Τι θα συζητούσαμε αυτή την περίοδο αν δεν μετρούσαμε νεκρούς; Την περιβόητη έξοδο από τα Μνημόνια, που στην αντιπολιτευτική ανάλυση είναι απλά ένα τέταρτο Μνημόνιο. Ή πού θα κάνει τη φιέστα ο Τσίπρας. Ή ποιο θα είναι το επικοινωνιακό του εύρημα για τη συριζαϊκή παράσταση της 20ής Αυγούστου τώρα που έχει ήδη φορέσει τη γραβάτα. Μπορεί εντός συνόρων να μη μιλάμε πολύ για αυτά – γιατί ούτε το πολιτικό σύστημα χαλάει τα μπάνια του -, εκτός, πάλι, η εκταμίευση της τελευταίας δόσης των 15 δισ. ευρώ δεν έχει εκληφθεί ως το τέλος του ελληνικού δράματος. Για να το πούμε με τα λόγια των δανειστών – για την ακρίβεια του γ.γ. του ESM Καλίν Ανεβ Γιάνσε – «θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά αν η Ελλάδα υλοποιεί όλες τις προϋποθέσεις στο μέλλον. Τα δάνειά μας “τρέχουν” μέχρι το 2060. Οπότε τα επόμενα χρόνια και τις επόμενες δεκαετίες θα διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις. Οτι παραμένει μια μοντέρνα χώρα ώστε να μπορεί να μας αποπληρώσει τα χρήματα».

Διάψευση

Είναι μια διακριτική ως προς τις διατυπώσεις, αλλά σαφής διάψευση του κυβερνητικού αφηγήματος περί της ανάκτησης της εθνικής κυριαρχίας με το ξημέρωμα της 21ης του Αυγούστου. Και δεν είναι η μοναδική. Σύμφωνα με άρθρο ελληνογερμανού οικονομολόγου του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών στη «Süddeutsche Zeitung», του Αλέξανδρου Κρητικού, τα πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% ώς το 2023 και 2,2% ώς το 2060 που έχουν συμφωνηθεί από μόνα τους αντικρούουν τις εθνεγερτικές κορόνες των στελεχών της ελληνικής κυβέρνησης για επιστροφή στην κανονικότητα. «Θα πρέπει» γράφει «να γίνει λόγος για ένα τέταρτο Μνημόνιο, τέτοιοι όροι στον προϋπολογισμό αποτελούν σαφή ψήφο δυσπιστίας απέναντι στη νυν αλλά και στις επόμενες κυβερνήσεις. Είναι αμφίβολο εάν τηρηθούν σε ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά και εάν οικονομικά έχουν νόημα. Διότι περιορίζουν δραστικά τα εργαλεία των ελληνικών κυβερνήσεων για ανάπτυξη μέσω δημοσίων επενδύσεων και για οικονομική ανάκαμψη». Ανάλογα είναι και τα επιχειρήματα της ελληνικής αντιπολίτευσης. Βέβαια, εκείνοι μηχανορραφούν για την πτώση της πρώτης φοράς Αριστερά. Μήπως την απεργάζονται και εκεί στον ESM;