Την 90ή τελετή απονομής των βραβείων Οσκαρ τον περασμένο Μάρτιο παρακολούθησαν 26,5 εκατ. θεατές στις ΗΠΑ, οι λιγότεροι στην ιστορία του θεσμού. Και η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, επιχειρώντας να σταματήσει τον κατήφορο της τηλεθέασης, ανακοίνωσε στα μέλη της τρεις αλλαγές, με τη μία από αυτές να προκαλεί έντονες αντιδράσεις.
Η πρώτη αλλαγή έχει να κάνει με τη μείωση της διάρκειας της τελετής απονομής, κάτι το οποίο συζητείται εδώ και χρόνια, αλλά ποτέ δεν έχει επιτευχθεί. Μαζί με τα διαλείμματα για διαφημίσεις η τελετή έχει φτάσει σχεδόν τις τέσσερις ώρες, διάρκεια εξαντλητική για τον τηλεθεατή. Και επειδή με το να κόβει τους ευχαριστήριους λόγους των νικητών κερδίζει κάποια λεπτά αλλά δεν λύνει το πρόβλημα, η Ακαδημία αποφάσισε ότι από την επόμενη τελετή, στις 24 Φεβρουαρίου 2019, θα δίνει βραβεία και κατά τη διάρκεια των διαφημιστικών διαλειμμάτων. Οι απονομές αυτές θα μοντάρονται και θα προβάλλονται αργότερα μαγνητοσκοπημένες και… πετσοκομμένες. Ο στόχος είναι από εδώ και πέρα να μην υπάρξει απονομή Οσκαρ που να ξεπερνάει τις τρεις ώρες.
Η δεύτερη αλλαγή αφορά τη μετακίνηση της ημερομηνίας απονομής αρκετά νωρίτερα, πιο κοντά στα υπόλοιπα βραβεία της κινηματογραφικής βιομηχανίας (Χρυσές Σφαίρες, βραβεία ενώσεων ηθοποιών, σκηνοθετών κ.λπ.). Θα ισχύσει από το 2020, με την 92η απονομή να μεταφέρεται στις 9 Φεβρουαρίου, από τις 23 που ήταν αρχικά προγραμματισμένο. Θα είναι η πρώτη φορά που τα Οσκαρ γίνονται τόσο νωρίς.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ. Μέχρι εδώ καλά. Η τρίτη αλλαγή, όμως, είναι και εκείνη που προκάλεσε τις περισσότερες απορίες και αντιδράσεις. Η Ακαδημία δημιουργεί νέα κατηγορία, εκείνη της καλύτερης δημοφιλούς ταινίας (outstanding achievement in popular film). Σημειώνει ότι τα κριτήρια για να μπει μια ταινία στην κατηγορία, καθώς και άλλες λεπτομέρειες, θα ανακοινωθούν στο προσεχές μέλλον. Ωστόσο, διευκρινίζει ότι οι ταινίες που είναι υποψήφιες στη συγκεκριμένη κατηγορία δεν αποκλείονται από εκείνη της καλύτερης ταινίας (best picture).
Και κάπου εδώ αρχίζουν οι γκρίνιες. Είναι ξεκάθαρο ότι η Ακαδημία θεωρεί ότι επειδή σνομπάρει τα χολιγουντιανά μπλοκμπάστερ, δίνοντάς τους υποψηφιότητες και βραβεία μόνο στις τεχνικές κατηγορίες, τη σνομπάρουν με τη σειρά τους και οι εκατομμύρια θεατές τους ανά τον κόσμο. Θέλει να στριμώξει όλα τα «Star Wars», τους υπερήρωες και ό,τι άλλο ορίζει ως δημοφιλές (ακόμη κι αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να ξεκαθαριστεί) σε μια ξεχωριστή κατηγορία για να μπορεί να απαλλάσσεται από αυτές με ένα βραβείο και να μπορεί να ασχοληθεί στη συνέχεια με τις υπόλοιπες.
Το ίδιο είχε πιστέψει και το 2010, όταν από την 82η απονομή των Οσκαρ και μετά οι υποψήφιες ταινίες για best picture έγιναν (μέχρι και) δέκα, από πέντε που ήταν. Αφορμή γι’ αυτή την κίνηση τότε ήταν ο θόρυβος γύρω από τον «Σκοτεινό ιππότη» του Κρίστοφερ Νόλαν, ο οποίος, σύμφωνα με πολλούς, άξιζε θέση στην πεντάδα των υποψήφιων καλύτερων ταινιών. Η Ακαδημία αύξησε τις θέσεις για να μπορεί να χωράει και ένα – δυο μπλοκμπάστερ, αλλά δεν είδε βελτίωση στην τηλεθέαση – το αντίθετο.
ΑΔΙΚΙΕΣ. Ακόμη και η διευκρίνιση ότι μία ταινία θα μπορεί να είναι ταυτόχρονα υποψήφια στη νέα κατηγορία και σε εκείνη της best picture μπορεί να οδηγήσει σε αδικίες. Οταν ο ψηφοφόρος – μέλος της Ακαδημίας βρεθεί μπροστά σε μπλοκμπάστερ με καλλιτεχνική αξία, θα το ψηφίσει ως καλύτερη δημοφιλή ταινία, αλλά πολύ δύσκολα θα το ξαναψηφίσει στην κατηγορία της καλύτερης ταινίας. Το τελευταίο μπλοκμπάστερ που πήρε Οσκαρ καλύτερης ταινίας ήταν «Ο άρχοντας των δαχτυλιδιών: η επιστροφή του βασιλιά» το 2003. Αν υπήρχε τότε η κατηγορία της δημοφιλούς ταινίας, πιθανότατα θα είχε αρκεστεί σε αυτό το βραβείο.
Φέτος, μία από τις ταινίες που στάθηκαν αφορμή για αυτές τις αλλαγές είναι ο «Μαύρος Πάνθηρας», τεράστια επιτυχία στα ταμεία, που «σπρώχτηκε» πολύ για λόγους που δεν έχουν να κάνουν με την καλλιτεχνική του αξία. Δεν μπορεί να πάρει Οσκαρ καλύτερης ταινίας (γιατί δεν το αξίζει, ας είμαστε ειλικρινείς) και η παρουσία του στην κατηγορία θα ήταν διακοσμητική. Μπορείτε όμως άφοβα να ποντάρετε ότι το βραβείο δημοφιλούς ταινίας θα το πάρει και όλοι (;) θα είναι ευχαριστημένοι…