«Εάν το χρέος δεν έχει μειωθεί, οφείλεται στο γεγονός ότι η οικονομική δραστηριότητα έχει καταρρεύσει στη χώρα» λέει ο γάλλος καθηγητής Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης Γκαμπριέλ Κολέτις και συμπληρώνει στα «ΝΕΑ»: «Η ελληνική κρίση αποτέλεσε καλή συμφωνία για τους Ευρωπαίους. Μόνο η Bundesbank σημείωσε κέρδη ύψους 2,9 δισ. ευρώ».
Στις 20 Αυγούστου, η Ελλάδα εξέρχεται από τη δημοσιονομική εποπτεία της ΕΕ και του ΔΝΤ. Πιστεύετε ότι η χώρα έχει αλλάξει;
Μέχρι το 2022, η χώρα θα πρέπει να υποβάλλεται σε έλεγχο των δημόσιων λογαριασμών της τέσσερις φορές τον χρόνο από την Επιτροπή και τους υπευθύνους του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Θα κινδυνεύσει με αναστολή της μείωσης μέρους του χρέους της σε περίπτωση αμφισβήτησης των μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκαν κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων βοήθειας.
Οι μαζικές ιδιωτικοποιήσεις που απαιτούν οι πιστωτές θα πραγματοποιηθούν πλήρως, στερώντας από τη χώρα τα μέσα της οικονομικής της κυριαρχίας. Η συμφωνία βασίζεται επιπροσθέτως στη δέσμευση της κυβέρνησης να μην επανεξεταστούν τα μέτρα που εγκρίθηκαν τα τελευταία οκτώ χρόνια (ιδίως όσον αφορά τις συντάξεις, δίχτυ ασφαλείας για πολλά νοικοκυριά και πολλούς άνεργους νέους).
Εκτιμάτε ότι χορηγήθηκε καλή αγωγή στην Ελλάδα και ότι τα αποτελέσματα είναι αυτά που αναμένονταν;
Το δημόσιο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ δεν έχει μειωθεί παρά τις αυξήσεις των φόρων και την απότομη συρρίκνωση των δημόσιων δαπανών σε ζωτικούς τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία, ο εξοπλισμός των Ενόπλων Δυνάμεων, η πυρόσβεση…
Εάν το χρέος αυτό δεν έχει μειωθεί, οφείλεται στο γεγονός ότι η οικονομική δραστηριότητα έχει καταρρεύσει και ότι η Ελλάδα δεν έχει επιλύσει το βασικό της πρόβλημα: αυτό της υπερβολικής εξάρτησης από τις εισαγωγές.
Κατά την άποψή σας, η συμφωνία του Eurogroup της 21ης Ιουνίου αποτελεί λύση στο πρόβλημα του αβυσσαλέου χρέους της χώρας;
Η περίοδος χάριτος κατά την οποία η χώρα δεν θα καταβάλει ούτε τόκους ούτε κεφάλαιο για το 40% του συσσωρευμένου χρέους της (δάνειο 96 δισ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας) θα επιμηκυνθεί κατά 10 χρόνια. Η Αθήνα θα αρχίσει να αποπληρώνει από το 2032 αντί το 2022.
Η «ωριμότητα» αυτών των δόσεων του χρέους θα παραταθεί κατά 10 έτη. Η Ελλάδα θα έχει την υποχρέωση να εξοφλήσει μέχρι το έτος 2069 το σύνολο των χρεών που έχει συνάψει με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.
Τέλος, οι πιστωτές της αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα δίχτυ ασφαλείας ύψους 15 δισ. ευρώ για τη χώρα, το οποίο θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί αν η πρόσβαση στις αγορές ήταν υπερβολικά δαπανηρή κατά τη διάρκεια των 22 μηνών μετά την 21η Αυγούστου.
Πιστεύετε ότι η Ελλάδα θα ανακτήσει γρήγορα μια αξιοπιστία στις αγορές; Εάν όχι, τι πρέπει να κάνει;
Είναι μάλλον απίθανο τα ταμεία επενδύσεων να ανταποκριθούν στην αισιοδοξία των ευρωπαίων και των ελλήνων ηγετών. Πράγματι, όλα τα βασικά στοιχεία της ελληνικής οικονομίας έχουν επιδεινωθεί σε βάθος. Οι επενδύσεις κατέρρευσαν, δεκάδες χιλιάδες μορφωμένοι νέοι Ελληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα προς αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό, αντιστοίχως των προσόντων τους.
Η χώρα θα βρίσκεται εφεξής στο έλεος των αγορών και θα πρέπει να πληρώσει υψηλότερα επιτόκια από εκείνα που απαιτούνταν από αυτήν στο πλαίσιο του «προγράμματος βοήθειας» που λήγει.
Από τις 21 Αυγούστου, οι επιταγές της τρόικας απλώς θα αντικατασταθούν από εκείνες των επενδυτικών κεφαλαίων και των οργανισμών αξιολόγησης. Η προσταγή θα υπαγορευθεί άμεσα από τις αγορές, το περιεχόμενό της όμως δεν θα αλλάξει.
Κατά την άποψή σας, η Ευρώπη διαθέτει σήμερα τους απαραίτητους μηχανισμούς για την αντιμετώπιση πιθανής νέας οικονομικής ή χρηματοπιστωτικής κρίσης;
Μέχρι τώρα, η «ελληνική κρίση» δεν αποτέλεσε κακή συμφωνία για τους Ευρωπαίους. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πραγματοποίησε 7,8 δισ. κεφαλαιακά κέρδη από ελληνικούς τίτλους μεταξύ του 2012 και του τέλους του 2016. Μόνο η Bundesbank σημείωσε κέρδη ύψους 2,9 δισ. ευρώ χάρη στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο της συμφωνίας της 21ης Ιουνίου, η ΕΚΤ προτίθεται να επιστρέψει στην ελληνική κυβέρνηση τα κέρδη που αποκτήθηκαν, με τη μορφή τους ενός δισ. ευρώ ετησίως. Γιατί να μην επιστραφεί το σύνολο αμέσως; Πιθανόν για να μη δοθεί η αίσθηση της ευκολίας στην κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα.
Υπό το πρόσχημα της διατήρησης του χρέους της σε ένα βιώσιμο επίπεδο, η Ελλάδα θα πρέπει να παράγει πλεόνασμα της τάξεως του 3,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της μέχρι το 2022, κατόπιν να επιτύχει ένα πλεόνασμα της τάξεως κατά μέσο όρο του 2,2% για τα επόμενα 37 χρόνια και αυτός ο όρος να γίνει σεβαστός μόνο με τίμημα μια παρατεταμένη λιτότητα.