Στην αδυναμία της Πολιτικής Προστασίας, αλλά και στην αυθαίρετη δόμηση εκτιμά ότι πρέπει να αναζητηθούν οι ένοχοι για την τραγωδία στο Μάτι ο Γιάννης Τσιρώνης. Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος δηλώνει ότι θα πρέπει να διερευνηθούν εξονυχιστικά οι χειρισμοί προσώπων εκείνο το βράδυ. Επισημαίνει όμως ότι η Πολιτική Προστασία δεν μπορεί την ώρα της κρίσης να ανοίξει μπαζωμένα ρέματα ούτε να εκμηδενίσει τις απώλειες.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι ως στέλεχος των Οικολόγων Πρασίνων θα είχατε ανέβει στα κεραμίδια για την τραγωδία στο Μάτι, ενώ τώρα κάνετε ήπια κριτική επειδή μετέχετε στην κυβέρνηση…
Οι Οικολόγοι Πράσινοι ουδέποτε στην ιστορία μας ανεβήκαμε στα κεραμίδια ούτε ασκούσαμε καιροσκοπική και καταγγελτική αντιπολίτευση. Δεν συνάδουν οι αξίες μας με τη λεκτική βία που χρησιμοποιούν κάποιοι για να κρύψουν την πολιτική τους γύμνια. Η αυτοκριτική μας θα πρέπει να είναι μάλλον αντίστροφη: ο νηφάλιος λόγος μας και η δομική αντιπολίτευση που επιλέξαμε δεν γεννούσαν πρωτοσέλιδα και έτσι δυστυχώς όσα προβλέπαμε εδώ και δεκαετίες δεν καταφέραμε να τα κάνουμε συνείδηση της κοινωνίας. Ωστόσο για την πυρκαγιά στο Μάτι από την πρώτη στιγμή μίλησα για έγκλημα και κάθε έγκλημα έχει ενόχους. Οι ένοχοι πρέπει να αναζητηθούν σε δύο επίπεδα: στην αδυναμία της Πολιτικής Προστασίας να σώσει τους ανθρώπους την ώρα της καταστροφής και στις πολιτικές που θα έπρεπε να προηγηθούν για να προληφθεί η καταστροφή. Ξεκινώντας από την Πολιτική Προστασία, επιβάλλεται η διερεύνηση από τη Δικαιοσύνη και ανεξάρτητους φορείς, διότι η Πολιτική Προστασία θα ήταν εγκληματικό να ιδωθεί μέσα από κομματικά γυαλιά ούτε είναι δυνατόν να μπαίνει σε κομματικά στεγανά. Πρέπει να διερευνηθεί εξονυχιστικά το εάν υπήρξαν ανεπάρκειες προσώπων ή λαθεμένος σχεδιασμός, γιατί εάν εστιάσουμε στα πρόσωπα, ξεχνώντας τις διαδικασίες, υπάρχει κίνδυνος και οι διάδοχοί τους να αποτύχουν.
Το καταφανές διαγνωσμένο όμως έγκλημα είναι η ίδια η ύπαρξη αυθαιρετουπόλεων. Η Πολιτική Προστασία δεν μπορεί να μηδενίσει το ρίσκο. Θα μπορούσε να το ελαχιστοποιήσει, αλλά αυτό είναι αδύνατον με αυτή την οδοποιία και με σπίτια ανάμεσα σε δάσος που δεν βοσκιέται, δεν υλοτομείται, δεν έχει ποικιλία βλάστησης. Η πολιτική προστασία δεν μπορεί να ανοίξει μπαζωμένα ρέματα την ώρα της κρίσης.
Κατεδάφιση αυθαιρέτων σημαίνει επιπλέον πολιτικό κόστος και έρχονται εκλογές. Οι παρεμβάσεις που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός θα αλλάξουν το τοπίο ή θα καταλήξουμε στο γκρέμισμα ολίγων μαντρότοιχων για επικοινωνιακούς λόγους;
Ο Πρωθυπουργός έχει επανειλημμένα αποδείξει ότι δεν κινείται με γνώμονα το πολιτικό κόστος. Οσοι το νομίζουν απλά κρίνουν εξ ιδίων και τρέφουν την αυταπάτη ότι κάποια στιγμή θα επανέλθει το πελατειακό καθεστώς που εξέτρεφε την αυθαιρεσία και συντηρούνταν από αυτήν. Οι παρεμβάσεις που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός θα πραγματοποιηθούν γιατί έχουμε κάνει τις αναγκαίες θεσμικές μεταρρυθμίσεις:
Εχουμε δασικούς χάρτες, οπότε δεν θα γκρεμιστεί τίποτα τυφλά και πελατειακά αλλά με γνώμονα πρώτα το περιβαλλοντικό ισοζύγιο και φυσικά τις ρυμοτομικές ανάγκες, όπου εκκρεμούν σχέδια πόλης. Αν μία απαλλοτρίωση – κατεδάφιση είναι αναγκαία για να ολοκληρωθεί ένα Ρυμοτομικό η κοινωνία θα το αποδεχθεί. Εχουμε Παρατηρητήριο Δόμησης, οπότε κανένας φάκελος αυθαιρεσίας δεν θα… παραπέφτει πίσω από κάποιον φωριαμό. Το Παρατηρητήριο λειτουργεί με κληρωτούς και όχι κάποιον μόνιμο υπάλληλο κάποιας πολεοδομίας, που στο παρελθόν έπρεπε να είναι ήρωας για να αντιστέκεται στον χρηματισμό και τις πολιτικές πιέσεις.
Κυρίως έχουμε πόρους, γιατί το 50% των τελών για την τακτοποίηση αυθαιρέτων πηγαίνει για τις αναγκαίες ρυμοτομικές παρεμβάσεις.
Για την καταστροφή ευθύνονται μόνο οι αμαρτίες δεκαετιών ή υπάρχουν και ευθύνες για λανθασμένους χειρισμούς και αποφάσεις στη διαχείριση της κρίσης;
Ανέφερα και πριν ότι οι ευθύνες ή οι αιτίες μπορεί να είναι πολυεπίπεδες. Είναι θλιβερή η εικόνα της αξιωματικής αντιπολίτευσης που αναζητά εξιλαστήρια θύματα σε πρόσωπα, πριν ολοκληρωθεί η έρευνα. Αποδεικνύει με τη στάση της ότι δεν ενδιαφέρεται να συνεισφέρει στην αναζήτηση των αιτιών, αλλά στην κομματική και μόνο εκμετάλλευση της τραγωδίας. Αυτό είναι ασέβεια προς την κοινωνία, είναι ασέβεια προς τα θύματα.
Εάν θέλουμε να γυρίσουμε σελίδα και να μη θρηνούμε αδικοχαμένους συνανθρώπους μας, πρέπει να μην αφήσουμε καμία πτυχή αδιερεύνητη. Για παράδειγμα, σε έναν σεισμό περιμένουμε από την Πολιτική Προστασία να δράσει τάχιστα και εάν δεν το κάνει θα αναζητηθούν ευθύνες, αλλά η μεγάλη καταστροφή θα γίνει εάν τα σπίτια δεν έχουν αντισεισμική θωράκιση ή έχουν γίνει αυθαιρεσίες όπως στη Ρικομέξ.
Οταν λοιπόν αναφερόμαστε σε διαχρονικό έγκλημα, αυτό δεν σημαίνει απόκρυψη ενδεχομένων ευθυνών προσώπων. Είναι παράλληλες διαδικασίες. Οι ενδεχόμενες ευθύνες προσώπων είναι η εύκολη πτυχή: είναι θέμα ολίγων μηνών να έχουμε πορίσματα και να αποδειχθούν ενδεχόμενες ολιγωρίες, εάν υπήρξαν. Το δύσκολο στοίχημα για την κυβέρνησή μας, που οι προκάτοχοί μας έκρυψαν κάτω από το χαλί και αρνήθηκαν να αναλάβουν, είναι η ύπαρξη αυθαιρετουπόλεων. Εκεί υπάρχει το πολιτικό κόστος και δεν θα διστάσουμε να το αναλάβουμε. Και το ακόμα δυσκολότερο στοίχημα είναι η κλιματική αλλαγή, που δυστυχώς δεν εξαρτάται μόνο από μία κυβέρνηση.
Πιστεύετε ότι μετά και το σοκ από την τραγωδία υπάρχει περιθώριο αντιστροφής του κλίματος για την κυβέρνηση;
Κατά τη γνώμη μου θα ήταν ασέβεια προς τους νεκρούς να μας απασχολεί αυτή τη στιγμή το κλίμα για την κυβέρνηση. Κάθε κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για ό,τι συμβαίνει στον τόπο και η ανάληψη ευθύνης πρέπει να είναι έμπρακτη και όχι επικοινωνιακή. Προσωπικά ελάχιστα με απασχολεί μία εύστοχή η άστοχη δήλωση που θα βελτίωνε ή θα χειροτέρευε το κλίμα. Ελάχιστα με απασχολούν και οι αντίστροφες επικοινωνιακές αθλιότητες εκπροσώπων (ευτυχώς όχι όλων) της αντιπολίτευσης, που νομίζουν ότι άρπαξαν την ευκαιρία να αναθεματίζουν την κυβέρνηση. Οι πολίτες δεν κρίνουν συγκυριακά, αλλά συνολικά. Να θυμίσω ότι το 2007 κάηκαν περίπου 3 εκατομμύρια στρέμματα, χάθηκαν 63 άνθρωποι, 6.000 έμειναν άστεγοι και η ζημία ξεπέρασε τα 3,5 δισ. ευρώ. Λίγες εβδομάδες μετά η τότε κυβέρνηση κέρδισε εκλογές και μάλιστα στην Ηλεία είχε ελάχιστες εκλογικές απώλειες. Προσωπικά θεωρώ ότι το καθήκον μας απέναντι στην τραγωδία είναι πρώτα και κύρια η διαχρονική οχύρωση της κοινωνίας απέναντι στις φυσικές καταστροφές, με τον οριστικό τερματισμό της αυθαιρεσίας και η, χωρίς κουκούλωμα ενδεχόμενων ευθυνών, εμβριθής αποτίμηση της ποιότητας της Πολιτικής Προστασίας κατά την ώρα της καταστροφής. Για αυτά θα κριθούμε από τους πολίτες.