Σωτήρης Παναγιώτης

Η 18 Μαρτίου 1871 σηματοδοτεί την εκκίνηση μιας μοναδικής ιστορικής εμπειρίας που αποτελούσε μια εντυπωσιακή ιστορική καινοτομία, ένα ιστορικό ρήγμα, η πραγματική σημασία του οποίου δεν θα αποτυπωνόταν μόνο στη συλλογική μνήμη των υποτελών τάξεων, όσο και στον τρόπο που θα λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για μερικές από τις επαναστάσεις του 20ου αιώνα. Η σημασία […]

Η συζήτηση των τελευταίων ημερών γύρω από την απεργία πείνας του Δημήτρη Κουφοντίνα επανέφερε στο προσκήνιο μια μνήμη με την οποία ακόμη προσπαθούμε να αναμετρηθούμε τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Δυτική Ευρώπη, αυτή των πολιτικών οργανώσεων που επέλεξαν τον δρόμο της ένοπλης πάλης. Επιλέγω να πω εξαρχής ότι είναι μια δύσκολη μνήμη, παρότι υποτίθεται […]

Η μεγάλη αναστάτωση που προέκυψε με αφορμή τους περιορισμούς που επιβάλλουν μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε προσωπικές σελίδες και αναρτήσεις που αναφέρονται στην απεργία πείνας του Δημήτρη Κουφοντίνα, επειδή «παραβιάζουν τους όρους της κοινότητας», επανέφεραν στο προσκήνιο τα προβλήματα που δημιουργεί το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος αυτού που αποτελεί τη σφαίρα της δημοσιότητας διαμεσολαβείται από […]

Η έκθεση της επιτροπής που είχε διαμορφώσει το παγκόσμιου κύρους ιατρικό περιοδικό «The Lancet» για την αποτίμηση των πολιτικών για τη δημόσια υγεία στην εποχή του Ντόναλντ Τραμπ ήρθε να επιβεβαιώσει ότι ο συνδυασμός ανάμεσα στις φορολογικές διευκολύνσεις για τις επιχειρήσεις και τους ανθρώπους με υψηλά εισοδήματα, με τις συνεπακόλουθες περικοπές στα προγράμματα για τη […]

Ο σχηματισμός της κυβέρνησης Ντράγκι αντιμετωπίστηκε εντός και εκτός της Ιταλίας ως μία «σωτήρια» παρέμβαση για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που έχει μπροστά της μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης. Σε αυτό συνέβαλε και ο τρόπος που ο Μάριο Ντράγκι περιβάλλεται από το ιδιότυπο φωτοστέφανο του «σωτήρα του ευρώ», με βάση την επιμονή του […]

Μία από τις χειρότερες παρενέργειες των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας είναι ότι αυτά σε αρκετές χώρες σήμαναν την αναστολή των κινητοποιήσεων που ήταν σε εξέλιξη σε σχέση με την επικείμενη κλιματική καταστροφή και οι οποίες είχαν αρχίσει να υπερβαίνουν τα όρια της απλής διατύπωσης αιτημάτων και έπαιρναν έναν όλο και πιο μαζικό […]

Λίγες μέρες μετά τη δολοφονία του Σαμουέλ Πατί και τον εύλογο αποτροπιασμό που προκάλεσε, ο γάλλος υπουργός Παιδείας Ζαν-Μισέλ Μπλανκέ μίλησε για έναν «ισλαμοαριστερισμό» που λυμαίνεται τα πανεπιστήμια, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι ο δολοφόνος του Πατί είχε επηρεαστεί από τους ανθρώπους που είχαν ενθαρρύνει αυτή τη «διανοητική ριζοσπαστικότητα» και επιμένοντας ότι υπάρχουν στη γαλλική ανώτατη εκπαίδευση […]

Η συζήτηση γύρω από το Ολοκαύτωμα συχνά επιστρέφει στο θέμα του ανείπωτου, ως τον μόνον τρόπο για να αναμετρηθούμε με το μέγεθος της φρίκης και της βαναυσότητας, αλλά και ως μια αναγκαία οριοθέτηση απέναντι στον κίνδυνο μιας σχετικοποίησης που θα οδηγούσε τελικά στην υποβάθμιση της ίδιας της σημασίας του. Ομως, την ίδια στιγμή το Ολοκαύτωμα […]

Η ελληνική κοινωνία ζει τη δική της #MeToo στιγμή και αναμετριέται με μια πραγματικότητα, ταυτόχρονα φανερή και αποσιωπημένη, σεξουαλικής βίας, κακοποίησης και βιασμού εντός πεδίων όπου η οικονομική, διοικητική, ακαδημαϊκή ιεραρχία συνδυαζόταν με μια βάναυση αντίληψη των έμφυλων ρόλων. Ο τόνος και οι αντιδράσεις δείχνουν μεγαλύτερη επίγνωση του μεγέθους του προβλήματος σε σχέση με τις […]

Τις μέρες αυτές αρκετοί θυμήθηκαν το βιβλίο των Steven Levitsky και Daniel Ziblatt «Πώς πεθαίνουν οι δημοκρατίες» που κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2018, από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση του Ανδρέα Παππά. Πράγμα λογικό, εάν αναλογιστούμε ότι το βιβλίο επικεντρώνει στην απειλή για τη δημοκρατία που αποτελούν οι λαϊκιστές, δημαγωγοί και τελικά αυταρχικοί πολιτικοί. Και […]

Στη δημόσια συζήτηση η έννοια της αξιοκρατίας επανέρχεται πολύ συχνά και τις περισσότερες φορές παρουσιάζεται ως συνώνυμη της προόδου, ιδίως σε μια χώρα που έχει μακρά παράδοση ευνοιοκρατίας και νεποτισμού. Μάλιστα, εμφανίζεται ως ένας μηχανισμός κοινωνικής δικαιοσύνης, εφόσον η βελτίωση της ζωής και της κοινωνικής θέσης στηρίζεται αποκλειστικά στην προσπάθεια και τις δεξιότητες. Ακόμη και […]

Μια πολύ ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων για το διακύβευμα της μνήμης και την αναμέτρηση με τον ιστορικό αναθεωρητισμό έγινε πρόσφατα στη New York Review of Books. Τη συζήτηση άνοιξε μια παρέμβαση της Ντουμπράβκα Ούγκρεσιτς. Η κροατικής καταγωγής συγγραφέας και δοκιμιογράφος, πολύ γνωστή για την πολεμική της ενάντια στο κύμα εθνικισμού που διέλυσε τη Γιουγκοσλαβία και την […]

Στις 31 Δεκεμβρίου ολοκληρώνεται η διαδικασία εξόδου της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Eνωση, καθώς τελειώνει η μεταβατική περίοδος. Ανεξάρτητα από τη μορφή της από εδώ και πέρα σχέσης με την Eνωση, δεν παύει να σηματοδοτεί το γεγονός ότι η πιο φιλόδοξη προσπάθεια ενοποίησης του ευρωπαϊκού χώρου χάνει μία από τις μεγαλύτερες χώρες και οικονομίες […]

Οι «θεωρίες συνωμοσίας» αποτελούν το τελευταίο διάστημα έναν από τους βασικότερους «δημόσιους κινδύνους». Σύμφωνα με ένα αφήγημα που τείνει να γίνει κυρίαρχο, ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες κοινωνίες είναι ότι οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πιστέψουν θεωρίες και απόψεις που αντικρούουν επιστημονικά δεδομένα, διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα, αναπαράγουν μυθολογίες και – το κυριότερο – λειτουργούν […]

Ηταν τον Ιούνιο του 1999 όταν ο Ζακ Ντεριντά, μιλώντας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, το οποίο τον αναγόρευε σε επίτιμο διδάκτορα, θα διαλέξει ως θέμα της πυκνής ομιλίας του, που συνέπεσε με τον εν εξελίξει ακόμη τότε πόλεμο στο Κόσοβο, να μιλήσει για το πανεπιστήμιο και τον ρόλο του μέσα στον σύγχρονο κόσμο. Κεντρική ιδέα της […]

Η πρόσφατη συζήτηση για τον τρόπο εορτασμού της «Ημέρας των Ενόπλων Δυνάμεων» επανέφερε στο προσκήνιο τον αρνητικό χαρακτηρισμό «εθνομηδενιστές» για όσους με τον έναν ή τον άλλον τρόπο αμφισβήτησαν την αισθητική και το ιδεολογικό ίχνος της συγκεκριμένης επετειακής παρέμβασης. Εκφραση που τη μοιράζονται στη χρήση εκπρόσωποι της κλασικής Δεξιάς (ενίοτε και Ακροδεξιάς), αλλά και μιας […]

ΕΚΤΟΣ ΟΡΙΩΝ