΄ΤΑ ΝΕΑ

Αυτή την εβδομάδα η συζήτηση περιστρέφεται διαρκώς γύρω από φαντάσματα. Από το φάντασμα του τέως βασιλιά, που ξύπνησε ξεχασμένους παλιούς διχασμούς, στο φάντασμα της Ακροδεξιάς, που φιλοδοξεί να σηκώσει κεφάλι, αν το πολιτικό σύστημα δεν βρει συνταγματική διέξοδο. Η σύλληψη του γιου ενός καταδικασμένου μέλους της 17Ν για ένοπλες ληστείες υπενθύμισε πως υπάρχει ένα ακόμη: ενδεχομένως και η τρομοκρατία να ψάχνει τρόπο να βγει από τη σκιά, ειδικά σε περιόδους κρίσης, όταν η προσοχή όλων είναι στραμμένη αλλού.

H επιστήμη έχει τους δικούς της ρυθμούς. Δεν ακολουθεί την επικαιρότητα, δεν υπακούει σε σκοπιμότητες, δεν εξαρτάται από ιδεολογίες. Οταν χρειαστεί να βιαστεί, το κάνει: η ταχύτητα με την οποία αναπτύχθηκαν τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού ήταν εντυπωσιακή και σωτήρια. Και μόνο η σκέψη τού τι θα είχε συμβεί στην αντίθετη περίπτωση, πόσα εκατομμύρια νεκρούς δηλαδή θα θρηνούσε η ανθρωπότητα, προκαλεί ανατριχίλα. Οσοι επιμένουν ακόμη και σήμερα να φωνασκούν για την επικινδυνότητα των εμβολίων θα πρέπει να ζουν σε ένα παράλληλο σύμπαν.

H ανοιχτή σύγκρουση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου με τον πρόεδρο της ΑΔΑΕ για τις αρμοδιότητες της τελευταίας θέτει επί τάπητος πολλά ζητήματα. Το πιο ουσιαστικό είναι πόσο ανεξάρτητη είναι η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών. Αν δηλαδή, μετά την ψήφιση του νέου νόμου, και προκειμένου να διασφαλίζει αυτό το απόρρητο, η Αρχή δικαιούται να συνεχίσει να ελέγχει τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας και όλους τους δημόσιους φορείς σε αυτόν τον τομέα.

Το ενδεχόμενο ενός «θερμού επεισοδίου» στο Αιγαίο, είτε από πρόθεση της Τουρκίας είτε από ατύχημα, δεν απουσιάζει τις τελευταίες δεκαετίες από τους σχεδιασμούς καμιάς ελληνικής κυβέρνησης. Τα τελευταία χρόνια, όμως, ο κίνδυνος αυτός έχει αυξηθεί ακόμη περισσότερο.

«Κάλεσε έναν όχλο στην Ουάσιγκτον». Με αυτή τη φράση ο πρόεδρος της επιτροπής του Κογκρέσου για τη διερεύνηση της εισβολής στο Καπιτώλιο συνόψισε τα ευρήματα μιας κοινοβουλευτικής έρευνας - που διήρκεσε 18 μήνες - για τον ρόλο του Ντόναλντ Τραμπ σε μια από τις πιο μελανές στιγμές της πρόσφατης αμερικανικής ιστορίας. Και, φυσικά, εξήγησε γιατί τα μέλη της τάχθηκαν ομόφωνα υπέρ της παραπομπής του 45ου προέδρου των ΗΠΑ.

Για τους λαϊκιστές και τους ακροδεξιούς, τα πράγματα είναι απλά: το σκάνδαλο Qatargate αποκαλύπτει τη σαπίλα της Ευρώπης. Οι ευρωβουλευτές από τη μία τα πιάνουν για να ξεπλύνουν ένα αυταρχικό καθεστώς όπως εκείνο του Κατάρ και από την άλλη κουνάνε το δάχτυλο σε όσους υπερασπίζονται τις παραδοσιακές αξίες, όπως οι κυβερνήσεις της Πολωνίας και της Ουγγαρίας. Καλά θα κάνουν λοιπόν να καθαρίσουν την κόπρο του Αυγείου και να αφήσουν τα κηρύγματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου.

Γεννήθηκαν μετά το 2000. Δεν έχουν ακούσει τι συνέβη στην πλατεία Τιενανμέν, ούτε από τους δασκάλους τους ούτε από τους γονείς τους. Εχουν συνηθίσει τους περιορισμούς στην έκφρασή τους, δεν αντέχουν όμως άλλο τους περιορισμούς στις κινήσεις τους. Στην αρχή φώναξαν: «Ξεκλειδώστε την Κίνα!». Υστερα πήραν θάρρος: «Ελευθερία!». Και μετά, το ανήκουστο: «Σι, παραιτήσου!». Εκπληκτοι, είδαν τους αστυνομικούς να τους επιτίθενται, να τους χτυπούν, να τους συλλαμβάνουν, να τους πηγαίνουν στο τμήμα. Τι συνέβη; Τι έκαναν;

Οταν η ψήφος των αποδήμων από τον τόπο διαμονής τους έγινε νόμος του κράτους, οι συμβιβασμοί που συμφωνήθηκαν ώστε να υπάρξει ευρύτατη διακομματική συναίνεση προβλημάτισαν εκείνους που ανέλαβαν την εφαρμογή του. Οσο οι εθνικές εκλογές πλησιάζουν, τόσο οι πρώτοι εκείνοι προβληματισμοί εντείνονται: η ανταπόκριση είναι ελάχιστη, καθώς λιγότεροι από 4.000 Ελληνες του εξωτερικού έχουν εγγραφεί στη σχετική πλατφόρμα του υπουργείου  Εσωτερικών.

Η υπόθεση της Κιβωτού του Κόσμου, που συγκλονίζει τον τελευταίο καιρό την κοινή γνώμη, έχει πάρει τον δρόμο του εισαγγελέα. Οσοι παρανόμησαν θα τιμωρηθούν, όσοι κακοποιήθηκαν θα προστατευθούν, όσοι αδιαφόρησαν θα ελεγχθούν. Αλλά αυτό δεν φτάνει. Η πολιτεία δεν μπορεί να παρεμβαίνει πάντα εκ των υστέρων, πάντα καθυστερημένα, πάντα όταν έχει γίνει το κακό. Πρέπει να το προλαβαίνει αυτό το κακό. Kαι το καθήκον της είναι ακόμη μεγαλύτερο όταν έχει να κάνει με παιδιά.

Το Μουντιάλ του Κατάρ δεν είναι συνηθισμένο και όχι μόνο λόγω της εποχής που διεξάγεται. Από την πρώτη στιγμή εξάλλου ένα μεγάλο μέρος του παιχνιδιού εξελίσσεται έξω από τα γήπεδα ή και μέσα αλλά χωρίς την μπάλα. Για παράδειγμα πολύς λόγος έγινε για το κόστος σε εργατικά ατυχήματα για να ολοκληρωθούν οι αθλητικές υποδομές. Μια έτερη συζήτηση έχει να κάνει με την προσπάθεια να ανοίξουν νέες αγορές μέσω ανατροπών στα ματς όπου κλασικές και μεγάλες ποδοσφαιρικές χώρες χάνουν από ανατολικές ή ασιατικές. Τελευταίο παράδειγμα είναι ο ακτιβισμός των γερμανών παιχτών που επέλεξαν να έχουν τα στόματα κλειστά στη φωτογραφία πριν ξεκινήσει το ματς με την Ιαπωνία.

«Εχε τον νου σου στο παιδί» λέει ο στίχος του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Με όσα αλυσιδωτά αποκαλύπτονται για την Κιβωτό του Κόσμου το αίτημα είναι πιο επιτακτικό και άμεσο: τον νου μας στα παιδιά και βέβαια άπλετο φως στην υπόθεση που συγκλονίζει την κοινωνία μας. Εδώ βέβαια το ζήτημα τίθεται από πολλές σκοπιές. Ολες οι δομές και όλα τα εσωτερικά τους οικοσυστήματα και περιβάλλοντα πρέπει να έχουν πλήρη διαφάνεια και να εποπτεύονται κεντρικά.

Γιατί μιλάμε πάλι για το Κέντρο; Για πρώτη φορά από τις εκλογές του 2019, όταν οι κεντρώοι ψηφοφόροι στήριξαν μαζικά τη ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, η υπόθεση των παρακολουθήσεων φαίνεται να δημιουργεί ρωγμές στο μέτωπο που είχε σχηματιστεί.

Τα αποτελέσματα της πρώτης ειδικής στατιστικής παρακολούθησης της ποσότητας των απορριμμάτων τροφίμων στην Ευρώπη από τη Eurostat είναι αποκαλυπτικά. Κάθε Eλληνας το 2020 πέταξε 191 κιλά τρόφιμα. Η σπατάλη αυτή, που κατατάσσει τη χώρα μας στην 6η θέση της λίστας με τα κράτη - μέλη τα οποία πετούν αλόγιστα τα περισσότερα τρόφιμα, θα έπρεπε να μας προβληματίσει όλους.

Οι ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ έχουν πέραν του εσωτερικού - για τη μεγάλη υπερδύναμη - και διεθνή αντίκτυπο. Η νίκη των Δημοκρατικών δεν απομειώνει μόνο τον Τραμπ και το λαϊκιστικό ρεύμα που εκείνος συμβολίζει εμπράκτως. Δίνει τη δυνατότητα και στους Δημοκρατικούς για αναδιοργανωθούν, αλλά και να διασφαλίσουν το υπόλοιπο της διακυβέρνησης Μπάιντεν σε ένα ασφαλές και μη αμφισβητούμενο πλαίσιο. Ομως η έκβαση ετούτη έχει αντίκτυπο και στα δικά μας, και ειδικότερα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και μάλιστα σε μια φάση όξυνσης από τη μεριά της Αγκυρας.

Η χθεσινή δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη συνέντευξή του στον ΑΝΤ1, ότι στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται πολλά παράνομα λογισμικά, αλλά όχι από την ΕΥΠ ούτε από τον ίδιο προσωπικά, αποτελεί μια προσπάθεια να απαλλάξει την κυβέρνησή του από τις ευθύνες της για τις παρακολουθήσεις πολιτικών, επιχειρηματιών και δημοσιογράφων. Είναι πιθανό να έχει δίκιο. Θα ήταν πράγματι […]

Είναι μια στιγμή που θα απαιτηθεί ωριμότητα από όλες τις πλευρές. Κατ' αρχάς από μεριάς των κυβερνώντων, της πολιτείας και βέβαια της Δικαιοσύνης. Οποια τυχόν καταγγελία ή αποκάλυψη υπάρχει για την τρέχουσα υπόθεση των παρακολουθήσεων πρέπει να διερευνηθεί σε βάθος, να χυθεί άπλετο φως και οι αποσαφηνίσεις να στοχεύουν στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του κόσμου προς την πολιτική εξουσία και τη Δικαιοσύνη. Είναι ευθύνη και χρέος των κυβερνώντων, αλλά και συνολικά των θεσμών να μη μένουν σκιές, αλλά και να ενεργοποιηθούν όλα τα θεσμικά εργαλεία, ακόμη και με άμεσες πρωτοβουλίες, ώστε οι απαντήσεις να είναι επαρκείς και να μην ανακυκλώνουν ερωτηματικά που «μολύνουν» το πολιτικό σκηνικό.

H διάσκεψη Cop για το κλίμα και το περιβάλλον που ξεκινάει από αύριο στην Αίγυπτο... έχει ήδη αργήσει. Ζητήματα όπως η μείωση των ρύπων, αλλά και η αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου είναι κάτι παραπάνω από επιτακτικά στην παρούσα συγκυρία.

Η παραπομπή του Ανδρέα Πάτση στον εισαγγελέα Εφετών και στον εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, όπως αποφασίστηκε χθες από τη Βουλή, ήταν η αναμενόμενη, αλλά δίκαιη εξέλιξη μιας υπόθεσης που ενοχλεί βαθιά την πλειονότητα των πολιτών. Ο Πάτσης φέρεται να λειτούργησε όχι ως βουλευτής που σέβεται την ιδιότητά του, αλλά ως κάποιος που αναπαράγει τα χειρότερα στερεότυπα που υπάρχουν στην κοινωνία για πολλούς απ' όσους ασχολούνται με την πολιτική.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να άλλαξαν τους κανόνες της διαδικτυακής επικοινωνίας, όμως δεν έγιναν ποτέ το κέντρο ανεξάρτητης ενημέρωσης που ήθελαν οι χρήστες τους. Αντιθέτως, οι περιπτώσεις της Cambridge Analytica και των εξωτερικών παρεμβάσεων που επιχειρήθηκαν σε μια σειρά εκλογικών αναμετρήσεων ανά τον κόσμο, με διασπορά ψευδών ειδήσεων υπέρ συγκεκριμένων υποψηφίων, απέδειξαν στην πράξη πως, στα λάθος χέρια, τα social media μπορούν να μετατραπούν σε ένα πολύ δυνατό όπλο.