Στην εξίσωση μιας αποτελεσματικής προπόνησης τρεξίματος τους καλοκαιρινούς μήνες ο παράγοντας που έχει τη μεγαλύτερη βαρύτητα είναι σίγουρα η ενυδάτωση. Για να κάνετε τη διαφορά, όμως, στις διαδρομές πολλών χιλιομέτρων, απαραίτητη προϋπόθεση φαίνεται πως είναι να κουβαλάτε στη ζώνη σας ροφήματα που μόλις βγήκαν από το ψυγείο. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει μια νέα έρευνα που προσδίδει σχεδόν μαγικές ιδιότητες σε όλα τα πολύ παγωμένα ποτά που σε αντίθεση με τα πιο ζεστά μπορούν να δώσουν στους δρομείς τα εχέγγυα για να αντέξουν όλες τις προκλήσεις της προετοιμασίας για τον σημαντικό αγώνα του φθινοπώρου. Σύμφωνα με ένα νέο άρθρο των Ολι Τζέι και Νέιθαν Μόρις από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ που φέρει τη σφραγίδα του Ινστιτούτου Αθλητικών Επιστημών της Gatorade, τα υπερβολικά παγωμένα σκευάσματα είναι αποτελεσματικά μόνο κατά το τρέξιμο με ζεστό και υγρό καιρό, οπότε ο δρομέας καταλήγει να στάζει από τον ιδρώτα. Αντίθετα, στην περίπτωση που η θερμοκρασία είναι υψηλή αλλά το περιβάλλον αρκετά ξηρό, τότε η βοήθεια των συγκεκριμένων ροφημάτων πριν και κατά τη διάρκεια του τρεξίματος δεν είναι τόσο αποδοτική. Κι αυτό γιατί το σώμα καταλήγει να κρατάει περισσότερη ζέστη έτσι αναγκάζοντας ολόκληρο το σύστημα του δρομέα να επιβραδύνει ή και τελικά να εγκαταλείψει την προσπάθειά του νωρίτερα απ’ ό,τι σχεδίαζε.
Αν και οι περισσότεροι δρομείς νιώθουν πως μετά το τρέξιμο ένα παγωμένο αναψυκτικό ή ένα μπουκάλι νερό που λίγο έλειψε να γίνει πάγος μπορεί να είναι η καλύτερη επιβράβευση των κόπων τους, δεν είναι ακριβώς έτσι. Η διαφορά που εντοπίζεται κι έχει να κάνει με τις καιρικές συνθήκες επεκτείνεται και στο διαφορετικό αποτέλεσμα που έχει το κρύο ρόφημα στον οργανισμό. Το σώμα τείνει να θερμαίνει όποια υγρά προσλαμβάνει ώστε να ρίξει τη θερμοκρασία του. Ωστόσο, όταν αυτά καταναλώνονται κατά τη διάρκεια της άσκησης δεν είναι σίγουρο ότι θα ρίξουν περισσότερο τη θερμοκρασία απ’ ό,τι αντίστοιχα πιο ζεστά σκευάσματα. Αυτοί που επιζητούν τα πιο κρύα είναι οι θερμοϋποδοχείς στο στομάχι που μειώνουν την παραγωγή ιδρώτα στην επιδερμίδα. Αλλά και πάλι, η κατάσταση αυτή διαρκεί περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Ο ιδρώτας επιδρά κρυώνοντας το σώμα και όχι ενυδατώνοντάς το. Η εξαφάνιση του ιδρώτα συμβαίνει καθώς ο αέρας έρχεται σε επαφή με το υγρό δέρμα. Ο υπερβολικός ιδρώτας μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες καταστάσεις, αγγίζοντας την αφυδάτωση στην περίπτωση που ο δρομέας δεν αντικαταστήσει τα υγρά. Σε λιγότερο εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου ο οργανισμός μπορεί να μείνει ενυδατωμένος, ο περισσός ιδρώτας συμβάλλει στη μεγαλύτερη αποβολή θερμότητας από το σώμα του αθλητή. Ολη αυτή η κατάσταση έχει και ως αποτέλεσμα τη συγκράτηση δυνάμεων εκ μέρους του δρομέα και άρα τη δυνατότητα συνέχισης της υπερπροσπάθειας, αφού κατά μία έννοια το εσωτερικό σύστημα, η μηχανή του ατόμου, δεν υπερθερμαίνεται και άρα μπορεί ν’ αντέξει στις απαιτήσεις της προπόνησης περισσότερων χιλιομέτρων.
Ας βάλουμε τώρα και τον παράγοντα της εξωτερικής θερμοκρασίας. Εάν το τρέξιμο πραγματοποιείται μια ζεστή μέρα αλλά με μπόλικη υγρασία και αέρα, ο παραγόμενος ιδρώτας του σώματος, συμβάλλει στην ψύξη του οργανισμού χάρη στον ξηρό αέρα. Ο αέρας απορροφά την υγρασία και βάζει φρένο σε περαιτέρω επιπλοκές στον κορμό του δρομέα. Σε αυτήν την περίπτωση, αν ο αθλούμενος μειώσει κι άλλο την παραγωγή του ιδρώτα καταναλώνοντας παγωμένα υγρά, θα κατακρατήσει όλη τη ζέστη πάνω του, αφού δεν μπορεί να ιδρώσει επαρκώς. Ετσι, ακόμα κι αν δεν το θέλει πραγματικά, θα καταλήξει να εγκαταλείψει την προπόνησή του. Αν πάλι δοκιμάσετε να πάρετε τους δρόμους ενώ το θερμόμετρο δείχνει άνω των 32 βαθμών Κελσίου και η υγρασία είναι στο κόκκινο, τότε θα δείτε πως αυτή η ζεστή κατάσταση εμποδίζει το σώμα σας να αποβάλει τον ιδρώτα του. Τα αθλητικά ρούχα θα κολλάνε πάνω σας, το δέρμα θα το νιώθετε ταλαιπωρημένο και τον ιδρώτα να κάνει αυλάκια στο μέτωπό σας. Επειδή ο ιδρώτας δεν συμβάλλει ουσιαστικά στην πτώση της εσωτερικής θερμοκρασίας, αυτή παραμένει στο κόκκινο και σας βάζει σ’ έναν φαύλο κύκλο διαρκούς αναποτελεσματικής εφίδρωσης. Αρκετά σύντομα θα πρέπει να καταβάλετε υπερπροσπάθεια για να διατηρήσετε τον ίδιο ρυθμό στο τρέξιμο αλλά σταδιακά θα επιβραδύνετε. Αυτή η στιγμή είναι που πρέπει να επιστρατεύσετε τη χρήση παγωμένων υγρών ώστε να εξασφαλίσετε την ψύξη του οργανισμού.
Δυστυχώς η συγκεκριμένη έρευνα δεν κατέληξε σε συγκεκριμένους δείκτες υγρασίας πάνω από τους οποίους ενδείκνυται η χρήση παγωμένων ποτών. “Ισχύει για άσκηση σε εσωτερικούς χώρους αλλά όχι εξωτερικούς όπου οι πηγές θέρμανσης του σώματος είναι πολλές και ο αέρας διαχέεται” ανέφερε ο Ολι Τζέι μιλώντας στη σελίδα Runners World. Ωστόσο, ένα διάγραμμα που συνόδευε τη δημοσίευση της έρευνας δείχνει μια ευρεία γκάμα θερμοκρασιών και υγρασίας όπου μπορούν τα κρύα υγρά να βοηθήσουν τους δρομείς ξεκινώντας από θερμοκρασίες κάτω των 20 βαθμών Κελσίου με υγρασία 80% φτάνοντας έως 26 βαθμούς Κελσίου και 40% υγρασία. Βέβαια, τα ίδια αποτελέσματα μπορεί να έχει κι αν η θερμοκρασία φτάσει τους 32 βαθμούς και η υγρασία το 30%.
Χοντρικά, υπολογίστε πως αν ο συνδυασμός του ρυθμού όταν τρέχετε με τη ζέστη και την υγρασία κάνουν τον ιδρώτα σας να στάζει, τότε μπορείτε να επιστρατεύσετε άφοβα ένα παγωμένο υγρό της αρεσκείας σας. Ακόμα κι αν αυτό είναι ένα ποτό με ηλεκτρολύτες, μιας και, όπως επισημαίνει ο Τζέι στο κείμενό του, παρατήρησε πως κι αυτά μπορεί να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα στην ψύξη του οργανισμού.