Τσίμας Παύλος

Αν σε ένα μήνυμα συνέπεσαν οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί, στις εμφανίσεις τους στη σκηνή της Θεσσαλονίκης ήταν η κοινή τους προσπάθεια να μας πείσουν πως πρέπει να πάρουμε τις επόμενες εκλογές, της απλής αναλογικής, στα σοβαρά. Ως κανονικές εκλογές. Κι όχι ως πρόβα ψήφου δίχως συνέπειες ή ως έναν απλό αγώνα κατάταξης των κομμάτων πριν […]

Σαν οι σκοτεινοί ήρωες του Στιγκ Λάρσον να πέρασαν από το χαρτί των «νουάρ» μυθιστορημάτων στην εκλογική σκηνή. Οι εκλογές της περασμένης Κυριακής στη Σουηδία έφεραν στο προσκήνιο ένα κόμμα που, ως πρόσφατα, ζούσε στο περιθώριο, απομονωμένο και αποσυνάγωγο. Οι «Σουηδοί Δημοκράτες» ιδρύθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ’80 από τη συνένωση ομάδων του ακροδεξιού […]

Κάθε φορά που δημοσιογράφοι από την Ελλάδα και την Τουρκία επικοινωνούσαν και κουβέντιαζαν – παλιότερα, όταν αυτό ήταν ακόμη εφικτό, δεν είναι πια – μια απλή αλήθεια επαναλαμβανόταν ως κλισέ: η Τουρκία ως θέμα «πουλάει» στην Ελλάδα, η Ελλάδα δεν «πουλάει» στην Τουρκία. Το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης του ενός για τον άλλον ήταν ασύμμετρο στις δύο […]

Εχουν περάσει κοντά δέκα χρόνια από τότε. Η καγκελάριος Μέρκελ διάβασε μια μέρα στο περιοδικό «Spiegel» ότι το προσωπικό της τηλέφωνο ήταν ανάμεσα σε εκείνα που είχε παγιδεύσει και παρακολουθούσε η NSA, η αμερικανική υπηρεσία εθνικής ασφαλείας. Λίγες ώρες αργότερα, ο γερμανός σύμβουλος εθνικής ασφαλείας έκανε ένα οργισμένο τηλεφώνημα στην αμερικανίδα ομόλογό του, τη Σούζαν […]

Είναι ένα παλιό, ωραίο τραγούδι της Μίλβα, με τίτλο «Για τους νεκρούς του Ρέτζιο Εμίλια». Αναφέρεται σε ένα ιστορικό γεγονός, ξεχασμένο πια. Το 1960, μια αδύναμη μονοκομματική κυβέρνηση μειοψηφίας της Χριστιανικής Δημοκρατίας (του κόμματος που κυβερνούσε μονίμως την Ιταλία, από το τέλος του πολέμου ως τη δεκαετία του ’90) βρήκε στήριγμα για την κοινοβουλευτική της […]

Την ημέρα που εδώ, στην Πεντέλη, η φωτιά ερήμωνε καταπράσινους οικισμούς, στο Λονδίνο, κατά δήλωση του δημάρχου, η πυροσβεστική υπηρεσία της πόλης ζούσε τη χειρότερη μέρα της από τον καιρό του blitz, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το θερμόμετρο στη Βρετανία ανέβηκε στο υψηλότερο σημείο από τότε που τηρούνται μετεωρολογικά αρχεία. Δυο μέρες νωρίτερα, 25.000 άνθρωποι […]

Ο καγκελάριος της Αυστρίας το είπε καλύτερα απ’ όλους. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση και δεν τιθασευτεί ο πληθωρισμός – εξομολογήθηκε σε στελέχη του κόμματός του – υπάρχουν μόνο δύο επιλογές: αλκοόλ ή ψυχοφάρμακα. Ο ήλιος του καλοκαιριού θα έπρεπε να ελαφραίνει κάπως την ατμόσφαιρα. Αλλά στον κόσμο της ευρωπαϊκής πολιτικής επικρατεί βαρυχειμωνιά. Ο Ντράγκι […]

Η πρώτη φορά που άκουσα στην «πολιτική πιάτσα» κουβέντα για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, ήταν την ημέρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσίαζε στη Βουλή τις προγραμματικές του δηλώσεις, τον Ιούλιο του 2019! Το έχουν συνήθειο οι δικές μας «φλυαρούσες τάξεις» να αρχίζουν να συζητούν για εκλογές μόλις κλείσουν οι κάλπες και για ανασχηματισμό μόλις ορκιστούν […]

«Εμείς στην Τουρκία συνδυάσαμε την παραδοσιακή ισλαμική μας κουλτούρα με τις κοσμικές και δημοκρατικές μας δομές. Αποδείξαμε ότι μια μουσουλμανική χώρα μπορεί να στρέψει το πρόσωπο προς τη Δύση και να ενσωματωθεί στον δυτικό κόσμο». Η φράση – μοιάζει απίστευτο με τα σημερινά δεδομένα – είναι του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Του Ερντογάν μιας άλλης εποχής, βέβαια. Τον […]

Ενας από τους σημαντικότερους πολιτικούς επιστήμονες μιλάει για τη Δημοκρατία, την κρίση των πολιτικών κομμάτων, τον λαϊκισμό και τον πόλεμο στην Ουκρανία

Την προηγούμενη φορά, το 2017, στον δεύτερο γύρο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών, μακρονικοί και λεπενικοί είχαν μονομαχήσει σε 102 εκλογικές περιφέρειες. Και ο Εθνικός Συναγερμός της Λεπέν είχε κερδίσει μόνον επτά από αυτές – 7 στις 102! Τα δημοκρατικά ανακλαστικά, η ζώνη υγειονομικής απομόνωσης της Ακροδεξιάς, είχαν λειτουργήσει τέλεια. Tην περασμένη Κυριακή, οι εκλογικές μονομαχίες ήταν […]

Ο Σάιμον Κούπερ, αρθρογράφος των «Financial Times» και συγγραφέας ενός από τα ωραιότερα βιβλία για το ποδόσφαιρο που έχω διαβάσει («Football against the enemy», για όποιον ενδιαφέρεται), ζει στο Παρίσι. Λίγα βήματα από το σπίτι του είναι ένα παλιό καφέ που ονομάζεται Le Progres. Η Πρόοδος. «Φαντάζομαι στα τραπεζάκια του, πριν από έναν αιώνα, να […]

Στον Αναξίμανδρο, τον σοφό από τη Μίλητο, αποδίδεται ο πρώτος παγκόσμιος χάρτης που σχεδιάστηκε ποτέ. Ο γνωστός τότε κόσμος αποτυπωνόταν ως ένας κύκλος, περικυκλωμένος από τον ωκεανό και χωρισμένος στα τρία – Ευρώπη, Ασία και Λιβύη. Στο κέντρο του, ομφαλός του ήταν, φυσικά, το Αιγαίο. Δύο χιλιάδες εξακόσια χρόνια αργότερα, οι χάρτες που αποτυπώνουν τον […]

Για όποιον καταπιάνεται με τα τουρκικά μυστήρια, η προχθεσινή συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας στην Αγκυρα ήταν μια ενδιαφέρουσα στιγμή. Πρώτον, επειδή άναψε πράσινο φως για μια νέα στρατιωτική επιχείρηση στο έδαφος της Συρίας, εναντίον της κουρδικής πολιτοφυλακής – επιχείρηση που, αν πραγματοποιηθεί, θα ταράξει ακόμη περισσότερο και με τρόπο απρόβλεπτο τις ισορροπίες μεταξύ ΗΠΑ, […]

Σκεφτείτε το κι έτσι: αν η πανδημία δεν είχε παγώσει τα ταξίδια και απαγορεύσει τις συναθροίσεις, αν η πρόσκληση από τον Λευκό Οίκο είχε έρθει στην ώρα της και ο έλληνας Πρωθυπουργός είχε βρεθεί στην Ουάσιγκτον τον Μάρτιο του 2021, στην επέτειο των 200 χρόνων της Επανάστασης, όπως αρχικά σχεδιαζόταν, πώς θα είχαν εξελιχθεί τα […]

Παρίσι – Αθήνα, όπως λέμε Δεξιά – Αριστερά. Ο,τι στη μετεκλογική Γαλλία δοκιμάζεται ως εφαρμοσμένη πολιτική, στην προεκλογική Ελλάδα διατυπώνεται ως θεωρητική αναζήτηση γύρω από τα «αρχαία», υπαρξιακά ερωτήματα της πολιτικής: Εχει ακόμη νόημα η διάκριση Δεξιά – Αριστερά ή είναι πια ξεπερασμένη; Και ποια διαχωριστική γραμμή θα μπορούσε να την υποκαταστήσει; Λαϊκισμός – υπευθυνότητα; […]

Σκόνταψα πάνω σε μια φράση του Δημήτρη Τσάτσου – θα γιόρταζε προχθές τα 89α γενέθλιά του – την οποία τα κομματικά συνέδρια αυτών των ημερών κάνουν, νομίζω, εξαιρετικά επίκαιρη: «Η πλειοψηφία δεν νομιμοποιεί τα πάντα. Νομιμοποιεί τόσα όσα μπορεί να αντέξει η μειοψηφία. Ετσι γεννιέται η έννοια της συναίνεσης. Συναίνεση σημαίνει μια πλειοψηφία που κυβερνά και μια […]

Η πρώτη φορά που οι προεδρικές εκλογές της Γαλλίας απέκτησαν σημασία ιστορικού ορόσημου και επηρέασαν τη μοίρα της Ευρώπης (και τη δική μας προπάντων) ήταν το 1981. Η εποχή Μιτεράν ξεκινούσε στη Γαλλία, η εποχή των Σοσιαλιστών ξεκινούσε στην Ευρώπη. Λίγους μήνες αργότερα, το ΠΑΣΟΚ θα θριάμβευε στην Ελλάδα και το PSOE στην Ισπανία. Και […]

Το περιμέναμε πώς και πώς. Δύο χρονιές γιορτάσαμε το Πάσχα σε στενό οικογενειακό κύκλο, αιχμάλωτοι εν άστει, με τις λαμπάδες στα μπαλκόνια. Επιτέλους, ένα Πάσχα κανονικό. Για τη χαρά της γιορτής. Μα και για τον συμβολισμό της περίφημης «επιστροφής στην κανονικότητα». Το Πάσχα επέστρεψε, λοιπόν. Η κανονικότητα όχι. Το Πάσχα επέστρεψε, έστω κι αν το […]

Τι μπορεί να περιμένει κανείς από ένα κομματικό συνέδριο; Με την κλασική συνταγή, όχι πολλά. Η κλασική συνταγή: ο αρχηγός αποθεώνεται, η προαποφασισμένη «γραμμή» επικυρώνεται, οι εσωκομματικές διαφωνίες, όταν υπάρχουν, σιδερώνονται, ο στρατός των στελεχών ενισχύει το esprit de corps, ο μηχανισμός συσπειρώνεται και εξορμά προς τον ύψιστο στόχο, τον υπέρ πάντων αγώνα, για την […]

Η χρονιά της μεγάλης ρήξης ήταν το 2016. Το δημοψήφισμα του Brexit πρώτα, η εκλογή Τραμπ στη συνέχεια είχαν προκαλέσει ένα πελώριο, διπλό σοκ. Εκπληκτοι συνειδητοποιούσαμε πως, όχι, το «τέλος της ιστορίας» δεν έχει επέλθει, η φιλελεύθερη δημοκρατία των δικαιωμάτων και της ανοχής δεν έχει κυριαρχήσει οριστικά, ούτε καν στις ιστορικές της κοιτίδες, οι ιστορίες […]

Η ομίχλη του πολέμου γίνεται όλο και πιο πυκνή, μα ο ελληνικός πολιτικός ορίζοντας, ξαφνικά καθάρισε: Εκλογές θα έχουμε στο τέλος της άνοιξης του ’23. Ο εκλογικός νόμος δεν θα αλλάξει. Κι αν με αυτόν τον εκλογικό νόμο, και οι δεύτερες εκλογές δεν δώσουν αυτοδύναμη πλειοψηφία, τότε δεν θα στήσουμε για τρίτη φορά κάλπες. Θα […]

Τρεις ημέρες πριν ξεκινήσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι «New York Times» δημοσίευσαν ένα άρθρο ενός από τους σημαντικότερους αρθρογράφους τους, του Τόμας Φρίντμαν, με τίτλο «Αυτός είναι ο πόλεμος του Πούτιν. Αλλά η Αμερική και το ΝΑΤΟ δεν είναι αθώοι θεατές». Ο Φρίντμαν δεν έψαχνε άλλοθι για το Κρεμλίνο και την εγκληματική απόφαση […]

Αυτός, έγραφε το περιοδικό «New Yorker», θα είναι «ο πρώτος πόλεμος του Τik Τok». Οπως το Βιετνάμ ήταν ο πρώτος πόλεμος της τηλεόρασης, ο πρώτος που οι εικόνες του έφθαναν κάθε βράδυ στο καθιστικό εκατομμυρίων οικογενειών. Οπως το Ιράκ ήταν «ο πόλεμος του CNN», ο πρώτος πόλεμος που σκηνοθετήθηκε σε ζωντανή, δορυφορική τηλεοπτική μετάδοση. Ο […]

Αν η εισβολή στην Ουκρανία ξεκίνησε για να επαναφέρει στην ευρύτερη ρωσική οικογένεια (μαζί με τη Λευκορωσία του Λουκασένκο) την άτακτη, παραστρατημένη «αδελφή χώρα», το αποτέλεσμα της επίθεσης είναι, όπως όλα δείχνουν, ευθέως αντίστροφο. Μέσα στη φωτιά του πολέμου φαίνεται να γεννιέται ένα ισχυρότερο εθνικό ουκρανικό αίσθημα και να ανοίγει ένα βαθύτατο χάσμα με τη […]

«Η Ρωσία» – είχε πει κάποτε, στα πρώτα μετασοβιετικά χρόνια, ο Brzezinski – «μπορεί να είναι είτε μια αυτοκρατορία είτε μια δημοκρατία, μα δεν μπορεί να είναι και τα δύο μαζί». Ενας σπουδαίος ιστορικός, από την άλλη πλευρά του ιδεολογικού φάσματος, ο Hobsbawm, είχε συμφωνήσει μαζί του. Ο Γκορμπατσόφ είχε δοκιμάσει να εκδημοκρατίσει τη σοβιετική […]

Ηταν, πρώτα, εκείνες οι δύο επιστολές της Αγκυρας προς τον ΟΗΕ, τον περασμένο Ιούλιο και Σεπτέμβριο. Δεν επαναλάμβαναν απλώς τον παλιό, αβάσιμο ισχυρισμό ότι η Ελλάδα δεν δικαιούται, βάσει των Συμφωνιών της Λωζάννης και των Παρισίων, να εξοπλίζει τα μεγάλα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, για την άμυνά τους. Προσέθεταν έναν νέο: πως η Ελλάδα, εξοπλίζοντας […]

«Με δύο κινήσεις γυρίσαμε το παιχνίδι και πήραμε τις εκλογές»! Δεν έχει σημασία αν τα πράγματα,  εκείνον τον φοβερό Αύγουστο του 2007, έγιναν ακριβώς όπως τα περιέγραψε η μεγαλαυχία του δημάρχου Σπάρτης. Σημασία έχει αυτό που μαρτυρούν τα γέλια και οι έπαινοι της χαρωπής ομήγυρης των πολιτευτών που τον άκουγαν: Μαρτυρούν πως έτσι πιστεύουν ότι […]

«Η απόλυτη (κοινοβουλευτική) πλειοψηφία δεν σημαίνει απόλυτη εξουσία, δεν σημαίνει ότι μπορείς να κυβερνάς μόνος». Αυτή η δήλωση του Αντόνιο Κόστα, η πρώτη του δήλωση μετά την αναπάντεχη νίκη του στις πορτογαλικές εκλογές της περασμένης Κυριακής, θα έπρεπε, πιστεύω, να μεταφραστεί στα ελληνικά. Προς γενική χρήση από το ελληνικό πολιτικό προσωπικό, της Δεξιάς και της […]

Τον Δεκέμβριο του 2017, παραμονές Χριστουγέννων, μια σφοδρή κακοκαιρία είχε χτυπήσει τη χώρα. Χιλιάδες αυτοκίνητα, που είχαν ξεκινήσει για τη γιορτινή έξοδο, βρέθηκαν εγκλωβισμένα σε μια χιονισμένη και αδιάβατη εθνική οδό επί 8 ώρες, σ’ ένα μποτιλιάρισμα 15 χιλιομέτρων. Η τότε αξιωματική αντιπολίτευση, σε μια ειρωνική ανακοίνωσή της, έλεγε: «Ποιος φταίει που μια προαναγγελθείσα χιονόπτωση […]

Θα εκλέγεται, λοιπόν, και του ΣΥΡΙΖΑ ο αρχηγός από τη βάση, όπως συμβαίνει στο ΠΑΣΟΚ από το 2004 και στη ΝΔ από το 2009; Η πρόταση κατατέθηκε αιφνιδιαστικά. Και φυσικά προκάλεσε κουβέντα μεγάλη στη μικρή μας την πλατεία. Γιατί προτείνει τώρα ο Αλέξης Τσίπρας κάτι που ως πριν από λίγο σνόμπαρε; ήταν το πρώτο ερώτημα. […]

Το 1832, μια μεγάλη πανδημία χολέρας χτύπησε το Παρίσι. Μέσα σε λίγους μήνες η αρρώστια σκότωσε 20.000 σε μια πόλη με πληθυσμό 650.000. Οι περισσότεροι θάνατοι σημειώθηκαν στο κέντρο της πόλης, εκεί όπου ζούσαν, σε άθλιες συνθήκες, οι φτωχότεροι εργάτες, που η Βιομηχανική Επανάσταση είχε φέρει στο Παρίσι. Η εξάπλωση της ασθένειας όξυνε τις ταξικές […]

«Μένουμε σπίτι!» – είχε αναγγείλει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, τη δεύτερη κιόλας ημέρα του 2021, ανακοινώνοντας ξαφνικά την επιστροφή του λοκντάουν. Για μία εβδομάδα, είχε πει. Προληπτικά, για να ανοίξουν τα σχολεία στην ώρα τους. «Παίζουμε άμυνα», είχε προσθέσει. Μέχρι να αναπτυχθεί η καμπάνια εμβολιασμού. Το λοκντάουν έγινε αυστηρότερο και διήρκεσε πολύ πάνω από εβδομάδα. «Για να […]

Κάποιοι το χάρηκαν, κάποιοι δυσκολεύτηκαν να κρύψουν τα δάκρυά τους. Μα οι περισσότεροι, φαντάζομαι, έμειναν απλώς με το στόμα ανοιχτό να παρακολουθούν το μέχρι πριν από λίγο αδιανόητο, στην οθόνη της τηλεόρασης. Πέρασαν 30 χρόνια. Ηταν 25 Δεκεμβρίου 1991. Βλέπαμε την κόκκινη σημαία να υποστέλλεται, μέσα στη νύχτα, στο Κρεμλίνο. Οριστικά. Βλέπαμε να ανατέλει, στη […]