί. Παιδιά της […]

Ενα τμήμα της ΝΔ δεν θέλει καμία συναίνεση. Θέλει σύγκρουση, μια διχοτομική, πολωτική μορφή σύγκρουσης. «Ή εμείς ή αυτοί». Ο ΣΥΡΙΖΑ «λειτουργεί ως Δούρειος Ιππος του Ερντογάν» είπαν, κάνοντας χρήση ενός εμφυλιοπολεμικού στερεότυπου: «οι αριστεροί είναι ανθέλληνες». Τα προηγούμενα χρόνια κατηγορούσαν τον ΣΥΡΙΖΑ ότι δημιούργησε το Προσφυγικό. «Εσείς τους φέρατε». Θα μπορούσε όμως κανείς να […]

Από τις γιγαντοαφίσες και την υπερήφανη προβολή των (υποψηφίων για Νομπέλ) ηλικιωμένων γυναικών της Λέσβου, που τάιζαν τα μωρά από τη Συρία το 2015, φτάσαμε στον προχθεσινό ξυλοδαρμό των πολιτών της Λέσβου και της Χίου από τα ΜΑΤ, την απαξίωση των κατοίκων του ΒΑ Αιγαίου. Και από τον ξυλοδαρμό των νησιωτών και τα τεράστια κέντρα […]

Η Τουρκία μπορεί να συνδυάζει το Ιντλίμπ με την Αιγαίο. Τα ερευνητικά σκάφη στην ΑΟΖ και την κατοχή Κύπρου, με τις παραβιάσεις της αεροπορίας της πάνω από τους Φούρνους και το Αγαθονήσι. Μπορεί να αυξομειώνει αλλά και να αποσβένει εντάσεις, ασκώντας και δεχόμενη πιέσεις. Η γειτονική μας χώρα είναι το έξυπνο και ενεργητικό μαξιλάρι, ανάμεσα […]

Ο εξαιρετικά επιθετικός χειρισμός της υπόθεσης Novartis, των προστατευόμενων μαρτύρων, της λειτουργίας της Προανακριτικής, η πολλαπλή ενοχοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, πολλών προσώπων, συχνά εξελίσσονται σε κραυγές απονομιμοποίησης της Αριστεράς ως ιδεολογίας. Η Αριστερά στοχοποιείται ως ιδρυτικά αντιδημοκρατική, ολοκληρωτική κ.λπ., διακηρύττεται ότι έχει φυσική, ιστορική τάση προς τον ολοκληρωτισμό, προς τον αποκλεισμό του άλλου, προς την εξουδετέρωση […]

Στη ΝΔ υπάρχουν οπαδοί που θεωρούν τον Αδωνι ως την πεμπτουσία του ορθού δεξιού  λόγου «καλά τους τα λέει». Υπάρχουν κι αυτοί που ανατριχιάζουν με τις εξαιρετικά δεξιές  καθηλώσεις του κόμματός τους, τον συντηρητισμό, τους αθρόους διορισμούς ημετέρων και τις λαϊκιστικές ιαχές. «Ετσι δίνουμε το παράδειγμα;». Υπάρχουν αυτοί που κριτικάρουν τον ΣΥΡΙΖΑ για ψόφια αντιπολίτευση. […]

Διάβαζα μερικά κύρια σημεία του αντιμνημονιακού «Ζαππείου Ι και ΙΙ» δηλαδή της αντιπολίτευσης που άσκησε η ΝΔ στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, επί Γιώργου Παπανδρέου. Μια βασική ένσταση ήταν ότι οι συμφωνημένοι, από την τότε κυβέρνηση, ρυθμοί εξόφλησης του χρέους αποτελούσαν τη βασική αιτία της αναπαραγωγής του που θα είχε ως αποτέλεσμα την αναπτυξιακή καχεξία της […]

Θυμάμαι τις επιθετικές ανακοινώσεις των τοπικών οργανώσεων, των νεοδημοκρατών τοπαρχών, των μπλογκ, των τοπικών ΜΜΕ για το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό, για τον ΣΥΡΙΖΑ και τα «ανοιχτά σύνορα», για την «ισλαμοποίηση της πατρίδας», την κυρα-Τασία κ.λπ . Ανακαλώ τις βεβαιότητες με τις οποίες τροφοδοτούσαν ορισμένα στελέχη της ΝΔ τον κόσμο. «Φταίνε αυτοί (σ.σ. οι συριζαίοι), μόλις έρθουμε εμείς […]

Παρόλη τη «δημοσκοπική» υπεροχή και τη γενική επιείκεια των ψηφοφόρων της, η κυβέρνηση εμφάνισε πρόωρα σημάδια γήρανσης. Είναι νωρίς για εκδήλωση τόσο μεγάλης πολιτικής αδυναμίας. Διάσπαρτα είναι τα σημάδια αβεβαιότητας, αδεξιότητας, ανασφάλειας. Η κυβέρνηση έκανε στο ποδόσφαιρο μια πανικόβλητη τροπολογία – τραγωδία (πάνε πια τα περί διάκρισης των εξουσιών, αυτοδιοίκητο κ.λπ.) για να εξευμενίσει εξοργίζοντας […]

Η Γκρέτα Τούνμπεργκ, η νεαρή σουηδέζα ακτιβίστρια, έχει στο πλευρό της μια άλλη έφηβη, την Οτομν Πελτιέ, επίσης ακτιβίστρια από τον Καναδά πάνω στη θεματολογία της κλιματικής αλλαγής. Είμαι σίγουρος ότι θα αναδυθεί και στη χώρα μας αντίστοιχο πρόσωπο, «φαινόμενο», μόλις συνειδητοποιήσουν κάποιοι το επικοινωνιακό ψαχνό. Εξάλλου στη Βουλή των Εφήβων, ακούει κανείς συχνά τον […]

Εμπαινε στην τάξη ο φιλόλογος και νόμιζες ότι πιάνοντάς του συζήτηση για τα ποδοσφαιρικά (που του άρεσαν) θα έκρυβες το ότι δεν είχες κάνει ανάλυση κειμένου στην «Αντιγόνη». Στον τόπο μας νομίζουμε ότι αν καταφέρουμε να το κρύψουμε, το πρόβλημα εξαφανίζεται. Η καλή πρόταση για την κυρία Σακελλαροπούλου δεν μπορεί να κρύψει σημαντικά γεγονότα. Τη […]

Η εισβολή του 1974 στην Κύπρο χωνεύτηκε, περιθωριοποιήθηκε, έπαψε να αποτελεί μια ιστορική, νομική και πολιτική τερατωδία ή κούρνιασε πίσω από τον αόριστο και συναισθηματικά εξαντλημένο όρο «Κυπριακό», πίσω από την κουτοπόνηρη υπεκφυγή «η Κύπρος αποφασίζει, η Ελλάδα συμπαρίσταται». Σιγά σιγά χάνονται στην ομίχλη οι πρωταίτιοι, η εγκληματική ευθύνη της χούντας, εν τέλει η στενή […]

Ο «ενδιάμεσος χώρος»  ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ, ενώ είναι υπαρκτός ως ένα λιβάδι απόψεων, καθηλώσεων, αντιρρήσεων, τραυμάτων, δεν έχει ιδεολογική συνοχή, πράγμα που αποδυναμώνει τους πολιτικούς πόρους του και το περιθώριο ανάπτυξης.  Περισσότερο υπάρχει ως πεδίο αντιφάσεων, «ως υπόμνημα βαθύτερων και διαρκέστερων εκκρεμοτήτων» όπως έγραψα στο προηγούμενο κείμενο («ΤΑ ΝΕΑ» 28-29/12). Ετσι ο […]

Υπάρχει ένας αξιόλογος πυρήνας ψηφοφόρων που εξακολουθεί να επενδύει σε έναν ενδιάμεσο χώρο μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός ο «ενδιάμεσος χώρος», επειδή είναι σε μεγάλο βαθμό ανοριοθέτητος, γίνεται συχνά πεδίο ανταγωνισμού των δύο μεγάλων παρατάξεων. Στελέχη αλλά και ψηφοφόροι, με καταγωγή το ΠΑΣΟΚ ή το Ποτάμι, μετακινούνται είτε στη ΝΔ είτε στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο […]

Η επέκταση της κατασταλτικής βίας που καλλιεργεί η κυβέρνηση, οι εικονογραφημένες ιστορίες νόμου και τάξης του κ. Χρυσοχοΐδη (κακέκτυπα των πολιτικών του Τζουλιάνι) και η εξοργιστικά άνιση μηδενική ανοχή (αδυσώπητη κρατική βία στους φτωχοδιάβολους και συγχρόνως απόλυτη προστατευτική επιείκεια στους ισχυρούς – όπως μας δείχνει η περίπτωση Energa), είναι υλικά, μιας επιμελώς τακτικής, μετάθεσης. Δεν μπορώ […]

Το σκληρότερο πολιτικό νόμισμα παραμένει το επίδομα; Η ευεργετική εξαίρεση από μια γενική και δυσάρεστη υποχρέωση; Ο διορισμός; Η προσφορά στον πολίτη, υπηρεσιών «μέσου»; Μ’ αυτό το σκληρά συναλλακτικό τρόπο επιβεβαιώνεται (και επιβιώνει) ο πολιτικός; Ετσι κερδίζονται εκλογές; Με οικονομικό, ιδιωφελές ζάπινγκ; «Φύγε εσύ, έλα εσύ»; Και τότε, πώς εξηγούνται μεγάλες λαϊκές συσπειρώσεις που ακουμπούν […]

Ο γραπτός χώρος που κάποτε φιλοξενούσε ευφυή λιβελογραφήματα από γραφείς επώνυμους και τιμωρήσιμους-μανιασμένους και μορφωμένους, τώρα, μέσα στα δίκτυα, το FB, συχνά και το Twitter, καταλαμβάνεται από ενεδρεύοντες, καλά κρυμμένους διαδικτυακούς μαχαιροβγάλτες. Μπορεί με πρόφαση μια αναρτημένη «λυρική» εικόνα να αναβλύσει απέραντη λεκτική τρυφερότητα και το επόμενο δευτερόλεπτο μια ατάκα, μια ανακοίνωση, να ενεργοποιήσει απέραντη […]