Τατσόπουλος Πέτρος

Μπορεί ο Περικλής Χριστοφορίδης (1907-1983) να μην έγινε ποτέ πρωταγωνιστής, αλλά ήταν, είναι και θα είναι ένα από τα σταθερά υποστυλώματα της νοσταλγίας μας. Οπως πολύ εύστοχα σημειώνει ο κριτικός Ιάσων Τριανταφυλλίδης στο βιβλίο του «Ελληνικός Κινηματογράφος – Οι ηθοποιοί που έγραψαν ιστορία» (ειδική έκδοση του «Βήματος», 2015): «Γιατί ένα από τα ισχυρά στοιχεία του […]

Αρχές Οκτωβρίου φέτος. Ο καιρός έχει ήδη ψυχράνει, αλλά τα θερινά σινεμά εξακολουθούν να «κρατούν Θερμοπύλες», καθώς έχει διαδοθεί η φήμη ότι τα χειμερινά δεν πρόκειται να ανοίξουν καθόλου (εντέλει, άνοιξαν για λίγες ημέρες, μόνο και μόνο για να ξανακλείσουν). Στο θερινό σινεμά της γειτονιάς μου, η ατμόσφαιρα δεν είναι λιγότερο σουρεαλιστική. Η χρήση της […]

Η ξακουστή ρήση «ο Θεός έφτιαξε τους ανθρώπους, αλλά ο Κολτ τούς έκανε ίσους» υποκρύπτει τόσες αλήθειες όσες και ψευτιές. Εάν θέλαμε να είμαστε απολύτως ακριβείς, θα λέγαμε ότι ο εφευρέτης Σάμουελ Κολτ και το διαβόητο περίστροφό του επέφεραν την ισότητα σε μια προαιώνια ανισότητα και, ως εκ τούτου, παγίωσαν την τελευταία (παρότι, φευ, μονάχα […]

Οσοι παρακολουθούν το CNN τον τελευταίο καιρό, πέφτουν συχνά πάνω σε ένα «κοινωνικό μήνυμα» που δίνει αρχικά την εντύπωση ότι απευθύνεται σε αρχαρίους εκμάθησης αγγλικών ή σε άτομα με οριακή νοητική υστέρηση. Το «μήνυμα» διαρκεί μόλις δεκαπέντε δευτερόλεπτα (μαζί με το λογότυπο «CNN: facts first», κατά κυριολεξία «προηγούνται τα γεγονότα», σε πιο ελεύθερη απόδοση «πάνω […]

«Οι κάτοικοι μόλον τούτο ανεγνώρισαν κατ’ επανάληψιν, ότι οσάκις έδωκαν ακρόασιν εις ξενικάς υποσχέσεις, ηπατήθησαν, και ότι ηθέλησαν ν’ αποπλανηθώσιν από τον δρόμον της υποταγής και της πίστεως, την οποίαν εις την νόμιμον οθωμανικήν εξουσίαν την παρά του Θεού προστατευομένην, οι ξένοι ωφελήθησαν από την πλάνην ταύτην, και η αστόχαστος αύτη θυσία εγένετο χρήσιμος μόνο […]

Ελπίζω ότι δεν είναι υπερβολικά σχολαστική η διάκριση ανάμεσα στους «χρήσιμους ηλίθιους» και στους «ηλίθιους κατ’ επιλογήν». Μας παραπλανά η επιδερμική ομοιότητα: αμφότεροι σε κάποιους χρησιμεύουν, κάποιων τα σχέδια εξυπηρετούν. Ωστόσο, κάπου εδώ ξεκινούν και οι διαφορές τους. Οι «χρήσιμοι ηλίθιοι» αξιοποιούνται συνήθως από τρίτους, όχι απαραιτήτως εξίσου ηλίθιους ή και καθόλου, ενώ οι «ηλίθιοι […]

Στα ελληνικά διατηρείται η παραδοξότητα του συνειρμού, αλλά χάνεται η μουσική συνήχηση των αγγλικών: tears and turtles. Είτε στα ελληνικά είτε στα αγγλικά, πάντως, η έκφραση αποτυπώνει δύο τρόπους συμπεριφοράς εξίσου αντίθετους προς την πολιτική ορθότητα. Τη δημοσιογραφική πολιτική ορθότητα, για να είμαστε πιο ακριβείς. Εχουμε συνηθίσει τόσο πολύ να αντιμετωπίζουμε τους παρουσιαστές του δελτίου […]

«Αν έτι μίαν μάχην Ρωμαίους νικήσωμεν, απολούμεθα παντελώς» ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ ΒΙΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ: ΠΥΡΡΟΣ – ΓΑΪΟΣ ΜΑΡΙΟΣ Οι περισσότεροι, από την όλη ιστορία, θυμόμαστε μονάχα την έκβασή της (και την παρεπόμενη έκφραση). Ο Πύρρος, ο βασιλιάς της Ηπείρου, κέρδισε στο Ασκλον το 279 π.Χ. τη μάχη με τους Ρωμαίους, αλλά έχασε τόσο πολλούς στρατιώτες και αξιωματικούς ώστε […]

Δεν νομίζω ότι αποκαλύπτω κάποιο συνταρακτικό μυστικό εάν σας πω ότι τα μεγάλα πολυσυλλεκτικά κόμματα (στην περίπτωσή μας, τα εξής δύο: η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ) είναι ή οφείλουν να είναι και πολύγλωσσα, προκειμένου να παραμείνουν πολυσυλλεκτικά: οφείλουν να γνωρίζουν φαρσί, όχι μονάχα τις γλώσσες των πληθυσμιακών ομάδων που εκπροσωπούν ή φιλοδοξούν να εκπροσωπήσουν, […]

«Το μόνο μήνυμα που θα μπορούσε να προκύψει από αυτή τη διαδικασία ήταν, σε τελική ανάλυση, ότι τα εγκλήματα αυτά είναι δικαιολογημένα και συγχωρούνται όταν διαπράττονται από μία κυβέρνηση υπό ορισμένες συνθήκες, αλλά είναι αδικαιολόγητα και ασυγχώρητα και πρέπει να τιμωρούνται με την ποινή του θανάτου όταν διαπράττονται από κάποια άλλη κυβέρνηση υπό διαφορετικές συνθήκες». […]

Εικάζω πως όλοι θα συμφωνήσουμε ότι ο μάταιος τούτος κόσμος έχει και μια σαχλή πλευρά. Αισθητά λιγότεροι θα ομονοήσουμε -να, αρχίσαμε ήδη να φυλλορροούμε! – πως αυτή η σαχλή πλευρά είναι και η κυρίαρχη. Δεν θα έδινα κι εντελώς άδικο στους αμφισβητίες, εδώ που τα λέμε. Εάν εξαιρέσουμε ένα σεβαστό χρονικό διάστημα, εκεί γύρω στα μέσα […]

Για όσους από εμάς τους άγουρους πολιτικοποιημένους η εφηβεία συνέπεσε με τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, η Δημοκρατία της Βαϊμάρης – η «Βαϊμάρη», εν συντομία – σηματοδοτούσε κάτι αντίστοιχο με εκείνο που σηματοδοτούσε στους πιο κουλτουριάρηδες συνομήλικούς μας η «Ποίηση της Ηττας». Τόσο οι ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς όσο και οι πολιτικοί του Μεσοπόλεμου είχαν, στο […]

Εξ ορισμού οι πολιτικοί κινούνται σε ένα τοξικό περιβάλλον. Σε ένα περιβάλλον ακραίας κακοπιστίας. Δεν εννοώ ότι όλους εμάς τους υπόλοιπους μας ραίνουν στο διάβα μας με ροδοπέταλα, αλλά και δεν μας ακολουθεί κατά πόδας, επί εικοσιτετραώρου βάσεως, ένας ολόκληρος ελεγκτικός μηχανισμός, σε διαρκή εγρήγορση να συλλέξει και να περάσει από ψιλό κόσκινο τι είπαμε, […]

Είμαι αυτό που λένε «κριτικός των ΜΜΕ». Δουλειά μου είναι να διαβάζω εφημερίδες, πολλές εφημερίδες, να παρακολουθώ τηλεοπτικές εκπομπές, να προσέχω τι λένε, με ποιον τρόπο το λένε, πώς κατασκευάζουν τις φράσεις τους, ποιες φωτογραφίες χρησιμοποιούν, ποια θέση δίνουν στη μία πληροφορία σε σχέση με την άλλη, πώς θάβεται μια πληροφορία στις μέσα σελίδες ή […]

1. Θα δίνατε τη συγκατάθεσή σας, σε κάθε περίπτωση, στην ανώδυνη συντόμευση της ζωής του παιδιού σας, εάν προηγουμένως ένας ειδικός το είχε διαγνώσει ως αθεράπευτα ηλίθιο; 2. Θα δίνατε τη συγκατάθεσή σας μόνο αν δεν μπορούσατε πλέον να φροντίζετε το παιδί σας, εάν π.χ. ήσασταν ετοιμοθάνατος; 3. Θα δίνατε τη συγκατάθεσή σας αν το […]

Κάποιοι από εμάς θα επιθυμούσαν σφόδρα οι θλιβερές εικόνες από την προχθεσινή συγκέντρωση στην Πλατεία Συντάγματος, με τους γραφικούς «αναστενάρηδες» που κράδαιναν σταυρούς και ποδοπατούσαν μάσκες, να οφείλονται σε κάποια διαταραχή του χωροχρόνου, σε κάποια από εκείνες τις εξωτικές σκουληκότρυπες, το μοναδικό αποκούμπι της σύγχρονης αστροφυσικής προκειμένου να καταφέρουμε κάποτε να καλύψουμε τις ασύλληπτες αστρικές […]

Αλλα μου λεν τα μάτια σου / και άλλα η καρδιά σου άλλα μου λεν τα χάδια σου / και άλλα τα φιλιά σου ΑΛΛΑ ΜΟΥ ΛΕΝ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ ΣΤΙΧΟΙ: Κώστας Μάνεσης (1959)   Το θρυλικό τραγούδι, που πρώτη ερμήνευσε η Πόλυ Πάνου πριν από έξι δεκαετίες, δεν εκφράζει μονάχα το παράπονο κάθε ερωτευμένης […]

Ο 64χρονος, ελληνικής καταγωγής, αμερικανός συγγραφέας Ντέιβιντ Σεντάρις στις σπαρακτικά αστείες ιστορίες του χρησιμοποιεί σχεδόν αποκλειστικά ως αφηγηματική πρώτη ύλη την πολυμελή και (από πλευράς επιρροών/καταβολών) multi culti οικογένειά του. Σε ένα από τα διηγήματά του στη συλλογή «Γυμνός» (εκδόσεις Μελάνι, 2007) μια από τις αδελφές του, κατά την εφηβική ερωτική της αφύπνιση, μυείται στον […]

«Από το πλήθος των φριχτών, τόσο σωματικών όσο και ψυχολογικών, εκδηλώσεων της ασθένειας, ένα από τα πιο διαδεδομένα συμπτώματα είναι το μίσος προς τον εαυτό σου ή, για να το θέσω λιγότερο κατηγορηματικά, η χαμηλή αυτοεκτίμηση – και καθώς η αρρώστια εξελισσόταν, υπέφερα όλο και περισσότερο από ένα αόριστο αίσθημα μειονεξίας. Η ατονία και η κακοκεφιά […]

«Η σημασία να είσαι σοβαρός» (1895) του Οσκαρ Ουάιλντ, με χλευαστικό υπότιτλο «Μια ασήμαντη (τετριμμένη) κωμωδία για σοβαρούς ανθρώπους», ήταν ένα εκκωφαντικό ράπισμα στην υποκρισία της βικτωριανής κοινωνίας – ένα ράπισμα που η βικτωριανή κοινωνία θα του ανταπέδιδε ασυγκρίτως πιο εκκωφαντικά. Αποκλείεται ο ίδιος ο Ουάιλντ, στο ζενίθ τότε της καριέρας του, να φανταζόταν ότι πέντε […]

«Δεν πρόκειται να ξεχάσω ποτέ τον διάλογο που είχα με τον Williams, όταν ήμουν στο τελευταίο έτος της Ιατρικής Σχολής. Η κατάσταση της υγείας του είχε επιδεινωθεί πολύ τότε, αλλά το μαχητικό του πνεύμα παρέμενε αλώβητο, μαζί με τη δαιμόνια ικανότητά του να αξιολογεί τις καταστάσεις – οποιονδήποτε και οτιδήποτε – γρήγορα και με ακρίβεια. Του είπα […]

Θα περίμενες ότι στη χώρα του Αριστοτέλη, του Πατέρα της Λογικής, η σχέση με την τελευταία δεν θα ήταν ούτε τόσο πολύπλοκη, ούτε τόσο βασανιστική. Η μάσκα που φόρεσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος μέσα στον ιερό ναό – και, πρωτίστως, ότι επέτρεψε να φωτογραφηθεί με τη μάσκα – έστειλε ένα μήνυμα προς τους απανταχού πιστούς που […]

Ποιος να το φανταζόταν ότι, ελέω κορωνοϊού, το πιο σύντομο ρατσιστικό ανέκδοτο κατά τη δεκαετία του 1990 -«αλβανός τουρίστας» – θα επιδεχόταν και νέα σύντμηση: «Τουρίστας». Είναι αλήθεια πως, μολονότι η κλιματική αλλαγή διεθνώς σε ωθεί να ταξιδέψεις – να ξεσκάσεις! – έστω και για λίγες ημέρες, όσες σου επιτρέπει το βαλάντιό σου, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, η […]

   Τον καιρό που έγραφα την Καλοσύνη των ξένων (2006), ένα βιβλίο γύρω από την υιοθεσία, ένιωσα την ανάγκη να αφιερώσω ένα ξεχωριστό κεφάλαιο σ’ εκείνους τους συμπατριώτες μας που πληρούν κάθε προϋπόθεση για να κερδίσουν τον χαρακτηρισμό «ήρωες της διπλανής πόρτας» και, κατά τη δική μου πάντοτε αξιολόγηση, βρίσκονται στην κορυφή σε μια νοερή πυραμίδα […]

«Δεν έπαιρνε από ποδόσφαιρο και τον έστειλα στα γράμματα». Η εμβληματική ρήση του μακαρίτη Νίκου Αλέφαντου, προκειμένου να εξηγήσει πώς ο γιος ενός διαπρεπούς προπονητή προέκυψε διαπρεπής επιστήμων, μας υποδεικνύει τα λοξά μονοπάτια που ακολουθεί καμιά φορά το ανθρώπινο πεπρωμένο. Παρεμφερείς ρήσεις – όπως η κλασική «Οταν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, πάει το βουνό […]