Ενα πρώτο κρας τεστ αξιοπιστίας έναντι των δανειστών και των αγορών θα αποτελέσουν οι εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης μέσω των οποίων η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να δώσει μια κάποια υπόσταση στο αφήγημα για το τέλος των Μνημονίων.
Οι εξαγγελίες, σύμφωνα με πηγές του οικονομικού επιτελείου, θα έχουν ορίζοντα τριετίας, ενώ ακόμα δεν έχουν ληφθεί οι τελικές αποφάσεις για τα μέτρα τα οποία θα ανακοινωθούν. Στο τραπέζι, εκτός από το καυτό θέμα των συντάξεων, βρίσκονται μεταξύ άλλων, σύμφωνα με πληροφορίες, μικρές μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ από το 2019, μείωση του πρώτου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων από το 22% στο 20% (προβλέπεται στα αντίμετρα του 2020 πακέτο με τη μείωση του αφορολογήτου) αλλά και αύξηση του απαλλασσόμενου ορίου εισοδήματος για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Εξετάζεται το ενδεχόμενο στο πακέτο παροχών εκτός από μειώσεις φόρων να περιληφθούν και παρεμβάσεις αύξησης των κοινωνικών δαπανών, ενώ γίνονται ασκήσεις επί χάρτου για μια πρώτη – έστω και μικρή – αύξηση του κατώτατου και του υποκατώτατου μισθού.
Το μεγάλο στοίχημα βέβαια δεν είναι άλλο από την περικοπή ή μη των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου 2019, μια «διαρθρωτική μεταρρύθμιση» κατά την εκτίμηση του ΔΝΤ απαραίτητη υπό το βάρος των συνεπειών γήρανσης και μείωσης του οικονομικά ενεργού πληθυσμού.
Ο διευθυντής του οικονομικού γραφείου του Πρωθυπουργού, Γιώργος Τσίπρας, με δηλώσεις του χθες (Στο Κόκκινο) προανήγγειλε «συγκεκριμένα μέτρα» στη ΔΕΘ αφήνοντας ανοιχτό κάθε ενδεχόμενο για το μέλλον των συντάξεων.
«Αναγκαστικά αυτή η συζήτηση θα πρέπει να ανοίξει και να κλείσει προς τον Οκτώβρη» ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας σε ερώτηση σχετικά με τις συντάξεις, προσθέτοντας πως «δεν είναι ένα εύκολο ζήτημα».
Το κλίμα το οποίο αρχίζουν να καλλιεργούν μέσω δηλώσεών τους κυβερνητικά στελέχη, με πρώτη την αρμόδια υπουργό Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου, παραπέμπει σε μη εφαρμογή των προνομοθετημένων μέτρων για τις συντάξεις από την 1η Ιανουαρίου.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι εναλλακτικά θα επιχειρηθεί «μερική» εφαρμογή του μέτρου με μικρότερες σε σχέση με τις προβλεπόμενες μειώσεις.
Σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, τα μέτρα τα οποία έχουν ψηφιστεί στο πεδίο συντάξεων και εισφορών από το 2019 αγγίζουν τα 3,020 δισ. ευρώ. Προβλέπονται περικοπές 1,434 δισ. ευρώ από το μαχαίρι στις κύριες συντάξεις φορέων πλην Δημοσίου, 1,121 δισ. ευρώ από τις περικοπές στις συντάξεις του Δημοσίου, 232 εκατ. ευρώ από την περικοπή της προσωπικής διαφοράς στις επικουρικές συντάξεις και 95 εκατ. ευρώ από το «πάγωμα» των τιμαριθμικών αναπροσαρμογών έως το 2022 έναντι αρχικής πρόβλεψης άρσης του μέτρου το 2019.
Το τελευταίο αυτό μέτρο εξαιτίας του σχετικά χαμηλού δημοσιονομικού κόστους έχει μπει στο κάδρο των συζητήσεων, όπως άλλωστε και οι αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών, στους οποίους ο αρμόδιος υφυπουργός Τάσος Πετρόπουλος κλείνει διαρκώς το μάτι των ελαφρύνσεων μετά το τσουνάμι των διπλών και τριπλών εισφορών.
Το Μεσοπρόθεσμο προβλέπει ότι η αλλαγή της βάσης υπολογισμού των εισφορών στους ελεύθερους επαγγελματίες από την 1η Ιανουαρίου 2018, με τη συμπερίληψη των καταβλητέων εισφορών στο ετήσιο φορολογητέο εισόδημα, θα αποδώσει αύξηση εσόδων 138 εκατ. ευρώ το επόμενο έτος έναντι 59 εκατ. ευρώ φέτος.
Εάν η κυβέρνηση κινηθεί σε μια λογική «δώσ’ τα όλα» στον δρόμο προς τις κάλπες δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το φθινόπωρο θα είναι θερμό στο μέτωπο των δανειστών, αλλά και των αγορών όπου οι αποδόσεις των ομολόγων κρατούν κλειστή την πόρτα της εξόδου.
Οι δανειστές φέρονται έτοιμοι να συζητήσουν τον τρόπο και τον χρόνο εφαρμογής των περικοπών στις συντάξεις, ενώ με την τελευταία επικαιροποίηση του Μνημονίου απέσυραν ακόμα και στις διατυπώσεις την πιθανότητα εφαρμογής και της μείωσης του αφορολογήτου από το 2019.
Εντός Σεπτεμβρίου αναμένονται οι πρώτες επίσημες συζητήσεις με κλιμάκιο της Κομισιόν ενόψει της έγκρισης του προσχεδίου προϋπολογισμού 2019, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ενώ τον Οκτώβριο αναμένεται να πραγματοποιηθεί η πρώτη τριμηνιαία μεταμνημονιακή αξιολόγηση από τα κλιμάκια Κομισιόν, ESM, ΕΚΤ και ΔΝΤ. Τον Οκτώβριο άλλωστε αναμένεται να υπάρξει καλύτερη εικόνα αναφορικά με το ύψος του φετινού πρωτογενούς πλεονάσματος.
Τα στοιχεία έως το τέλος Ιουνίου δείχνουν υπέρβαση του στόχου κατά περίπου 1 δισ. ευρώ, αλλά και υστέρηση κατά περίπου 1 δισ. ευρώ σε σχέση με τις επιδόσεις του αντίστοιχου περσινού εξαμήνου. Οι πρώτες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι στο τέλος του έτους θα υπάρξει υπέρβαση του στόχου κατά 0,5% του ΑΕΠ, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα διανομής κοινωνικού μερίσματος έως και 900 εκατ. ευρώ.