Τσίμας Παύλος

Τον Σεπτέμβριο του 2020, ένας σπάνιος μεσογειακός κυκλώνας, που πήρε το όνομα Ιανός, σχηματίστηκε πάνω από τα νερά του κόλπου της Σύρτης, διέσχισε 1.900 χιλιόμετρα και χτύπησε με δύναμη την Ιθάκη, την Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο, αργότερα την Κρήτη, μα προπάντων τη Θεσσαλία και ειδικά την Καρδίτσα και τα Φάρσαλα. Αφησε πίσω του μεγάλες καταστροφές […]

Η συζήτηση της Πέμπτης στη Βουλή για τις δασικές πυρκαγιές δεν είχε, ευτυχώς, την τοξική ατμόσφαιρα άλλων εποχών. Είχε, όμως, ένα πρόβλημα. Διεξαγόταν, ενώ η μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά των τελευταίων δεκαετιών στην Ευρώπη είναι ακόμη σε εξέλιξη στον Εβρο. Και ενώ η συνολική εμπειρία αυτού του σκοτεινού καλοκαιριού δεν έχει προλάβει ακόμη να αποτιμηθεί και […]

Στις δημοτικές εκλογές του 2010, στη Θεσσαλονίκη, συνέβη ένα μικρό πολιτικό θαύμα. Το ΠΑΣΟΚ – με ισχυρές αντιστάσεις του κομματικού του μηχανισμού – είχε υποστηρίξει την υποψηφιότητα ενός διακεκριμένου πολίτη, με πολύχρονη παρουσία στα κοινά της πόλης, που βρισκόταν εκτός των κομματικών τειχών, πεισματικά ανεξάρτητος. Η επιλογή του Γιάννη Μπουτάρη ως υποψήφιου δημάρχου (όπως και […]

Οι πρόσφατες, πολυσυζητημένες και δραματικές ισπανικές εκλογές μου θύμισαν μια άλλη κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση – τον Μάρτιο του 2017 στην Ολλανδία. Ο κόσμος ζούσε τότε στον απόηχο του διπλού εκλογικού σοκ του 2016 – της νίκης του Brexit στο βρετανικό δημοψήφισμα και της εισόδου του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Μια χαρούμενη συντροφιά ακροδεξιών ηγετών είχε […]

Τα δράματα διαδοχής κόβουν, συνήθως, πολλά εισιτήρια στο box office του πολιτικού θεάματος. Θυμηθείτε το μέγα δράμα της μάχης Σημίτη – Ακη για τη διαδοχή του Ανδρέα που κράτησε τη χώρα άγρυπνη και τις τηλεοράσεις άσβεστες το καλοκαίρι του 1996. Αλλά και τα χαμηλότερης έντασης δράματα διαδοχής στα κόμματα εξουσίας (η ΝΔ μόνη της έχει […]

Οι εφημερίδες της 1ης Ιουνίου 1975 είχαν κυκλοφορήσει με μια μεγάλη είδηση σε οκτάστηλους τίτλους. Οι πρωθυπουργοί Ελλάδας και Τουρκίας, Κωνσταντίνος Καραμανλής και Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, είχαν συναντηθεί στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ. Η συνάντηση, από μόνη της, ήταν είδηση. Είχαν περάσει μόλις 9 μήνες από την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο. […]

Η πολιτική αγαπά το δράμα. «Ενας μεγάλος ιστορικός κύκλος έκλεισε», είχε πει το βράδυ των εκλογών ο Αλέξης Τσίπρας. Τρεις μέρες αργότερα, ο ίδιος έδινε σε αυτό το κλείσιμο του κύκλου σκηνική υπόσταση με τη δική του δραματική έξοδο. Κι έτσι τελείωσε με όρους δράματος ένας κύκλος που είχε ξεκινήσει με όρους δράματος, το οποίο […]

Η νίκη Ερντογάν στον πρώτο γύρο των τουρκικών προεδρικών εκλογών προεξοφλούσε, πέραν κάθε αμφιβολίας, την τελική του επικράτηση. Αν υπήρξε μια έκπληξη αυτή ήταν η, μεταξύ των δύο γύρων, μεταστροφή του υποψηφίου της αντιπολίτευσης από την εικόνα του «Τούρκου Γκάντι» που υπερασπιζόταν τη δημοκρατία από την ταπεινή κουζίνα του σπιτιού του, σε «γεράκι» που προσπαθούσε […]

Την περασμένη Κυριακή, όταν ο Ερντογάν κέρδιζε, για έκτη φορά, μια εκλογική αναμέτρηση στην Τουρκία, στην Ισπανία ένα «μπλε κύμα» σάρωνε στις τοπικές εκλογές. Οι Σοσιαλιστές ηττήθηκαν, οι κάποτε σαρωτικοί Podemos περιορίστηκαν σε ένα φτωχό 2% και οι ελπιδοφόροι κάποτε Ciudadanos εξαφανίστηκαν ολοκληρωτικά. Την ίδια ημέρα, στην Ιταλία, ο δεξιός συνασπισμός κέρδιζε καθαρά τις αυτοδιοικητικές […]

Το εκλογικό αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής το συνοδεύουν δύο σημεία στίξης: ένα θαυμαστικό κι ένα ερωτηματικό. Θαυμαστικό – γιατί αποτέλεσε έκπληξη ουρανομήκη. Και γιατί είναι, από πολλές απόψεις, πρωτοφανές. Είναι η πρώτη φορά που το κόμμα που κυβερνά, μετά από μια πλήρη τετραετία, αυξάνει την εκλογική του δύναμη, ενώ ταυτόχρονα η αξιωματική αντιπολίτευση χάνει έναν στους […]

«Μα γιατί εσείς οι Ελληνες έχετε τέτοια εμμονή με τη συμμετοχή σας στην Ευρώπη; Γιατί είστε τόσο κολλημένοι με το ευρώ;». Ενας από τους διάσημους αμερικανούς οικονομολόγους, σε μια από τις πολλές επισκέψεις του στην Αθήνα τον καιρό της Μεγάλης Κρίσης, έθετε το ερώτημα σε μια μικρή ομήγυρη συνομιλητών του. Του ήταν αδύνατο να καταλάβει […]

Στις τελευταίες εκλογές, το 2019, μετρήθηκαν στην κάλπη κάτι περισσότερο από πέντε εκατομμύρια επτακόσιες χιλιάδες ψηφοδέλτια. Αυτός, πάνω – κάτω, ήταν και ο αριθμός των ψηφοφόρων που είχαν πάρει μέρος στις σημαδιακές εκλογές του 1981, τις εκλογές της Αλλαγής, πριν από τέσσερις δεκαετίες. Μόνο που τότε ο απογεγραμμένος πληθυσμός της χώρας ήταν κατά ένα εκατομμύριο […]

Δεν ήταν βέβαια το, κατά Φουκουγιάμα, «τέλος της Ιστορίας». Υπήρξε, όμως, μια στιγμή, εκεί περί τα μέσα της δεκαετίας του ’90, όπου ο πολιτικός ανταγωνισμός έμοιαζε να διαβαίνει ένα κρίσιμο κατώφλι. Να βρίσκει ένα πλαίσιο συναίνεσης ως προς τα μεγάλα, τα «υπαρξιακά» ερωτήματα για τη θέση της χώρας στον κόσμο, τις βασικές επιλογές της και […]

Ας προσποιηθούμε για μια στιγμή ότι παίρνουμε στα σοβαρά αυτή την συζήτηση που επαναλαμβάνεται μονότονη – και αφόρητα υποκριτική – περί κυβερνήσεων συνεργασίας, των «νικητών» ή των «ηττημένων». Ας κάνουμε ότι παίρνουμε στα σοβαρά είτε τις προειδοποιήσεις Μητσοτάκη – «προσοχή, αν ψηφίσετε ΠΑΣΟΚ μπορεί να βρεθείτε με πρωθυπουργό Τσίπρα και υπουργό Οικονομικών, θεός φυλάξοι, Βαρουφάκη». Είτε τις διαβεβαιώσεις […]

Ηταν ένα δράμα, αιματηρό δράμα, σε τέσσερις πράξεις.   Πράξη πρώτη. Μια οργάνωση περιθωριακών τραμπούκων σχηματίζεται στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Μαζεύει, γύρω από τα εικονίσματα του Φύρερ, νεοναζί, σκίνχεντ και νοσταλγούς του Παπαδόπουλου. Δεν περιορίζεται σε ένα κατηχητικό εθνικοσοσιαλιστικής νοσταλγίας. Οργανώνει βίαια χάπενινγκ, επιχειρεί καταδρομές, με στόχο συνήθως νέους, ενταγμένους σε αριστερές οργανώσεις, […]

Στην ετήσια έκθεσή του για τους κινδύνους που απειλούν τον κόσμο, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ είχε περιλάβει, το 2021, στους δέκα σημαντικότερους κινδύνους για την επόμενη διετία την «απογοήτευση των νέων» – εκείνων, κυρίως, που βρίσκονται στην ηλικιακή ζώνη 18-24. Βίωναν τη δεύτερη μεγάλη κρίση της ζωής τους, μετά τη Μεγάλη Υφεση. Και κινδύνευαν – […]

Σήμερα κλείνει μήνας από το δυστύχημα των Τεμπών. Ο συναισθηματικός κραδασμός που προκάλεσε παραμένει ενεργός. Αυτό δείχνει και το νέο κύμα δημοσκοπήσεων, που είδαμε αυτές τις ημέρες. Τα Τέμπη συνεχίζουν να λειτουργούν ως ρήγμα στον πολιτικό χρόνο, ρήγμα που δίνει πολιτικούς μετασεισμούς. Εκλύουν θλίψη, φόβο και ανασφάλεια. Οργή, ασφαλώς, που η φωτιά της δεν έχει […]

Ο κύκλος των πρώτων δημοσκοπήσεων της μετά τα Τέμπη εποχής έκλεισε, αφήνοντας πίσω του την εικόνα μιας πληγωμένης χώρας, μιας τραυματισμένης κυβέρνησης κι ενός σεισμογενούς πολιτικού τοπίου. Με κυρίαρχο συναίσθημα την οργή, αλλά και με μια αμηχανία για την επόμενη ημέρα. Με την εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα και τους θεσμούς καταρρακωμένη, αλλά με ενισχυμένο ένα […]

Το φονικό στα Τέμπη θα συνεχίσει να τυλίγει τη χώρα στο πένθος και να πυροδοτεί οργή για καιρό ακόμη. Μα όταν κάποτε υποχωρήσουν, μπορούμε ήδη να διακρίνουμε τι θα αφήσουν πίσω τους. Μια μεγάλη κρίση εμπιστοσύνης. Μεγάλη, ακριβώς επειδή ο κραδασμός ενεργοποίησε ρήγματα που προϋπήρχαν. Η εταιρεία δημοσκοπήσεων ΜΕΤΡΟΝ, για παράδειγμα, κατέγραφε συστηματικά, καιρό τώρα, […]

Τον Δεκέμβριο του 1966, ένα μοιραίο ανθρώπινο λάθος προκάλεσε μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες. Το πλοίο «Ηράκλειο», που ταξίδευε από τα Χανιά για τον Πειραιά, βυθίστηκε κοντά στη βραχονησίδα Φαλκονέρα, παίρνοντας μαζί του τουλάχιστον 277 ανθρώπους. Ηταν ένα λάθος του πλοιάρχου. Είχε δεχθεί να φορτώσει τελευταία στιγμή, βιαστικά, παρά τις αντιρρήσεις του λιμενάρχη και […]

Συνέβη κάποτε στην Αρκαδία. Ενα Σάββατο βράδυ, παραμονή εκλογών, τα χωριά γέμισαν με αγγελτήρια θανάτου ενός υποψήφιου βουλευτή. Τα είχε τυπώσει και διανείμει ένας εσωκομματικός αντίπαλος, ώστε οι ψηφοφόροι να πάνε την επομένη στο εκλογικό τμήμα σίγουροι πως ο εκλιπών δεν έχει πια, εκεί που βρίσκεται, ανάγκη τον σταυρό προτίμησής τους. Εννοείται, πως ο μακαρίτης […]

Ο σεισμός, όταν χτυπά με τόσο κολοσσιαία δύναμη και σπέρνει τέτοια συμφορά, επιβάλλει το δέος. Δέος, και με τις δύο έννοιες της λέξης – και φόβος και σεβασμός, σεβασμός στον ανθρώπινο πόνο. Πολύ περισσότερο για εμάς που αυτές τις φοβερές σκηνές – τα κτίρια που κατέρρευσαν ακαριαία, σαν να ήταν χάρτινα, τους δρόμους που σχίστηκαν στα δυο, […]

Αν η Ιστορία επαναλαμβάνεται, πράγματι, μία φορά ως τραγωδία και μία ως φάρσα, η προεκλογική περίοδος που μόλις άρχισε να ζεσταίνεται δίνει σημάδια πως θα μπορούσε να εξελιχθεί σε φαρσική επανάληψη, μετά δέκα και κάτι έτη, του μεγάλου δράματος των εκλογών του 2012. Βλέπουμε ένα ρεπερτόριο της αγανάκτησης να κάνει γενικές δοκιμές στη σκηνή, ελαφρά […]

Μέσα στην πολιτική θύελλα των ημερών, ίσα που ακούστηκε, θαμπός, ο ήχος μιας προειδοποιητικής βολής, ενός κώδωνος κινδύνου. Ηταν ένα άρθρο των «Financial Times», που δημοσιεύθηκε την περασμένη Τρίτη, την ημέρα που ο Αλέξης Τσίπρας έφευγε από την ΑΔΑΕ με εκείνον τον λευκό φάκελο, που εξελίχθηκε σε κάτι σαν το κουτί της Πανδώρας. Το άρθρο […]

Θα μπορούσε άραγε να γυριστεί κάποτε ένα ελληνικό «Στέμμα», μια τηλεοπτική σειρά για την ιστορία της βασιλείας στη χώρα μας, κατ’ απομίμηση του τόσο πετυχημένου βρετανικού Crown; Θα υστερούσε, βέβαια, σε μύθο και λάμψη, σε γκλάμουρ και μεγαλοπρέπεια. Θα υπολειπόταν, επίσης, σε σκηνογραφικό και ενδυματολογικό πλούτο. Η Κέρκυρα δεν είναι Μπαλμόραλ και το Τατόι δεν […]

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, ένα ερώτημα επιστρέφει και κινεί τις αναδρομές και τους απολογισμούς: Πώς θα θυμόμαστε τη χρονιά που φεύγει; Με ποιον τίτλο θα την καταχωρίσουμε στη συλλογική μνήμη; Μα φέτος το ερώτημα μοιάζει να μην έχει νόημα. Η απάντηση είναι αυτονόητη. Το 2022 ήταν η χρονιά της εισβολής στην Ουκρανία. Για πρώτη φορά […]

Είναι το Qatargate το μεγαλύτερο σκάνδαλο στην ιστορία των ευρωπαϊκών θεσμών; Πάντως δεν είναι το πρώτο. Το 1999, οι σοβαρές κατηγορίες για διαφθορά εναντίον μιας, κυρίως, επιτρόπου, της Γαλλίδας Εντίτ Κρεσόν, είχαν οδηγήσει στη συλλογική και ατιμωτική παραίτηση ολόκληρης της Επιτροπής Σαντέρ. Αργότερα, το 2012, ένας μαλτέζος επίτροπος υγείας υποχρεώθηκε να παραιτηθεί, όταν αποκαλύφθηκε ότι […]

Η όλη ιστορία έχει έντονο το άρωμα του γελοίου. Ενας εβδομηκονταετής γερμανός πρίγκιπας που ονειρεύεται από Ερρίκος ΙΓ΄ να γίνει Ερρίκος Η’ και να αναβιώσει, υπό το στέμμα του και από τον πύργο του στη Θουριγγία, το παλιό Ράιχ, θυμίζει περισσότερο τον κινηματογραφικό Μπρανκαλεόνε παρά μια σοβαρή απειλή. Κι η παρέα του; Ενας πρώην αλεξιπτωτιστής, […]

Μύρισε εκλογές; Στη συμπεριφορά, στον σχεδιασμό, στον λόγο των πολιτικών κομμάτων, ναι. Στις δημοσκοπήσεις όχι. Ολες οι δημοσκοπήσεις, όλων των εταιρειών, επιβεβαιώνουν μονότονα την ίδια εικόνα, έναν χρόνο τώρα: η ΝΔ προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ με διαφορές που δεν απέχουν και πολύ από εκείνη που κατέγραψε η κάλπη, το 2019. Η κυβέρνηση φθείρεται, αλλά με πολύ […]