Η Τουρκία συνεχίζει να βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς γεωπολιτικής σκακιέρας. Την ώρα που χθες ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διεμήνυε ότι οι ΗΠΑ «δεν θα πληρώσουν τίποτα» στην Αγκυρα για την απελευθέρωση του κρατούμενου ευαγγελικού πάστορα Αντριου Μπράνσον, τον οποίο αποκάλεσε «μεγάλο πατριώτη όμηρο», η Κίνα, στο πρώτο σχόλιο για το θέμα, προσέφερε την ηθική στήριξή της στην Τουρκία που βρίσκεται αντιμέτωπη με τις αμερικανικές κυρώσεις και τη νομισματική κρίση. Στην ανακοίνωση του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών αναφέρεται η πεποίθηση πως η Τουρκία μπορεί «να ξεπεράσει τις προσωρινές οικονομικές δυσκολίες, καθώς αποτελεί μια σημαντική αναδυόμενη χώρα, η ανάπτυξη της οποίας ωφελεί την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα».

Ετσι, μέσα στο τεταμένο διεθνές περιβάλλον που έχει προκαλέσει η, συχνά προκλητική, πολιτική του προέδρου Τραμπ, έπειτα από ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία που έσπευσαν να κάνουν βήμα συμφιλίωσης με την Αγκυρα, φοβούμενες επέκταση της κρίσης, σειρά να αντιταχθεί στη στρατηγική της Ουάσιγκτον φαίνεται να παίρνει το Πεκίνο. Μάλιστα στη χθεσινή ανακοίνωση αναφέρεται συμφωνία που υπογράφηκε πρόσφατα για συμφωνία σχετικά με την κινεζική χρηματοδότηση κατασκευής υποδομών στην Τουρκία ύψους 3,8 δισ.

ΝΕΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ. Η Ουάσιγκτον πάντως συνεχίζει να απειλεί με νέες κυρώσεις την κυβέρνηση Ερντογάν και μάλιστα στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν γνωστοποίησε ότι έχουν γίνει όλες οι προετοιμασίες για την επιβολή τους στην περίπτωση που δεν απελευθερωθεί ο πάστορας Μπράνσον σύντομα. Πάντως χθες τουρκικό εφετείο απέρριψε την αίτηση του πάστορα για να αφεθεί ελεύθερος. Στο ίδιο υπουργικό συμβούλιο ο Τραμπ δήλωσε: «Η Τουρκία δεν έχει αποδειχθεί καλός φίλος. Κρατά φυλακισμένο έναν αθώο». Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζον Μπόλτον ζήτησε ευθέως τη Δευτέρα από τον τούρκο πρεσβευτή στη Ουάσιγκτον Σερντάρ Κιλίτς την απελευθέρωση και όταν ο τούρκος διπλωμάτης αποπειράθηκε να θέσει όρους, ο Μπόλτον φέρεται ότι του είπε: «Καμία διαπραγμάτευση». Η Αγκυρα προσπαθεί να πείσει τις ΗΠΑ να εξαιρέσουν την κρατική τράπεζα Halkbank από μεγάλο πρόστιμο επειδή βοήθησε το Ιράν να αποφύγει τις αμερικανικές κυρώσεις ενώ ζητεί επίμονα την έκδοση του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν που ζει στην Πενσιλβάνια.

Επειτα από τις νέες δηλώσεις Τραμπ, η υπουργός Εμπορίου της Τουρκίας Ρουχσάρ Πεκτζάν δήλωσε χθες πως η χώρα της θα απαντήσει επίσης με κυρώσεις εάν η Ουάσιγκτον σκληρύνει περαιτέρω τη στάση της. «Απαντήσαμε στις αμερικανικές κυρώσεις σύμφωνα με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε» ανέφερε.

Η ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. Η αντιπαράθεση των δύο, μέχρι πρόσφατα, στενών συμμάχων έπληξε σοβαρά την ήδη ευάλωτη οικονομία της Τουρκίας και ήταν ένας από τους βασικούς λόγους της κατάρρευσης της τουρκικής λίρας η οποία έχει απολέσει το 40% της αξίας της έναντι του δολαρίου μέσα στη χρονιά που διανύουμε. Χθες, μετά τις απειλές για νέες κυρώσεις η λίρα έχασε άλλο ένα 6% με την ανησυχία των επενδυτών για την επιρροή του προέδρου Ερντογάν στη νομισματική πολιτική να εκτινάσσεται στα ύψη. Ο Ερντογάν που αυτοαποκαλείται «εχθρός των επιτοκίων», θέλει να μειώσει το κόστος δανεισμού παρά τον υψηλό πληθωρισμό.

Η νομισματική κρίση έχει βαθύνει τις ανησυχίες για την οικονομία της χώρας – ιδιαίτερα για την εξάρτηση της Τουρκίας από τις εισαγωγές ενέργειας και για το εάν το χρέος σε ξένο νόμισμα αποτελεί κίνδυνο για τον τραπεζικό τομέα. Η χώρα και οι τουρκικές επιχειρήσεις έχουν τον Οκτώβριο αποπληρωμή ομολόγων σε ξένο νόμισμα ύψους 3,8 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με τη Societe General. Για τις εταιρείες, το κόστος εξυπηρέτησης χρέους σε ξένο νόμισμα έχει αυξηθεί κατά 1/4 μέσα στους τελευταίους δύο μήνες, λόγω της κατάρρευσης της λίρας.

Παρά το πολιτικό ενδιαφέρον της ΕΕ και χωρών όπως η Ρωσία και η Κίνα για τη σταθερότητα της Τουρκίας και ενώ μαίνεται η κρίση με τις ΗΠΑ, οι αναλυτές θεωρούν πως εάν η Αγκυρα δεν αλλάξει την οικονομική πολιτική της, καμία βοήθεια από το εξωτερικό δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική μακροπρόθεσμα. Το Bloomberg εκτιμά πως «μετά τη διατήρηση της ανάπτυξης υψηλά με τεχνητό τρόπο επί χρόνια, η Τουρκία βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο χείλος της αβύσσου. Για να διασωθεί χρειάζεται μια οικονομική στροφή 180 μοιρών».

ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΕΛΚΥΣΤΙΝΔΑ. Βέβαια, εκτός από την οικονομική διάσταση υπάρχει και η πολιτική που δεν είναι καθόλου αμελητέα. Μετά τις επιθέσεις προς ευρωπαϊκές χώρες, ο πρόεδρος Ερντογάν φαίνεται να εξομαλύνει τη ρητορική του όπως έδειξαν οι πρόσφατες τηλεφωνικές συνομιλίες με τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και τον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Η προσέγγιση με τη Ρωσία συνεχίζεται και ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν παίρνει μέρος τον επόμενο μήνα στη Σύνοδο Κορυφής Τουρκίας, Ρωσίας, Ιράν. Και μετά τη χθεσινή παρέμβαση της Κίνας, πίσω από την υπόθεση ενός πάστορα φαίνεται ότι εξελίσσεται μια διεθνής διελκυστίνδα για τον περιφερειακό έλεγχο.