Παρότι δίνουμε – ιδίως οι γυναίκες – ιδιαίτερη σημασία στον καλλωπισμό των μαλλιών και των νυχιών, συχνά παραμελούμε να δώσουμε την ίδια σημασία στην προστασία τους. Η τακτική φροντίδα τους κρίνεται όμως απαραίτητη, καθώς η έκθεση στον ήλιο, το χλώριο, το θαλασσινό νερό και ο αέρας μπορεί να τα βλάψουν.
Μια απελευθερωτική, πλην όμως κακή συνήθεια που πολλοί από εμάς υιοθετούν το καλοκαίρι αυξάνοντας σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης μυκητιάσεων στα νύχια είναι το περπάτημα χωρίς παπούτσια σε κοινόχρηστους χώρους, όπως είναι οι πισίνες και οι παραλίες. Οπως σημειώνει ο καθηγητής Δερματολογίας – διευθυντής της Α’ Πανεπιστημιακής Δερματολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός» Δημήτρης Ρηγόπουλος, υπολογίζεται ότι το 25%-30% των ενηλίκων θα παρουσιάσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους μυκητίαση στα νύχια. Και καθώς κατά κανόνα οι μύκητες μολύνουν πρώτα το πέλμα και έπειτα εξαπλώνονται στα νύχια, ο ειδικός συνιστά να αποφεύγουμε να περπατάμε ξυπόλυτοι.
Σύμφωνα με τον ειδικό, παρότι όλοι διατρέχουν κίνδυνο ανεξαρτήτως ηλικίας, πιο ευάλωτοι στις ονυχομυκητιάσεις είναι οι ασθενείς που πάσχουν από νοσήματα όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία, καθώς και όσοι έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως είναι για παράδειγμα οι μεταμοσχευθέντες. Το τσιγάρο επίσης βλάπτει σοβαρά (και) τα νύχια, καθώς οι καπνιστές διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μυκητίασης, όπως και οι ηλικιωμένοι. Ειδικότερα υπολογίζεται ότι στις ηλικίες άνω των 65 ετών το ποσοστό των πασχόντων ανέρχεται στο 40% του πληθυσμού.
Επιπλέον, η έκθεση στον ήλιο είναι η αιτία μιας ακόμα πάθησης που λέγεται φωτοονυχόλυση και χαρακτηρίζεται από τον προοδευτικό αποχωρισμό του νυχιού από την κοίτη του. «Το πρόβλημα αυτό εκδηλώνεται συνήθως σε ανθρώπους που παίρνουν φάρμακα για χρόνια νοσήματα, όπως ορισμένα αντιβιοτικά, αντινεοπλασματικά και αντιψωριασικά, και συνήθως εμφανίζεται περισσότερο από δύο εβδομάδες έπειτα από την έκθεση στο φάρμακο» εξηγεί ο Δημήτρης Ρηγόπουλος.
Μάλιστα, μπορεί να εκδηλωθεί σε ένα ή περισσότερα δάχτυλα και συχνά συνοδεύεται από μόλυνση, αν το προσβεβλημένο νύχι εκτεθεί σε μικρόβια. Η προστασία από τον ήλιο και η κάλυψη του νυχιού με αδιαφανές βερνίκι αποτελούν αποτελεσματικό «φάρμακο».
Υπό τα δεδομένα αυτά, η διατήρηση των νυχιών καθαρών και στεγνών είναι ο νούμερο «ένα» κανόνας ώστε να παραμένουν υγιή. Εξίσου σημαντική είναι η χρήση, σε καθημερινή βάση, υδατικής κρέμας στα χέρια και στα νύχια – ιδίως το καλοκαίρι, δεδομένου ότι η συνεχής έκθεση στο νερό τα ξεραίνει και μπορεί να τα κάνει να ξεφλουδίσουν. Στο πλαίσιο αυτό, ο ειδικός σημειώνει ότι οι κρέμες που περιέχουν ουρία, φωσφολιπίδια ή γαλακτικό οξύ μπορεί να τα δυναμώσουν, εμποδίζοντάς τα έτσι να σπάνε με το παραμικρό.
Οι γυναίκες δε που βάφουν τα νύχια τους και επισκέπτονται ινστιτούτα αισθητικής είναι σημαντικό να προσέχουν τα εξής: Κατ’ αρχάς δεν πρέπει να κόβουν πολύ κοντά τα νύχια τους αλλά ούτε και να σπρώχνουν πίσω τα «πετσάκια», καθώς μπορεί να καταστραφεί η ρίζα του νυχιού και να μολυνθεί από μύκητες και βακτήρια, με αποτέλεσμα σοβαρές λοιμώξεις.
Επιπλέον, η χρήση ασετόν περισσότερο από μία φορά την εβδομάδα μπορεί να κάνει εύθραυστα τα νύχια ή να αλλάξει τη χροιά τους, ενώ όσοι κλείνουν ραντεβού για μανικιούρ και πεντικιούρ θα πρέπει να είναι σίγουροι ότι τα εργαλεία αποστειρώνονται.
Η καλοκαιρινή περίοδος όμως είναι σκληρή και για τα μαλλιά. «Η υπεριώδης ακτινοβολία του ηλίου είναι επιβλαβής για τα μαλλιά, διότι τα ξεραίνει και κάνει τραχιά την απαλή, εξωτερική στιβάδα τους. Αυτός είναι ο λόγος που ηλεκτρίζονται, ενώ διαχωρίζονται προοδευτικά τα στρώματα της κερατίνης που τα αποτελούν και έτσι δημιουργείται η λεγόμενη “ψαλίδα”» λέει ο καθηγητής Δημήτρης Ρηγόπουλος. Οι βλάβες που προκαλεί η UV δεν σταματούν εδώ: «Επηρεάζουν αρνητικά το στέλεχος της τρίχας, ειδικά στα βαμμένα μαλλιά που ξεθωριάζουν και γίνονται πιο άγρια. Επιπλέον, το θαλασσινό νερό τα αφυδατώνει, ενώ το χλώριο της πισίνας αφαιρεί το φυσικό προστατευτικό λίπος τους, με συνέπεια να γίνονται σκληρά και ξερά».
Η ταλαιπωρία των μαλλιών δεν οδηγεί σε τριχόπτωση, καθώς η εποχή κατά την οποία χάνουμε μαλλιά είναι κατά κανόνα το φθινόπωρο. «Η φυσιολογική τριχόπτωση οφείλεται στο ότι οι τρίχες μας δεν βρίσκονται όλες στην ίδια φάση ανάπτυξης, αλλά καθημερινά κάποιες αναγεννώνται και άλλες πεθαίνουν» διευκρινίζει ο καθηγητής Δερματολογίας.
Τι πρέπει όμως να κάνει κανείς για να προστατεύσει τα μαλλιά του από τις κακουχίες των θερινών διακοπών; Σύμφωνα με τον Δημήτρη Ρηγόπουλο το κούρεμα πριν από τις διακοπές είναι ένα καλό μέτρο προφύλαξης, καθώς κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αφαιρεθούν η ψαλίδα και οι ταλαιπωρημένες άκρες, ενώ παράλληλα ενδυναμώνονται οι θύλακες των τριχών, που καταπονούνται ειδικά όταν τα μαλλιά είναι μακριά.
Το καθημερινό λούσιμο, στο τέλος κάθε ημέρας, χρησιμοποιώντας ήπια, ενυδατικά σαμπουάν, είναι επίσης μια συνήθεια που οδηγεί σε υγιή μαλλιά, ενώ όσοι πιστεύουν πως το τακτικό λούσιμο ευνοεί την απώλεια μαλλιών οφείλουν να γνωρίζουν ότι έχουν πέσει θύματα ενός ακόμα μύθου! Επιπλέον, η χρήση μαλακτικής κρέμας σε καθημερινή βάση και μάσκας μία φορά την εβδομάδα – ιδίως κατά τις διακοπές – συμβάλλει σημαντικά την ενυδάτωση της τρίχας. Αντιθέτως, το χτένισμα όταν τα μαλλιά είναι βρεγμένα τα καταπονεί.
Σε αντίθεση δε με ό,τι πιστεύουν πολλοί, το σφιχτό πιάσιμο των μαλλιών με λάστιχο (χτένισμα γνωστό ως «αλογοουρά») δεν καταστρέφει τις τρίχες, αλλά μπορεί να καταπονήσει τους θυλάκους των τριχών από την έλξη των μαλλιών. Γι’ αυτό και όσοι έχουν αυτή τη συνήθεια συχνά παρουσιάζουν μια μορφή τριχόπτωσης που λέγεται αλωπεκία εξ έλξεως, κατά την οποία αραιώνουν τα μαλλιά γύρω από το μέτωπο.
Τέλος, ο καθηγητής Δερματολογίας επισημαίνει ότι η χρήση καπέλου είναι απαραίτητη, καθώς «προστατεύει τα μαλλιά αλλά και το δέρμα του κρανίου από την ηλιακή ακτινοβολία», προσθέτοντας ότι στο εμπόριο κυκλοφορούν προϊόντα με αντηλιακά φίλτρα και για τα μαλλιά.