Νέο κεφάλαιο στην οικονομική κρίση άνοιξε χθες η Τουρκία. Το εθνικό νόμισμα της χώρας, η λίρα, δέχτηκε ισχυρό σφυροκόπημα και έφτασε να χάνει μέσα σε μία μόνο ημέρα πάνω από 10% έναντι του δολαρίου, με τις συνολικές απώλειες έναντι του αμερικανικού νομίσματος να διαμορφώνονται από τις αρχές του έτους σε 45%. Η οικονομική κρίση στην Τουρκία απειλεί πλέον ανοιχτά όχι μόνο τη χώρα αλλά και τα νομίσματα, τα χρηματιστήρια και τα ομόλογα και άλλων αναδυόμενων οικονομιών. Επίσης απειλεί και την ίδια την Ευρώπη όπου καταγράφηκαν χθες οι πρώτοι κλυδωνισμοί στα ομόλογα και σε μετοχές τραπεζών που έχουν έκθεση στη χώρα αυτή. Σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, τη μεγαλύτερη έκθεση στην Τουρκία έχουν τράπεζες της Ισπανίας και της Γαλλίας και ακολουθούν τράπεζες από την Ιταλία και τη Βρετανία. Την ίδια στιγμή, η μεγάλη ενίσχυση του δολαρίου προκαλεί πιέσεις και στο ευρώ με την ισοτιμία του ενιαίου νομίσματος να διαμορφώνεται πλέον στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 16 μηνών.

Οσον αφορά την ευρωζώνη, οι μεγαλύτεροι τριγμοί καταγράφηκαν στα ομόλογα της Ιταλίας όπου τα επιτόκια σκαρφάλωσαν στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας εβδομάδας. Τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων 10ετούς διάρκειας της Ιταλίας αυξήθηκαν κατά εννέα μονάδες βάσης και διαμορφώθηκαν στο 3,09%, ενώ η διαφορά τους (σπρεντ) με αυτά των γερμανικών ομολόγων έφτασε τις 275 μονάδες βάσης. Τα επιτόκια των 10ετών κρατικών ομολόγων της Ισπανίας αυξήθηκαν κατά επτά μονάδες βάσης και διαμορφώθηκαν στο 1,48%.

 

ΑΠΕΙΛΗ. Τη μεγαλύτερη έκθεση στην Τουρκία την έχουν, σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές και την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, πέντε τράπεζες. Πρόκειται για την ισπανική Banco Bilbao Vizcaya Argentaria, την ιταλική UniCredit, την ING, την BNP Paribas και την HSBC.

Συνολικά, όπως εκτιμά η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, η έκθεση ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στην Τουρκία διαμορφώνεται σε περίπου 195 δισ. δολάρια. Από αυτά τα 82,3 δισ. δολάρια αφορούν έκθεση ισπανικών τραπεζών και τα 38,4 δισ. δολάρια έκθεση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από τη Γαλλία.

ΒΟΥΛΙΑΖΕΙ. Η ισοτιμία της λίρας έφτασε χθες το πρωί σε νέα ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Μια λίρα έφτασε να ανταλλάσσεται προς 7,23 δολάρια για να ανακάμψει στη συνέχεια ελαφρά στα 6,92 δολάρια. Πρόκειται για τεράστια βουτιά που πλέον πλησιάζει το 50% μέσα σε διάστημα οκτώ μόλις μηνών.

Από το σφυροκόπημα της λίρας δεν έμειναν ανεπηρέαστα ούτε τα νομίσματα άλλων αναπτυσσόμενων οικονομιών που συνδέονται και αυτά στενά με την πορεία του δολαρίου. Το ραντ της Νότιας Αφρικής υποχώρησε σε χαμηλά δύο ετών έναντι του αμερικανικού νομίσματος καταγράφοντας απώλειες που έφτασαν ακόμη και το 9%. Το κινεζικό γουάν πλησίασε κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα του τελευταίου δωδεκαμήνου έναντι του δολαρίου. Το ένα δολάριο έφτασε να ανταλλάσσεται με 6,89 γουάν. Οι επενδυτές αναγκάστηκαν να στραφούν σε πιο ασφαλή καταφύγια και όπως γίνεται συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, προτίμησαν το δολάριο και το ελβετικό φράγκο. Αγορές υπήρξαν επίσης και σε ιαπωνικά γεν ενώ αντίθετα το ευρώ υποχώρησε έναντι όλων των νομισμάτων αυτών. Βουτιά έκανε και το πέσο της Αργεντινής σε ιστορικά χαμηλά έναντι του δολαρίου.

ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ. Οι αναδυόμενες οικονομίες ανησυχούν επειδή πλέον η απειλή που αντιμετωπίζουν είναι τριπλή. Από τη μια υπάρχει η κρίση στην Τουρκία που δημιουργεί αρνητικό κλίμα και επηρεάζει τα νομίσματά τους. Από την άλλη, έχει δημιουργηθεί ανασφάλεια λόγω του εμπορικού πολέμου που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ. Επιπλέον, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (FED) αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνει το κόστος δανεισμού σε δολάρια, σφίγγοντας ακόμη περισσότερο τον κλοιό στα νομίσματα των αναδυόμενων αυτών οικονομιών που είναι συνδεδεμένα με το αμερικανικό νόμισμα.

ΟΙ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ. Βραχυπρόθεσμα, πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς θα κυλήσουν οι αμέσως επόμενες ημέρες και πώς θα συμπεριφερθούν οι αγορές απέναντι στην Τουρκία. Η Goldman Sachs εκτιμά ότι κοντά στα τρέχοντα επίπεδα της ισοτιμίας της λίρας, οι τράπεζες της χώρας θα αρχίσουν να χρειάζονται ακόμη μεγαλύτερη κεφαλαιακή επάρκεια για να καλύψουν τις ανάγκες τους και τις ανάγκες των πελατών τους. Αυτός ήταν και ο λόγος που χθες η κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας έλαβε μέτρα μειώνοντας το ποσοστό αποθεματικών που πρέπει να διατηρούν οι τράπεζες της χώρας. Μένει να αποδειχτεί εάν τα μέτρα αυτά θα αποδειχτούν αρκετά ή εάν η Αγκυρα θα πρέπει να κάνει πίσω αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τα επιτόκια ή λαμβάνοντας ακόμη περισσότερα μέτρα, όπως είναι οι κεφαλαιακοί έλεγχοι – κάτι που η Αγκυρα έχει δείξει ότι θέλει να αποφύγει πάση θυσία.