Ο ανασχηματισμός και οι παροχές αποτελούν τις δύο γραμμές που ορίζουν το στενό πολιτικό μονοπάτι στο ποίο καλείται να βαδίσει η κυβέρνηση από τις 20 Αυγούστου και μετά, με όριο στον ορίζοντα τις βουλευτικές εκλογές. Ως προς τον χρόνο των εκλογών, όλοι οι σχεδιασμοί γίνονταν με σημείο αναφοράς τον ερχόμενο Μάιο. Η φονική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική όμως «έκαψε» προγραμματισμούς, προσδοκίες και σχεδιασμούς, με αποτέλεσμα όλα να εξεταστούν από την αρχή.

Ο ανασχηματισμός που θα αποτελούσε μήνυμα για πολιτική στροφή, εκ των πραγμάτων αποτελεί πρωτοβουλία για έξοδο από τη «διακεκαυμένη ζώνη» του Αυγούστου και άνοιγμα ενός νέου κύκλου για την κυβέρνηση.

Οι ανακοινώσεις αναμένονται πριν από τη ΔΕΘ (χρειάζεται ικανός χρόνος ενημέρωσης) για τους νέους υπουργούς πριν ανέβουν στη Θεσσαλονίκη και μετά την τυπική ημερομηνία εξόδου από τη μνημονιακή επιτροπεία. Συνεπώς στα 24ωρα μεταξύ της Τρίτης 21 Αυγούστου (λήξη Μνημονίου) και της Παρασκευής 24 του μήνα αναμένονται οι ανακοινώσεις.

Ολες οι πληροφορίες υποστηρίζουν πως ο Πρωθυπουργός καταλήγει να προχωρήσει αυτή τη φορά σε θεαματικές αλλαγές αφού (σε αντίθεση με τον ανασχηματισμό του Μαρτίου) θα έχει «καθαρό» πολιτικά τοπίο (χωρίς αξιολογήσεις και νέα μέτρα) μέχρι την ώρα που θα επιλέξει να πάει σε εκλογές. Μελετά τις επιλογές των προσώπων ώστε να καταλήξει σε ένα σχήμα εκλογικής μάχης στο οποίο πρώτο ρόλο θα έχουν νέα πρόσωπα (από τη γενιά του) και κατά το δυνατόν άφθαρτα.

Ηδη σε θέσεις-κλειδιά έχουν τοποθετηθεί οι Δημήτρης Λιάκος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, Εφη Αχτσιόγλου, Νάσος Ηλιόπουλος, Αλέξης Χαρίτσης, για το έργο των οποίων υπάρχει θετική εικόνα στο Μαξίμου και γι’ αυτό αναμένεται να παραμείνουν (και αναβαθμιζόμενοι κάποιοι) στο νέο κυβερνητικό σχήμα, όπου οι πληροφορίες θέλουν να αναλαμβάνουν υπουργείο κι άλλοι νέοι, όπως ο Κώστας Ζαχαριάδης ή ο Χρήστος Στάικος.

Ο Αλέξης Τσίπρας θα ήθελε την αντικατάσταση τουλάχιστον δέκα προσώπων ώστε να δώσει σημαντικό μήνυμα ανανέωσης, ωστόσο είναι αναγκασμένος να λάβει υπόψη του κάποιες προϋποθέσεις που δυσκολεύουν την επιλογή του.

Ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον δεν έχει «μηδενικό παθητικό». Εστω και «με την πλάτη στον τοίχο» εφάρμοσε το τρίτο Μνημόνιο και ακολούθως φορτώθηκε πολιτική φθορά, η οποία – σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις – ήδη τον κατατάσσει στη δεύτερη θέση.

Προεκλογικά ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να δώσει βάρος στο κόμμα και με αυτό να δώσει συντεταγμένα τη μάχη. Οπότε οι εσωκομματικοί συσχετισμοί θα παίξουν τον ρόλο τους.

Ο ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ. Αυτό σημαίνει ότι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος (παρά το ότι δεν ενθουσιάζει ούτε ενθουσιάζεται με την ομάδα του Μαξίμου) θα παραμείνει στο υπουργείο Οικονομικών (όπως επιθυμεί) μέχρι τις εκλογές, καθώς βάση του αποτελεί τουλάχιστον η μισή ομάδα των 53. Η άλλη μισή λέει «παρελθέτω απ’ εμού» η μείωση στις συντάξεις, ακόμα κι αν έχει υπογραφή Τσακαλώτου.

Εκτός της δυσανεξίας με τον Νίκο Παππά, ο Τσακαλώτος αντάλλαξε πυρά στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο με τον Τζανακόπουλο, όταν κατά πληροφορίες αμφισβήτησε τον τρόπο που η κυβέρνηση σχεδιάζει τη στήριξη των πληγέντων, προκαλώντας την έκρηξη του κυβερνητικού εκπροσώπου. Λίγο αργότερα έριξε βέλη για την ανάληψη ευθυνών σε όσους ενεπλάκησαν στη διαχείριση της τραγωδίας, διερωτώμενος αν όλα αφήνονται στο «κισμέτ».

Παρά το γεγονός ότι κατά καιρούς έχει συγκρουστεί και με τον Νίκο Φίλη και με τον Πάνο Σκουρλέτη, ο ίδιος πιστώνεται σε μεγάλο μέρος την επίτευξη του βασικότερου στόχου της κυβέρνησης, της ολοκλήρωσης της συμφωνίας. Οταν ο Τσίπρας μιλά για έξοδο από τα Μνημόνια, βασίζεται στη δουλειά Τσακαλώτου, ακόμα κι αν αυτός επιλέγει να απουσιάσει από τις εκδηλώσεις. Απών στο Ζάππειο, μένει να δούμε αν θα είναι παρών στην ερχόμενη εκδήλωση.

Ο ΚΟΤΖΙΑΣ. Η περίπτωση του υπουργού Εξωτερικών είναι ξεχωριστή και η συγκυρία επιβάλλει την παραμονή του. Ανοιχτό το Μακεδονικό μέχρι την επικύρωση της συμφωνίας, ανοιχτή και η διαπραγμάτευση με τα Τίρανα, οπότε ο Κοτζιάς στη θέση του, ακόμα κι αν «δεν αντέχει ούτε τα ρούχα του», κάτι που ξέρουν στο Μαξίμου.

Ο ΚΑΜΜΕΝΟΣ. Ο υπουργός Αμυνας ως κυβερνητικός εταίρος μετακινείται μόνο αν το θέλει. Τώρα ή όταν έρθει προς ψήφιση η συμφωνία των Πρεσπών;

Ο ΣΚΟΥΡΛΕΤΗΣ. Η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι θα παραμείνει. Ανέλαβε προσωρινά τις αρμοδιότητες Τόσκα, ενώ έχει και τις εκλογές μπροστά του. Εχει αποδοχή στη βάση του κόμματος, έχει όμως και κακή χημεία με κάποιους. Τυχόν μετακίνησή του, σε κάθε περίπτωση, επηρεάζει παραμέτρους και ευστάθειες. Δεν ήταν στην πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για το Πολιτικό Συμβούλιο και γι’ αυτό αρνήθηκε να μπει όταν τον πρότειναν άλλοι. Διατήρησε ωστόσο ειλικρινή σχέση με τον Αλέξη Τσίπρα και δεν «κάηκε» στις φωτιές της Ανατολικής Αττικής. Ωστόσο, κάποιοι εκτιμούν ότι μπορεί να μετακινηθεί.

ΨΑΧΝΕΙ ΤΟΝ ΑΝΤΙ-ΤΟΣΚΑ. Η επιλογή στην οποία καλείται άμεσα να προχωρήσει ο Αλέξης Τσίπρας είναι για το πρόσωπο που θα αντικαταστήσει τον παραιτηθέντα Νίκο Τόσκα. Μετά την αποχώρησή του, η «καυτή πατάτα» πήγε προσωρινά στα χέρια του Πάνου Σκουρλέτη, ωστόσο το αντικείμενο του συγκεκριμένου υπουργείου είναι τέτοιο που απαιτεί άμεση πλήρωση της θέσης. Ο νέος υπουργός άλλωστε θα αναλάβει λίγες μόνο ημέρες πριν από την άνοδο του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη και η προετοιμασία του σχεδίου από την Αστυνομία πρέπει να έχει υπουργική βούλα. Με κυβέρνηση της Αριστεράς – σίγουρα – δεν πρόκειται για καθόλου εύκολη επιλογή.

Τα πιο πολλά από τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και του Υπουργικού Συμβουλίου δεν θα ήθελαν να καθίσουν στην «ηλεκτρική καρέκλα», κρατώντας τα ηνία της Αστυνομίας και των δυνάμεων καταστολής. Μηχανισμοί για τους οποίους η πλειονότητα του κόσμου της Αριστεράς διακατέχεται από καχυποψία έως εχθρότητα.

Σε αυτήν τη θέση ο Αλέξης Τσίπρας είχε επιλέξει να τοποθετήσει τον Τόσκα, προερχόμενο από πολιτικό χώρο εκτός του ΣΥΡΙΖΑ.

Με δεδομένη αυτήν τη ιδιαιτερότητα, τα σενάρια θέλουν να έχει συζητηθεί η περίπτωση προσώπου προερχόμενου από τον χώρο των σωμάτων ασφαλείας, αλλά πολλές επιλογές δεν υπάρχουν. Κάπως έτσι ήρθε στο προσκήνιο η περίπτωση του πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ Μάρκου Μπόλαρη. Το όνομά του έχει επίσης πέσει στο τραπέζι και για τις περιφερειακές εκλογές στην Κεντρική Μακεδονία.

Αλλο ένα πρόσωπο που έχει καλή εικόνα του υπουργείου και προέρχεται από τη ΔΗΜΑΡ είναι ο νυν γενικός γραμματέας Δημόσιας Τάξης Δημήτρης Αναγνωστάκης. Και αυτή η επιλογή όμως έχει εμπόδιο τις αυτοδιοικητικές εκλογές, καθώς ο Αναγνωστάκης «καλοβλέπει» τον Δήμο Χαλκιδέων. Παρά τον προβληματισμό, είναι εξίσου πιθανό το ενδεχόμενο ο Τσίπρας να επιλέξει πρόσωπο που ήδη βρίσκεται στην κυβέρνηση, έχει αξιολογηθεί θετικά στην υλοποίηση έργου και απολαμβάνει την «τυφλή» εμπιστοσύνη του.

Ο ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ. Δέχεται «φίλια πυρά» για το ύφος του ως εκπροσώπου κάποιες φορές και ειδικά στην επίμαχη συνέντευξη Τύπου με τον Νίκο Τόσκα την επομένη των πυρκαγιών. Κάποιοι μάλιστα του φορτώνουν και την ιδέα. Παρά την κριτική ότι δεν μιλά πια στην «καρδιά του κόσμου», ο ίδιος βγήκε μπροστά σε όλες τις δύσκολες στιγμές και – όπως η θέση του επιβάλλει – σήκωσε το βάρος στις πλάτες του. Οι πληροφορίες ότι η επίμαχη συνέντευξη αποτελούσε δική του επιλογή δεν έχουν βάση.

Ο Τζανακόπουλος θα μπορούσε να μετακινηθεί σε άλλο υπουργείο, ωστόσο θα πρέπει να βρεθεί εξίσου ικανός κυβερνητικός εκπρόσωπος για προεκλογική μάλιστα περίοδο, καταλαμβάνοντας και τη θέση στο Επικρατείας που μένει για τον κυβερνητικό εκπρόσωπο.

Ο ΠΑΠΠΑΣ. Αν και παρέδωσε σκυτάλη στον Τζανακόπουλο, επί της ουσίας δεν έφυγε ποτέ από το Μαξίμου και πάντα είχε λόγο στις βασικές επιλογές. Ετσι έγινε και στη διαχείριση της κυβερνητικής εικόνας μετά την καταστροφή στο Μάτι. Για τη μετακίνησή του στο οικονομικό επιτελείο οι κακές γλώσσες θέλουν τον Τσακαλώτο να έχει ανάψει κόκκινο.

Στο αν θα μετακινηθεί ή όχι, θα έχει λόγο και ο ίδιος, αφού παραμένει από τους πιο έμπιστους συνεργάτες του Τσίπρα και από τους ανθρώπους που γνωρίζουν όσο ελάχιστοι τις σκέψεις του Πρωθυπουργού.

ΤΟ ΠΑΚΕΤΟ ΠΑΡΟΧΩΝ. Μαζί με τον ανασχηματισμό ο Αλέξης Τσίπρας προετοιμάζει και το πακέτο παροχών με το οποίο θα παρουσιαστεί στη Θεσσαλονίκη. Θεωρείται βέβαιο ότι – ακόμα και πράττοντας μονομερώς – δεν θα εφαρμόσει τη μείωση των συντάξεων από 1/1/2019. Παράλληλα μελετά την αύξηση του κατώτατου μισθού από την έναρξη του νέου έτους, ενώ και φέτος θα δώσει η κυβέρνηση την οικονομική ενίσχυση από το υπερπλεόνασμα στα πιο χαμηλά εισοδηματικά στρώματα μιλώντας για καταβολή 13ης σύνταξης. Επίσης το υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζεται το σχέδιο για τη μείωση της φορολογίας για τη μεσαία τάξη και τις επιχειρήσεις. Μέχρι τον ερχόμενο Μάιο φιλοδοξεί ο Τσίπρας να γυρίζει – όσο μπορεί – μια πολύ δύσκολη παρτίδα. Εμπειρα κυβερνητικά στελέχη πάντως δεν έχουν σβήσει από το σημειωματάριό τους το τέλος του Ιανουαρίου ως πιθανό χρόνο αιφνιδιαστικής προσφυγής στις κάλπες.