…Τελικά, η επιστημονική αντικειμενικότητα είναι δυνατή, μόνο αν έχουμε προηγουμένως διακόψει τους δεσμούς με το άμεσο αντικείμενο… κι αν έχουμε εναντιωθεί στις σκέψεις που γεννιούνται από την πρώτη παρατήρηση. (Gaston Bachelard, «Η ψυχανάλυση της φωτιάς», Paris 1938)

Συνεχίζω τα γραφόμενα μου («ΤΑ ΝΕΑ» 26/7/18)καθώς διαπιστώνεται η πολιτική μετάθεση του θέματος του τραγικού συμβάντος στο πολυσυζητημένο πρόβλημα της στρεβλής μεταπολεμικής πολεοδομικής ανάπτυξης και της άναρχης και αυθαίρετης δόμησης, κυρίως των αστικών και περιαστικών οικισμών και ειδικότερα των αυθαιρέτων εντός δασικών εκτάσεων. Η δόμηση – στέγαση είναι μια ανθρώπινη δραστηριότητα που αρχίζει στα βάθη των αιώνων, βασισμένη σε εμπειρικούς και πρακτικούς κανόνες, οι οποίοι υιοθετήθηκαν εν πολλοίς με επιτυχία και στους ιστορικούς χρόνους. Π.χ. η «πυροδιαμερισματοποίηση» εμφανίζεται τον 11ο μ.Χ. αιώνα στο Αγιον Ορος και αποτελεί βασικό στοιχείο πυροπροστασίας σε όλους τους σύγχρονους Κανονισμούς. Αλλά είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η επιστημονική προσέγγιση στον κτιριακό σχεδιασμό βελτιώνει τα όποια προβλήματα, όπως άλλωστε γίνεται και για κάθε άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Η «αστικοποίηση» ορίζεται με την αλλαγή μιας περιοχής από αγροτική – δασική σε αστική. Η σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον θεωρείται ένα ζήτημα ανταπόκρισης (determinism). Η ανάγκη στέγασης επηρεάζεται και από τις κλιματικές συνθήκες, την τοπογραφία και γεωλογία, τις υδατικές συνθήκες κ.ά. Η σύγχρονη αντίστροφη τάση ονομάζεται possibilism και βασίζεται στις απαιτήσεις του χρήστη και δίνει την ελευθερία στον αρχιτέκτονα να τις ικανοποιήσει με όλα τα δυνατά μέσα. Είναι εμφανές ότι η πρώτη προσέγγιση αφορά περιόδους λιτότητας, ενώ η δεύτερη οικονομικής ευμάρειας. Αφήνω στην εμπειρία και ειλικρίνεια των αναγνωστών να συναγάγουν τα αναγκαία συμπεράσματα για ό,τι συνέβη και ό,τι συμβαίνει στη χώρα μας σχετικά με την πολεοδόμηση, και να καταμερίσει τις ευθύνες επί παντός υπευθύνου…

Ενα άλλο σημαντικό σημείο στο οποίο μόνον επιτρέπει ο περιορισμένος χώρος να αναφερθώ, είναι ο σπασμωδικός και επικοινωνιακός τρόπος που αντιμετωπίζει η παρούσα κυβέρνηση την τραγωδία της Αττικής. Να ενημερώσω την αρμόδια Αρχή του ΕΛΟΤ ότι ήδη ο ISO έχει διεθνές πρότυπο για δασικές πυρκαγιές και επιτέλους – μετά από πολλά έτη επιμονής μου – ίδρυσε νέα Ειδική Επιτροπή TC92-SC6 για θέματα φωτιάς – περιβάλλοντος. Θα συμβούλευα την κυρία εισαγγελέα ότι ως ανεξάρτητο πραγματογνώμονα δεν θα επέλεγα έναν πυραγό άπειρο από τη δημόσια λίστα πραγματογνωμόνων, αλλά έναν έμπειρο ανώτατο αξιωματικό ή καλύτερα έναν ιδιώτη που δεν θα έχει προσωπικό κώλυμα απέναντι στους συναδέλφους του, οι οποίοι έχουν – και ελάχιστη εύχομαι – πιθανότητα να κριθούν κατηγορούμενοι.

Τέλος, οφείλω στους αναγνώστες του προηγούμενου άρθρου μου και μία περαιτέρω διευκρίνιση. Ενα τυχαίο γεγονός την άνοιξη του 1950 εκτόξευσε την δημοτικότητα της Smokey Bear και τον καθιέρωσε στη συνείδηση της κοινής γνώμης των ΗΠΑ. Υστερα από μια πυρκαγιά στο εθνικό δάσος του Lincoln ένας φύλακας βρήκε μια μικρή αρκούδα με εγκαύματα να αγκαλιάζει σφιχτά ένα δέντρο στην καμένη περιοχή και τη μετέφερε στο τοπικό κτηνιατρικό νοσοκομείο. Οι αρμόδιοι άδραξαν την ευκαιρία και χρησιμοποίησαν την ιστορία ως επικοινωνιακό σύμβολο στην εκστρατεία της πρόληψης. Η ζωντανή Smokey μεταφέρθηκε στην Ουάσιγκτον και δόθηκε στον εθνικό ζωολογικό κήπο ως δώρο στους μαθητές της Αμερικής. Η επιτυχία ήταν τέτοια που το Κογκρέσο θέσπισε νόμο για πνευματικά δικαιώματα χρήσης του συμβόλου!!!Το 1968, το 90% των πολιτών αναγνώριζαν την εικόνα της Smokey Bear ως συμβόλου της πρόληψης δασικών πυρκαγιών. Η επιτυχία της Smokey προκάλεσε έκρηξη δημιουργίας ανάλογων συμβόλων σε άλλες χώρες (η Αυστραλία έχει ένα κοάλα, η Ισπανία έναν λαγό, η Γαλλία έναν σκαντζόχοιρο, η Ρωσία έναν τάρανδο, η Μοζαμβίκη μία αντιλόπη) και το Μεξικό μία δική του αρκούδα που ονομάζεται Simone. Ας αποκτήσουμε κι εμείς το σύμβολό μας, ίσως βοηθήσει.