Καπράνος Ακης

Χειμώνας του 1983, ο γράφων δεν έχει κλείσει καν τα επτά και βρίσκεται στο σινεμά Ολύμπιον, στη Σωτήρος Διός στο Πασαλιμάνι. Η αίθουσα, ασφυκτικά γεμάτη. Και ο τίτλος της ταινίας, «Πες τα βρωμόστομε». Από τη μια, η αίσθηση του «απαγορευμένου»: στο οικογενειακό τραπέζι τα μπινελίκια ήταν ρητώς απαγορευμένα, στο σινεμά όμως για κάποιο λόγο ήταν […]

«Αίμα από το αίμα μου»: Πόσο ευχάριστο να διαπιστώνει κανείς πως το νεανικό θράσος δεν έχει εγκαταλείψει έναν δημιουργό που, στις αρχές της καριέρας του, ξεχώριζε (και) γι’ αυτό. Ο Μάρκο Μπελόκιο, που άρχισε την καριέρα του με το «Γροθιές στη τσέπη» το 1965, ένα πραγματικό αριστούργημα, έδειχνε να χάνει κάπως τον προσανατολισμό του στη […]

«Μια βόλτα στη Γαλλία»: Μια πολιτική κομεντί χαρακτήρων με γλώσσα πολύ πιο σημαίνουσα και αιχμηρή απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς, παραγνωρίζοντας ίσως την επιμονή του γαλλικού σινεμά σε μια γλώσσα που πάντα δείχνει να αφουγκράζεται τις κοινωνικοπολιτικές ζυμώσεις της. Στο εξαίσιο αυτό φιλμ του Ρασίντ Τζαϊντανί, ο Φαρούκ, ένας εικοσάχρονος ράπερ από τα προάστια του […]

Διαχρονικά μαθήματα πολιτικής, ήρωες παγιδευμένοι σε αόρατους κοινωνικούς μηχανισμούς, ένα κομμωτήριο ως χώρος ζύμωσης και ελευθερίας, η ενηλικίωση τη δεκαετία του 1960, αστυνομικά μυστήρια και οικογενειακές σχέσεις πρωταγωνιστούν μεταξύ άλλων στην 5η Εβδομάδα Ισραηλινού Κινηματογράφου που διοργανώνει η πρεσβεία του Ισραήλ στην Αθήνα και θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης, […]

«Στα δάση της Σιβηρίας»: «Πήγα στο δάσος επειδή επιθυμούσα να ζήσω συνειδητά, να αντιμετωπίσω μονάχα τα ουσιώδη της ζωής και να δω αν θα μπορούσα να μάθω όσα είχε να μου διδάξει, έτσι ώστε, όταν θα ερχόταν η ώρα μου να πεθάνω, να μην ανακάλυπτα ξαφνικά ότι δεν είχα ζήσει ποτέ». Ο σπουδαίος αμερικανός συγγραφέας […]

Την Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου του 2010 ψηφίστηκε ο περιβόητος νόμος Γερουλάνου, που επρόκειτο να λύσει τα χέρια των ελλήνων κινηματογραφιστών σε πολλά –βασικά –ζητήματα. Πολλοί έγραψαν ύμνους, παίρνοντας με τη σειρά τους μια ξεκάθαρη πολιτική θέση (πολιτική, όχι σινεφιλική, για να εξηγούμαστε). Γεγονός πάντως είναι πως ο νόμος αυτός προσέφερε, σε πολλές περιπτώσεις, ό,τι και […]

«Η καλύτερη στιγμή τους»: Τα φιλμ «προπαγάνδας» είναι τόσο παλιά όσο και το ίδιο το σινεμά. Σε αυτή την κατηγορία άλλωστε ανήκουν ορισμένα από τα μεγαλύτερα αριστουργήματά του, όπως το «Θωρηκτό Ποτέμκιν» ή ο «Οκτώβριος» του Σεργκέι Αϊζενστάιν. Οι Βρετανοί, τώρα, δεν στόχευαν στο αριστούργημα όταν το 1940 τροφοδοτούσαν τις αίθουσες με μικρά φιλμάκια που […]

Ηχογράφησε τραγούδια σε περισσότερες από 10 γλώσσες, ήταν η πρώτη τραγουδίστρια που έλαβε διαμαντένια απονομή δίσκου στην ιστορία της μουσικής και από το 1955 μέχρι το 1986 είχε κάνει 55 χρυσούς δίσκους μόνο στη Γαλλία για να δώσει τέλος στη ζωή της το 1987, όταν ήταν μόλις 54 ετών. Θεωρείται η σπουδαιότερη τραγουδίστρια στην Αίγυπτο […]

Η πρώτη κρίσιμη διαδρομή (1917-1934) του μεγάλου Ουτοπικού Οράματος στη χώρα όπου γεννήθηκε, τη Σοβιετική Ενωση, αποτελεί το κεντρικό θέμα του «Great Utopia», του νέου ντοκιμαντέρ που υπογράφει ο γνωστός έλληνας σκηνοθέτης Φώτος Λαμπρινός. Σπάνια τέτοιες δουλειές βρίσκουν τη θέση τους στο κύκλωμα διανομής, και η συγκεκριμένη το αξίζει και με το παραπάνω: πρόκειται για […]

«Ο επιφανής πολίτης»: Το πάθος για δημιουργία κρύβει από πίσω του μια απελπισμένη ζαριά όπου μοναδικό έπαθλο είναι η αυτοεκτίμηση. Βλέπετε, όταν η τελευταία αγγίζει τα τάρταρα, τότε είναι που επιστρέφουμε στη δημιουργία ξανά και ξανά, αναμετρώμενοι με τις –ισχνές –πιθανότητες μιας ύπαρξης που μπορεί, επιτέλους, να δικαιολογηθεί. Ή και όχι. Ο Ντανιέλ Μοντοβάνι (τον […]

Από το «Αδωξοι Μπάσταρδη» (2009) στο «Μεσάνυχτα στο Παρίσι» (2011) και από εκεί στο «Η ζωή της Αντέλ» του 2014, όπου και βραβεύτηκε για την ερμηνεία της στις Κάννες. Προσθέστε «Ξενοδοχείο Grand Budapest» και, φυσικά, «Αστακό» του Γιώργου Λάνθιμου και μην ξεχνάτε πως υπήρξε και Bond girl στο «Spectre». Πόσο περισσότερα να καταφέρει σήμερα μια […]

Το να μου αρέσει μια ταινία του Ντολάν, όπως το «Ακριβώς το τέλος του κόσμου», ώστε να επιδιώξω μια συνέντευξη μαζί του είναι μια πολύ ευτυχής στιγμή στην πορεία ενός κριτικού κινηματογράφου. Είναι στ’ αλήθεια υπέροχο όταν οι προσλαμβάνουσές σου καταρρίπτονται. Εκείνο που δεν είχα υπολογίσει ήταν το μνημονικό του «παιδιού-θαύματος» του γαλλόφωνου κινηματογράφου. Με […]

«Παράδοξη ευτυχία»: «Οι άνθρωποι ερωτεύονται όσο είναι ερωτευμένοι και ξυπνούν τη στιγμή που παντρεύονται» έγραψε ο Λόπε δε Βέγα και η Ελενα, ηρωίδα αυτού του εξαιρετικού φιλμ που υπογράφει ο Σβεν Τάντικεν, είναι παραδομένη σε μια εφιαλτική πραγματικότητα όντας εγκλωβισμένη σε έναν αποτυχημένο γάμο. Χτίζει μικρές άμυνες, πότε μέσα από την καθημερινότητα μιας ρουτίνας που […]

Κατ’ αρχάς, ας ξεκινήσουμε από το μεγάλο νέο: πρώτη φορά φέτος, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης καθιέρωσε διεθνές διαγωνιστικό τμήμα για πρώτες ή δεύτερες ταινίες άνω των 50 λεπτών. Μην το προσπερνάτε αυτό καθώς πρόκειται για ιδιαίτερα σημαντική κίνηση, που μάλλον γιγαντώνει τη διοργάνωση. Γιατί πλέον το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κατέχει ξεχωριστή θέση, ως ένα από […]

Η ανοιχτή συζήτηση με θέμα το έργο του βρετανού διανοούμενου, συγγραφέα και ζωγράφου Τζον Μπέρτζερ (1926-2017), που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τετάρτη στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, ξεκίνησε ως αποτίμηση του έργου του και εξελίχθηκε σε έναν συγκινητικό φόρο τιμής. Εκεί, με τη συμμετοχή των Τομ Οβερτον (συγγραφέας, επιμελητής και ερευνητής της Βρετανικής Βιβλιοθήκης) και Αντώνη […]

«Park»: «Park: Εκταση γης που διατηρείται σε μεγάλο βαθμό στη φυσική της κατάσταση για την απόλαυση του κοινού, διαθέτοντας εγκαταστάσεις για ξεκούραση και αναψυχή, συχνά υπό την εποπτεία μιας πόλης ή ενός έθνους» υποδεικνύει η ιστοσελίδα «Dictionary.com» που προσθέτει πως χρησιμοποιείται και ως ρήμα, χρήση που έχει περάσει και στην ελληνική γλώσσα. Οι γονείς, για […]

Το 67οΦεστιβάλ Βερολίνου ολοκληρώθηκε τον περασμένο μήνα, με τα γνωστά –δημοφιλή –αποτελέσματα. Ηταν η πιο πετυχημένη διοργάνωση εδώ και πολλά έτη. Ανάμεσα στις συμμετοχές του Διεθνούς Διαγωνιστικού συναντούσες μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες στιγμές της παγκόσμιας κινηματογραφίας, ταινίες από την Ινδία, την Ουγγαρία και, φυσικά, τη Γερμανία –χώρες με μεγάλη παράδοση δηλαδή -, καθώς και […]

Ούτε 100 ούτε 150, αλλά 213 ντοκιμαντέρ από όλο τον κόσμο (ανάμεσά τους και 64 ελληνικές παραγωγές) περιλαμβάνει το ρεπερτόριο του 19ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που αρχίζει σήμερα. Είναι όμως και μια διοργάνωση με ιδιαιτερότητες. Προσέξτε: για πρώτη φορά φέτος θεσμοθετείται ένα Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα δώδεκα ταινιών, οι οποίες και θα διαγωνιστούν για τον Χρυσό […]

«Glory»: Η έννοια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας θα έπρεπε να είναι αδιαμφισβήτητη για όλους. Αν θέλετε, για τον καθένα μας ξεχωριστά. Η θρησκεία, άλλωστε, διδάσκει πως όλοι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν του Θεού. Ως εκ τούτου, ο βαθμός αξιοπρέπειας που μας αντιστοιχεί θα έπρεπε να παραμένει σταθερός, ανεξάρτητα από την κοινωνική […]

Το ομολογώ: δεν συγκαταλέγομαι στους φανατικούς του «La la land». Υστερα απ’ αυτό το κάζο όμως, στενοχωρήθηκα ακόμα κι εγώ. Ηταν το σημείο που σκεφτόμασταν πως δεν υπήρχαν πραγματικές εκπλήξεις στη φετινή διοργάνωση. Εκτός κι αν θεωρείτε εκπλήξεις τις παρασπονδίες των τεχνικών βραβείων (ήχος και μοντάζ στο απολωλός πρόβατο του Χόλιγουντ, τον σπουδαίο Μελ Γκίμπσον) […]

«1949-1952. Τρία χρόνια πέρασα στο Μακρονήσι. Ο Εμφύλιος χώρισε την πατρίδα και τους Ελληνες σε καλούς και σε κακούς. Η Δεξιά στην εξουσία, κι εγώ, από τους κακούς πια, στο ξερονήσι. Ετσι όμως, μια το δικό τους και μια το δικό μας, συνεχιζόταν ο κλεφτοπόλεμος όταν εγώ έφυγα από το Μακρονήσι, τον Μάρτη του 1952, […]

«Ο ιδρυτής μιας αυτοκρατορίας»: Fast Food, δηλαδή γρήγορο φαγητό. Από μόνο του δεν σημαίνει φυσικά τίποτα –ο όρος γρήγορο αφορά την ταχύτητα παρασκευής που συναγωνίζεται αυτήν της κατανάλωσής του. Γιατί άλλωστε να μασουλήσεις αργά και «απολαυστικά» ένα μπέργκερ που φτιάχτηκε όπως όπως μαζί με χιλιάδες άλλα; Η γεύση του δεν κρύβει εκπλήξεις. Και αυτό ακριβώς […]

Ολοι χειροκρότησαν όταν ανακοινώθηκε πως το φιλμ «Του σώματος και της ψυχής» (όπως είναι η κυριολεκτική μετάφραση του τίτλου), σε σκηνοθεσία της Ιλντικό Ενιέντι, κέρδισε τη Χρυσή Αρκτο καλύτερης ταινίας. Μια ερωτική ιστορία από τη μια, αλλά και μια άκρως αποτελεσματική όσο και πικρή αλληγορία για την ατελή (μας) φύση, το υπέροχο αυτό φιλμ βρισκόταν […]

«Μια πόλη δίπλα στη θάλασσα»: Ποιο είναι το πραγματικό ίχνος που αφήνει πίσω της μια τραγωδία; Και πού την ανιχνεύει κανείς; Στις μελοδραματικες κορόνες; Ή μήπως στις σιωπές και στα κενά της καθημερινότητας; Κι αν ισχύει αυτό, πού να εντοπίσει κανείς εκείνη τη φθορά, πίσω από την οποία τελικά κρύβονται και κραυγές και ψίθυροι; Οι […]

Ναι, το ξέρω πως ο τίτλος δεν είναι ακριβώς δόκιμος και πως η λέξη «μπέσα» δεν συνηθίζεται στα κείμενα κινηματογραφικής κριτικής ή ανταποκρίσεων, εν προκειμένω. Κι όμως δεν μπορούσα να αναζητήσω λέξη πιο ουσιαστική και καίρια για να περιγράψει το σινεμά του Φινλανδού –και διεθνούς –Ακι Καουρισμάκι. Η «Αλλη όψη της ελπίδας» (τι υπέροχος τίτλος) […]

Βρισκόμαστε στο Παρίσι το 1943. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής ο Τσιγγάνος Τζάνγκο Ράινχαρτ, μια μοναδική προσωπικότητα της εποχής και βιρτουόζος της κιθάρας, βρίσκεται στο απόγειο της καριέρας του. Κάθε βράδυ το Παρίσι χορεύει με τη σουίνγκ μουσική του στα Φολί Μπερζέρ την ίδια περίοδο που οι Τσιγγάνοι της Ευρώπης καταδιώκονται και εξολοθρεύονται από […]

«Δολοφονικά αμαξίδια»: Το 1932, ο αμερικανός σκηνοθέτης Τοντ Μπράουνινγκ, «φρέσκος» από το σουξέ του «Δράκουλα» με τον Μπέλα Λουγκόζι, αποφασίζει να γυρίσει το «Freaks», μια ταινία βαθιά βιωματική για τον ίδιο: Ο Μπράουνινγκ άφησε το σπίτι του στην ηλικία των 16 ετών για να περιοδεύσει με ένα τσίρκο, απ’ όπου φυσικά δεν απουσίαζαν τέτοιου είδους […]

«Στη «Σουσπίρια» δεν απουσιάζει η λογική, απλά την αντικαθιστώ με μιαν άλλη, καθαρά συνειρμική. Οπότε ο ρεαλισμός πάει περίπατο. Είναι άλλωστε μια ταινία όπου εμφανίζονται μονάχα γυναίκες, όλες τους κλεισμένες σε ένα σπίτι, μια σχολή χορού, όπου το κάθε δωμάτιο έχει το δικό του “χρώμα”, το δικό του “φως”. Ενα σπίτι που, για μένα, στέκεται […]

Είχε προταθεί για Οσκαρ για τις ερμηνείες του στο «Εξπρές του μεσονυκτίου» και στον «Ανθρωπο ελέφαντα», αλλά δεν τον θυμόμαστε μόνο γι’ αυτές. Βλέπετε, ο Τζον Χερτ (που πέθανε την περασμένη Τετάρτη σε ηλικία 77 ετών, νικημένος από τον καρκίνο) αφήνει πίσω του ένα τεράστιο σε όγκο έργο, με άπειρες εμφανίσεις στο σανίδι (σχεδόν όλες […]

Γεννήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 1927 στην πόλη Σενιμενίλ, στα Βοζ της Γαλλίας (σ.σ.: περιοχή της Λωρραίνης) από ιταλική οικογένεια και ξεκίνησε την καριέρα της στο Παρίσι, αφού πρώτα υποχρεώθηκε να εργαστεί ως μοδίστρα. «Ο πατέρας μου, αυστηρών αρχών, θεωρούσε ότι ηθοποιός και πουτάνα ήταν ένα και το αυτό» συνήθιζε να μνημονεύει στις συνεντεύξεις της. Και […]

Το Φεστιβάλ Βερολίνου ήταν εδώ και πολλά χρόνια σκαλωμένο στη μεσαία κατηγορία. Οχι τόσο «γκλάμουρ» όσο οι Κάννες, ούτε τόσο «φορτωμένο» με ταινίες δημιουργών όσο το Τορόντο ή η Βενετία, έδειχνε να αναζητά μια ταυτότητα. Το φετινό του πρόγραμμα όμως είναι το καλύτερό του εδώ και πολύ καιρό. Από πού ν’ αρχίσει κανείς; Κατ’ αρχάς […]

«Moonlight»: «Κάποια στιγμή πρέπει να αποφασίσεις ποιος θέλεις να είσαι. Πρόσεξε μην επιτρέψεις ποτέ σε κανέναν να πάρει αυτή την απόφαση για σένα». Ακούγεται στο πρώτο μέρος του «Moonlight» και προσδιορίζει ολόκληρο το φιλμ. Ας το πούμε λοιπόν εξαρχής: πρόκειται για ένα μικρό σονέτο τρυφερότητας αλλά και σπαρακτικής ειλικρίνειας που –ευτυχώς –αρνείται να παίξει το […]

Τι μάθαμε από τις υποψηφιότητες για τα βραβεία Οσκαρ του 2017; Πρώτον, η Ακαδημία δεν σταμάτησε ποτέ να αγαπά τα μιούζικαλ: Το «La La Land» του Ντάμιεν Σαζέλ συγκέντρωσε δεκατέσσερις υποψηφιότητες. Οσες δηλαδή το «Ολα για την Εύα» (το 1950) και ο «Τιτανικός» (το 1997) –με άλλα λόγια, μιλάμε για ρεκόρ. Και προβλέπεται να σαρώσει. […]

Η ταινία «Με τα μάτια ανοιχτά» αποτελεί το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Λέιλα Μπουζίντ, βοηθού του σπουδαίου Αμπντελατίφ Κεσίς («Η ζωή της Αντέλ»). Στη γαλλοτυνησιακή παραγωγή, που προβάλλεται από χθες στους ελληνικούς κινηματογράφους, η σκηνοθέτρια περιγράφει το χάσμα γενεών στην πατρίδα της, την Τυνησία, μέσα από μια γεμάτη ένταση σχέση μάνας – κόρης. Στο επίκεντρο βρίσκεται […]