Χρυσόγονος Κώστας

Η προστασία των πολιτών έναντι της επεξεργασίας (και πολύ περισσότερο της εκμετάλλευσης, για πολιτικούς ή οικονομικούς λόγους) των προσωπικών τους δεδομένων είναι κατοχυρωμένη στο άρθρο 8 παρ. 1 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στο άρθρο 16 παρ. 1 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ενωσης. Η προστασία αυτή εξειδικεύεται στον Κανονισμό (ΓΚΠΔ) […]

Η σημερινή πολιτική συγκυρία, με την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ και τη σταθερή αλλά αργή άνοδο του ΠΑΣΟΚ, δημιουργεί μια αίσθηση παντοδυναμίας στην κυβέρνηση, που δεν αισθάνεται να απειλείται η πρωτοκαθεδρία της Νέας Δημοκρατίας. Αυτή ακριβώς η αίσθηση είναι όμως μακροπρόθεσμα επικίνδυνη για τη χώρα, διότι υποδαυλίζει την αυθαιρεσία της εξουσίας. Αυθαιρεσία συνιστά, μεταξύ άλλων, ο […]

Στα αντιπροσωπευτικά πολιτεύματα ισχύει η αρχή της ελεύθερης εντολής του βουλευτή, σε αντίθεση προς τα καθεστώτα του (πρώην) υπαρκτού σοσιαλισμού στην Ανατολική Ευρώπη, όπου προβλεπόταν η δέσμευση του βουλευτή από τις κατευθύνσεις τις οποίες του έδιναν τυπικά οι ψηφοφόροι και κατ’ ουσία το κυρίαρχο (κομμουνιστικό) κόμμα, όπως επίσης και η δυνατότητα ανάκλησής του. Ετσι το […]

Η υποβολή την προηγούμενη εβδομάδα από την Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου αίτησης προς τη Βουλή για παροχή αδείας, κατά το άρθρο 62 του Συντάγματος, προκειμένου να εξετασθούν ως ύποπτοι τέλεσης του ποινικού αδικήματος της εξαπάτησης εκλογέων 11 βουλευτές του κόμματος των «Σπαρτιατών» (δηλαδή όλοι πλην του προέδρου του, από τις δημόσιες καταγγελίες του οποίου προήλθε […]

Η μεταρρύθμιση της εκλογικής νομοθεσίας (άρθρο 32 του Εκλογικού Κώδικα) το 2021 και το 2023, με την οποία απαγορεύτηκε η συμμετοχή στις βουλευτικές εκλογές κομμάτων που η φανερή ή υποκρυπτόμενη ηγεσία τους αποτελείται από πρόσωπα καταδικασμένα για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, έχει καταστεί ήδη αντικείμενο έντονης νομικής συζήτησης και πολιτικής αντιπαράθεσης. Η σχετική κρίση ανήκει […]

Οι βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου είναι νομικά νέες, αφού εκείνες του Μαΐου λογίζονται ως μη γενόμενες, μετά τη διάλυση της Βουλής. Από πολιτική όμως άποψη η τύχη της επαναληπτικής αυτής αναμέτρησης εμφανίζεται προδιαγεγραμμένη, αφού σε εκλογές με τόσο μικρή χρονική απόσταση μεταξύ τους η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι ο νικητής της πρώτης φοράς επικρατεί ξανά, […]

Η δήλωση του Νίκου Ανδρουλάκη ότι το ΠΑΣΟΚ είναι έτοιμο να συζητήσει μετεκλογικά τη συμμετοχή του σε κυβέρνηση συνεργασίας τόσο με τη Νέα Δημοκρατία όσο και με τον ΣΥΡΙΖΑ, υπό την προϋπόθεση όμως ότι πρωθυπουργός δεν θα είναι ο αρχηγός κανενός από τα δύο κόμματα, προκάλεσε την οξύτατη αντίδραση του κυβερνητικού εκπροσώπου. Ο τελευταίος υποστήριξε […]

Ενα εξάμηνο πριν από τις εκλογές του 2023, η εικόνα που προκύπτει από τις δημοσκοπήσεις είναι ότι προμηνύονται απώλειες για το κυβερνών κόμμα αλλά και για την αξιωματική αντιπολίτευση, σε σχέση με τα ποσοστά του 2019, αξιόλογη βελτίωση των εκλογικών επιδόσεων του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και περιορισμένες μεταβολές ως προς τα υπόλοιπα κόμματα. Δεν διαφαίνεται πάντως προς […]

Η παρ. 1 του άρθρου 29 Συντάγματος καθιερώνει το πολιτικό δικαίωμα κάθε ψηφοφόρου να ιδρύει ή να συμμετέχει σε πολιτικό κόμμα, με την προσθήκη ότι η οργάνωση και δράση του τελευταίου «οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος». Περιορισμούς του δικαιώματος καθιερώνει, για συγκεκριμένες κατηγορίες προσώπων (δημόσιους υπαλλήλους κ.λπ.), η παρ. 3 του […]

Η καταγγελία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ / ΚΙΝΑΛ Νίκου Ανδρουλάκη για παρακολούθηση του κινητού τηλεφώνου του θέτει στο προσκήνιο το γενικότερο ζήτημα των ανεπαρκών εγγυήσεων σεβασμού του απορρήτου των ανταποκρίσεων στην Ελλάδα. Το ζήτημα τίθεται κατ’ αρχάς σε πραγματικό επίπεδο, αφού είναι προφανές ότι η παρακολούθηση του αρχηγού του τρίτου κοινοβουλευτικού κόμματος της χώρας έγινε […]

Η μαζική συμμετοχή των πολιτών στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ επιβεβαιώνει τη νέα δυναμική που έχει προσδώσει στο κόμμα η εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του τον Δεκέμβριο του 2021. Το επόμενο στοίχημα είναι τώρα το συνέδριο στις 20-22 Μαΐου, μέσα από το οποίο μπορεί και πρέπει να προκύψει μια ειλικρινής αλλά και πειστική […]

Το άρθρο 16 παρ. 5 του Συντάγματος καθιερώνει την πλήρη αυτοδιοίκηση των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Πυρήνα της αυτοδιοίκησης συνιστά το να διαχειρίζονται τα ΑΕΙ τις υποθέσεις τους με δικά τους (το καθένα) όργανα.  Στην προκειμένη περίπτωση ωστόσο, το άρθρο 18 του ν. 4777/2021 σαφώς ορίζει ότι το προσωπικό των […]

Η εκλογή με μεγάλη πλειοψηφία ενός νέου και πολιτικά άφθαρτου προσώπου όπως ο Νίκος Ανδρουλάκης στην ηγεσία του τρίτου σε εκλογική δύναμη κόμματος δρομολογεί μια καινούργια ελπίδα για τη χώρα. Οι πρώτες μετεκλογικές δημοσκοπήσεις αφήνουν να εννοηθεί ότι η κοινωνία  αρχίζει να ξανασκέφτεται τις βασικές πολιτικές της επιλογές, σε αντίθεση προς  τα προηγούμενα δυόμισι χρόνια, […]

Η επικείμενη εκλογή νέου αρχηγού του ΚΙΝΑΛ μπορεί να σηματοδοτήσει την αλλαγή σελίδας για τον πολιτικό χώρο της Κεντροαριστεράς που εξακολουθεί να βρίσκεται σε υπαρξιακή κρίση, δώδεκα χρόνια μετά την εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 2009. Μέσα στη δωδεκαετία αυτή σημειώθηκαν σεισμικές αλλαγές στο πολιτικό τοπίο της χώρας, με κυριότερη τη μετακίνηση του κύριου όγκου […]

Από το 1974 το πολιτικό τοπίο στη χώρα μας χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη τεσσάρων διαφορετικών ιδεολογικών χώρων. Πρόκειται κατ’ αρχάς για τον χώρο της Ακρας Δεξιάς, που απορρίπτει το πολίτευμα, όπως αυτό διαμορφώθηκε στην παραπάνω περίοδο, και επιδιώκει την επάνοδο σε πιο ιεραρχικά πρότυπα, με λιγότερο ή περισσότερο αυταρχικά στοιχεία (π.χ. Εθνική Παράταξις το 1977, […]

Το ελληνικό πολιτικό σύστημα άλλαξε τη δεκαετία του 2010-19 πολύ λιγότερο από ό,τι εκείνα άλλων ευρωμεσογειακών χωρών, όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία. Η μεταβολή ουσιαστικά περιορίσθηκε, στο τέλος της δεκαετίας, σε μια αμοιβαία αλλαγή ρόλων μεταξύ ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, αφενός, και ΣΥΡΙΖΑ, αφετέρου, όπου το πρώην σχήμα διαμαρτυρίας έγινε κόμμα εξουσίας και αντίστροφα το […]

Η κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας βρίσκεται εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο εγκλωβισμένη στον ιστό της πανδημίας, από τον οποίο ελπίζουμε να απεμπλακούμε σε σημαντικό βαθμό τους επόμενους μήνες, με τον εμβολιασμό μεγάλου μέρους του πληθυσμού. Η άρση, ή έστω η δραστική χαλάρωση, των περιοριστικών μέτρων σε έναν μεσοπρόθεσμο ορίζοντα είναι άλλωστε […]

Το Σύνταγμα (άρθρο 14) και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (άρθρο 10) προστατεύουν την ελευθερία της έκφρασης, με ιδιαίτερη έμφαση στην ελευθερία ειδικότερα του Τύπου. Η παραπάνω ελευθερία αποτελεί ένα από τα κύρια θεμέλια μιας δημοκρατικής κοινωνίας (απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 7.12.1976, υπόθεση Handyside) και περιορίζεται μόνο για λόγους προστασίας άλλων […]

Η συζήτηση για κυβερνητική σύμπραξη στο μέλλον μεταξύ ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ, υπό την επιγραφή της «προοδευτικής διακυβέρνησης», εντείνεται τελευταία από αμφότερες τις πλευρές. Στην πραγματικότητα άλλωστε τα δύο κόμματα δεν τα χωρίζουν διαφορές στρατηγικού χαρακτήρα. Αμφότερα αποδέχονται το κοινοβουλευτικό πολίτευμα, το καπιταλιστικό κοινωνικό σύστημα (παρά τις κατά καιρούς ρητορικές εξάρσεις περί «μετασχηματισμών» του) και τους […]

Η ποινική καταδίκη στελεχών της Χρυσής Αυγής για τις εγκληματικές πράξεις τους έρχεται με πολυετή καθυστέρηση, η οποία είναι δυστυχώς χαρακτηριστική για τους ρυθμούς απονομής της ποινικής δικαιοσύνης στη χώρα μας. Θα ακολουθήσει άλλωστε η κατ’ έφεση δίκη και ενδεχομένως η αναιρετική διαδικασία στον Αρειο Πάγο, ενώ δεν αποκλείεται μετά από όλα αυτά να ασκηθούν […]

Οι τελευταίες αποκαλύψεις σχετικά με παρα-τηλεοπτικές δραστηριότητες του τέως υπουργού Νίκου Παππά θέτουν, εάν και εφόσον αληθεύουν, ζητήματα με προφανή ποινική διάσταση. Θα πρέπει συνεπώς να αναμείνουμε τη δικαστική διερεύνησή τους και να μη σπεύδουμε να βγάζουμε παρακινδυνευμένα συμπεράσματα. Παρά ταύτα μπορεί να γίνει ένας πρώτος πολιτικός σχολιασμός τόσο για την υπόθεση αυτή, όσο και […]

Η απόφαση του γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου (ΟΣΔ) της 5ης Μαΐου 2020 σχετικά με το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) έχει προκαλέσει ένα κλίμα ανησυχίας, έως πανικού, στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η ίδια η (γερμανίδα) πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επέκρινε δριμύτατα την αμφισβήτηση της υπεροχής του ενωσιακού δικαίου και έκανε λόγο για […]

Στην ελληνική πολιτική ιστορία οι αλλαγές εκλογικού συστήματος είναι εξαιρετικά  συχνό φαινόμενο, σε αντίθεση προς ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες με μακρά παράδοση αντιπροσωπευτικών θεσμών, όπου το σύστημα αυτό παραμένει αμετάβλητο (π.χ. πλειοψηφικό σε ΗΠΑ και Μεγ. Βρετανία, αναλογική στη μεταπολεμική Γερμανία κ.λπ.). Στο παρελθόν πολλές από τις αλλαγές εκείνες είχαν σαφή κομματική στόχευση και […]

Η κυοφορούμενη αναθεώρηση του Συντάγματος έχει προοδευτικά χαρακτηριστικά, με την έννοια ότι επιχειρεί να ανατάξει μερικές από τις πιο προφανείς στρεβλώσεις του θεμελιώδους νόμου της χώρας μας. Τέτοια είναι, κατά  πρώτο λόγο, η άτοπη σύνδεση της αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας με την απαιτούμενη σήμερα πλειοψηφία των 3/5 των βουλευτών προς τη διάλυση της Βουλής. […]

Η ηχογράφηση (και πολύ περισσότερο η βιντεοσκόπηση) συνομιλίας που δεν γίνεται δημόσια ενέχει παγίδευση του εκάστοτε ομιλητή, ακόμη κι αν γίνεται από κάποιον από τους συνομιλητές του, εάν αυτός ο οποίος ηχογραφεί δεν έχει προειδοποιήσει τους υπόλοιπους. Μια τέτοια παγίδευση θεωρείται κατ’ αρχήν παράνομη στην ελληνική έννομη τάξη (χαρακτηριστική η απόφαση 1/2001 της Ολομέλειας του […]

Οι τελευταίες ανακατατάξεις στο επικοινωνιακό επιτελείο της κυβέρνησης έχουν και μία μάλλον αθέατη πλευρά. Σχεδόν όλα τα πρόσωπα, η αξία των οποίων ανεβαίνει ή κατεβαίνει στο εσωκομματικό «χρηματιστήριο» του ΣΥΡΙΖΑ τις ημέρες αυτές, έχουν το κοινό χαρακτηριστικό να μην έχουν υποβληθεί ποτέ τα ίδια στη βάσανο της διεκδίκησης της λαϊκής ψήφου, δηλαδή του σταυρού προτίμησης. […]