Τους είδαμε όλους. Σχεδόν. Τα είδαμε όλα. Σχεδόν. Η ενημέρωσή μας ήταν και παραμένει κατευθυνόμενη. Οι νεκροί δεν μπορεί να είναι πιο κάτω από 93. Ο πρώτος υπουργός παραιτήθηκε. Γιατί, κατά τη δήλωσή του, δεν μπορεί να συνεχίσει. Δεν είμαστε βέβαιοι αν η δήλωση της παραίτησης και το περιεχόμενό της είναι δικά του ή κατ’ εντολή και απαίτηση. Ο αρχηγός του Πυροσβεστικού αποπέμφθηκε. Ο τρίτος κατά σειρά τοποθέτησής του από τον Νίκο Τόσκα. Αφού καθυβρίστηκαν οι προηγούμενοι δύο. Αποπέμφθηκε και ο αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. Αφού και αυτός καμάρωνε την παρουσία του σε αυτόκλητες συσκέψεις, στις οποίες δεν συντονίστηκε τίποτε και δεν αποφασίστηκε κάτι το ουσιαστικό.
Κάτι αρχίζει να συμβαίνει μέσα στην κυβέρνηση και τον κυβερνητικό μηχανισμό. Δεν σβήνονται εύκολα από τη μνήμη λογικών ανθρώπων ούτε η εκατόμβη των νεκρών ούτε η πρωτοφανής ανικανότητα και εγκληματική επιπολαιότητα των κυβερνώντων. Κάποιοι κοντά τους θα ανασαίνουν με πόνο και αγωνία. Που δεν μπορούν να τη σβήσουν κονδυλοφόροι που αποκαλούν όλους όσοι ασκούν κριτική στην κυβέρνηση και στους κυβερνητικούς χειρισμούς «πτωματοφάγους»!
Υπάρχει και η μεγάλη κοπιαστική πορεία της Δικαιοσύνης. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να ελέγξει τη δικαστική έρευνα είναι ξεδιάντροπη. Φανερός πρωταγωνιστής ο κ. Κοντονής. Με την πρόσφατη εντολή του να γίνει μια στενή και μίζερη αναζήτηση αλήθειας με περιορισμένο αντικείμενο και με ακόμα πιο μικρό κατάλογο ενόχων αξιωματούχων κατώτερων βαθμών.
Ο δημοσιευμένος κατάλογος των μαρτύρων, που έχουν εξεταστεί μέχρι σήμερα, δημιουργεί ορισμένες απορίες. Μοιάζει να είναι παράξενος. Από τώρα, όμως, μπορούμε να ξέρουμε το πλαίσιο και τους κανόνες που δεσμεύουν τις δικαστικές έρευνες. Εχουν δημοσιευθεί δύο παιδαγωγικού κυρίως περιεχομένου αποφάσεις του Αρείου Πάγου το 2015 (οι 940 και 514) για τις καταστρεπτικές φωτιές του καλοκαιριού του 2007 με πολύ λιγότερους νεκρούς. Με τις αποφάσεις αυτές επικυρώθηκε η καταδίκη του τότε νομάρχη (τα καθήκοντα του οποίου ασκεί σήμερα ο/η περιφερειάρχης) και του τότε δημάρχου της περιοχής στην οποία ενέσκηψε εκείνη η καταστροφή. Εμπρησμός από αμέλεια από τον οποίο μπορούσε να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα και ανθρώπους. Ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή. Εις βάρος τους επιβλήθηκε συνολική ποινή φυλάκισης 40 ετών! Εξαιτίας της φύσεως των αδικημάτων, ως εξ αμελείας τελεσθέντων, η ποινή των 40 ετών περιορίστηκε σε δέκα έτη. Και αυτή μετατράπηκε προς 5 ευρώ ημερησίως. Δηλαδή έφυγαν ελεύθεροι από το δικαστήριο πληρώνοντας περίπου 36.500 ευρώ ο καθένας τους. Για μερικές δεκάδες νεκρούς.
Τι τους καταλογίστηκε; Δεν προέβλεψαν συγκεκριμένα μέτρα και εργασίες κατά γεωγραφική περιοχή μετά τη διαβίβαση του εγγράφου για κίνδυνο «4» στην περιοχή. Δεν συγκλήθηκε το συντονιστικό όργανο και δεν συνέταξαν μνημόνιο ενεργειών. Δεν ενημέρωσαν τους κατοίκους για μέτρα προστασίας από τις δασικές πυρκαγιές. Δεν προέβησαν σε προληπτικό καθαρισμό. Δεν διάνοιξαν τους δασικούς δρόμους. Και δεν διάνοιξαν ούτε συντήρησαν τις αντιπυρικές ζώνες. Δεν ενεργοποίησαν την πυρασφάλεια. Και δεν αύξησαν τις περιπολίες. Κάποιοι, εξαιρετικά καλοί νομικοί πρέπει να έχουν ενημερώσει την περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου. Αυτή η ενημέρωση πρέπει να βρίσκεται πίσω από τη συνέντευξή της το περασμένο Σάββατο σε εφημερίδα που στηρίζει σκληρά την κυβέρνηση. Οφείλουμε να κρατήσουμε από τη συνολική της συνέντευξη τρία κύρια σημεία.
Πρώτον. «Δεν έλαβε ποτέ της εισήγηση προς οποιαδήποτε υπηρεσία της Περιφέρειας Αττικής για οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση, γραπτή, προφορική, με SMS, με fax, με e-mail». Προφανώς η κυρία περιφερειάρχης ισχυρίζεται ότι δεν έβλεπε ούτε καν την τηλεόραση.
Δεύτερον. «Δίνει» δύο υπουργούς. Τουλάχιστον. «Οταν υπουργοί που ευθύνονται για την αλλαγή ενός αναποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου δεν κάνουν τίποτε, μένουν στο απυρόβλητο λόγω ασυλίας».
Τρίτον. Αφήνει ακάλυπτο τον Πρωθυπουργό. «Ο Πρωθυπουργός ανέλαβε την πολιτική ευθύνη και θα πράξει αναλόγως όταν έλθει η ώρα. Αν κάποιοι προσπάθησαν να τον παραπλανήσουν ή να εξωραΐσουν καταστάσεις, είμαι σίγουρη ότι, την ώρα που πρέπει, θα πάρουν την απάντησή τους». Το «αν» είναι περιττό. Επιβάλλεται για λόγους εσωκομματικής ευπρέπειας.
Η αποξήλωση λαμβάνει δραματικές μορφές. Ταχύτητα. Και χαρακτηρισμούς. Η ολοφάνερη και αδίστακτη συγκάλυψη ευθυνών συνιστά κατάχρηση εξουσίας, που στην τραγωδία αυτή είναι κακούργημα.
Ο Αντώνης Βγόντζας είναι νομικός