Τσίμας Παύλος

Οι εικόνες από την πλατεία Αριστοτέλους, το περασμένο Σαββατοκύριακο – το κράξιμο, το κυνηγητό, το λιντσάρισμα, τα αγριεμένα πιτσιρίκια με τα μαύρα και με τα στειλιάρια στα χέρια – δεν είναι απλώς τρομακτικές. Είναι, προπάντων, αποκαλυπτικές. Αποκαλύπτουν, ίσως, ότι με τη νομοθέτηση της ισότητας στον γάμο, με όσα ακούστηκαν μέσα στη Βουλή, με όσα συνεχίζουν […]

Την πρώτη φορά που μια δημοσκόπηση έθεσε το ερώτημα «πόση εμπιστοσύνη έχετε στα μέσα ενημέρωσης;», τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Το 70% δήλωνε πως έχει πλήρη εμπιστοσύνη στην πληρότητα, την ακρίβεια και την αμεροληψία με την οποία τα ΜΜΕ μεταδίδουν τις ειδήσεις. Ενα 25% είχε επιφυλάξεις. Και μόνον ένα 5% απαντούσε «καμία εμπιστοσύνη». Ηταν 1973. Η […]

Το βράδυ των εκλογών του 1981 -αφηγείται ο Μίμης Ανδρουλάκης στο «Κάτω από τις στάχτες»- ο Χαρίλαος Φλωράκης τηλεφώνησε στον Ανδρέα Παπανδρέου για να τον συγχαρεί για τον εκλογικό του θρίαμβο και να προσφέρει «ανιδιοτελή υποστήριξη» σε όποια θετικά μέτρα θα έπαιρνε η κυβέρνησή του. Εκπληκτος, τον άκουσε να λέει «θέλω ενεργό συμμετοχή, όχι απλή […]

«Ευρώπη θα γίνουμε»! Στα ελληνικά ακούγεται θετικό, κάτι σαν συνώνυμο προόδου και εκσυγχρονισμού. Στα αφτιά μιας μεγάλης μερίδας Αμερικανών, όμως, οπαδών της αίρεσης των Τραμπικών Ρεπουμπλικανών, η φράση ακούγεται ως φοβερή απειλή. Συνώνυμο μιας έκπτωσης. Ως απειλή τη χρησιμοποίησε και μια διάσημη εκπρόσωπος της αίρεσης, η Κρίστι Νόεμ, κυβερνήτης της χιονοσκεπούς πολιτείας της Νότιας Ντακότα. […]

Τον Νοέμβριο του 2018, η Γαλλία καιγόταν στη φωτιά των «κίτρινων γιλέκων». Η κυβέρνηση είχε επιβάλει έναν «πράσινο» φόρο στα καύσιμα, που είχε προκαλέσει μια μεγάλη, βίαιη εξέγερση. Η Γαλλία που ζει από (και με) το αυτοκίνητο είχε εξεγερθεί εναντίον της Γαλλίας που έχει οικολογικές ευαισθησίες. «Η κυβέρνηση μιλά για το τέλος του κόσμου, αλλά […]

Στις αρχές του 1982, η φρέσκια τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έφερνε στη Βουλή νόμο που καταργούσε το άρθρο 357 του Ποινικού Κώδικα, το οποίο αντιμετώπιζε τη μοιχεία ως αδίκημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης ενός έτους. Τελείωνε η εποχή όπου η Αστυνομία παραφύλαγε να συλλάβει τους άπιστους επ’ αυτοφώρω και να τους οδηγήσει γυμνούς, τυλιγμένους […]

Βρέχει ιδέες αριστερά του Κέντρου. Μήπως να μετακινηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ από την ευρωοικογένεια της Αριστεράς στην οικογένεια της σοσιαλδημοκρατίας; Μήπως το μοντέλο της συνεργασίας που έφερε την εκλογή Δούκα στην Αθήνα, να εφαρμοστεί και σε εθνικό επίπεδο; Μήπως να περιμένουμε τις ευρωεκλογές και οι πρωτοβουλίες σύγκλισης να ξεκινήσουν μετά, υπό την ηγεμονία ενός ΠΑΣΟΚ που […]

Οι ευρωεκλογές – σύμφωνα με μια ωραία διατύπωση ενός βρετανού ανταποκριτή στις Βρυξέλλες – παραμένουν εκλογές που «λίγοι αντιλαμβάνονται τη σκοπιμότητά τους, για έναν θεσμό που λίγοι κατανοούν τον ρόλο του, μια διεθνής ψηφοφορία που αντιμετωπίζεται με εθνικούς πρωτίστως όρους, από ψηφοφόρους που τις βλέπουν κυρίως ως μια χαμηλού ρίσκου ευκαιρία να εκδηλώσουν τη δυσαρέσκειά τους για […]

Τέσσερις ημέρες πριν αλλάξει ο χρόνος, σε μια στιγμή δηλαδή που, έτσι κι αλλιώς, προσφέρεται για αναδρομές και απολογισμούς, μας βρήκε η είδηση πως δύο μεγάλες πολιτικές προσωπικότητες, που σημάδεψαν τόσο την ευρωπαϊκή όσο και τη δική μας εθνική ιστορία, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και ο Ζακ Ντελόρ, έφυγαν σχεδόν ταυτόχρονα από τη ζωή. Ο Ντελόρ […]

Τον περασμένο Σεπτέμβριο ένα ρεπορτάζ των «Financial Times» αποκάλυπτε ότι η ελληνική κυβέρνηση -ενώ η Ελλάδα βρισκόταν ακόμη υπό διεθνή πίεση για το φοβερό ναυάγιο στην Πύλο- σχεδίαζε να τακτοποιήσει (regularize) έως και 300.000 μετανάστες, «για να αντιμετωπίσει ελλείψεις στην αγορά εργασίας». Το ρεπορτάζ κατέγραφε τη δραματική έλλειψη εργατικών χεριών στον πρωτογενή τομέα και τα […]

Το πέρασμα Ερντογάν από την Αθήνα έχει αφήσει πίσω του, μια εβδομάδα μετά, μια κάπως ελαφρύτερη ατμόσφαιρα και μια συγκρατημένη αισιοδοξία. Αισιοδοξία πως, ακόμη κι αν δεν φθάσουμε ποτέ στο επόμενο βήμα, την «προσέγγιση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ», έχουμε τουλάχιστον εξασφαλίσει την παράταση αυτής της ανακουφιστικής νηνεμίας στη θάλασσα και τον αέρα του […]

Σεπτέμβριος 2022, ημέρες της φοβερής επετείου, ο Ερντογάν από τη Σαμψούντα, δηλώνει: «Την (ελληνική) κατοχή στα νησιά δεν την αναγνωρίζουμε, όταν έρθει η ώρα θα κάνουμε αυτό που πρέπει». Επαναλαμβάνει πως «θα έρθουμε ξαφνικά μια νύχτα». Και καταλήγει: «Ενα έχω να πω στην Ελλάδα: μην ξεχνάτε τη Σμύρνη». Εχουν περάσει μόλις 14 μήνες. Ο Ερντογάν […]

Οι Λιγκιάδες είναι ένα χωριό στο Μιτσικέλι, με μια υπέροχη θέα προς τη λίμνη και την πόλη των Ιωαννίνων. Μα και η πόλη βλέπει καθαρά το χωριό να κρέμεται στο βουνό, πάνω από το κεφάλι της. Αυτή ήταν η ατυχία του. Με αυτό το κριτήριο – πως όλοι στα Γιάννενα θα το έβλεπαν – οι […]

«Τα κόμματα μιλούν με τη γραμματική της διπλής γλώσσας, του λαϊκίστικου στερεότυπου για δημόσια χρήση και του κυνισμού για χρήση εσωτερική. Ο λόγος της συμπολίτευσης και ο λόγος της αντιπολίτευσης συνυπάρχουν σ’ έναν φαύλο κύκλο όπου η οξύτητα των διατυπώσεων επιτρέπει σε όλους να συγκαλύπτουν την ανειλικρίνεια των εξαγγελιών τους μα και μια προγραμματική τους […]

Ηταν Σάββατο, όπως σήμερα. Σάββατο 4 Νοεμβρίου 1995. Πέντε εβδομάδες μετά την υπογραφή από τον Γιτζάκ Ράμπιν και τον Γιάσερ Αραφάτ του «Οσλο 2», της δεύτερης συμφωνίας για τη δημιουργία μεταβατικής παλαιστινιακής διοίκησης στη Δυτική Οχθη και τη Γάζα. Στη μεγάλη πλατεία, μπροστά στο δημαρχείο του Τελ Αβίβ, η οποία σήμερα φέρει το όνομά του, […]

Μπορούμε να το δούμε ως ένα κλασικό δράμα σε τέσσερις πράξεις – προσθέστε αν θέλετε, για την ατμόσφαιρα, μια πρώτη εισαγωγική σκηνή, όπως στον Μάκβεθ, με τις μάγισσες να προλέγουν αστραπόβροντα, κατακλυσμό και άλλες συμφορές. Πράξη πρώτη: Τέτοιες μέρες, πριν από εννιά χρόνια. Το γενναίο 2014 ετοιμαζόταν να δώσει την θέση του στο παταγώδες 2015, […]

Μοιάζει με ιστορία που επαναλαμβάνεται αδιάκοπα, σαν μια ατέρμων λούπα βίας και αίματος. Παράδειγμα: Στα τέλη του 1987, σε μια περίοδο σχετικής ηρεμίας, ένας Παλαιστίνιος κατάφερε να πετάξει με ένα ανεμόπτερο πάνω από ένα ισραηλινό στρατόπεδο στην Γαλιλαία, κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο, και να σκοτώσει έξι στρατιώτες πριν το ανεμόπτερο καταρριφθεί. Το αναπάντεχο […]

Είναι μια ιστορία που διαρκεί πάνω από εκατό χρόνια, αν τοποθετήσουμε την αρχή της, κάπως αυθαίρετα, στο 1917. Εχουν χυθεί γι’ αυτήν ποταμοί αίματος κι έχουν ξοδευτεί τόνοι μελάνι. Είναι μια διαμάχη που έχει απασχολήσει τον κόσμο περισσότερο από κάθε άλλη, για την οποία χιλιάδες άνθρωποι είναι ακόμη έτοιμοι να δώσουν τη ζωή τους (και […]

Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα σχολείο, κάπου στην Ελλάδα, που έχει προβλήματα. Ποιος είναι αρμόδιος; Από ποιον ζητάμε τον λόγο; Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα και τα διδακτικά βιβλία τα αποφασίζει, φυσικά, το υπουργείο Παιδείας. Η πλήρωση των θέσεων του προσωπικού είναι επίσης αρμοδιότητα του υπουργείου Παιδείας. Η συντήρηση του κτιρίου, όμως, είναι αρμοδιότητα του δήμου. Οι […]

Οταν το 2007 ιδρύθηκε στην Ιταλία το Δημοκρατικό Κόμμα (το οποίο διαδέχθηκε το Αριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, που είχε διαδεχθεί το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα) επιλέχθηκε, ως μέθοδος νομιμοποίησης και μαζικοποίησης του νέου σχήματος, η εκλογή του πρώτου του ηγέτη με μια ανοιχτή ψηφοφορία. Δικαίωμα συμμετοχής είχε κάθε πολίτης, αρκεί να πλήρωνε ένα πολύ μικρό τίμημα. Και […]

Ηταν ίσως η πιο χαμηλόφωνα, υποδόρια δραματική, από τις πολλές λασπωμένες εικόνες καταστροφής των ημερών: Μια φωτογραφία, όπου εκείνο το εκκλησάκι δίπλα στις γραμμές του τρένου στα Τέμπη, που θυμίζει στους ταξιδιώτες τους 57 νεκρούς του φοβερού δυστυχήματος, είναι βυθισμένο στα νερά της πλημμύρας. Ηταν μια εικόνα που συνέδεε δύο συμφορές, πολύ διαφορετικές μεταξύ τους, […]

Τον Σεπτέμβριο του 2020, ένας σπάνιος μεσογειακός κυκλώνας, που πήρε το όνομα Ιανός, σχηματίστηκε πάνω από τα νερά του κόλπου της Σύρτης, διέσχισε 1.900 χιλιόμετρα και χτύπησε με δύναμη την Ιθάκη, την Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο, αργότερα την Κρήτη, μα προπάντων τη Θεσσαλία και ειδικά την Καρδίτσα και τα Φάρσαλα. Αφησε πίσω του μεγάλες καταστροφές […]

Η συζήτηση της Πέμπτης στη Βουλή για τις δασικές πυρκαγιές δεν είχε, ευτυχώς, την τοξική ατμόσφαιρα άλλων εποχών. Είχε, όμως, ένα πρόβλημα. Διεξαγόταν, ενώ η μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά των τελευταίων δεκαετιών στην Ευρώπη είναι ακόμη σε εξέλιξη στον Εβρο. Και ενώ η συνολική εμπειρία αυτού του σκοτεινού καλοκαιριού δεν έχει προλάβει ακόμη να αποτιμηθεί και […]

Στις δημοτικές εκλογές του 2010, στη Θεσσαλονίκη, συνέβη ένα μικρό πολιτικό θαύμα. Το ΠΑΣΟΚ – με ισχυρές αντιστάσεις του κομματικού του μηχανισμού – είχε υποστηρίξει την υποψηφιότητα ενός διακεκριμένου πολίτη, με πολύχρονη παρουσία στα κοινά της πόλης, που βρισκόταν εκτός των κομματικών τειχών, πεισματικά ανεξάρτητος. Η επιλογή του Γιάννη Μπουτάρη ως υποψήφιου δημάρχου (όπως και […]

Οι πρόσφατες, πολυσυζητημένες και δραματικές ισπανικές εκλογές μου θύμισαν μια άλλη κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση – τον Μάρτιο του 2017 στην Ολλανδία. Ο κόσμος ζούσε τότε στον απόηχο του διπλού εκλογικού σοκ του 2016 – της νίκης του Brexit στο βρετανικό δημοψήφισμα και της εισόδου του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Μια χαρούμενη συντροφιά ακροδεξιών ηγετών είχε […]

Τα δράματα διαδοχής κόβουν, συνήθως, πολλά εισιτήρια στο box office του πολιτικού θεάματος. Θυμηθείτε το μέγα δράμα της μάχης Σημίτη – Ακη για τη διαδοχή του Ανδρέα που κράτησε τη χώρα άγρυπνη και τις τηλεοράσεις άσβεστες το καλοκαίρι του 1996. Αλλά και τα χαμηλότερης έντασης δράματα διαδοχής στα κόμματα εξουσίας (η ΝΔ μόνη της έχει […]

Οι εφημερίδες της 1ης Ιουνίου 1975 είχαν κυκλοφορήσει με μια μεγάλη είδηση σε οκτάστηλους τίτλους. Οι πρωθυπουργοί Ελλάδας και Τουρκίας, Κωνσταντίνος Καραμανλής και Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, είχαν συναντηθεί στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ. Η συνάντηση, από μόνη της, ήταν είδηση. Είχαν περάσει μόλις 9 μήνες από την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο. […]

Η πολιτική αγαπά το δράμα. «Ενας μεγάλος ιστορικός κύκλος έκλεισε», είχε πει το βράδυ των εκλογών ο Αλέξης Τσίπρας. Τρεις μέρες αργότερα, ο ίδιος έδινε σε αυτό το κλείσιμο του κύκλου σκηνική υπόσταση με τη δική του δραματική έξοδο. Κι έτσι τελείωσε με όρους δράματος ένας κύκλος που είχε ξεκινήσει με όρους δράματος, το οποίο […]

Η νίκη Ερντογάν στον πρώτο γύρο των τουρκικών προεδρικών εκλογών προεξοφλούσε, πέραν κάθε αμφιβολίας, την τελική του επικράτηση. Αν υπήρξε μια έκπληξη αυτή ήταν η, μεταξύ των δύο γύρων, μεταστροφή του υποψηφίου της αντιπολίτευσης από την εικόνα του «Τούρκου Γκάντι» που υπερασπιζόταν τη δημοκρατία από την ταπεινή κουζίνα του σπιτιού του, σε «γεράκι» που προσπαθούσε […]