Μπορεί η τουρκική λίρα να έχει χάσει από τις αρχές της χρονιάς το  40% της αξίας της και να έκανε την Παρασκευή ιστορική βουτιά μεγαλύτερη του 14%, μπορεί οι τούρκοι πολίτες και οι επενδυτές να έτρεμαν το άνοιγμα των αγορών σήμερα και τις φήμες που θέλουν την Αγκυρα να επιβάλλει κάποιας μορφής capital controls, οι οποίες ενίσχυαν την αγωνία τους, αλλά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρέμεινε όλο το Σαββατοκύριακο ατάραχος, σε κατάσταση άρνησης, θα έλεγε κανείς, επιμένοντας πως η τουρκική οικονομία δεν βρίσκεται σε κρίση ούτε σε κατάσταση χρεοκοπίας, οι πολίτες δεν πρέπει να έχουν «καμία ανησυχία», ο ίδιος θα βγει νικητής από αυτόν τον «οικονομικό πόλεμο» και αν οι ΗΠΑ επιμείνουν να θυσιάσουν τις σχέσεις τους με την Αγκυρα «επιλέγοντας αντί ημών έναν πάστορα», τότε η Τουρκία θα αναγκαστεί να αναζητήσει «νέους φίλους και συμμάχους».

Στο σκληρό παιχνίδι πόκερ που μοιάζει να παίζεται ανάμεσα στον Ερντογάν και τον Ντόναλντ Τραμπ, με αφορμή την κράτηση του αμερικανού πάστορα Αντριου Μπράνσον (γιατί οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες – συμμάχους στο ΝΑΤΟ επιδεινώνονται σταδιακά τα τελευταία δύο χρόνια για μια σειρά από θέματα, από την άρνηση των ΗΠΑ να εκδώσουν στην Τουρκία τον αυτοεξόριστο μουσουλμάνο ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν έως τα αντικρουόμενα συμφέροντά τους στη Συρία και την απόφαση της Αγκυρας να αγοράσει πυραύλους S-400 από τη Ρωσία), κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη συνέχεια, δεδομένος είναι μόνο ο αντίκτυπος στη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων: «Είναι πολύ, πολύ τρομακτικό αυτό που ζούμε», έλεγε χαρακτηριστικά στους «Financial Times» ένας σύμβουλος επιχειρήσεων στην Κωνσταντινούπολη.

Η ΔΙΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΗΠΑ. Ο πάστορας Μπράνσον δικάζεται επί του παρόντος στην Τουρκία για «τρομοκρατία» και «κατασκοπεία». Τέλη Ιουλίου, έπειτα από ενάμιση χρόνο κράτησης στη φυλακή, τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό. Οπως αποκάλυψε χθες ο ίδιος ο τούρκος πρόεδρος, η Ουάσιγκτον είχε δώσει διορία στην Αγκυρα για την απελευθέρωσή του μέχρι τις 6 το απόγευμα της περασμένης Τετάρτης. «Αν δεν τον αφήναμε ελεύθερο, είπαν πως θα μας επέβαλλαν κυρώσεις… Και τι έγινε; Αμέσως επιβάλαμε τις ίδιες κυρώσεις στους δικούς του υπουργούς» δήλωσε. Πρώτη Αυγούστου οι ΗΠΑ ενέτειναν τις πιέσεις στην Τουρκία παγώνοντας όλα τα περιουσιακά στοιχεία των τούρκων υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών εντός της αμερικανικής δικαιοδοσίας. Ως απάντηση, ο Ερντογάν ανακοίνωσε το πάγωμα τυχόν περιουσιακών στοιχείων που διαθέτουν στην Τουρκία οι υπουργοί Εσωτερικών και Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Την περασμένη Παρασκευή, ωστόσο, οι πιέσεις κλιμακώθηκαν, με τον Τραμπ να ανακοινώνει διπλασιασμό των δασμών στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα από την Τουρκία, στο 20% και 50% αντίστοιχα. «Η σχέση μας με την Τουρκία δεν είναι καλές αυτή τη στιγμή» συνόψισε την κατάσταση σε ένα tweet ο αμερικανός πρόεδρος. Το τουρκικό εθνικό νόμισμα «κατρακυλάει δραματικά έναντι του πολύ ισχυρού μας δολαρίου» διακήρυξε σε άλλο του tweet.

Ο Τραμπ έχει χαρακτηρίσει επανειλημμένως «απόλυτη ντροπή» την κράτηση του Μπράνσον καλώντας τον Ερντογάν να τον απελευθερώσει «αμέσως». «Δεν έχουμε κάνει μέχρι τώρα υποχωρήσεις στον τομέα της Δικαιοσύνης ούτε θα κάνουμε ποτέ», διαμήνυσε το Σάββατο ο τούρκος πρόεδρος, μιλώντας σε υποστηρικτές του στην Οινόη της Βορειοανατολικής Τουρκίας. «Η απόπειρα να υποχρεωθεί η κυβέρνησή μου να παρέμβει στη νομική διαδικασία δεν συμβαδίζει με το Σύνταγμά μας ή με τις κοινές δημοκρατικές μας αξίες» επεσήμανε σε άλλη του παρέμβαση, σε άρθρο του στην εφημερίδα «New York Times», κάνοντας όλους όσοι γνωρίζουν πόσο ακριβώς σέβεται η πολιτική εξουσία στην Αγκυρα την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης να υπομειδιάσουν.

Οποια εικόνα και αν προσπαθεί να περάσει ωστόσο προς τα έξω ο Ερντογάν, η ουσία είναι πως βρίσκεται σήμερα μπροστά σε μία από τις πιο δύσκολες οικονομικές προκλήσεις που έχει αντιμετωπίσει αφότου ανήλθε στην εξουσία, το 2013. «Υπάρχουν διάφορες εκστρατείες σε εξέλιξη εναντίον της Τουρκίας. Μη δίνετε σημασία» δήλωνε ήδη από το βράδυ της Παρασκευής, επιχειρώντας να καθησυχάσει τους πολίτες. «Μην ξεχνάτε, αν εκείνοι έχουν τα δολάριά τους, εμείς έχουμε τον λαό μας, τον Θεό μας. Εργαζόμαστε σκληρά. Δείτε πώς ήμασταν πριν από 16 χρόνια και δείτε μας σήμερα». Ο τούρκος πρόεδρος είχε ήδη καλέσει, από την περασμένη εβδομάδα, τους πολίτες της χώρας να μετατρέψουν δολάρια και χρυσό σε λίρες ώστε να ενισχύσουν την τουρκική λίρα. Από την Παρασκευή και εξής είναι ένα κάλεσμα που απευθύνει καθημερινά: «Αν έχετε δολάρια, ευρώ ή χρυσό κάτω από το μαξιλάρι σας, πηγαίνετε στις τράπεζες να τα ανταλλάξετε με τουρκικές λίρες. Είναι μια εθνική μάχη» επαναλαμβάνει, δείχνοντας πως ελπίζει να αξιοποιήσει τα περισσότερα από 100 δισ. δολάρια που κρατούν φυλαγμένα τα τουρκικά νοικοκυριά σε ξένο νόμισμα στην προσπάθειά του να ελέγξει την κρίση.

Σε νέα ομιλία που απηύθυνε χθες σε πλήθος υποστηρικτών του στα γραφεία του κυβερνώντος AKP στην Τραπεζούντα της Μαύρης Θάλασσας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επέμεινε στη γνωστή επωδό: η κατρακύλα της λίρας δεν αντικατοπτρίζει την οικονομική πραγματικότητα της χώρας, είναι αποτέλεσμα μιας συνωμοσίας εναντίον της Τουρκίας. «Στόχος της επιχείρησης είναι να εξασφαλιστεί η παράδοση της Τουρκίας σε όλους τους τομείς, από την οικονομία μέχρι την πολιτική. Αντιμετωπίζουμε εκ νέου μία ύπουλη πολιτική συνωμοσία. Με τη βοήθεια του Θεού, θα την ξεπεράσουμε» δήλωσε.

Ο τούρκος πρόεδρος επανέλαβε τη γνωστή εναντίωσή του στην αύξηση των επιτοκίων, τορπιλίζοντας τις όποιες ελπίδες είχαν απομείνει στους επενδυτές για μια παρέμβαση της τουρκικής κεντρικής τράπεζας προς αυτή την κατεύθυνση: «Τα επιτόκια είναι ένα εργαλείο εκμετάλλευσης που κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους» επέμεινε. «Κανείς δεν πρέπει να επιχειρήσει να μας κάνει να πέσουμε σε αυτή την παγίδα, δεν θα ξεγελαστούμε από αυτή τη συνωμοσία, κανείς να μην ενθουσιάζεται».

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΠΟΥΤΙΝ. Η γραμμή άμυνας που επιλέγει ο Ερντογάν είναι η προειδοποίηση – απειλή προς τις ΗΠΑ πως έχουν περισσότερα να χάσουν παρά να κερδίσουν αν επιμείνουν στην οδό της σύγκρουσης. Δεν είναι τυχαίο που η τουρκική προεδρία ανακοίνωσε την Παρασκευή, λίγο μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ για διπλασιασμό των δασμών στις τουρκικές εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα, ότι ο Ερντογάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν, επισημαίνοντας πως οι δύο ηγέτες μίλησαν κυρίως για τη Συρία και τις εμπορικές συναλλαγές.

«Αν οι ΗΠΑ δεν αρχίσουν να σέβονται την εθνική κυριαρχία της Τουρκίας και δεν αποδείξουν ότι αντιλαμβάνονται τους κινδύνους που αντιμετωπίζει το έθνος μας, η συνεργασία μας πιθανόν να κινδυνεύσει», έγραψε ο τούρκος πρόεδρος το Σάββατο στους «New York Times». «Η αποτυχία να αντιστραφεί αυτή η μονομέρεια και η έλλειψη σεβασμού θα μας αναγκάσει να αρχίσουμε να αναζητούμε νέους φίλους και συμμάχους» πρόσθεσε. «Αν οι ΗΠΑ μας γυρίσουν την πλάτη, επιλέγοντας αντί ημών έναν πάστορα, συγγνώμη… συνεχίζουμε τον δρόμο μας με αποφασιστικά βήματα» διακήρυξε την ίδια ημέρα από τη Ριζούντα της Μαύρης Θάλασσας. «Η απάντησή μας σε εκείνους που διεξάγουν έναν εμπορικό πόλεμο εναντίον ολόκληρου του κόσμου, συμπεριλαμβάνοντας τη χώρα μας, είναι να κατευθυνθούμε προς νέες αγορές και νέες συμμαχίες» επανέλαβε χθες από την Τραπεζούντα. «Κάποιοι κλείνουν τις πόρτες και άλλοι ανοίγουν νέες» διαβεβαίωσε.