Oύτε ένα ούτε δύο, αλλά δέκα «άγνωστους» πίνακες του Πάμπλο Πικάσο ανακάλυψαν στις αποθήκες του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Τεχεράνης οι επιμελητές που ετοιμάζουν την πολυαναμενόμενη έκθεση «Πορτρέτο, νεκρή φύση, τοπίο», με την οποία ουσιαστικά θα επαναλειτουργήσει το 5.000 τ.μ. κτίριο, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1977, δύο χρόνια πριν από την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν. Υστερα από αναβολές επί αναβολών οι υπεύθυνοι υποστηρίζουν ότι επιτέλους βρίσκονται στην τελική ευθεία ώστε στις 21 Φεβρουαρίου 2019 να είναι έτοιμοι να παρουσιάσουν στο κοινό περί τα 500 έργα από την πλούσια συλλογή των 3.000 έργων που διαθέτει το μουσείο, η εικόνα του οποίου παραπέμπει σε μια υπόγεια σπείρα, ώστε να παρομοιάζεται με ένα υπόγειο Γκούγκενχαϊμ της Νέας Υόρκης.

ΑΦΗΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΤΥΧΗ ΤΟΥ. Η έρευνα στις αποθήκες του αφημένου στην τύχη του μουσείου, το οποίο τα τελευταία 40 χρόνια άλλοτε παραμένει κλειστό κι άλλοτε υπολειτουργεί, φέρνει στο φως χαμένα ή ξεχασμένα αντικείμενα της συλλογής. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα με τους πίνακες του Πικάσο, εκ των οποίων ήταν καταταλογογραφημένοι μόλις δύο – ανάμεσά τους «Ο ζωγράφος και το μοντέλο του», αξίας 30 εκατ. δολαρίων -, κι όμως στις αποθήκες εντοπίστηκαν ακόμη δέκα έργα του μαζί με ένα σχέδιο του Μαρσέλ Ντισάν. Οι υπεύθυνοι εμφανίζονται δε βέβαιοι ότι θα ανακαλυφθούν κι άλλα έργα μέχρι την ολοκλήρωση της προετοιμασίας της έκθεσης. Κι αν τα «άγνωστα» έργα του Πικάσο αναμένεται να τραβήξουν τα φώτα της δημοσιότητας στην επικείμενη έκθεση, η οποία θα περιλαμβάνει έργα των Μονέ, Γκογκέν, Πισαρό, Τουλούζ – Λοτρέκ, Βαν Γκογκ, Ροντέν, Σαγκάλ, Μπρακ, Ριβέρα, Ράουζενμπεργκ και Γουόρχολ, το αυστηρό πνεύμα του Ιράν θα είναι παρόν με τον τρόπο του.

Κι αυτό διότι ο επιμελητής της έκθεσης, ο δανός αρχιτέκτονας Ματίζ Βίσερ, μπορεί να δηλώνει ότι δεν έχει δεχτεί ενστάσεις ή λογοκρισία από την κυβέρνηση του Ιράν κατά την επιλογή των έργων που θα παρουσιαστούν, αλλά αν ισχύει κάτι τέτοιο, τότε σαφώς αυτολογοκρίνεται καθώς δεν σκοπεύει να εντάξει στα προς έκθεση έργα ούτε τη «Γαβριέλα με ανοιχτή μπλούζα», έργο του 1907 του Πιερ – Ογκίστ Ρενουάρ, ούτε ένα τρίπτυχο με ανδρικό γυμνό του Φράνσις Μπέικον, για το οποίο ίδρυμα με έδρα το Μονακό προσέφερε στο μουσείο της Τεχεράνης 103 εκατ. ευρώ. «Υπάρχουν άλλα έργα του Μπέικον στη συλλογή, δεν χρειάζεται να δείξω αυτό που προκαλεί» δηλώνει ο επιμελητής, ο οποίος επίσης έχει εξαιρέσει από τις επιλογές του έργα πολιτικού περιεχομένου.

ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ. Η έκθεση αυτή έρχεται τέσσερα χρόνια μετά το φιλόδοξο πολιτιστικό άνοιγμα του Ιράν προς τη Δύση, το οποίο ωστόσο δεν τελεσφόρησε. Κι αυτό διότι ενώ προγραμματιζόταν μέρος με αριστουργήματα της συλλογής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Τεχεράνης (τόσο ξένων όσο και εγχώριων καλλιτεχνών) να φιλοξενηθούν στο Βερολίνο και στη Ρώμη, την ώρα που και το Λονδίνο είχε εκφράσει ενδιαφέρον για παρουσίαση αντικειμένων σχετιζόμενων με την πολιτιστική κληρονομιά του Ιράν, τελικώς έπειτα από πολλές αναβολές οι εκθέσεις δεν υλοποιήθηκαν επισήμως λόγω της έντονης γραφειοκρατίας από την ιρανική πλευρά.